الهیاری : پیش‌بینی نمی‌کردیم خانۀ نائل را تخریب کنند!
وقتی حمام خسروآقا تخریب شد، باقر آیت الله زاده شیرازی جملۀ قابل تأملی گفت: «چنین اتفاقات ناگواری صلاحیت ما را در حفاظت از میراث فرهنگی زیر سوال می‌برد».
وقتی حمام خسروآقا تخریب شد، باقر آیت الله زاده شیرازی جملۀ قابل تأملی گفت: «چنین اتفاقات ناگواری صلاحیت ما را در حفاظت از میراث فرهنگی زیر سوال می‌برد».
به گزارش ایمنا، حالا ۲۲ سال می گذرد، سرنوشت حمام خسروآقا گریبان خانۀ نائل را هم گرفت و بازهم باید این سخن همچون گوهر دکتر شیرازی را تکرار کرد؛ اینکه چند ساعت و چند روز و چند سال دیگر باید عدم صلاحیتمان را در حفاظت از میراث فرهنگی تکرار کنیم خدا می داند...
آغاز ماجرای تخریب از یک سال قبل و بی توجهی مسئوولین!
«سرهنگ عبدالرضا عرب بافرانی» فرمانده یگان حفاظ سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه ۲۶ بهمن ماه ۱۳۹۵ و با اشاره به نامۀ خود در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ماه سال ۹۵ خطاب به «ناصر طاهری» معاون اداره کل میراث فرهنگی استان نوشت: «به دلیل عدم مرمت های لازم دیوار سمت راست گذر عمومی ترک عمیقی برداشته و هرآن احتمال تخریب و خطر جانی برای اهالی را درپی دارد. لذا خواهشمند است دستور فرمایید قبل از اقدام مردمی نسبت به تخریب، موضوع مورد بررسی و اقدامات لازم درخصوص حفظ و مرمت این بنا مبذول و از نتیجه این فرماندهی را نیز مطلع نمایند.»
تذکری از سوی یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی و بی توجهی!
«سرهنگ عبدالرضا عرب بافرانی» فرمانده یگان حفاظ سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه ۲۰ آبانماه سال ۹۶ و با اشاره به گزارش ارسالی خود از این خانه، خطاب به «ناصر طاهری» معاون اداره کل میراث فرهنگی استان آورده است: «سقف و دیوار ضلع جنوبی ترک عمیقی برداشته و قسمتی از دیوار ضلع جنوبی تخریب گردیده و لوله هایی که جهت مهار دیوار نصب شده بود بطور کامل فرو ریخته و نخاله ها نیز باعث مسدود شدن عبور و مرور مردم شده است. برهمین اساس نیاز است که هرچه سریعتر نسبت به رفع خطر اقدام لازم انجام پذیرد، لذا خواهشمند است دستور فرمایید ضمن اقدام مقتضی، کارشناس مربوطه از محل بازدید و نتیجه را به این فرماندهی ارسال نمایند.»
تکرار تذکر و بی توجهی!
«سرهنگ عبدالرضا عرب بافرانی» فرمانده یگان حفاظ سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان در نامه ۲۴ آبان ماه سال ۹۶ خطاب به «ناصر طاهری» معاون اداره کل میراث فرهنگی استان و با اشاره به نامۀ خود در۲۰ آبانماه سال ۹۶ تکرار کرد: «اتاق جنوبی و قسمت عمده ای از شاه نشین خانه تاریخی سیدجواد نائل تخریب گردیده است. طی بررسی های بعمل آمده، افراد محلی اظهار داشتند که در تاریخ ۲۳ آبان ساعت ۲ بامداد صدای لودر به گوش می رسیده است، لکن هیچگونه اقدام مثبتی بر شناسایی عاملین انجام نداده اند. مراتب جهت آگاهی و دستور اقدامک لازم بحضور ارسال می گردد.»
