لزوم درک اهمیت شورا

اصفهان امروز- زهرا حاصلی*| شوراها با اختیارات قانونی خود، درواقع نظام دیوان‌سالارانه و مدیریت متمرکز از بالا به پایین را به چالش می‌کشند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، ازآنجایی‌که در دین مبین اسلام بر شور و مشورت تأکید بسیاری شده است. تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا بسیار موردتوجه قرار گرفت. هرچند که مشکلات پیش روی کشور ازجمله جنگ تحمیلی و سایر مشکلات ناشی از آن تشکیل شوراها را تا سال 1377 به تعویق انداخت. اکنون باوجود این‌که چهار دوره از عمر شوراها در ایران می‌گذرد اما هنوز این نهاد مردمی نتوانسته به جایگاه واقعی خود دست پیدا کند. چراکه از همان آغاز شکل‌گیری با مشکلاتی مواجه شد که عملاً آن را از رسیدن به اهدافش بازداشت. بخشی از این مشکلات به درون شوراها، مانند رقابت‌ها و منازعات بین اعضاء شورای و بخشی دیگر نیز به مسائل خارج از آن و درواقع به سایر نهادهای جامعه، مانند عدم تمایل سایر ارگان ها در همکاری با شوراها مربوط می‌شود. به موارد فوق همچنین ضعف‌های موجود در قوانین، مانند فقدان ضمانت اجرایی لازم برای اجرای مصوبات شورا توسط سایر نهادها را نیز باید افزود. ریشه برخی از این مشکلات را باید در فرهنگ سیاسی کشور دانست. فرهنگی که باوجود تمامی پیش‌بینی‌های قانونی موجود، اما به دلیل سابقه طولانی، هنوز به مدیریت متمرکز و از بالا به پایین متمایل‌تر است. همچنین بخش زیادی از مشکلات موجود در شوراها نیز به معضلات فرهنگی جامعه، مانند فقدان روحیه کار جمعی، عدم مسئولیت‌پذیری و ... مربوط می‌شود. موارد یادشده و بسیاری از موارد دیگر موجب تضعیف و ناتوانی شوراها در عملی کردن اهداف خود گشته‌اند. متأسفانه هنوز اهمیت شوراها به‌عنوان یک‌نهاد محلی و مردمی از سوی مسئولین و حتی خود مردم به‌درستی درک نشده است. می‌توان گفت که آگاهی بخشی به افراد جامعه در رابطه با ماهیت و چیستی نهادهای محلی مانند شوراها و همین‌طور اختیارات و وظایف آن‌ها و نقشی که این نهادها در توسعه هر منطقه و به‌طورکلی کشور ایفا می‌کنند را باید جزئی از حقوق شهروندی افراد جامعه به‌حساب آورد. در این راستا آموزش‌وپرورش و رسانه‌هایی مانند مطبوعات و تلویزیون در شناساندن هر چه بیشتر این نهادهای محلی به مردم و تربیت شهروندانی آگاه و مطلع نقش بسیار مهمی دارند.
*کارشناس ارشد جامع شناسی