رونمایی از خط قرمز ایران در «عفرین»

دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین المللی معتقد است: ایران برای عملیات ترکیه در شمال سوریه خط قرمزهایی دارد و به دنبال یک راه حل صلح آمیز برای حل بحران عفرین است.
گروه بین الملل نامه نیوز: فضای سوریه، صحنه پیچیده ای است و معادلات متفاوت آن با ابهام و بی اعتمادی پیش می رود. حضور ترکیه در منطقه عفرین و آغاز عملیات آن در این منطقه از ابتدا با اما و اگرها و سوالات بسیاری روبرو بود. حضور بازیگران متفاوت با منافع متعدد باعث شده است چشم انداز آن تا حد بسیاری غیر قابل پیش بینی باشد. صحنه سوریه از آن جهت اهمیت مضاعف میابد که جمهوری اسلامی ایران یکی از بازیگران مهم و تاثیرگذار آن بوده است و هر گونه تغییر و تحول اساسی بدون رضایت ایران می تواند منافع کشورها را به خطر بیندازد.
این روند همچنین از آن جهت که ایالات متحده و اسراییل تلاش کرده اند در صحنه حضور داشته باشند و بر معادلات تاثیر گذار باشند با امنیت ملی ایران ارتباط معناداری داشته است و ایران تلاش می کند خطوط قرمز خود را در این صحنه برای دیگران یادآوری کند. اما تناقض برخی منافع ترکیه با ایالات متحده و چشم انداز درگیری بین دو طرف باعث شده است همچنان عفرین در صدر اخبار قرار گیرد و تحولات آن مورد بررسی قرار گیرد.
در این باره با دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین المللی گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.
آقای حسینی! به نظرتان مناقشه عفرین و عملیات ترکیه در آنجا می تواند با منافع ایران در ارتباط باشد؟ این فضا چقدر برای ایران نگران کننده است؟ این منافع با روالی که ترکیه پیش می‌برد تامین می‌شود یا نه؟در مورد عفرین و مسائل سوریه، به نظر من سیاست ایران کاملا روشن بود. ما از یکپارچگی سوریه در درجه اول حمایت کردیم و دوم این‌که از حق تعیین سرنوشت ملت سوریه، از همه اقوام و مذاهب حمایت کردیم. طبعا هر اقدامی در سوریه که منجر به تجزیه سوریه شود، مورد حمایت نیست؛ از طرف هر گروهی که می‌خواهد باشد. دوم، هر اقدام خشونت‌آمیزی که راه‌حل‌های صلح‌آمیز را برای رسیدن به یک توافق جامع ملی در سوریه مخدوش کند، این هم مورد حمایت ایران نیست. این ملاک ما است. حالا هر اقدام ممکن است از طرف دوستان یا دشمنان ایران صورت بگیرد؛ فرقی به حال ما نمی‌کند. ما اقداماتی که منجر به ردشدن این دو خط قرمز بشود را قبول نداریم.
نگرانی اصلی ما در عفرین در حال حاضر چیست؟ این نگرانی را ترکیه درک میکند؟
نگرانی اصلی ما طبعا در مورد عفرین این است که درگیری موجود بین ارتش ترکیه و نیروهای کرد، به ایجاد فضای تازه‌ای برای گروه‌های تروریستی و بازیابی قدرت آن‌ها در مناطق مورد مناظره منجر شود. نکته دوم این است که ایران اعتقاد دارد ادامه این درگیری‌ها و رسیدن به راه‌حل‌های صلح‌آمیز را تضعیف می‌کند.
به نظرتان ایران منفعل نیست؟ چه سیاستی باید پیش گیرد؟
به اعتقاد بنده، ما در عین حال که ترکیه را کشور دوست ایران می‌دانیم که باید منافع و ملاحظات امنیتی‌اش در نظر گرفته شود و مداخلات آمریکا را در شمال سوریه محکوم می‌کنیم باید برخی نگرانی های دوسویه را هم درک کنیم.
امریکا در حمایت از کردها برای رسیدن به یک خودمختاری یا یک اهرم فشار علیه کشورهای منطقه یا علیه دولت اسد عمل میکند و این به نفع بازیگران منطقه ای نیست.
از طرفی ضمن این‌که ما این‌ مسایل را محکوم می‌کنیم، اگر ترکیه را درک می کنیم و از آن حمایت می‌کنیم، از طرفی هم این نوع خشونت‌ها را راه‌حلی برای رسیدن به صلح نمی‌دانیم و به همین دلیل هم ایران به صورت‌های مختلف از دولت ترکیه خواسته که عملیات عفرین بسیار محدود؛ هم به لحاظ زمانی و هم به لحاظ مکانی باشد و با لحاظ این واقعیت باشد که ترکیه نخواهد توانست طبعا شمال ترکیه را از وجود کردها پاک کند.
البته کردها نقش موثری در مبارزه با تروریست در سوریه داشتند و می‌باید حق آن‌ها نهایتا در نظام سیاسی آینده سوریه مورد توجه قرار گیرد. به اعتقاد بنده نقش ایران در این مقطع از زمان در رابطه با مسائل عفرین نیز باید میانجی‌گری باشد، نه حمایت کامل و مطلق از ترکیه در برابر کردهایی که خط نفوذ آمریکا هستند و نه طبعا مخالفت سرسختانه با ترکیه و بی‌توجهی و ملاحظات امنیتی مشروع ترکیه در مرزهای مشترک با سوریه.
ایران میتواند بر این روند تاثیر بگذارد؟
ایران این ظرفیت را دارد و می‌باید تمام پتانسیل‌های خودش را برای میانجی‌گری و خاتمه‌دادن هرچه سریع‌تر بحران عفرین به کار بگیرد و نهایتا راه را برای رسیدن به توافقی که در آستانه و سوچی شکل گرفته هموار شود. مسیر گفت و گوهای سیاسی انجام می‌گیرد و پیشرفت‌های خوبی هم داشته است، تا رسیدن به صلح سیاسی و جامع در سوریه و خاتمه بحران باید بر آن تاکید کرد.