پیشینۀ خانۀ نائل
قدمت خانه نائل در پرونده‌ی ثبتی‌اش با شمارۀ ۱۱۰۲ و تاریخ هفتم مهرماه ۱۳۵۴ «از شاه صفی تا سقوط اصفهان» ثبت شده است. براساس آنچه در پرونده ثبتی این بنا وجود دارد ساخت این خانه به دوره «اوزون حسن» یکی از ترکمانان مغول و فرمانروای دوره آق قویونلوها برمی‌گردد و براساس اسناد و مدارک موجود ساخت خانه متعلق به دوره قبل از صفوی است، حتی در پرونده آن نیز نوشته شده این خانه مورد توجه خاص پرفسور آرتور اپهام پوپ -ایران‌شناس و موسس انجمن فرهنگی ایران و امریکا در اواخر دوره پهلوی _ بوده که نشان می‌دهد آن یک بنای منحصر به فرد است .
در زمان فرمانروایی «اوزون حسن» یک تاجر مصری به اصفهان می‌آید و این خانه را زیر نظر یک معمار سنتی اصفهانی بنا می‌کند و در کنار آن نیز مسجدی که امروز به «مسجد مصری» معروف و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است را می‌سازد .
این خانه حدود ۲۰۰ سال پیش در اختیار خاندان نائل قرار می‌گیرد و امروز این بنای تاریخی به نام «حاج سیدجواد نائل» معروف است که پدرش از هنرمندان نقاش دوره قاجار یعنی «سیدمحمد نائل» بود و همچنین پدربزرگش سید محمدابراهیم معروف به «حاتم طائی» در اصفهان بود، که باتوجه به این خصوصیات علاوه بر ارزش قدمت بنا و معماری و تزئینات آن، ارزش تاریخی و شئون حضور یک هنرمند در دوره قاجار نیز به این بنای تاریخی اضافه می‌شود.
این خانه دارای مقرنس‌ها، طراحی‌ها، طاق چشمه‌ها و تذهیب منحصربفردی بود. سالن آینه کاری در این بنا و یک نقل‌دان گچ‌بری مجوف به سبک عالی قاپو برای انعکاس صدا نیز در آن وجود داشت، ظاهرا بنا یک حمام قدیمی نیز داشته که از زمان ثبت بنا، آثار «گاوچاه» آن در خانه بوده است. در گزارش ثبتی این خانه آمده است که «این بنا از نظر هنری عالی و دارای عملکرد و استحکام خوبی است اما به تعمیر نیاز دارد. اگر به آن رسیدگی شود در زمره بهترین بناهای تاریخی است.»
اما بعد...
امروز وقتی قدم به قدم از محلۀ طوقچی تا کوچۀ مسجد مصری سراغی از خانه تاجر مصری یا همان خانۀ نائل را می گیرم، فقط یک جواب می شنوم: «خراب شد». یکم آذرماه سال جاری خبر تخریب خانۀ نائل منتشر شد ...
یکی از ساکنان این محله که در نزدیکی این خانه زندگی می کند به خبرنگار ایمنا گفت: «من یادم هست که ما بچه بودیم اینجا بازی می کردیم. اتاق هایش خیلی قشنگ بود. با بچه ها تو حیاطش می رفتیم. خانه قشنگی بود».
یکی دیگر از ساکنان محلی تأکید کرد: «یکی از مالکان خانه چندین بار به میراث فرهنگی مراجعه کرده بود تا اجازه تعمیر یا تخریب خانه را بگیرد که با هیچ یک موافقت نشد. بنابراین خود مالک به دلیل آشفتگی زیاد عصبی بخشی از ساختمان خانه را ویران کرد. آخر سر هم پسر یکی از مالکان روی پشت بامش رفت و با یک کلنگ می خواست خانه را خراب کند، البته تاحدی هم خراب کرد، از بس رفت و آمد و هیچ کس به حرفش گوش نداد. خانه دیگه اسقاط شده بود و نیاز به تعمیر داشت اما مسئولین اجازه نمی دادند. خودش این کار را کرد تا به گوش میراث رسید و آمدند و خانه را از او خریدند. اینکه می گویم مربوط به ۱۵ سال پیش است. بعد از خرید خانه توسط میراث فرهنگی تنها یک قفل بزرگ به در آن زده شد و رسیدگی خاصی به این خانه نشد. طی این سال ها خانه محل تجمع معتادان بود به طوری که منجر به سلب آسایش همسایه ها شده بود. علاوه بر آن حیوانات موزی مثل موش و سوسک هم در داخل خانه فراوان بود».
