جان تازه در بازار سلجوقی

همان اندازه که پشت گوش انداختن و توجیهات مختلف مسئولان در عمل به وعده‌ها دلسرد کننده و باعث ناراحتی مردم بوده، تحقق وعده‌ها همیشه دلگرم کننده است.
به گزارش ایمنا بیش از هفت قرن از ساخت آن می‌گذرد و با این وجود هنوز سرپاست، اما تن خسته و رنجورش سال‌هاست منتظر مرحمی درمانگر است. به همت مردمان این دیار از سیل، باد و باران جان سالم به در برده و اکنون با چشمانی امیدوار، منتظر است تا شاید نجاتگری از راه برسد و از ویرانی آن جلوگیری کند.
بازار شهرضا، میراثی ماندگار از عهد سلجوقیان که هر کنج آن، خاطرات سالیان دور را برای مردم شهر تداعی می کند. زنده است و زندگی می‌بخشد، اما اگر اوضاع به همین منوال پیش برود، در سال‌های آینده باید در کنار مخروبه‌های آن عکس یادگاری بگیریم و تنها آه حسرتی می‌ماند و دستی که بر دست حسرت بزنیم.
«بازار» بزرگترین اثر تاریخی شهرضاست است که با مساحتی در حدود ۹۹ هزار و ۷۰۵ مترمربع و بیش از ۸۰۰ دالان سرپوشیده و ۹ دهنه ورودی در چهار خیابان اصلی شهر، چندین اثر تاریخی همچون مسجد جامع، شبستان مسجد جامع، کاروانسراهای تاریخی، تیمچه‌ها، سراهای تاریخی، سقاخانه‌ها، نمازخانه‌ها و ... را در خود جای داده است.
این اثر تاریخی ارزشمند این روزها حال و روز خوبی ندارد، در بعضی نقاط سقف فروریخته و نفوذ آب باران سبب تخریب قسمت‌هایی از آن شده است. کاربری غیراصولی درهای قدیمی حذف و درهای برقی را جایگزین کرده و تعمیرات سلیقه‌ای در بعضی قسمت ها، بافت سنتی و مدرن را به شیوه‌ای نازیبا کنار هم قرار داده است.
روی گچ‌های دیوار جای گِل‌ سقف مانده و بعضی از درها و پنجره‌های مشبک حجره‌های فوقانی شکسته است. خلاصه حال و روز این روزهای بازار قدیمی شهر خوب نیست.
بارها در این رسانه مشکلات این بنای تاریخی را مطرح کردیم و درباره عواقب ناشی از فروریختن سقف یا تخریب هر بخش از آن هشدار دادیم اما اکنون تلاش ایمنا در راه آگاهی رسانی در این زمینه ثمربخش بوده و قرار است وعده‌ها درخصوص مرمت آن به عمل انجامد و روحی تازه در کالبد فرسوده این بنای عظیم تاریخی دمیده شود.
از سال ۹۶ با تلاش نماینده شهرضا طرحی در این شهرستان مصوب شد که به موجب آن مرمت بازار تاریخی شهرضا با مشارکت اداره راه و شهرسازی، میراث فرهنگی، اوقاف و امور خیریه و بازاریان انجام شود.
حادثه پلاسکو را تکرار نکنیم
چندی پیش سمیه محمودی، نماینده مردم شهرضا به ایمنا گفته بود: بازار تاریخی شهرضا باید مرمت شود، زیرا ممکن است با حادثه دیگری همانند حادثه پلاسکو در این مکان مواجه شویم. لازم است با مشارکت میراث فرهنگی و اداره راه و شهرسازی این بنای تاریخی مرمت شود، از سوی دیگر باتوجه به وجود املاک موقوفه زیادی که در این محل وجود دارد، باید از ظرفیت اداره اوقاف نیز استفاده شود.
طرح مرمت بازار تاریخی شهرضا در جلسه ستاد بازآفرینی این شهرستان مطرح شد و در این جلسه‌ که با حضور مسئولان ارشد وزارت راه و شهرسازی و میراث فرهنگی در شهرستان برگزار شد مقدمات لازم برای آغاز طرح مرمت این بنای تاریخی فراهم شد.
