زنان معتاد و نگاههای تحقیرآمیز جامعه
آسیب شناسی اجتماعی زنان یکی از موضوعات بحث برانگیز در جوامع کنونی است که توجه افراد مختلف را به خود جلب کرده است، سهم زنان در افزایش آسیبهای اجتماعی دخیل است که موجب بروز مشکلات و مسائل اجتماعی زنان است، متأسفانه اکنون آسیبهای اجتماعی گریبانگیر قشرهای مختلف جامعه شده که زنان نیز از این پدیده مستثنی نیستند و در رأس این آسیبها پدیده اعتیاد قرار دارد.
زنانه شدن آسیبهای اجتماعی
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران معتقد است اکنون مسیر آسیبهای اجتماعی در ایران به سمت مواد مخدر صنعتی، جرایم سایبری، زنانه شدن و در مجموع آسیبهایی که شادی آنی را به همراه دارند، پیش میروند، وقتی بستر شادی واقعی برای مردم ایجاد نشود و شادی واقعی برای آنها امکان‌پذیر نباشد، خواه ناخواه مردم به‌سمت شادی‌های آنی پیش خواهند رفت و سعی میکنند تا از طریق مختلف شادی را در زندگی خود تجربه کنند که متأسفانه این شادی‌های آنی بیش از هر چیز دیگر، خانوادهها را تهدید میکند و این نهاد حساس را تحتالشعاع خود قرار میدهد.
سیدحسن موسوی چلک با اشاره به اینکه یکی از نگرانیها در جامعه افزایش آمار آسیبهای اجتماعی در زنان است، عنوان میکند: زنانه شدن آسیبهای اجتماعی امروزه به یک معضل اساسی برای کشور تبدیل شده است، آسیبهای اجتماعی امروز خانواده ایرانی را نشانه گرفته است، افزود: امروز دشمن جایی را نشانه گرفته که اگر خراب شود نمی‌توان آن را درست کرد، در سال ۹۰، ۷۱ درصد از جمعیت ایران در شهرها و ۲۹ درصد در روستاها زندگی می‌کردند و این در حالی است که این آمار در ۳۰ سال گذشته برعکس بوده، لذا این امر باید همواره مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با یادآوری اینکه بر اساس آخرین آمار تعداد زنان سرپرست خانوار در سال ۹۰ به بیش از دو میلیون و ۵۵۰ هزار نفر رسیده، ادامه میدهد: این نشان میدهد که در یک دوره پنج ساله این آمار ۵۳ درصد افزایش یافته است، تعداد ورودی زندانیان در کشور ۶۰۰ هزار نفر است و براساس این آمار به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر۸۰۰ نفر وارد زندان میشوند و در این بخش رتبه چهارم جهان را داریم، برای مقابله با این معضل ما باید سازوکار و برنامه‌ریزی خود را به گونه‌ای تغییر دهیم که رویکردها را عوض کند.
تمایل به زیبایی و گرایش به مصرف مواد صنعتی
اعتیاد به سمت زنانه شدن پیش می رود و سن اعتیاد در بین دختران کاهش پیدا کرده است، در این زمینه جامعهشناس و استاد دانشگاه اصفهان در گفتوگو با خبرنگار «ایمنا» با بیان اینکه موضوع که گرایش عمده زنان به مواد مخدر صنعتی است، اظهار داشت: زنان همانند مردان خواهان رسیدن به خودباوری و مطرح شدن هستند، یکی از راهحلهایی که برای این مطرح شدن به آن دست مییابند، همان مصرف مواد است، زنان به طور عمده گرایش به مواد صنعتی و مصرف شیشه دارند و یکی از این دلایل تمایل به زیاد زنان به زیبایی و داشتن اندامی زیبا و متناسب است که موجب گرایش به مواد مخدر میشود.
مرتضی پدریان مهمترین دلیل گرایش دختران جوان را به مواد محرکزا، رسیدن به هیجان دانست و بیان کرد: عمدهترین علت گرایش دختران جوان به مواد محرکزا دستیابی به هیجان است و هنگامی که کنترل خانوادهها بر روی آنها کمتر شود؛ آنها برای رسیدن به استقلال و خودباوریهای کاذب و دستیابی به هیجانها به سمت مواد مخدر محرکزا کشیده میشوند.