فرد دیگری گفت: «خانه نائل هرچند در مالکیت سازمان میراث فرهنگی بود و به لحاظ تاریخی دارای قدمت فراوان بود اما از حیث توجه و رسیدگی در سطح نازلی قرار داشت. دیوار خانه نائل بسیار بلند بود و طی این سالها دیوار ترک خورده بود و در این اواخر دارای خطر زیادی برای رهگذران بود. به همین دلیل چند داربست به دیوار خانه زده شد تا جلوی ریزش دیوار گرفته شود، اما این کار اصلا ً کارساز نبود. بخش زیادی از ساختمان خانه طی سالها تخریب شده بود.»
پیش‌بینی نمی‌کردیم خانۀ نائل را تخریب کنند!
مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اصفهان ۵ آذرماه در گفتگو با خبرگزاری ایلنا گفت: «حدود ۱۰ روز پیش بود که یک دیوار از خانه نائل تخریب شد. بلافاصله ما با توجه به اینکه انگیزه‌های این کار را به نوعی می‌شناختیم پیش‌بینی‌های لازم را انجام دادیم و با شهرداری منطقه مکاتبه کردیم و پیگیرِ ماجرا شدیم؛ و شهرداری منطقه‌ی ۳ اصفهان را نسبت به این مسئله توجیه کردیم. از طرف دیگر یک کارگاه مرمت در حوالی این بنا مستقر کردیم و پیمانکار ما در آنجا، مشغول بازسازی دیوار خانه نائل شد و یگان ما حفاظت و بازسازی خانه را در دستور کار خود قرار دادند . مسئله این است که اولاً استقرار نیرو به‌طور مداوم در آن منطقه شاید خیلی برای ما امکان‌پذیر نبود. دوم اینکه پیش‌بینی نمی‌کردیم که با توجه به حضور یگان ویژه در چند روز اول، باز هم به بنا متعرض شود و آن را تخریب کنند . یگان محافظتی ما هم تا دیر وقت در منطقه حضور داشته ولی تخریب، آخر شب بعد از رفتن یگان ما صورت گرفته است. وقتی با بیل مکانیکی یا لودر بنا را تخریب می‌کنند، این اتفاق خیلی سریع صورت می‌گیرد و مأموران ما هم فرصت پیگیری نخواهند داشت. بلافاصله بعد از تخریب همکاران ما به آن حوزه ورود پیدا کردند .
به دنبال آن هستیم تا از نظر حقوقی مسئله را پیگیری کنیم و گمان می‌کنیم در این خصوص، دستگاه‌های خاصی دخیل هستند که با پیگیری‌های حقوقی و قضایی آن را کشف خواهیم کرد . قطعاً به واسطه این کار متخلفین مجازات می‌شوند و مکلف خواهند شد که عین بنا را، طابق النعل‌بالنعل براساس پرونده ثبتی، مرمت و بازسازی کنند . کسانی که مبادرت به چنین کاری کرده‌اند، تصورشان این بوده که با تخریب بنا می‌توانند گذر تعریض کنند؛ درحالیکه در قانون آمده که اگر خانه‌های ثبتی را به هر علتی تخریب کنند، چون بنا ثبت در فهرست آثار ملی است، باید عیناً آن بازسازی کنند . گمان من این است که درخصوص تخریب این خانه، برخی از اهالی منطقه و همچنین شهرداری منطقه ۳ اصفهان مقصر بوده‌اند . شهرداری منطقه ۳ دفعه اول، یکبار به این حوزه ورود پیدا کرد و قصد داشت دیوار خانه را تخریب کند درحالیکه در طرح تصویبی شهر، خانه‌های واجد ارزش، اصولاً مشخص‌شده هستند و شهرداری نباید نسبت به یک بنا و ارزش تاریخی- فرهنگی آن ناآگاه باشد و هرگونه مداخله‌ای که در این خصوص انجام می‌گیرد باید با نظر سازمان میراث فرهنگی انجام گیرد .
