«آب گازوئیلی» پایانی بر طعم ماندگار انار و عناب کوهپایه
رشته قناتی که در گذشته ماهی‌های بسیاری در آن می‌زیستند و باغ‌های انار و عناب کوهپایه اصفهان به واسطه آن محصولی با طعمی ماندگار روانه بازار می‌کرد حالا 15 سال است قاتل ماهی‌ها شده و دیگر خبری هم از آن محصول با طراوت درختان نیست.
رشته قناتی که در گذشته ماهی‌های بسیاری در آن می‌زیستند و باغ‌های انار و عناب کوهپایه اصفهان به واسطه آن محصولی با طعمی ماندگار روانه بازار می‌کرد حالا 15 سال است قاتل ماهی‌ها شده و دیگر خبری هم از آن محصول با طراوت درختان نیست.
به گزارش فارس، پیشه کشاورزی از دیرباز برای رفع نیاز‌‌های اولیه و قرار دادن رفاه در کنار گذر زندگی مطرح بوده است.
توجه به کشاورزی برای تأمین نیاز و به عنوان یکی از مشاغل قدیمی، انسان‌ها را واداشته شرایط مورد نیاز برای کشاورزی یعنی آب و خاک را برای خود فراهم کنند و در این میان مردم کویر پرتلاش‌تر و راه سخت‌تری برای دستیابی به شرایط برای کشاورزی دارند.
* قنات‌های منحصر به فرد کوهپایه
برای کشاورزی بی‌شک تداوم آب و در دسترس بودن در فصول مختلف حائز اهمیت است که این نیاز، مردم منطقه‌هایی که دور از چشمه‌های محلی، رود‌خانه‌ها و دریاچه‌ها هستند را واداشته است که برای دسترسی به این نیاز با حفر رشته چاه‌ها نیاز خود را برطرف کنند رشته چاه‌ها یا همان قنات‌ها امروزه یکی از آثار خارق‌العاده بشری است.
شهر کوهپایه که در شرق اصفهان هنوز از ثمره تلاش گذشتگان خود از قنات‌ها به خوبی آب می‌نوشد دارای 3 رشته قنات است که کشاورزان این رشته قنات‌ها را در گذشته بیشتر می‌دانند و از نکات برجسته قنات‌های کوهپایه که در نهایت به هم می‌پیوندد و در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد حجم قابل توجه آب است که کشاورزان کوهپایه‌ای از معدود کشاورزان شرق اصفهان هستند که آبیاری خود را از قنات بدون ذخیره آب به منظور جمع شدن آب برای امکان آبیاری انجام می‌دهند.
انار و عناب زبان‌زد کوهپایه، بر کامی اگر نشیند مزه‌اش به یادگار نام این شهر را زنده نگاه می‌دارد اما حدود 15 سال پیش کشاورزان کوهپایه‌ای از قناتشان نفت و گازوئیل به همراه آب دشت کردند تا سرآغازی برای شرایط جدید کشاورزی کوهپایه باشد.
* آب قنات کوهپایه به مواد نفتی آلوده شده است
شمس کشاورز کوهپایه‌ای می‌گوید: کشاورزی در کوهپایه هم در زمینه باغ‌داری که عمدتا درخت‌های انار، بادام و عناب است و هم در زمینه کاش غلات و صیفی‌جات انجام می‌شود. سال‌های اول که نفت و گازوئیل وارد آب شد بسیاری از درختان ما خشک شد و یا سال‌های اول این اتفاق محصولی نداشت و کشت‌هایمان خزان شد.
کشاورز کوهپایه‌ای معتقد است: در گذشته این رشته قنات ماهی‌های بسیار زیادی داشت هر چند این ماهی‌ها به عنوان مصرف خوراکی مطرح نبودند اما بعضی از آن‌ها بزرگ بودند که در آن روز‌هایی که این اتفاق افتاد همگی مردند.
شمس با اشاره به کم شدن درصد نفت موجود در آب نسبت به گذشته، ادامه می‌دهد: بسیاری از سبزیجات که قبلا می‌کاشتیم اکنون دیگر بعد از کاشت ان طور که باید سبز نمی‌شود و کیفیتی ندارد.