پس از مدتی نماینده شهرضا در گفت و گو با همین رسانه اعلام کرد: اجرای طرح مرمت بازار شهرضا نیاز به تشکیل کارگروه تخصصی داشته که پیگیری و هماهنگی لازم را ایجاد کند، اما این کارگروه در شهرستان تشکیل نشد.
تأخیر در اجرای این مصوبه باعث شد تا بازار تاریخی شهرضا، شب و روزهای بدی را در بارندگی‌ها داشته باشد و بخش‌هایی از سقف و بدنه آن آسیب ببیند.
دولت باید به کمک بازار تاریخی شهرضا بیاید
حاج حسین که مدت ۳۰ سال است که در این بازار به شغل پارچه فروشی مشغول است، می‌گوید:«اگر امروز بخواهند چنین بازاری را بسازند باید میلیاردها تومان خرج کنند، اما حالا که مفت و مجانی به دستمان رسیده، قدرش را نمی‌دانند و برای تعمیر آن اقدام نمی‌کنند؛ همه کسبه بازار هم در یک حد نیستند، همه توانایی مالی ندارند که بتوانند کمک کنند، دولت هم باید وارد عمل شود.»
رضا از کسبه جوانی است که به تازگی حجره‌ای را اجاره کرده و به شغل عطاری مشغول شده، او هم از بی‌مهری به بازار شهرضا گلایه دارد و می گوید:«کسبه بازار در همه امور خیر پیشگام بوده‌اند، حالا هم حاضرند کمک کنند، اما این روزها وضعیت اقتصادی خوب نیست و نمی‌توان از کسبه انتظار داشته باشیم تا همه هزینه‌های تعمیر بازار را برعهده بگیرند، به مسئولان هم که می‌گوییم وعده سر خرمن می‌دهند و می‌گویند قرار است کارهایی بکنند، اما باید زودتر عملیات مرمت بازار آغاز شود.»
مرمت بازار تا پایان شهریورماه به اتمام می رسد
فریدون الهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا از شهرستان شهرضا، با بیان اینکه طرح مرمت بازار تاریخی این شهرستان آغاز شده است، می گوید: در حال حاضر اعتباری بالغ بر ۵۰۰ میلیون تومان برای آغاز مرمت این بنای تاریخی در نظر گرفته شده است و تا پایان شهریورماه نیز به اتمام می‌رسد.
وی با بیان اینکه تلاش می‌کنیم تا در سال ۹۷ نیز اعتباری را به این طرح اختصاص دهیم، می افزاید: لازم است همه دستگاه‌های اجرایی نیز در این زمینه مسئولیت خود را انجام دهند تا شاهد انجام آن به بهترین شیوه باشیم.
تلاشی امیدبخش
سمیه محمودی، نماینده مردم شهرضا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بازار شهرضا مهم ترین بخش هویت این شهرستان است، می گوید: اگر پیش از این در زمینه مرمت این بنای تاریخی اقدام شده بود، هزینه‌های کمتری به دنبال داشت.
وی با بیان اینکه پیش از این اعلام شده بود که مرمت کامل این بنای تاریخی نیازمند اعتباری بالغ بر ۱۲ میلیارد تومان است، ادامه می دهد: هماهنگی و همدلی مناسب برای مرمت این بنای تاریخی انجام نشد و در بازدیدهای اخیر مشخص شد که این بنای تاریخی وضعیت خوبی ندارد، اما تلاشی که آغاز شده امیدبخش است.
نماینده مردم شهرضا در مجلس می گوید: اگر برای مرمت بازار تاریخی شهرضا تلاش جدی نشود، حادثه دیگری همچون پلاسکو تکرار می‌شود.
محمودی با بیان اینکه در حال حاضر حفظ بازار شهرضا اولویت زیادی دارد، می افزاید: بازاریان شهرضا هم اعلام کرده‌اند آماده همکاری هستند، البته رعایت اصول معماری سنتی در این زمینه ضروری است.