بعد از این اتفاق، بلافاصله همکاران ما در منطقه حضور پیدا می‌کنند و به شهرداری نیز گوشزد می‌کنند که اینجا ثبتی است و شما حق مداخله ندارید که ظاهراً شهرداری متقاعد شده و می‌روند. خودِ این حضور شهرداری غیرمنطقی و غیرقانونی است. آنها با ورود مأموران ما منطقه را ترک می‌کنند. شهرداری نباید نسبت به چنین قوانینی ناآگاه باشد و بدون اطلاع میراث به چنین حوزه‌ای ورود کند و اگر همکاران ما دیرتر رسیده بودند خودِ عوامل شهرداری دست به چنین تخریبی زده بودند . چطور ممکن است شهرداری که باید مشرف بر شهر باشد، ورود لودر و بیل مکانیکی را متوجه نشود و تخریب به راحتی صورت گیرد. احتمالاً قصد شهرداری یا تعریض بوده یا درخواستی از طرف همسایگان یا اهالی محل بوده که شهرداری باید این را به ما منعکس می‌کرد و ما پیگیری می‌کردیم و این وظیفه سازمان میراث فرهنگی است نه اینکه خودِ شهرداری بدون اطلاع ما دست به چنین کاری بزند.»
ما هیچگونه مسئولیتی در قبال تخریب خانه نائل برعهده نمی‌گیریم
مدیر منطقه ۳ شهرداری اصفهان ۵ آذرماه در گفتگو با خبرگزاری ایلنا گفت: جای افسوس دارد. با این همه همکاری، چطور ممکن است که یک سازمان، سازمان دیگری را بدون اثبات و بدون سند محکوم کند؟ این اتهامات باعث می‌شود که ما از نظر حقوقی وارد شویم و بر علیه آقای الهیاری شکایتی تنظیم کنیم . می‌توانم به چند مورد اشاره کنم که شهردای به یاری میراث رفته است؛ ما در حال حاضر، با بودجه شهرداری مشغول بازسازی حمام خسروآقا هستیم که خراب شده بود. در صورتی که این مسئله اصلاً ارتباطی به شهرداری ندارد. همچنین ساختمان میراث فرهنگی در نزدیکی میدان انقلاب، در حال حاضر بدون پروانه دارد ساخته می‌شود و ما بارها به آقایان تأکید کرده‌ایم که برای ساختن این بنا باید پروانه بگیرید ولی آنها اصلاً اعتنایی نمی‌کنند ولی با این همه ما با آنها همکاری داشتیم .
خانه نائل یک خانه میراثی بود که چند وقت پیش براساس گزارش آتش‌نشانی، با نماینده آتش‌نشانی به منطقه رفتیم و آتش‌نشانی صورت‌جلسه‌ای در این خصوص نوشت که این محل خطرناک است و برای رفع خطر نواری دور آن بسته شد تا خطری برای عابرین پیاده نداشته باشد. سپس خانه، تحویلِ نماینده میراث شد؛ بدون اینکه هیچ تخریبی صورت بگیرد. ولی متأسفانه این تخریب توسط اهالی محل انجام شد و ما هیچگونه مسئولیتی در قبال تخریب خانه‌ی نائل برعهده نمی‌گیریم و هیچگونه تخریبی توسط شهرداری انجام نشده است . از این‌گونه خانه‌های تاریخی در منطقه ۳ زیاد است و ما همیشه سعی داشتیم که در بازسازی این خانه‌ها با میراث همکاری داشته باشیم. منطقه ۳ منطقه‌ای است که باید با میراث همکاری داشته باشد ولی این در صورتی است که در عوض این همکاری‌ها ما را دیگر محکوم نکنند . وظیفه شهرداری، به جلوگیری از ساخت و ساز بنا مربوط می‌شود. مراقبت از خانه‌های میراثی برعهده شهرداری نیست. مراقبت شهرداری زمانی شروع می‌شود که پروانه ساختمانی برای کسی صادر کرده باشد و آن ساختمان را بخواهند برخلاف پروانه بسازند.»
