آخرین دلواپس برجام

از ۲۳ تیر ماه ۹۴ که ایران و ۱+۵ سرانجام به توافق موسوم به برجام رسیدند، قریب به سه سال می‌گذرد؛ توافقی که قرار بود بر اساس آن ایران از بسیاری از حقوق مسلم هسته‌ای خود دست ‌بکشد.

از 23 تیر ماه 94 که ایران و 1+5 سرانجام به توافق موسوم به برجام رسیدند، قریب به سه سال می‌گذرد؛ توافقی که قرار بود بر اساس آن ایران از بسیاری از حقوق مسلم هسته‌ای خود دست ‌بکشد و در مقابل 1+5 تحریم‌های ایران را بر دارد. در این مدت ایران از بسیاری از حقوق حقه خود بر اساس برجام دست کشید. غنی‌سازی اورانیوم را کاهش داد، چند سایت هسته‌ای خود را تا مرز تعطیلی پیش‌برد و نظارت‌های بی‌سابقه‌ای بر برنامه هسته‌ای خود را پذیرفت. در طرف مقابل اما رفع تحریم‌‌ها که اساسی‌‌‌ترین و جدی‌‌‌ترین تعهد بود، هرگز آنگونه که باید عملیاتی نشد و موانع پیدا و پنهانی از سوی امریکایی‌‌ها بر سر راه همکاری بانک‌های خارجی با ایران گذاشته شد که به اعتراف دولتمردان نتیجه این توافق دستاوردی چون «تقربیاً هیچ‌» برای جمهوری اسلامی ایران نداشته است. در طول این سه سال هرگاه دلسوزان کشور غیر قابل اعتماد بودن امریکا را یاد آوری کرده و خواستار بازنگری در سیاست‌های دولت در مواجهه با برجام شده اند، منتقدان را با عبارات توهین‌‌آمیز که شاید شماره آن از 70 هم گذشته است، نواختند تا باب هرگونه نقد اصلاحی در این زمینه مسدود شود. از این رو با مفهوم‌سازی منتقدان برجام به‌ «دلواپس» تلاش کردند آنها را بایکوت کنند. با روی کارآمدن ترامپ در امریکا که همواره برای برجام خط و نشان کشیده و تهدید می‌کند، برجام را یا آنگونه که او می‌خواهد باید بازنگری شود یا پاره خواهد کرد، مسئولان دولتی و در راس آنها رئیس‌جمهور هم خطر شکست برجام را احساس کرده و آنها هم اکنون دلواپس برجام شده‌اند. دونالد ترامپ پس از آنکه سه بار تحریم‌های ایران را تعلیق کرده است، تهدید کرده 22 اردیبهشت ماه جاری دیگر تعلیق تحریم‌‌ها را امضا نخواهد کرد. موضوعی که اگر رنگ واقعی به خود بگیرد، به این معناست که امریکا عملاَ به توافق هسته‌ای پشت پا زده و از آن خارج شده است. اکنون مقامات کشور با درک این مسئله می‌گویند، چنانچه ترامپ چنین تصمیمی را بگیرد، باید منتظر تبعات بین‌المللی آن هم باشد. علاوه بر این جمهوری اسلامی هم این حق را برای خود قایل است که بر اساس طرح جامعی که در این زمینه پیش‌بینی کرده است، عمل کند.
در حالی که کمتر از 20 روز تا تصمیم رئیس‌جمهور امریکا برای ماندن یا خروج از برجام مانده است، مقامات جمهوری اسلامی ایران، ضمن تأکید بر اینکه برجام یک جمله کم و زیاد نخواهد شد، در عین حال از مواجهه جامع ایران در صورت شکست برجام می‌گویند و همزمان به اروپایی‌ها هشدار می‌دهند اگر علاقه‌مند به راضی کردن ترامپ هستند، باید از جیب خود خرج کنند و نباید دست در جیب مردم ایران کنند.
