هنر مینا؛ مشتری‌های متنوعی دارد

اصفهان امروز- محسن شریعت:

افزایش توریست‌های خارجی اصفهان طی دو سه سال گذشته، تأثیر محسوسی بر بهبود فروش صنایع‌دستی داشته، گرچه بازهم نسبت به سال‌های دورتر، جای پیشرفت بیشتری در این عرصه داریم. کیفیت بالای صنایع‌دستی هم در این میان اهمیت زیادی دارد. وقتی یکی از توریست‌ها از اصفهان صنایع‌دستی می‌خرد، از قبل پیش‌زمینه‌ای از آشنایان خود دارد که پیش از آن، از این شهر صنایع‌دستی خریده‌اند. درواقع هر توریست می‌تواند مبلغ حدود 20 توریست دیگر باشد و به همین دلیل، بهترین کار این است که آثار باکیفیت به آن‌ها ارائه دهیم. این کار، باعث حفظ بازار ما در جهان می‌شود.

به‌جز توریست‌های خارجی، مسافران داخلی هم علاقه زیادی به هنر مینا نشان می‌دهند، به‌ویژه که این آثار، آسیب زیادی هم نمی‌بیند، در مقابل رطوبت، مقاوم است و جلوه و شفافیت چشم‌نوازی دارد و بسیاری اعتقاد دارند که با نگاه به مینا، به آرامش می‌رسند.

اهالی اصفهان هم از هنر مینا استقبال می‌کنند، ولی اکثر آن‌ها، دستی بر هنر دارند و بسیاری از آنها دوست دارند این کار را یاد بگیرند. اکنون هم افراد زیادی در اصفهان مینا تولید می‌کنند. تعداد هنرمندان مینا قبلا خیلی کم بود، اما اکنون بیش از 700هزار نفر در صنعت مینا در اصفهان مشغول به کار هستند که این تعداد بالا به خاطر آموزش‌های سازمان میراث و علاقه مردم است. قبلا در خانه‌ها هر کس، دار قالی داشت و حالا هنر مینا جایگزین صنعت فرش شده و در هر خانواده، یکی دو نفر به آن علاقه دارند و به شکل نیمه‌حرفه‌ای، آن را دنبال می‌کنند. به همین دلیل باید بازار این هنر گسترش یابد.

البته اکنون هم بازار هنر مینا خوب است، ولی به دلیل این‌که هر کس در خانه‌اش یک کارگاه مینا راه انداخته، برخی از فعالان این عرصه، بیکار هستند، درحالی‌که اگر فعال شوند، می‌توان از طریق این نیروی انسانی به ارزآوری و تولید بهتر مینا کمک کرد.

بازار صادرات هنر مینا هم بهتر از قبل شده است. صادرکننده‌های صنایع‌دستی بسته به بازار هدف به ما سفارش می‌دهند. آثار هنر میناکاری، به اروپا به‌خصوص آلمان زیاد صادر می‌شود. رنگ‌های مینا از قدیم به‌صورت معدنی از آلمان وارد می‌شد و آلمانی‌ها با هنر مینا آشنایی تاریخی دارند. یک آلمانی به نام موسیو شونمان که در اواخر جنگ دوم جهانی، برای راه‌اندازی یک کارخانه نساجی به اصفهان آمد، هم به احیای هنر مینا در اصفهان کمک کرد. او با میناکاری آشنا بود و بوم‌هایی از ظروف مسی آماده می‌کرد و در اختیار نقاشان اصفهانی می‌گذاشت و پس از کوره کردن این آثار، آن‌ها را به آلمان می‌برد. در کنار این‌ها، سالیان سال هم اساتید قدیمی هنر مینا برای آن زحمت کشیدند تا امروزه موردتوجه کشورهای خارجی قرار گیرد.

هنر میناکاری، ظرفیت ابداعات متفاوتی را دارد. در میناکاری می‌شود رنگ‌های مختلفی را ترکیب و در کوره تست کرد و به رنگ‫فیروزه‌ای محدود نبود. استفاده از رنگ‌های قرمز و نارنجی هم در میناهای سال‌های اخیر رایج شده، این ابداعات باعث شده این هنر بتواند سلیقه مشتری‌های متنوعی را راضی کند، به‌ویژه‫که بسیاری از مشتری‌ها، طرح مینا را خودشان سفارش می‌دهند.

تنوع مشتری‌های هنر مینا آن‌قدر زیاد است که من هم برای مجموعه‌داران حرفه‌ای ساکن اصفهان مثل استاد شاه‌میوه در بازار هنر و پسر استاد صنیع‌زاده و مجموعه‌دارهای ساکن تهران مثل آقای مظفریان، آثاری می‌سازم و هم برای برخی فروشگاه‌ها که آثار عام‌تری می‌خواهند.

میناکار