لزوم تغییر نگاه کهنه به موزهداری
موزه داری دنیا، ایجاد موزه سنتی را نفی میکند، چون باید موزه را بر اساس تعریف موزه ساخت. موزههای دنیا، چهار نسل را پشت سر گذاشتهاند، ولی موزه های ما هنوز شیءمحور، سنتی و اکثراً در خانههای تاریخی هستند.
اصفهان امروز- عباس نکویی:
در اصفهان تعدادی مجموعهدار خصوصی داریم که آثار خوب مجموعههای آنها در حال از بین رفتن است، ولی متأسفانه فضای مناسب ایجاد موزه خصوصی برای نمایش آثار آنها نداریم. انجمن هم پول خرید زمین و ایجاد موزه ندارد. بنای درخور تبدیل به موزه هم در اصفهان نیست، ولی برخی بناها نیاز به بازسازی دارند، برای مثال سرای بدیع، قابلیت تبدیل به یک موزه خصوصی را دارد. بااینوجود در برخی شهرستانهای استان مانند برخوار، شاهینشهر، باغ بهادران، انارک و فولادشهر، موزه خصوصی داریم.
برای ایجاد موزه حتماً به بنای تاریخی نیاز نیست. موزهداری دنیا، ایجاد موزه سنتی را نفی میکند، چون باید موزه را بر اساس تعریف موزه ساخت. موزههای دنیا، چهار نسل را پشت سر گذاشتهاند، ولی موزههای ما هنوز شیءمحور، سنتی و اکثراً در خانههای تاریخی هستند. سازمان میراث فرهنگی هم اعتبارات مالی ایجاد یک موزه استاندارد را ندارد، درنتیجه همه دستگاهها باید در این زمینه کار کنند. برای مثال در یک زمین بایر هم میتوان یک موزه روز ساخت و برای این کار باید سرمایهگذار پیدا کرد.
اداره میراث بهتنهایی نمیتواند دراینباره کاری کند، بلکه باید شهرداری همکاری کند و زمینی در اختیار این اداره بگذارد تا موزه هنر یا صنایعدستی در سطح ملی در اصفهان ایجاد شود. برای این کار به سرمایه عظیمی نیاز است که اداره میراث بهتنهایی نمیتواند آن را تأمین کند. اکنون مشکلات مالی در همه نهادها هست و اصفهان هم به دلیل اینکه برخوردار محسوب میشود، بودجه کمی به آن میدهند و استانداری متأثر از این موضوع است.
تأکید مدیریت استان هم بیشتر بر فعال شدن موزههای موجود با بالا رفتن آمار گردشگران اصفهان است تا ببینیم در آینده میتوانیم موزه جدید ایجاد کنیم یا نه.
در سال،84 مرحوم منوچهر دانش که تعامل خوبی با موزهداران بخش دولتی و خصوصی داشت، کارگروه فرهنگی دانش و هنر را بهعنوان هسته اولیه انجمن موزهداران تشکیل داد و پس از مجوز گرفتن از استانداری در سال 86 انجمن تأسیس شد.
مدیران موزههای دولتی و مجموعهدارهای خصوصی، عضو این انجمن هستند و ما دو تشکل هنرمندان و موزهداران داریم. تاکنون هنرمندان عضو این انجمن از استانهای مختلف کشور بازدید کردهاند و دورههای رایگان درباره موزهداری، اصفهانشناسی، مرمت، صنایعدستی و توریسم برگزار کردهایم.
-با احتساب خانههای تاریخی، 50 موزه خصوصی و دولتی ازجمله موزه چهلستون، موزه تاریخ طبیعی، موزه قرآن، موزه هنرهای تزیینی، موزه آب و موزه آموزشوپرورش در سطح استان داریم. رسالت ما حفظ، احیا و رونق موزههای بخش دولتی و خصوصی است و تاکنون به ایجاد چهار موزه کمک کردهایم که ایجاد موزه قرآن در سال 87 و موزه آب از این جمله است. سازمان میراث فرهنگی، متولی ایجاد موزه است و اگر فرد یا نهادی بخواهد موزه تأسیس کند، باید با این سازمان تعامل کند. ما بهعنوان واسط، پیگیر مجوزهای موزهداری در استانداری میشویم و با اداره میراث برای راهاندازی موزهها تعامل میکنیم. انجمن به مجموعهدارهای خصوصی هم کمک میکند تا بتوانند از اداره میراث، بنای استانداردی برای چیدمان و نمایش آثارشان بگیرند و آن را بهعنوان موزه خصوصی راهاندازی کنند.
انجمن موزهداران اصفهان، دو شعبه در گز و برخوار و نائین دارد و میخواهیم این تعداد را تا پنج شعبه افزایش دهیم. در سال 90 ما به انجمن موزهداران ایران تبدیل شدیم، چون تنها انجمن موزهدار کشور هستیم و در آینده، شورای عالی موزهداران کشور را ایجاد میکنیم تا عضو کشوری بگیریم. اکنون هم اعضایی از استانهای همجوار داریم.
مدیر انجمن موزهداران استان اصفهان