مادر صنعت فولاد کشور پیشرو در مدیریت مصرف انرژی
امروزه جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست‌محیطی به‌عنوان یک الزام مطرح است. از طرفی رشد سریع صنعت، زیانهای جبران‌ناپذیری را بر منابع زیست‌محیطی کشورها وارد آورده است. لذا اتخاذ راهبردهایی کارآمد برای تقلیل و کاهش پیامدهای زیست‌محیطی فعالیتهای صنعتی از اهمیت به سزایی برخوردار است.
احمدرضا منزه - اصفهان امروز: امروزه جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست‌محیطی به‌عنوان یک الزام مطرح است. از طرفی رشد سریع صنعت، زیانهای جبران‌ناپذیری را بر منابع زیست‌محیطی کشورها وارد آورده است. لذا اتخاذ راهبردهایی کارآمد برای تقلیل و کاهش پیامدهای زیست‌محیطی فعالیتهای صنعتی از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف نهایی حفاظت از محیط‌زیست، دستیابی به توسعه پایدار در قالب برنامه‌های اقتصادی هماهنگ با اصول حفاظت محیط‌زیست و ممانعت از تخریب و تهی‌سازی منابع تجدیدشونده و غیرقابل‌تجدید است.
در این میان، صنایع فولاد نیز غالبا اثرات و پیامدهای ناسازگار زیست‌محیطی دارد. درحالی‌که اگر ملاحظات زیست‌محیطی در طراحی و برنامه‌ریزی‌های اولیه به‌صورت گسترده، جامع و همه سو نگر مدنظر قرار گیرد، برنامه‌های توسعه و احداث این‌گونه طرح‌های بزرگ و پرهزینه، حداقل پیامدهای زیست‌محیطی را در مناطق تحت نفوذ خود ایجاد می‌کند.
ذوب‌آهن اصفهان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین پایه‌های صنعت فولاد کشور توجه ویژه‌ای به مباحث زیست‌محیطی دارد و به موفقیت‌هایی در این بخش دست یافته است.
ذوب‌آهن اصفهان نخستین و بزرگ‌ترین کارخانه تولیدکننده فولاد ساختمانی و ریل در ایران و بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات طویل در خاورمیانه است که با ظرفیت سه میلیون و 600 هزار تن فولاد، انواع مقاطع فولادی ساختمانی و صنعتی را تولید می‌کند. کارخانه ذوب‌آهن اصفهان در سال 1350 به بهره‌برداری رسید. این کارخانه كه در جنوب غربی استان اصفهان قرار دارد، نقش مهمی در شکل‌گیری دیگر صنایع فولادی ایران ایفا کرد و به همین دلیل، لقب مادر صنعت فولاد كشور را دارد.
محصولات کارخانه‌های این شرکت به بیش از ۲۳ کشور اروپایی، آسیایی و آفریقایی صادر می‌شود و در بازار داخل این محصولات در پروژه‌های بزرگی همچون برج میلاد تهران، نیروگاه هسته‌ای بوشهر، سدهای بزرگ و مترو مورداستفاده قرار گرفته ضمن اینكه ریل‌های تولیدی این شركت بزودی در توسعه خطوط راه‌آهن ایران مورداستفاده قرار می‌گیرد.
شركت ذوب‌آهن اصفهان به‌عنوان نخستین تولیدکننده فولاد در ایران در راستای خط مشی زیست‌محیطی خود و تعهد مدیریت عالی شركت مبنی بر حفظ و صیانت از محیط‌زیست با صرف هزینه‌های بسیار زیاد اقدام به تعریف و اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی در قالب طرح‌های بازسازی، بهسازی و نوسازی در بخش‌های هوا، آب، پساب و پسماند نموده است.
*مدیریت مصارف انرژی در ذوب‌آهن
از مهم‌ترین پروژه‌های زیست‌محیطی شرکت می‌توان به پروژه پنج‌گانه زیست‌محیطی آگلومراسیون، اجرای پروژه انتقال مواد از انبار شمالی به واگن ته ریز، بازیافت محصولات میانی موجود در سایت تنگه جوزدان، طرح پاک‌سازی و رفع آلایندگی از حوضچه‌های سایت تنگه جوزدان، پروژه ساخت مخازن جهت نگهداری موقت محصولات میانی ناشی از تولیدات كك، طرح بازسازی و بهسازی سیستم تصفیه غبار كنورتورها، پروژه نوسازی باطری‌های کک سازی، پروژه تولید ریل ملی، طرح آب‌زدایی از لجن کنورتورهای ناحیه فولادسازی، دریافت پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهرستان زرین‌شهر، پروژه سه‌گانه آگلومراسیون، نصب الكتروفیلتر آسپیراسیون كوره بلند شماره یك، احداث مشعل سوزاننده گازهای اضافی كوره بلند سه، اصلاح مكنده غبار كارگاه میكسر فولادسازی با اضافه نمودن یك عدد بگ فیلتر به مولتی سیكلون موجود، بازسازی و بهسازی الكتروفیلترهای شماره یک و دو پلی زیوس ناحیه آهك، نصب بگ فیلترهای 511 و 510 ناحیه فولادسازی، نصب بگ فیلترهای مربوط به مسیر موادرسانی واقع در 42 متری كنورتورها، نصب بگ فیلتر مكنده غبار E40 ناحیه فروآلیاژ فولادسازی، نصب بگ فیلتر مكنده غبار E41 ناحیه فروآلیاژ فولادسازی، نصب و راه‌اندازی ESP 2 بخش آگلومراسیون و نصب و راه‌اندازی ESP های 110،120، 130،210، 310 و 410 آگلومراسیون اشاره داشت.