دکتر روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان روز گذشته در پایان سفر دو روزه‌اش به آذربایجان شرقی طی نشستی خبری در تبریز بخش زیادی از سخنان خود را به مسئله برجام و تحولات منطقه‌ای اختصاص داد و با تأکید بر اینکه امریکا خودش به دلیل عدم عمل به تعهداتش در برجام روی صندلی اتهام است، گفت:اگر اروپا علاقه‌مند به راضی کردن ترامپ است، باید از جیب خودش خرج کند و نمی‌تواند دست در جیب مردم ایران کند. وی اضافه کرد: حضور امریکا در منطقه هیچ وقت نتیجه‌ای جز ایجاد ناامنی نداشته است و این در حالی است که جان مردم همه کشورهای منطقه برای ما مهم است.
هیچ تغییری در برجام نمی‌پذیریم
رئیس‌جمهور سپس به عواقب خروج امریکا از برجام اشاره کرد و با بیان اینکه برنامه‌های جدید و جامعی در صورت شکست برجام آماده اجراست، گفت: به مردم ایران اطمینان می‌دهم که اگر برجام از بین برود، این کشورهای غربی خواهند بود که با التماس و خواهش حضور ما در پای میز مذاکره را خواستار می‌شوند. وی با تأکید بر اینکه برجام یک توافق بین‌المللی بوده که در شورای امنیت ملی تأیید شده است، اظهار کرد: برجام یا می‌ماند یا از بین می‌رود اما هیچ تغییری در آن قابل قبول نیست. وی ادامه داد: همان عده‌ای که خواستار تغییراتی در برجام هستند باید بدانند که یا برجام را اینگونه بپذیرند یا با تمامی آن خداحافظی کنند. روحانی با تأکید بر اینکه مذاکره اروپا با امریکا در موضوع برجام ربطی به جمهوری اسلامی ایران ندارد، به کشورهای غربی هشدار داد که اگر منافع ایران تضمین نشود هیچ توافقی در میان نخواهد بود. رئیس‌جمهوری با تأکید بر اینکه تهدید ایران پوچ و بی‌اساس است، ادامه داد: رئیس‌جمهوری امریکا بداند که در صورت شکست برجام با شیب تندی به فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ادامه خواهیم داد.
روحانی در ادامه حضور نیروهای امریکایی در منطقه را نقد کرد و افزود: حضور امریکا در منطقه به نفع هیچ کشور و ملتی نیست و هیچ کسی نمی‌تواند ادعا کند که حضور امریکا در منطقه امنیت را به ارمغان آورده است؛ امریکا با فریب برخی کشورهای منطقه و توهم دشمن سازی، فقط جیب آنان را خالی می‌کند. وی با تأکید بر اینکه ایران همواره مسیر صلح و دوستی را در منطقه دنبال می‌کند، افزود: جان مردم یمن، عربستان، امارات، عراق و همه کشورهای منطقه برای ما مهم است و تهدیدی از سوی ایران کشورهای منطقه را در بر نمی‌گیرد.
آماده ایم حافظ عربستان باشیم
روحانی همچنین در مراسم جشن رویداد تبریز 2018 با اشاره به اینکه بسیاری از مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم به‌خاطر نگاه ناصحیح و غیردقیق به جهان و انسان‌ها و تعبیرات و مواضع ناصحیح نسبت به ملت‌هاست، گفت: امروز به وضوح با نگاه به منطقه خاورمیانه و غرب آسیا که حساس‌ترین نقطه دنیا و جهان اسلام است، مشکلات را در یمن مجروح، عراق دچار آلام، سوریه ویران و در مشکلات افغانستان و شمال آفریقا و ظلم صهیونیست‌ها نسبت به مردم فلسطین، مشاهده می‌کنید. روحانی با بیان اینکه عده‌ای تصور می‌کنند که این سرزمین باید طبق اراده آنها حرکت کند، افزود: تصور می‌کنند که کاخ سفید باید برای خاورمیانه تصمیم بگیرد و برای همیشه یک رژیم غاصب و ظالم در سرنوشت مردم برخی کشورها مسلط باشد و آنها ذخایر دنیای عرب را به غارت ببرند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه آنها چشم طمع به طلای سیاه نهفته در این منطقه و حساب‌های میلیاردی برخی کشورهای عرب در منطقه دارند، خطاب به آنها گفت: طمع حساب‌های پرپول و طلای سیاه، عقل را از شما ربوده و هر روز سخنی می‌گویید که با شأن منطقه، ملت‌ها و قرن جدید سازگار نیست و به صراحت اعلام می‌کنید که ما با پول دیگران در منطقه می‌مانیم. پس شما جیره‌خوار دیگران هستید و ارتش و نیروی مسلح شما به دنبال منبعی است که آن را بدزدد و از آن ارتزاق کند. وی با تأکید بر اینکه ملت‌های منطقه از جمله در عراق، منطقه را حفظ کرده‌اند، اظهار داشت: ما آماده‌ایم تا حافظ عراق در منطقه باشیم. ما آماده‌ایم حافظ عربستان باشیم و ما حاضریم کمک‌حال مردم منطقه باشیم.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: اگر نیروهای بیگانه برای همیشه از منطقه بروند، منطقه روی امنیت را خواهد دید.
