تحقق چشم‌انداز فولاد راهی جز صادرات ندارد

مدیرعامل شرکت فولادمبارکه گفت: با فرض اینکه اهداف سند چشم‌انداز و ایجاد ظرفیت و تولید 55 میلیون تن فولاد محقق شود، با حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن مازاد فولاد مواجه می‌شویم که راهی جز صادرات آن نخواهیم داشت.

بهرام سبحانی در گفت‌وگو با فارس ، با اشاره به محورهای اساسی شرکت فولاد مبارکه، اظهار کرد: لزوم برنامه‌ریزی مناسب برای افزایش مصرف سرانه فولاد و شناسایی بازارهای هدف برای صادرات 20 میلیون تن فولاد در کشور تا افق سال 1404، نقش فنّاوری‌های کارآمد در کمیت و کیفیت تولید فولاد، اهمیت ظرفیت بهینه، بهره‌وری مواد، انرژی و نیروی انسانی و نقش مکان‌یابی مناسب پروژه‌ها در دستیابی به تولید 55 میلیون تن فولاد از جمله محورهای اساسی این شرکت است.

وی با اشاره به اهمیت مواد اولیه در تولید فولاد، افزود: طبق برآوردهای به عمل آمده در حال حاضر بیش از یک میلیارد تن آهن قراضه در جهان موجود است و از آنجا که استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی نسبت به روش کوره بلند از نظر زیست محیطی سالم‌تر است و تولیدکنندگان رغبت بیشتری به استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی نشان می‌دهند، تقاضا برای سنگ آهن به مرور کاهش خواهد یافت.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه تصریح کرد: این در حالی است که طبق نظر تحلیل‌گران این حوزه، قیمت سنگ آهن به تناسب قیمت فولاد، افزایش نخواهد یافت.

وی در ادامه با اشاره به جایگاه صنعت فولاد ایران گفت: بر اساس ارزیابی مؤسسه جهانی ورلد استیل، جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر تولید 21 میلیون و 700 هزار تن فولاد را به خود اختصاص داده است که اگر به تولید 55 میلیون تن فولاد که در سند چشم‌انداز افق 1404 پیش بینی شده است، دست یابد؛ می‌تواند جایگاه خود را تا رتبه هفتم ارتقا دهد.

سبحانی به میزان مصرف سرانه فولاد کشورهای مختلف در جهان اشاره کرد و یادآور شد: در حال حاضر مصرف سرانه فولاد در کشور ما حدود 230 کیلوگرم است که این رقم در کشور اسپانیا حدود 273، لهستان 340 و میانگین جهانی 208۲۰۸ کیلوگرم است.

وی در همین راستا اضافه کرد: با این حساب سرانه مصرف فولاد در کشور ما از میانگین مصرف جهانی قدری بیشتر است اما در مقایسه با کشورهای پیشرفته صنعتی از جمله آلمان و کره‌جنوبی کم‌تر است.

مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه به چالش‌های پیش‌روی صنعت فولاد کشور اشاره کرد و گفت: با فرض اینکه اهداف سند چشم‌انداز و ایجاد ظرفیت و تولید 55 میلیون تن فولاد محقق شود و جمعیت کشور نیز به 90 میلیون نفر افزایش یابد، با حدود 20 تا 25 میلیون تن مازاد فولاد مواجه می‌شویم که راهی جز صادرات آن نخواهیم داشت.

وی در ادامه با اشاره به چالش‌های موجود بر سر راه صادرات، تصریح کرد: کارخانه‌های پایین‌دستی فولاد، از 4 ماه قبل، محصول موردنیاز خود را سفارش می‌دهند؛ از این رو مهم‌ترین بحث در حوزه صادرات محصولات فولادی، برنامه‌ریزی برای صادرات و بازاریابی مناسب است.

سبحانی عنوان کرد: باید به خاطر داشته باشیم نمی‌توان یک‌شبه به بازارهای صادراتی مناسب دست یافت؛ بنابراین برای حفظ این بازارها نیز هنگام رشد یا رکود مصرف داخلی باید برنامه مدونی داشته باشیم تا بازارهای صادراتی که با مشقت زیاد به دست آمده است، تحت‌الشعاع قرار نگیرد.

وی از ایجاد ظرفیت بهینه نیز به عنوان یکی دیگر از چالش‌های پیش روی صنعت فولاد و صادرات آن یاد کرد و اذعان داشت: محصول صادراتی باید با هزینه‌های رقابتی تولید شود در نتیجه نمی‌توان با واحدهای کوچک زیر یک میلیون تن به ارزش‌افزوده مناسب دست یافت و این امر در واحدهای بزرگ که زنجیره تولید در آن‌ها کامل است، محقق خواهد شد.

مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه اضافه کرد: در غیر این صورت هریک از زنجیره‌ها به دنبال سود خود خواهند بود و به طور قطع پس از گذشت مدت زمان کوتاهی واحدهای کوچک و با بازدهی کم تعطیل خواهند شد.

وی با تأکید بر اهمیت نقش بهره‌وری در صنعت فولاد تصریح کرد: موضوع بهره‌وری در صنعت در همه موارد ازجمله بهره‌وری در مواد اولیه باید در نظر گرفته شود و باید مشخص شود که برای تولید مشخص چه میزان مواد اولیه مورد نیاز است و در این فرایند تمامی راه‌های هدررفت، کنترل و پایش شود.

سبحانی به بهره‌وری نیروی انسانی نیز اشاره کرد و بیان داشت: باید از وضعیت رقبای جهانی خود در این خصوص و همچنین میزان مصرف انرژی به ازای هر تن آگاهی داشته باشیم تا بتوان عملکرد موفقیت‌آمیزی در تولید داخلی و صادرات داشت.

وی اذعان کرد: اگر هنگام احداث کارخانه‌های فولاد به جانمایی کارخانه، فنّاوری و کامل بودن زنجیره تولید واحد تولیدی توجه داشته باشیم، برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل نیز گام بلندی برداشته‌ایم چراکه پراکندگی زنجیره فولاد همواره هزینه‌های زیادی را به واحد تولید تحمیل می‌کند.

مدیر عامل شرکت فولاد مبارکه در همین راستا توضیح داد: در صورتی که در زنجیره حمل قرار باشد مواد اولیه از معدن برای تولید گندله، آهن اسفنجی، فولاد خام، انجام عملیات نورد و تبدیل ورق نورد شده به سایر محصولات فولادی هر بار به کارخانه‌ای حمل شود، تولید اقتصادی و رقابت با بازارهای جهانی امکان‌پذیر نخواهد بود.

وی در پایان تصریح کرد: عمده‌ترین مشکلات فراروی صنعت فولاد کشور ما چیزی غیر از موارد مذکور نیست؛ چنانچه در طرح‌های توسعه آتی این موارد لحاظ شود، با تصمیمات صحیح می‌توان فرصت‌های ارزشمندی در صنعت فولاد کشور به وجود آورد و در این حالت است که تولید 55 میلیون تن فولاد عملیاتی خواهد بود و می‌تواند برای کشور بازده و توجیه اقتصادی داشته باشد.