ترک‌هایی در دل آثار تاریخی

اگر زمین فرونشست کند هیچ راهکاری جز متروکه اعلام کردن آن منطقه وجود ندارد، تخلیه آبخوان‌ها و مصرف خارج از مدیریت آب‌های زیرزمینی موجب شده تا اصفهان آرام آرام نشست کند، زاینده رود خشک حالا نه تنها در روی زمین که در زیر زمین هم زلزله‌های خاموش را فعال کرده است.
به گزارش ایسنا، فعالان زیست محیطی اصفهان طی نامه‌ای به شهردار نسبت به تخلیه آبخوان‌ها تذکر دادند، از سوی دیگر کارشناسان هیدرولوژی معتقدند در مورد شهر اصفهان شواهدی وجود دارد که به فرونشست نسبت داده می‌شود مثل ترک‌های روی پل‌ها و برخی آثار تاریخی، موضوع دقیقا همینجاست آثار تاریخی اولین قربانی‌های فرونشست زمین خواهند بود، قربانیانی که نام‌های پرآوازه‌ای چون سی و سه پل، پل خواجو، میدان نقش جهان، عالی قاپو و ... دارند.
حالا اصفهان با معضل آب شرب مواجه شده و حفر 70 حلقه چاه برای تامین شرب موضوع دیگری که سرعت فرونشست را با توجه به کاهش بیشتر آب‌های زیرزمینی می‌افزاید، فریدون الهیاری فرونشست را یک تهدید نه فقط برای آثار تاریخی که برای تمام سازه‌های شهری معرفی می‌کند، او می‎گوید: به دليل حساسیت در شهری مثل اصفهان که آثار تاریخی دارد باید موضوع فرونشست جدی تر و عمقی تر بررسی شود، اما موضوع این است که در خصوص فرونشست زمین نیازمند نظر کارشناسی و دقیق هستیم.
هرچند که مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان معتقد است هیچگاه به اندازه سال جاری فرونشست زمین مورد توجه نبوده چراکه حداقل در سال های قبل آبی در رودخانه جاری می‌شد، اما امسال تاکنون آبی جاری نشده و قطعا آبخوان‌ها آبی ندارند، پس خطر فرونشست جدی‌تر است.
کج شدن مقبره شاه عبدالعظیم حسنی در شهرری تهران بر اثر فرونشست، این سوال جدی را مطرح می‌کند که در اصفهان که فرونشست زمین تهدیدی جدی تر است آیا آثارتاریخی و ثبت جهانی شده مثل میدان نقش جهان، سی و سه پل و ... پایش می‌شوند، الهیاری می‌گوید: فرونشست یک تهدید جدی است و به دلیل همین تهدید بيشتر آثار تاریخی مهم خود را زیر اسکن لیزری قرار داده ایم و در سال جاری نیز میدان نقش جهان را به طور کامل اسکن لیزری خواهیم کرد چراکه از نظر فنی باید پایش های جدی صورت بگیرد تا هر تغییر فیزیکی در آثار مشخص باشد به خصوص که برخی آثار تاریخی اصفهان مثل پل ها سالیان درازی وابسته به آب بوده اند.
هرچند که قضاوت نهایی در خصوص فرونشست زمین در اصفهان با سازمان نقشه برداری و وزارت کشور است، اما این شهر تاریخی که متعلق به تمام جهانیان بوده و آثاری که پس از 400 سال همچنان محل افتخار ایرانی‌ها محسوب می‌شود نیازمند ترازیابی جدی است چراکه شاید هشدارهای اصفهان دوستان مبنی بر اینکه فرونشست عامل ترک‌های امروز در دل سی و سه پل، پل خواجو و میدان نقش جهان است درست باشد.