به‌عنوان دیگر پروژه‌های زیست‌محیطی این شرکت می‌توان از نوسازی برج‌های خاموش‌کننده کک با طراحی جدید، تعویض مشعل‌های آگلوماشین‌های شماره یک، دو، سه و چهار به نوع شعله پرده‌ای، طراحی و احداث مشعل سوزاندن گازهای اضافی باطری سه کک‌سازی، بهره‌برداری از كوره كلاوس واحد دو بازیابی، انجام عملیات حفاظت شیمیایی بخش‌های سولفات آمونیوم و بازیابی اسیدسولفوریک، انجام تعمیرات اساسی برج‌های جذب و پكینگ‌های مربوطه و پیشگیری از بروز نشت گاز از برج‌های جذب مواد واحد یک بازیابی مواد، انجام تعمیرات اساسی سردکننده‌های نهایی واحدهای بازیابی یک و دو و پیشگیری از انتشار گازهای آلاینده به محیط، احیا و انجام تعمیرات بر روی سیستم‌های تصفیه غبار بخش‌های ذغال و دانه‌بندی باتری‌های شماره یک و سه، نصب و راه‌اندازی ایستگاه سنجش كیفیت هوا (ایستگاه مونیتورینگ آنلاین آلاینده‌های محیطی)، نصب سیستم‌های پایش آنلاین آلاینده‌ها بر روی خروجی دودكش نوردهای 300، 350، 500 و 650، كائوپرهای كوره بلند سه، آسپیراسیون كوره بلند یك، ESP های آگلوماشین چهار، ESP های ناحیه Cast house و Stack house کوره بلند سه، بویلرهای پنج و شش نیروگاه مرکزی، آسپیراسیون و کائوپرهای کوره بلند دو و خروجی پساب‌های صنعتی، نصب و راه‌اندازی سیستم تصفیه غبار كارگاه برش خرسك و ایجاد و نگهداری بالغ‌بر 16500 هکتار فضای سبز نام برد.
اما شرکت ذوب‌آهن اصفهان علاوه بر این موارد، اقدامات شاخصی نیز در حوزه مدیریت مصارف آب شکل داده که از آن جمله می‌توان به اجرای خط لوله از تصفیه‌خانه شیمیایی تا نیروگاه حرارتی برای بالا بردن كیفیت آب ورودی به نیروگاه و در نتیجه بالا بردن درجه تغلیظ نیروگاه، استفاده از درین سیکل‌های گردشی تمیز برای تغذیه سیکل‌های كثیف، استفاده از درین سیکل‌های كثیف برای خنك كردن سرباره كوره بلند (پمپ‌خانه هشت) و سرباره كنورتور (آب‌زدایی) ، تعویض لوله‌های فرسوده در سطح كارخانه به‌طور مستمر، بستن لوله آب موقت (قدیمی) به دلیل فرسودگی زیاد، استفاده از آب چاه و پساب‌های تصفیه شده اماکن و صنعتی برای فضای سبز و حذف آب خام مصرفی فضای سبز، استفاده از روش آبیاری قطره‌ای در فضای سبز و در نتیجه كاهش مصرف آب، بازسازی برج‌های خنک‌کننده به‌طور مستمر، تصفیه و فیلتراسیون آب سیكل كثیف نوردها و استفاده از آن برای سیكل تمیز، اتصال خط درناژ نیروگاه مركزی و نیروگاه هاربین به مخزن آب گرم پمپ‌خانه یک و مخازن برج‌های خنک‌کننده نیروگاه هاربین به منظور كاهش مصرف آب پمپ خانه شماره یک و نیروگاه هاربین، استفاده از ماده شیمیائی منعقد کننده پلی‌الکترولیت آنیونی برای کاهش مواد معلق آب سیکل‌های گردشی، مدیریت مصرف آب و کاهش فشار، نصب مولتی پمپ با درایو کنترل دور روی پمپ‌های پمپ خانه آب صنعتی برای کاهش مصرف آب و مصرف برق اشاره داشت.
نصب مولتی پمپ با درایو کنترل دور روی پمپ‌های پمپ خانه آب آشامیدنی برای کاهش مصرف آب و مصرف برق، اجرای پروژه آبزدائی از لجن پمپ خانه تصفیه گاز کنورتور، پروژه تثبیت آب سیكل گردشی به منظور بالا بردن درجه تغلیظ سیكل گردشی، پروژه انتقال پساب تصفیه شده شهر زرین‌شهر به منظور استفاده در فضای سبز غیر مثمر، استفاده از پساب تصفیه‌خانه شیمیایی برای برج خاموش‌کن كك سازی و سرباره كوره بلند سه، كاهش فشار آب صنعتی و آشامیدنی تا حد ممكن جهت كنترل مصرف و كاهش مصرف آب كارخانه و تصفیه پساب صنعتی كارخانه و بازچرخانی مجدد آن جهت استفاده در بخش تولید، از دیگر اقدامات مهم در زمینه مدیریت مصرف برق هستند.