تصاحب سنگنگارههای منطقه غرقاب به چه قیمتی؟
محوطه باستانی سنگنگارههای ما قبل تاریخ در قسمت شمال غرب شهرستان گلپایگان روستای غرقاب معروف به تنگه غرقاب قرار دارد، این منطقه بزرگترین و کاملترین کلکسیون از آثار تاریخی سنگنگارههای کشور را تشکیل میدهد و نقوش روی این سنگها دوران کهن زندگی انسانها را حکایت میکند.
محوطه باستانی سنگنگارههای ما قبل تاریخ در قسمت شمال غرب شهرستان گلپایگان روستای غرقاب معروف به تنگه غرقاب قرار دارد، این منطقه بزرگترین و کاملترین کلکسیون از آثار تاریخی سنگنگارههای کشور را تشکیل میدهد و نقوش روی این سنگها دوران کهن زندگی انسانها را حکایت میکند.
به گزارش ایمنا از شهرستان گلپایگان، با مطالعه بر نقوش سنگنگارهها میتوان به سیر تکاملی و بسیاری از حلقههای مفقوده در تکامل هنری انسان از گذشتههای دور تا امروز پی برد، آنان عقاید، آداب و رسوم، باورها و شیوههای زندگی خود را با هدف ماندگاری و فرهنگسازی به دیگران بر پیکره سنگها نقش میزدند.
وجود سنگ نگارههای هفت هزار ساله گلپایگان حکایت از قدمت کهن و تاریخی این شهرستان دارد.
نقوشی شبیه بز کوهی، قوچ کوهی، آهو، اسب، گرگ، شیر، شتر یک کوهان و دو کوهان، پلنگ، گراز، گوزن مارال، شوکا (زرد ایرانی)، یوزپلنگ، مار، لاک پشت و بسیاری از حیوانات ناشناخته از جمله نقوش روی سنگ نگارهها بوده که هر کدام دارای مفاهیم خاصی است. از میان این نقوش بزکوهی با حدود ۷۵ درصد نقوش بیشترین تعداد را دارد، بزکوهی در اعصار مختلف دارای نماد گوناگون مانند آب، فراوانی نعمت و زایندگی بوده است.
سنگنگارهها هر گونه خط و یا نقش به یادگار مانده از دستان بشر در بستر بیآلایش سنگها است به تعبیری سنگ نگارهها مادر هنر خط، فرهنگ و تمدن جهانی هستند، در طول سال جمعیت زیادی گردشگر داخلی و خارجی برای دیدن سنگنگارههای تاریخی به منطقه غرقاب گلپایگان سفر میکنند تا جایی که در ۱۳ روز عید نوروز امسال حدود چهار هزار گردشگر از این آثار تاریخی بازدید کردند.
سنگ نگاره ها به کام مردم خمین شیرین می شود
اما سنگ نگارههای منطقه غرقاب به دلیل مرز مشترک با شهرستان خمین مورد تصاحب قرار گرفته است که اگر تلاش و همتی از سوی مسئولان میراث فرهنگی استان نشود، سنگ نگارههای هفت هزار ساله و این مکان گردشگری گلپایگان به کام شهرستان خمین شیرین میشود.
صنعت گردشگری یکی از قطبهای مهم است و گردشگری نقش به بسزایی در توسعه اقتصادی و فرهنگی شهرستان به همراه دارند و وجود این آثار باستانی و تاریخی هویت و سرنوشت یک منطقه را نشان میدهد به همین خاطر باید از سوی مسئولان شهرستان اهتمام ویژهای از تصرف و تصاحب این آثار انجام شود.
تصاحب منطقه غرقاب توسط شهرستان خمین بیعدالتی است
رسول مجیدی یکی از اهالی روستای غرقاب در خصوص تصاحب سنگنگارههای منطقه غرقاب توسط شهرستان خمین اظهار کرد: در ۳۱ منطقه شهرستان گلپایگان سنگ نگاره وجود دارد که منطقه غرقاب بیشترین تعداد سنگنگارهها را در دل خود جای داده است که ۱۰ هزار بوم سنگی با بیش از ۳۵ هزار تصویر مختلف روی آنها منقوش شده است.
مجیدی گفت: تنها منطقه ای که در کشور به آسانی میتوان با ماشین تا پای این آثار تاریخی و گردشگری ورود پیدا کرد منطقه غرقاب گلپایگان است، در صورتی که در دیگر مناطق کشور برای دیدن این آثار تاریخی چند کیلومتری را باید پیمود.
وی افزود: در سالهای گذشته به دلیل سودجویی نزدیک به سه هزار و ۲۰۰ متر در عمق مرزهای سیاسی شهرستان گلپایگان و در منطقه یک غرقاب نفوذ شده و بخشی از خاک این منطقه از سوی همسایه شمالی تصاحب شده است.
محیدی گفت: تا سال ۷۱ یک استاد دانشگاه اهل خمین نقش روی سنگ نگارهها را کار چوپانان میدانست، اما پس از اینکه یک دانشجوی گلپایگانی کار پایان نامه دانشجویی خود را روی سنگنگارههای غرقاب آغاز کرد در هنگام بازدید به سه کتیبه برخورد کرد که اکنون یکی از کتیبهها مشهود است، با پی بردن به این اثار تاریخی قدمت هفت هزار ساله سنگنگاره ها مشخص شد و نگاهها را نسبت به سنگنگارهها تغییر داد و همین سبب تیشه زدن سودجویی بر مرز شهرستان شد.
فعال میراث فرهنگی و گردشگری گلپایگان افزود: از آن سال تاکنون سودجویان را به این فکر فرو برد که با تصاحب قسمتی از این منطقه برای شهرستان همسایه گردشگری ایجاد کنند که در حقیقت این موضوع حق الناس است.