تبعات وحشتناک آسیبهای زنان معتاد در جامعه
این جامعه شناس اذعان کرد: میزان آسیبزایی و آسیبدیدگی زنان به این مورد فوقالعاده بیشتر از آسیبزایی و آسیبدیدگی مردان است، در حقیقت زنان معتاد در معرض آسیبدیدگی بیشتر و آسیبزایی بالاتری نسبت به مردان قرار دارند و اثرگذاری آنان کاملا متفاوت است، در زندان اصفهان حدود ۳۵۰ زن معتاد و ۸۰۰۰ زندانی مرد وجود دارد که درحقیقت از لحاظ وزن میزان آسیبزایی و آسیبدیدگی این زنان معتاد در مقایسه با مردان فوقالعاده بیشتر است. خطر و انتقال بیماریها، ارتکاب بزهکاریها، برچسبهای منفی و ... از مضرات وجود اعتیاد در زنان است، همچنین نگاههای تحقیرآمیز و برچسبهای منفی که به یک زن معتاد در اجتماع وارد میشود، بسیار متفاوتتر و بیشتر از مرد معتاد است.
وی در توضیح بیشتر آسیبهای این معضل اجتماعی یادآوری میکند: آسیبهایی که زنان معتاد به جامعه میزنند، تبعات وحشتناکتری را برای خانوادههایشان و دیگر اشخاص اجتماع به دنبال دارد، اعتیاد پناهگاه زنان برای فراموش کردن فرصتهای از دست رفته است، به خاطر بالا رفتن سن ازدواج و سرکوفته شدن دختران در اجتماع، برخی از آنان برای جبران نیازها و کمبودهایشان به سوی مصرف مواد مخدر تمایل پیدا میکنند و متأسفانه در خانواده اعتیاد زن بیشتر از مرد انتقالپذیر وخطرناک است و در واقع زن معتاد در بسیاری مواقع، دیگر مادر نیست؛ بسیاری از خانوادهها و افراد اجتماع هم دید منفیتری به زنان معتاد دارند و وزن آسیبزایی این زنان به خاطر برچسبهای وارد شده بر آنها بیشتر و پررنگتر است.
این جامعه شناس تاکید میکند: تحقیقات نشان میدهند که در حال حاضر با آن که شیوع مصرف مواد مخدر در کشورهای صنعتی کاهش قابل توجهی را نشان میدهد شاهد روند فزاینده شیوع مصرف مواد در کشورهای درحال توسعه هستیم و طبق آمارها بیش از ۱۰ درصد جمعیت زنان در دام اعتیاد گرفتار هستند و آنچه که بر این نگرانی میافزاید پایین بودن سن مصرف مواد مخدر و گرایش روزافزون به مواد مخدر صنعتی از سوی زنان است، طبق پژوهشهای انجام شده در سطح کشور حدود ۶۳ درصد از زنان معتاد متأهل هستند که تبع آن زندگی با مرد معتاد، زنان را در معرض انواع آسیبها و خشونتها و بیماریها قرار میدهد.
پدریان تاکید کرد: اشخاص جامعه از زنان انتظار بروز رفتارهای نابهنجار از جمله اعتیاد را ندارند و پذیرش این معضل اجتماعی برایشان فوقالعاده سنگین است، در واقعیت نگاه افراد جامعه به مردان معتاد در مقایسه با زنان معتاد متفاوت است و نگاه مردسالارانه است. بسیاری از خانوادهها و افراد اجتماع دید منفیتری به زنان معتاد دارند و وزن آسیبزایی و آسیبدیدگی این زنان به خاطر برچسبهای وارد شده بر آنها بیشتر و پررنگتر است.
آتش خانمان برانداز و مشکلات روحی و روانی
این جامعهشناس با تاکید به اینکه از سوی دیگر به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن در میان سایر زنان و گروه همسالان و به خاطر بالا رفتن سن ازدواج و سرکوفته شدن دختران در اجتماع، برخی از آنان برای جبران نیازها و کمبودهایشان به سوی مصرف مواد مخدر تمایل پیدا میکنند، بیان میکند: آسیبهای اجتماعی از جمله سوءاستفادههای جنسی، خشونت، بیماریهایی نظیر ایدز و هپاتیت، فرار از خانه، خودکشی، طلاق، پایبند نبودن به خانواده و خیانت وجود دارد، اعتیاد امروزه مشکل فردی نیست، بلکه این آتش خانمان برانداز، بیمحابا به گسترش آسیبهای اجتماعی دامن میزند و دامنه آن از مرزهای فردی واجتماعی فراتر رفته است.
پدریان یادآور میشود: زنان بیسرپرست از همان لحظهای که مرد خود را از دست میدهند، روابط اجتماعیشان دچار اختلال میشود و مشکلات روحی و روانی عدیدهای گریبانشان را میگیرد، پدیده فقر هم به نوبه خود معضل دیگری است که امروزه گریبان افراد جامعه را گرفته و در مورد زنان، بیشتر مسأله ساز است.