طعم تنباکو به مذاق مدیران خوش آمده؟

طرح ممنوعیت سرو قلیان در اصفهان در ادامه طرح کشوری ممنوعیت سرو دخانیات در اماکن عمومی است؛ طرحی که قرار بود تا پایان سال 95، قلیان را از سطح کشور جمع کند اما پس از مدت کوتاهی، اجرای آن در برخی شهرها نیز متوقف شد.

به گزارش فارسن، «بازگشایی چایخانه‌های اصفهان پس از 17 ماه» خبر کوتاه بود و تکان‌دهنده و آب سردی بود بر تن آن‌هایی که در دو سال اخیر و شاید از قبل‌ترش خون‌دل‌ها خوردند تا «بساط دود و دم» غیرمجاز را از نصف‌جهان برچینند و حالا نوشته‌اند با «پیگیری‌های مسؤولان» و مساعدت بخش‌های نظارتی، شاهد بر باد رفتن تمام هزینه‌های مادی و معنوی این طرح هستند و مشاهدات میدانی و گزارش‌های مردمی بر خلاف اظهار نظر مسؤولان حکایت از عرضه بدون مزاحمت قلیان در چایخانه‌ها دا رد.

البته باز شدن یا بازگشایی شدن چایخانه و خوردن چای طبیعتاً مشکلی ایجاد نمی‌کند دعوا سر عرضه قلیان بوده و هست، طرح ممنوعیت سرو قلیان در اصفهان در ادامه طرح کشوری ممنوعیت سرو دخانیات در اماکن عمومی است؛ طرحی که قرار بود تا پایان سال 95، قلیان را از سطح کشور جمع کند اما پس از مدت کوتاهی، اجرای آن در برخی شهرها متوقف شد.

با این همه ارگان‌های مختلف در اصفهان برای اجرای این طرح هم‌پیمان شدند، نیروی انتظامی، علوم پزشکی و بهداشت، فرمانداری، دادستانی، تعزیرات و ... همگی دست به دست هم دادند تا دیگر در پایتخت فرهنگی ایران اسلامی صدای قل‌قل کردن قلیان‌ها به گوش نرسد، در پارک‌ها کمتر بوی تنباکو حس شود و جوانان کمتری پا به دروازه‌های اعتیاد بگذارند.

*دقیقا چه چیزی برای مسؤولان مهم است؟

اما حالا پس از 17 ماه و صرف انرژی و هزینه قابل توجه تصمیم جدید گرفته شده تا قلیان‌ها به اصفهان برگردند، اما چرا این تصمیم گرفته شده؟ اشتغال‌زایی از این روش برای حدود 70 تا 200 چایخانه‌دار مجاز مهم‌تر است یا سلامت 2.5 میلیون انسان؟ مافیای واردات تنباکوی بی‌کیفیت مهم‌تر است یا معتاد شدن نوجوانان اصفهانی؟ دقیقاً اولویت مسؤولان این شهر چیست؟

مسؤول بهداشت محیط استان اصفهان پیش از این در گفت‌وگو با فارس با طرح این سؤال که اشتغال‌زایی به چه قیمتی باید صورت بگیرد، بیان کرد: آنچه به عنوان دلیل برای عرضه قلیان مطرح شده مسأله اشتغال چاپخانه‌دار است، در صورتی که قلیان چاق کردن شغل نیست و صرفاً سلامتی شهروندان را به خطر می‌اندازد؛ کسانی که این طرح را امضا کردند به فکر راه‌های درست برای اشتغال‌زایی باشند.

به گفته صفاری کسانی که قلیان استعمال می‌کنند مستعد این هستند که در آینده به مواد مخدر روی بیاورند، ساکنانی که هم‌جوار چایخانه‌ها هستند همواره شکایت دارند، رواج بسیاری از ناهنجاری‌ها، تنباکوهای میوه‌ای حاوی سرب و بی‌کیفیت که غالباً از خارج از کشور وارد می‌شود و نظارت و استانداردی هم روی آن‌ها نیست و ...

*عرضه قلیان از نظر بهداشت محیط هنوز ممنوع است

مسؤول بهداشت محیط استان اصفهان با اشاره به این‌که استفساریه 55 نماینده مجلس در مورد عرضه قلیان هنوز به تأیید نرسیده، می‌گوید: در صورت تائید هم مواد قانونی دیگری برای مقابله با عرضه قلیان وجود دارد، البته در مورد حکم اخیر که منتسب به وزارت کشور است شرایط خاصی در نظر گرفته شده تا چایخانه‌های مجوزدار فعالیت خود را از سر بگیرند تا تاریخ پروانه‌های صادر شده به پایان برسد و دیگر مجوز عرضه قلیان به کسی داده نشود.

این‌ها تنها بخشی از ناهنجاری‌هایی است که همراه با دود قلیان به شهر بازگشته و جدی‌تر از قبل زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باز باید منتظر دیدن این طنز تلخ باشیم که خانواده‌هایی که برای استفاده از هوای سالم به پارک‌ها می‌روند شاهد صحنه چرخاندن زغال‌ها و دود دم ناشی از قلیان‌ها باشند.

صفاری همچنان تاکید دارد که البته هنوز ابلاغی به دست بهداشت محیط نرسیده و از نظر این مرکز عرضه قلیان در چایخانه‌ها غیرقانونی است و در صورت مشاهده با متخلفان برخورد می‌شود.