او می‌گوید: به خاطر این موضوع نفوذ پذیری آب در زمین‌های ما کم شده است و هنوز هم اثرات این ماده در آب قنات وجود دارد.
* آلودگی بعد از 15 سال ادامه دارد
حسن احمدی رئیس جهاد کشاورزی کوهپایه هم در این باره می‌گوید: کوهپایه دارای 3 رشته قنات با نام‌های آب شرینه، آب‌شوره و کی‌سرخ است و آب قنات کوهپایه به صورت دائم جاری و در باغات برای درخت‌هایی از جمله بادام، انار و عناب و کشت جو و گندم و دیگر محصولات استفاده می شود.
او می‌گوید: با یک اقدام کاملا غیرکارشناسی پمپ بنزین کوهپایه روی مسیر قنات احداث می‌شود و حدود 15 سال پیش با فرسوده شدن منبع ذخیره گازوئیل، گازوئیل از این منبع نشت می‌کند و وارد آب داخل قنات می‌شود.
احمدی در ادامه می‌گوید: با پیگیری‌ها و نامه نگاری‌های متعدد پمپ بنزین مخزن گازوئیل خود را تعمیر و جابه جا کرد اما خاک از گازوئیل اشباع شده و هنوز هم چربی و اثرات آن در قنات کوهپایه وجود دارد.
وی افزود: در آن زمان پمپ بنزین خسارتی جزئی به نماینده کشاورزان پرداخت کرد و قرار شد صرف تعمیر قنات شود که این تعمیر و ترمیم صورت نگرفت.
* وقتی قنات با پمپ بنزین عجین می‌شود
رئیس جهاد کشاورزی کوهپایه در ادامه گفت: البته تعمیر قنات مشکلات خاصی را داراست و در حدود 100 متر این قنات با پمپ بنزین عجین است که برای رهایی از مشکلات ایجاد شده لوله‌گذاری یا استفاده از سنگ و سیمان در طول این مسیر مطرح شد.
احمدی می‌گوید: با کارشناسی‌های به عمل آمده مشخص شد محلی که در مجاورت پمپ بنزین قرار دارد دارای آب‌دهی است و اگر با لوله‌گذاری یا سنگ و سیمان مسدود شود آب‌دهی این قسمت کور می‌شود و مسیر آب عوض می‌شود.
او این طور عنوان می‌کند که تاکنون جلسات متعدد در بخشداری کوهپایه و فرمانداری اصفهان برای جا به جایی این پمپ بنزین انجام شده است اما تاکنون این اتفاق نیفتاده و آلودگی آب این قنات ادامه دارد.
* چربی آب قنات کوهپایه پس از 15 سال
بی شک وقتی برای تهیه محصولات کشاورزی از آب آلوده به مواد نفتی استفاده می‌شود، عملاً خاک مناطقی که در آن‌ها کشاورزی صورت می‌گیرد، با این ترکیبات شیمیایی آلوده می‌شود و این مسأله ناخودآگاه محیط زندگی شهروندان آن منطقه و افرادی که از آن محصولات تغذیه می‌کنند را در بر می‌گیرد و به این ترتیب با آلوده شدن آب و خاک تمامی محصولاتی که در آن مزارع تهیه می‌شوند، دچار آلودگی می‌شوند و این می‌تواند برای مصرف‌کنندگان این نوع مواد غذایی و همین طور دام‌هایی که در این زمین‌ها تغذیه می‌شوند مضر و بر سلامت مصرف‌کننده اثرگذار باشد.
بعد از گذشت بیش از 15 سال هنوز چربی آب قنات کوهپایه روی آب مشخص است و آثار آن بر کشاورزی این شهر ادامه دارد هرچند تصمیم بر جابه‌جایی پمپ بنزین به نظر بهترین تصمیم می‌آید و از منابع رسمی و غیررسمی نیز این جا به جایی مطرح می‌شود بتوان خاک اشباع‌شده از گازوئیل در مسیر این قنات را تعویض کرد اما هنوز از جابه جایی خبری نیست و به نظر می‌رسد تلاش مسؤولان بخش و شهر کوهپایه تعامل و همکاری بیشتر مسؤولان در استان را برای عملی شدن این جا به جایی لازم دارد.