خانۀ نائل می توانست در یونسکو ثبت شود
«فرهاد نظری» مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور ۵ آذرماه در گفتگو با خبرگزاری ایسنا گفت: سال گذشته در۱۰ عنوانی که سازمان میراث فرهنگی برای فهرست موقت به یونسکو پیشنهاد کرد تا در صورت تأیید در سال‌های بعد در فهرست میراث جهانی به ثبت برسند، عنوان «خانه ایرانی» نیز قرار داده شده بود و از قضا این بنا یک نمونه بسیار خوب از خانه‌های ایرانی است . متأسفانه تخریب این اثر باعث شد گنجینه آثار و خانه‌های تاریخی ایران دچار نقص شود. همانطور که تخریب آثار فاخری مانند حمام خسروآقا در اصفهان این نقیصه را به وجود آورد و جبران‌ناپذیر است.
بازسازی عین‌به‌عین نمی‌تواند اصالت را به این اثر تاریخی برگرداند
اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ۵ آذرماه از قول «غلامرضا میثاقیان» مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی کشور چنین آورده است: «بیش از پنج دانگ از این خانه در مالکیت اداره‌کل میراث‌فرهنگی بود، اقداماتی نیز برای سامان‌دهی و مرمت این خانه تاریخ که متعلق به دوران صفوی است انجام شده بود . اینکه این تخریب را چه‌کسی انجام داده، از حیطه کاری ما خارج و بر عهده دستگاه‌های قضایی است. تیمی متشکل از کارشناسان معاونت حقوقی، مجلس و امور استان‌ها، یگان حفاظت و نیز دفتر عملکرد، بازرسی و پاسخ‌گویی به شکایات سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای بررسی‌های بیشتر به اصفهان آمده‌اند. دستورات قانونی لازم اخذ شده است و پیگیری‌های قانونی برای شناسایی مسببان این تخریب ادامه دارد . قرار شد مستندسازی بنا تکمیل شود و بر اساس عکس‌ها و اطلاعات موجود، تزیینات داخلی بنا نیزمستندسازی صورت گیرد .
عاملان تخریب این اثر باارزش تاریخی باید بنا را عین‌به‌عین بازسازی کنند زیرا اکنون فقط یک اتاق از این بنای تاریخی سالم مانده است. البته متأسفانه بازسازی عین‌به‌عین نیز نمی‌تواند اصالت را به این اثر تاریخی برگرداند . البته باید کارهای فرهنگی نیز صورت گیرد تا مردم خودشان نیز برای حفظ آثار تاریخی تلاش کنند؛ زیرا متأسفانه همسایه‌ها و مردم محلی نیز نسبت به تخریب خانه نائل بی‌توجهی کردند زیرا تخریب این خانه ساعت‌ها به طول می‌انجامید و اطلاع‌رسانی از سوی مردم صورت نگرفت. اگر مردم متوجه ارزش و اهمیت بناهای تاریخی نشوند تلاشی نیز برای نگهداری آن انجام نمی‌دهند . این بنا نباید به بنایی متروکه تبدیل می‌شد، زیرا همین مسئله نیز نقش مهمی در تخریب ایفا کرد. اگر فردی در این بنا ساکن بود یا از این بنا بهره‌بردای صورت می‌گرفت شاهد تخریب این بنای تاریخی نبودیم».
اشد مجازا ت برای عاملان تخریب خانه تاریخی نائل
اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ۵ آذرماه از قول معاون میراث استان نوشت: «باید اشد مجازات برای عاملان تخریب خانه تاریخی نائل در نظر گرفته شود و این خانه عین‌به‌عین بازسازی شود . در حال حاضر کارگاه مرمت برای بازسازی عین‌به‌عین خانه صفوی نائل در حال تجهیز است و پیگیری‌های حقوقی و قضایی از عاملان تخریب این بنای ارزشمند تاریخی آغاز شده است. قرار است در مرحله نخست بازسازی حصار و تحدید زمین و در مرحله دوم پیگیری پلان و آماده‌سازی عین‌به‌عین خانه بر اساس مستندات موجود صورت گیرد. از آنجایی که خانه نائل در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار میراث فرهنگی کشور به ثبت رسیده است تمام مستندات در مورد این بنا موجود است که بر اساس همین مستندات طرح بازسازی اجرا می‌شود. همچنین اقدام قضایی درخصوص عامل تخریب خانه نائل انجام شده که پس از بررسی‌های گزارش‌های مستند با عاملان و متخلفان این اقدام برخورد قانونی خواهد شد.
