محو آرام یک محراب

در 15 کیلومتری شهر اصفهان و در جاده منتهی به شهر نایین روستایی است به نام هفتشویه و مسجد جامعی با همین نام که آن را متعلق به دوره ایلخانی می‌دانند. امروز از آن مسجد که سفرنامه نویسان فرانسوی روزگاری از شکوه نقش و نگارش نوشته‌اند جز یک محراب پر از نقوش اسلیمی و گچبری های بی نظیر تقریبا چیز دیگری نمانده است، گنبد فرو ریخته و دیواری هم برای محصور کردن وجود ندارد.
به گزارش ایسنا، بررسی آثار ثبت شده ملی نشان می‌دهد این مسجد در سال 1341 به ثبت میراث فرهنگی رسیده است، اما اینکه چرا جز یک سقف برای جلوگیری نصف و نیمه از محراب اتفاق دیگری رخ نداده است خود جای سوال دارد، هرچند که این بنا امروز تقریبا مخروبه محسوب می شود و نیازمند احیای کامل است و میراث فرهنگی بارها اعلام کرده که امکان احیای چنین بناهایی با وجود نقشه امکان پذیر است، این مسجد هم از نظر قدمت تاریخی خود مهم جلوه می‌کند و هم به عنوان شاخصی است برای اینکه نشان دهد مناطق شرقی اصفهان از چه قدمتی برخوردارند، شاخصی که این روزها محو و محوتر می شود.
فریدون الهیاری در گفت و گو با ایسنا، معتقد است که مسجد جامع هفتشویه یکی از مساجد ارزشمند شرق اصفهان است، چراکه از دوره ایلخانی باقی مانده و از نظر گچبری یکی از بی بدیل‌ترین محراب‌ها را در خود جای داده است.
او در پاسخ به این سوال که چرا به چنین بنایی در شرق اصفهان که همه بر ارزشمند بودن آن اتفاق نظر دارند توجهی جدی نمی شود از توجه میراث به این بنا می گوید و از مرحوم شیرازی یاد می‌کند که برای محراب این بنا یک سقفی ایجاد کرده تا این محراب با این نقوش زیبا و جذاب از بین نرود، هرچند که او بر این موضوع هم تاکید دارد که میراث فرهنگی امروز این بنا را فراموش نکرده و حفاظت کارشناسی شده از آن را با توجه به اینکه مخروبه است مدام انجام می‌دهد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان می‌گوید: کارشناسان مرمت و متخصصین این امر بر این موضوع اتفاق نظر دارند که بناهای این چینی که مخروبه شده‌اند نباید احیای کامل شوند چراکه به ارزش آنها خدشه وارد می شود به همین دلیل اداره کل میراث طی دو تا سه سال گذشته سعی کرده که حفاظت خاص از این بنا به خصوص محراب آن داشته باشد.
هنگامی که بحث کمبود و نبود اعتبار که مدیران گذشته میراث فرهنکی برای این مسجد به زبان آورده بودند مطرح می شود الهیاری می گوید: در سال 1393-94 اعتباراتی به منظور استحکام بخشی این بنا به دست ما رسیده است که عین آن را برای این بنا هزینه کرده ایم و اگر بنا و به خصوص محراب آن را مشاهده کنید دارای یک پوشش فنی برای حفاظت است و از این منظر مشکلی ندارد.
هفتشویه در نزدیکترین فاصله با اصفهان همچون شرق اصفهان سال هاست حال و اوضاع خوبی ندارد، این مسجد که شاخص اصلی میراث فرهنگی منطقه محسوب می شود آرام آرام کوچک و کوچکتر شده و ناگهان دیگر از هفتشویه و محرابش خبری نخواهد بود.