وی گفت: گرچه سنگنگارهها متعلق به بشریت است، اما نباید شهرستان خمین با سوء استفاده گردشگری این آثار تاریخی بکر را به نام خود تصاحب کند.
مجیدی با بیان اینکه تاکنون این شهرستان گردشگرانی را برای رونق اقتصادی به این منطقه غرقاب میآورد، تصریح کرد: ۵۰ درصد سنگ نگارهها تحت عنوان مرز تصاحب شده است، دو منطقه و دو کتیبه مهم به کام خمین شیرن شده است و باید هرچه سریع تر مرزهای سیاسی هر شهرستان مشخص شود.
وی خاطرنشان کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی طی اقدامی بسیار غیر حرفهای و ناپسند تصاویر سنگنگارههای شهرستان گلپایگان را به نام خمین منتشر میکند که عواقب قانونی دارد.
فعال میراث فرهنگی و گردشگری گلپایگان افزود: آیا این بیعدالتی در حق شهرستان گلپایگان نیست، جوانان این منطقه که از راه دامداری و کشاورزی در این منطقه امر معاش میکردند اکنون باید به شهرهای بزرگ مهاجرت کنند و سرزمین مادری خود را با تمام زیباییها و خاطرات ترک کنند.
مجیدی گفت: چرا باید اداره صنعت، معدن و تجارت اراک مجوز ایجاد معدن در منطقه عرقاب گلپایگان صادر کند، صدور شناسنامه مردم خمین تا دهه گذشته از گلپایگان نشان از قدمت دیرینه شهر گلپایگان است.
وی گفت: در سال گذشته طومار مردمی برای بازگشت منطقه تصرف شده غرقاب تهیه و ارسال شده، اما صدای مردم به گوش مسئولان امر نمیرسد.
فعال میراث فرهنگی و گردشگری گلپایگان گفت: سنگ نگارههای مهم را تصاحب کردند، در این زمینه نامهای با مستندات رسمی از متعلق بودن منطقه غرقاب به گلپایگان به همراه مدارک به فرمانداری گلپایگان و استانداری ارسال شده است، اما با پیگیری در وزارت کشور هنوز این مدارک ارسال نشده است.
وی افزود: مدارک و سندها و حتی حکایت مردمان شهر خمین و غرقاب گویای متعلق بودن غرقاب به گلپایگان است.
تصاحب سنگنگارههای غرقاب خدشه ای به تاریخ سیاسی گلپایگان وارد کرده است
علی بختیار، نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شورای اسلامی در خصوص اقدامات انجام شده برای جلوگیری از تصاحب سنگنگارههای غرقاب، اظهار کرد: سنگنگارهها تِیمره با هفت هزار قدمت در واقع آثار بسیار ارزشمند ملی محسوب میشوند.
وی با بیان اینکه باید برای ثبت سنگنگارهها اقدام میشد، افزود: در این زمینه با پیگیریهای انجام شده اداره میراث فرهنگی در حال ثبت سنگ نگاره ها در فهرست آثار ملی هستیم.
نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: سنگنگارهها در ۴۱ محوطه قرار دارد و باید با دید ملی از سوی میراث فرهنگی به صورت ویژه از این آثار تاریخی حفظ و حراست شود.
وی گفت: در سال ۱۳۷۲ مصوبهای توسط هیئت وزیران وقت انجام شده است که بین گلپایگان و مرز سیاسی خمین اختلاف، ۳۲۰۰ متر فاصله وجود دارد، البته اسناد در اداره ثبت و منابع طبیعی گلپایگان موجود است و با اقدامات نامناسب شهرستان خمین و بیتوجهی استانداری اصفهان به این موضوع خدشه ای به تاریخ سیاسی شهرستان وارد شد و مسائلی را به وجود آورد که موجب حساسیت مردم شده است.
وی با بیان اینکه این موضوع نباید سب تقابل و تنش بین دو شهرستان شود، خاطرنشان کرد: در این زمینه در حال پیگیری به صورت کارشناسی و دقیق هستیم و اقداماتی در حوزه تقسیمات استان اصفهان و استان مرکزی انجام شده که نتیجه به اداره کل تقسیمات کشوری ارجاع داده شده است.
بختیار افزود: همان گونه که در سال ۷۲ مصوبه هیئت وزیران گرفته شده است باید مجددا اقدامات کارشناسی توسط دو استان مرکزی و اصفهان نسبت به مرز سیاسی انجام شود، سپس در کمسیونهای دولتی و در صحن هیئت وزیران مصوبه جدید بگیرد و باید در لایحه تقسیمات کشوری کل این منطقه به عنوان یک منطقه ملی از تقسیمات جدا و به صورت ملی نگهداری شود چراکه آثار تاریخی متعلق به بشریت است.
وی گفت: پیشنهادهایی شده که نسبت به نگهداری پکپارچهسازی ۴۱ محوطه سنگنگارهها که بخشی در استان مرکزی، بخشی در استان لرستان و بیشترین آن در استان اصفهان و در منطقه غرقاب است انجام شود و کل منطقه سنگ نگارهها به صورت ملی به میراث فرهنگی تحویل داده شود.
وی افزود: سنگنگارههایی که از قبل در غرقاب وجود داشته متعلق به مردم این منطقه است و افرادی با سودجویی در سالهای گذشته باعث شده اند تا این آثار از دست مردم این منطقه گرفته شود، اما اکنون در جهت احیای این منطقه به صورت منطقی و عاقلانه در جهت منابع مردم اقدام شده است.