بازسازی خانۀ نائل
مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اصفهان ۱۰ آذرماه ۹۶ از بازسازی خانۀ نائل خبر داد: «کارگاه مرمت در حال حاضر از دو بخش تشکیل یافته به گونه‌ای که در مرحله اول مرمتگران تحت نظارت کارشناسان ارشد سازمان و همچنین واحد امانی اداره‌کل نسبت به بازیابی عناصر باقیمانده از این خانه تاریخی اعم از مصالح و تزیینات اقدام می‌کنند. دومین مرحله عملیات مرمت که همزمان با مرحله اول صورت می‌پذیرد، شامل استقرار پیمانکاران که از مرمتگران میراث فرهنگی است، در محل خانه تاریخی نائل است که از روز گذشته آغاز شد. کارشناسان ارشد این اداره کل تمامی اسناد و مدارک ثبتی اعم از نقشه‌ها و تصاویر موجود را بررسی کرد و پس از بازیابی مصالح و تزیینات موجود عملیات مرمت خانه آغاز شده است».
منفعت طلبی افراد غیر فرهنگی عامل تخریب خانه نائل
اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان ۱۲ آذرماه از قول معاون میراث استان چنین نوشت: «منفعت طلبی برخی افراد غیر فرهنگی عامل تخریب خانه نائل بوده و بدون شک مردم با فرهنگ اصفهان حافظ میراث فرهنگی گران سنگ خود هستند . تحقیقات رسمی جهت شناسائی عامل و یا عاملین تخریب خانه تاریخی نائل آغاز شده و همزمان با عملیات بازسازی این خانه تاریخی به پیش می رود . بدون شک مردم با فرهنگ اصفهان خود بهترین حافظان میراث فرهنگی به عنوان سند هویت خویش هستند، لذا اینجانب صراحتا عنوان می کنم در راستای شناسائی عاملان این حرکت غیر فرهنگی از هرگونه پیشداوری خودداری نموده و اختیار این امر بر عهده مسئولان قضائی است. اظهارات نسبت داده شده به اینجانب مبنی بر دست داشتن مردم محلی در تخریب این خانه بدلیل سودجوئی و پائین بودن سطح فرهنگ ایشان صحت نداشته و اینجانب ضمن تاکید بر اینکه مردم فهیم اصفهان نقش مهمی در حفاظت از آثار تاریخی دارند، تصریح می کنم، در طی چند روز اخیر مردم محلی همکاری های گسترده ای را با مسئولین بررسی پرونده انجام داده اند و امیدواریم هرچه زودتر منفعت طلبانی که در تخریب این خانه تاریخی نقش داشته اند به دستان قانون سپرده شوند.»
شهرداری اصفهان هیچ نقشی در این تخریب نداشته است
اداره کل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری اصفهان ۱۵ آذرماه در بخشی از توضیحات خود با اعلام اینکه برخلاف برخی ادعاهای صورت گرفته، تخریب خانه تاریخی نائل هیچ ارتباطی با شهرداری اصفهان ندارد، نوشت: «صیانت از هویت تاریخی اصفهان و پاسداری از اصفهان زیبا، تعهد مدیریت جدید شهری و شهردار اصفهان است، به همین سبب در اولین مواجهه با خبر تخریب، به دستور شهردار اصفهان به بررسی دقیق و میدانی موضوع پرداخته تا با این دستور مستقیم، در صورت وجود هرگونه نقش احتمالی شهرداری طبق ادعاهای صورت گرفته، تمام تلاش و اهتمام در زمینه برخورد با متخلفان، اصلاح روندهای معیوب و همچنین جبران اثر صورت گیرد. اکنون پس از حدود ده روز پیگیری با اطمینان کامل به همه شهروندان اعلام می نماییم که شهرداری اصفهان هیچ نقشی در این تخریب نداشته است و متاسفانه مدیران یکی از دستگاه های اجرایی بدون هیچگونه سندی بر اساس فرضیات و حدسیات خود، به انتشار این اخبار دست زده اند .
سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان در تاریخ ۱۸ آبان ماه با تماس های اهالی محل مواجه شد که به ناایمن بودن و وجود ترک خوردگی زیاد در دیوار این خانه تاریخی و احتمال ریزش آن اعتراض کرده بودند. این درخواست با بازدید کارشناس و مدیر عملیاتی این سازمان همراه شد و نمایندگان سازمان آتش نشانی به همراه عوامل کنترل ساختمان منطقه ۳ شهرداری اصفهان، نماینده برق منطقه ای و نماینده سازمان میراث فرهنگی در محل حضور یافته و بررسی های لازم را انجام دادند که طی صورتجلسه (واحد پیشگیری سازمان آتش نشانی اصفهان) این بنای تاریخی به منظور انجام اقدامات لازم در تاریخ ۱۸ آبان ماه ۹۶ به نماینده سازمان میراث فرهنگی تحویل شد.
در جریان این بازدید، ترک خوردگی های عمیقی در دیوار ساختمان که مشرف به پیاده رو و معبر عمومی است، مشاهده شد که در این زمینه، هشدارهای ایمنی لازم در محل به ساکنین ارائه و نوار هشدار دهنده خطر در اطراف ساختمان نصب شد . اهتمام شهرداری اصفهان حراست از بنای فوق بوده است و با وجود نامه نگاری اهالی محل و تماس های مکرر آنان مبنی بر نا امن بودن دیوارهای این ساختمان(در تاریخ ۲۹ آبان ماه)، این موضوع به متولیان مربوطه انتقال داده شد . شهرداری اصفهان ضمن ابراز تاسف شدید از تخریب این خانه تاریخی، آماده هرگونه تعامل با همه دستگاه ها در زمینه بررسی و روشن شدن زوایای این تخریب است. امیدواریم با همکاری و همدلی دستگاه‌های مربوطه، به جای شنیده شدن اخبار ناگوار تخریب خانه‌های تاریخی، شاهد استفاده مطلوب از این یادمان ها در زمینه توسعه گردشگری، توسعه فرهنگی و همچنین نمایش جلوه هایی از تاریخ، تمدن و پیشینه ارزشمند شهرمان به جهانیان باشیم و تهدیدهای پیش روی یادمان‌های تاریخی را به فرصتی برای شکوفایی و آبادانی تبدیل کنیم».
یگان حفاظت، از امکانات برخوردار نیست
خبرگزاری ایسنا ۱۹ آذر از قول معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور چنین نوشته است: در مورد خانه نائل دو گروه پرونده را بررسی می‌کنند گروه فنی و گروه بازرسی حقوقی که در مورد بررسی‌های گروه‌های فنی فکر می‌کنیم متهم پیدا شود، ولی قطعی نمی‌توانم بگویم و دستگاه قضایی باید آن را مشخص کند. همۀ آثار اصفهان را مرتب فهرست کرده و به مدیر استان نیز هشدار دادیم، اما باید در نظر گرفت که یگان حفاظت از امکانات برخوردار نیست و حجم آثار زیاد است. در مورد خانه نائل دو گروه پرونده را بررسی می‌کنند. گروه فنی و گروه بازرسی حقوقی که قرار است درباره احتمال اهمال‌کاری از سوی مدیران گزارش دهند که ما منتظر آن هستیم. در مورد بررسی‌های گروه‌های فنی فکر می‌کنیم متهم پیدا شود، ولی قطعی نمی‌توانم بگویم و دستگاه قضایی باید آن را مشخص کند.