*موافقان و مخالفان عرضه عمومی قلیان چه می‌گویند؟

حمیدرضا فولادگر که خودش مخالف ورود دوباره قلیان‌ها به شهر اصفهان است امروز در گفت‌وگو با فارس از عدم همراهی دیگر استان‌ها در این طرح انتقاد و اظهار کرد: در اصفهان دو سال کار شد تا قلیان‌ها جمع شود، اما تهران و دیگر استان‌ها همکاری نکردند و فشار آن به اصفهان وارد شد.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: نمی‌توان از بازگشت قلیان‌ها دفاع کرد چون استعمال دخانیات فضای بدی را در چایخانه‌ها ایجاد می‌کند، از طرف دیگر نمی‌تواند محکوم کرد چرا که اگر محکوم کنیم افرادی که از کسب و کار افتادند متضرر شده و نسبت به اجرای تبعیض‌آمیز قانون شکایت می‌کنند.

وی با غلط دانستن عرضه قلیان در چایخانه‌ها عنوان کرد: تصمیم غلطی گرفته شد چون آن تصمیم درست را نتوانستند پیاده کنند؛ البته در حال حاضر یک فوریت استفساریه ای به تصویب رسیده که اگر نهایتاً مصوب شد چایخانه‌ها از اماکن عمومی مستثنا می‌شوند، به عبارت دیگر عرضه قلیان در چایخانه‌ها بلامانع است.

در طرف مقابل حیدرعلی عابدی دیگر نماینده اصفهانی‌ها در مجلس به خبرنگار فارس گفته بود: موافق بازگشت قلیان‌ها هستم و راه مقابله با دخانیات را گرفتن مالیات و فرهنگ‌سازی می‌دانم؛ از طرفی چایخانه‌ها جایی برای دور هم بودن جوانان بود، با بسته شدن چایخانه‌ها اگر چند جوان بخواهند دور هم بنشینند کجا باید بروند؟

نقدی که از گذشته به فرهنگ مدیریتی ما وارد بوده بار دیگر خودنمایی می‌کند و با روی کار آمدن یک سیستم مدیریتی و با یک دستور همه تلاش‌های دوره قبل را به باد می‌دهند؛ استاندار اصفهان اگر واقعاً مساعدت کرده تا چنین اتفاقی در اصفهان صورت بگیرد باید پاسخگوی نگرانی خانواده‌هایی باشد که نمی‌دانند فرزند جوان و نوجوانشان در کدام چایخانه شهر آماده دریافت انواع آسیب‌ها می‌شود.

*شهر خانه پدری است که هر روز یک تصمیم جدید می‌گیرند؟

حسن رحیمی دادستان عمومی و انقلاب اصفهان روز گذشته درباره رویکرد دستگاه قضایی استان اصفهان در خصوص عرضه دوباره قلیان در چایخانه‌ها، طرحی دو فوریتی مجلس برای خارج کردن چایخانه‌ها از لیست اماکن عمومی که هنوز به تصویب نهایی نرسیده را آسیب‌زا دانست و گفت: اگر چایخانه‌ها مکان عمومی نباشد، مراجع حاکمیتی اجازه ورود به این اماکن را نداشته و این خود لطمه زننده است. البته رحیمی نیز تأکید کرد که در حال حاضر مطابق قانون جاری عرضه قلیان ممنوع است و آزاد شدن عرضه آن بستگی به خروجی مصوبات مجلس دارد.

پاسخ دادستان اصفهان در گذشته و در نشستی که به منظور مقابله با عرصه قلیان در شهر برگزار شده بود این بود که: بر اساس قوانین مختلف، قانون نسبت به استعمال مواد دخانی بندهایی دارد؛ یعنی به صراحت عرضه قلیان و مواد دخانی در اماکن سربسته را ممنوع اعلام کرده است و بر اساس همین قانون، ماموران اداره اماکن و بهداشت نسبت به پلمپ این مراکز اقدام کرده‌اند؛ حالا مشخص نیست چه اتفاق جدیدی رخ داده که دوباره قلیان‌ها در شهر بساط پهن کرده‌اند!

اگر چه از ابتدا منتقدان طرح جمع‌آوری قلیان‌ها مدعی زیرزمینی شدن چایخانه‌ها بوده‌اند اما پاسخ بهداشت به این ادعا روشن بوده «توضیح ما این است که استعمال قلیان در انظار عمومی نباید انجام شود، استفاده از آن در ملأعام جذاب بوده و نوجوانان و جوانانی که رهگذر هستند را هم به استفاده از آن تحریک می‌کند اما زمانی که زیرزمینی شد تنها کسانی استفاده می‌کنند که قبلاً مصرف‌کننده بودند.»

حتی در بدترین حالت اگر این نقد و دیگر انتقاداتی به طرح وارد بود، نادیده گرفتن مجموعه اقدامات انجام شده نمی‌توانست بهترین راه‌حل باشد؛ در سطحی پائین‌تر در رابطه با امورات شهری مردم، شورای شهری که امروز بر سر کار است و به راحتی می‌گوید «ما هم نظراتی داریم که با شورای قبل متفاوت است» بداند که فردایی خواهد آمد و شورایی که نظرش با شورای فعلی متفاوت است؛ آیا شهر خانه پدری است که این گونه سلیقه‌ای نسبت به آن عمل می‌شود؟

جالب‌تر از همه این‌ها اما مسؤولانی هستند که با گذشت نزدیک به یک ماه از بازشدن چایخانه‌ها و عرضه قلیان هنوز هیچ کسی حاضر نیست صراحتا مسؤولیت این کار را بر عهده بگیرد و یا روشن کند هدف دقیق این تصمیم و ممنوعیت قبلی چه بوده و چه آینده‌ای برای این موضوع در نظر گرفته‌اند، حتی بگویند از نظر آن‌ها اصلاً عرضه قلیان کار درستی است یا نه؟ شاید هم اشتغال‌زایی برای حدود هزار نفر سخت‌تر و پر هزینه‌تر از درمان صدهاهزار نفریست که دوباره شاهد چالش دود و ریه‌ خواهند بود.