با برجام راستگویی ایران را ثابت کردیم
روحانی با بیان اینکه حضور بیگانگان در افغانستان و عراق و پرورش تروریست‌ها در منطقه و در اختیار قرار دادن هواپیما و سلاح به عربستان برای بمباران مردم یمن ناشی از نگاه غلط و سخنان نادرست آنهاست، گفت: شما هر روز سخنانی می‌گویید که موجب گسترش ناامنی می‌شود و رئیس‌جمهور امریکا می‌گوید با فلان رهبر کشور اروپایی می‌خواهیم برای یک قرارداد هفت جانبه تصمیم بگیریم. در حالی که حقی برای این تصمیم‌گیری ندارید. رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران حسن نیت خود را به عالم نشان داده و ثابت کرده تمامی ایرا‌ن‌هراسی‌هایی که انجام شده غلط بوده و ایران هرگز به دنبال سلاح کشتار جمعی نیست، گفت: ما ثابت کردیم که پرونده‌سازی‌ها علیه ایران در قالب PMD ناصحیح بود و برخلاف عدل و قانون تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد قرار گرفته بودیم. روحانی خاطر نشان کرد: ما با این توافق، تهمت‌ها را زدودیم و به دنیا ثابت کردیم که امریکا و رژیم صهیونیستی در طول دهه‌ها و سال‌ها نسبت به ایران دروغ می‌گفتند و راستگویی ملت ایران را به واسطه برجام ثابت کردیم. رئیس‌جمهور تأکید کرد: آن کسانی که حرف از تصمیم‌گیری درباره آینده برجام می‌زنند، باید ابتدا نشان دهند که در دو سال گذشته برای اجرای این توافق و عمل به تعهدشان چه کرده‌اند و آیا اخلاق را مراعات کرده و به عهد خود پایبند بوده‌اند.
ترامپ تاجری کاسب است نه سیاستمدار
روحانی با اشاره به دردسر آفرینی‌های روزانه اُفِک و تهدید بانک‌های بین‌المللی برای همکاری با ایران، افزود: هر روز با بیان و کلام نادرست نسبت به رفت و آمد ملت ایران و دیگر مردم مسلمان، سخن گفته و مانع‌تراشی می‌کنند که همه این اقدامات برخلاف برجام است. رئیس‌جمهور افزود: باید اول آنچه را که تعهد و امضا کرده‌اید، به ملت ایران ثابت کنید. روحانی با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور امریکا برجام را قراردادی بسیار بد و خطرناک عنوان کرده، افزود: مگر گذشتگان و مسئولان قبلی دولت امریکا نمی‌فهمیدند و ندانستند که این قرارداد خوب است یا بد؟ و امروز کسی که هیچ سررشته‌ای در سیاست و معاهدات بین‌المللی نداشته و یک کاسب، تاجر و برج‌ساز است، چطور می‌خواهد راجع به مسائل بین‌المللی نظر دهد. رئیس‌جمهور با بیان اینکه دشمنان همواره به دنبال تهدید ملت ایران و ملت‌های منطقه بوده‌اند، گفت: مشکل اساسی در دنیای امروز مواجه شدن با سیاستمدارانی است که ابعاد سخنان و تصمیمات خود را به خوبی درک نمی‌کنند؟
منبع: روزنامه جوان

ارسال نظر