سوء مدیریت عامل تخریب خانۀ نائل
در پانزدهمین جلسه علنی شورای شهر اصفهان که ۱۹ آذرماه برگزار شد، «مهدی مقدری» عضو شورای شهر اصفهان گفت: «خانۀ تاریخی نائل را سوءمدیریت و بی‌فکری مدیران، ساختارهای نگهداری معیوب و ناتوانی سازمان‌های مسئول در نگهداری، بهره‌برداری و جذب سرمایه‌گذار تخریب کرده است . تخریب خانه تاریخی نائل دل هر دوستدار میراث کهن ایران را به درد آورد، این که چه شخص یا اشخاصی در عمل، فیزیک این خانه را تخریب کرده‌اند، هنوز در ابهام است اما حقیقت این است که خانه تاریخی نائل را سوءمدیریت و بی‌فکری مدیران، ساختارهای نگهداری معیوب و ناتوانی سازمان‌های مسئول در نگهداری، بهره‌برداری و جذب سرمایه‌گذار تخریب کرده است. باورکردنی نیست که در دنیای رقابتی امروز، ساز و کار جذب سرمایه و سرمایه‌گذار هنوز طرح مناقصه و مزایده است که همان نیز در فضایی شفاف اتفاق نمی‌افتد. به شهردار و مدیران مناطق متذکر می‌شوم مطابق بند ٢٢ ماده ۵۵ قانون شهرداری در حفظ ابنیه و آثار باستانی تشریک مساعی داشته و بدان پایبند باشند».
در این جلسه همچنین نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر اصفهان به شهردار منطقه سه اصفهان نیز جهت ادای توضیحات پیرامون دخالت و نقش شهرداری در تخریب خانه نائل تذکر داد و بر مشخص شدن نقش شهرداری در تخریب خانه تاریخی «نائل» تأکید کرد.
آخرین خبر...
مدیر اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ایمنا اظهار داشت: اینکه چه کسی یا چه کسانی عامل تخریب خانۀ تاریخی نائل بوده است ازسوی دستگاه قضایی درحال پیگیری است و با عاملان تخریب بدون هیچ مسامحه ای برخورد خواهد شد.
فریدون اله یاری افزود: خانۀ تاریخی نائل یکی از بناهای ثبت شده در فهرست آثار ملی بود و تمامی مستندات پلان و نقشه های این خانه موجود است و بازسازی براساس این مستندات صورت خواهد گرفت که مراحل اولیه بازسازی این خانه با اقدام برای ایجاد کارگاه آغاز شده است.
خانه ای که ماکت می شود!
حالا عاملان اصلی تخریب خانۀ تاریخی نائل مجازات خواهند شد یا خیر!؟ بگذریم... اما مدتی قبل که طرح بازسازی حمام خسروآقا در شورای فنی سازمان میراث فرهنگی کشور به تأیید و تصویب رسید، در گزارشی چنین آوردم که «اسناد و جزئیات این حمام تاریخی به صورت کامل موجود است و بازسازی علمی این بنا براساس تمامی مستندات، پاسخی است به جفایی که ۲۲ سال قبل به این بنا وارد آمد و کلنگ به دستان و آنان که کمر به تخریب تاریخ اصفهان بسته اند درمی یابند که دیگر اجازۀ تیشه زدن بر ریشه آثار تاریخی را نخواهند یافت و نشانه های گذشته از حافظه تاریخی زدوده نمی شود».
حالا خانۀ نائل هم خراب شد و آیا من بازهم باید تأکید کنم که بازسازی آن هشداری است به تخریب‌گران!؟ خراب می کنیم و دوباره می سازیم! و من بخوبی می دانم که بازسازی این خانۀ تاریخی هیچگاه اصالت را به آن باز نمی گرداند. حمام خسروآقا، خانۀ نائل و بعد تکرار تخریب ها برای میراث سپاهان... بنای بعدی اصفهان کدام است که سایۀ شوم ویرانی را درک خواهد کرد و درنهایت ماکتی از آن ساخته خواهد شد!؟ ظل السلطان که رفت... اما اکنون چه کسانی تیشه بر ریشۀ میراث اصفهان می زنند!؟