جزیزاده:هنوز خودم را مانند شاگرد میبینم
استاد برجسته نگارگری اصفهان گفت: من هنوز خودم را مانند شاگرد میبینم؛ هر روز کارها و آثار دیگر نقاشها و نگارگران را تماشا میکنم و از آن درس میگیرم و آموزش میبینم. هیچ وقت از کار خودم رضایت ندارم و همین درست است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، امیر هوشنگ جزیزاده متولد 1312 در اصفهان از برجستهترین مینیاتوریستها و طراحان فرش معاصر است که پیشینه بیش از پنجاه سال فعالیت را در این زمینه دارد.
امیرهوشنگ جزیزاده در خانوادهای هنر دوست بدنیا آمد. پدربزرگش «آخوند گزی» از قاضیهای معروف اصفهان بود و پدرِمادرش «آقا محمد علی مذهب» هنرمند بود.
از هفت سالگی نزد داییاش، «محمود تذهیبی» به فراگیری نقاشی پرداخت و در دوازده سالگی به توصیه پدرش نزد استاد جواد رستم شیرازی رفت که ایشان نقش شگرفی در پرورش وی داشت. در سال 1328 به هنرستان هنرهای زیبا اصفهان رفت و به پیشنهاد عیسی بهادری وارد دوره نقاشی ایرانی گشت. و توانست در زمان 4 سال دوره 6 ساله آنجا را با موفقیت به پایان رساند.
با استفاده از بورس تحصیلی به انگلستان سفر کرد و در لندن دوره شش ماه تکمیلی طراحی و سرامیک را گذراند. از استادان وی می توان به جواد رستم شیرازی، میرزا آقا امامی، حاج مصور الملکی و محمد ناصر صفا اشاره کرد که نقش جواد رستم شیرازی در پرورش وی پر رنگتر از دیگر اساتیدش بوده است.
استاد جزیزاده در آثارش پیرو سبک و مکتب اصفهان است و رنگ نقش اصلی طراحیهایش را ایفا نمیکند. قدرت قلم گیری ویژه ای دارد که در هنگام استفاده از تک رنگها این قدرت نمود بیشتری پیدا میکند.
او که در ماه گذشته نمایشگاهی از آثار خود را به میزبانی موزه هنرهای معاصر سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان برپا کرد، در زمینه وضعیت نگارگری اصفهان و ایران و تاثیر چنین نمایشگاههایی در پیشرفت هنر نگارگری با ما به گفتوگو پرداخت که این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
تسنیم: نظر شما در مورد تشکیل و تأثیر نمایشگاههای آثار هنرمندان نگارگری اصفهان که به همت سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان اجرایی میشود، چیست؟
جزیزاده: این نمایشگاه با همکاری محمدعلی صرامی رئیس دفتر تخصصی هنرهای تجسمی و رئیس موزه هنرهای معاصر سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان برگزار شده است.
در این نمایشگاه آثار 9 استاد برجسته نگارگری اصفهان جمعآوری شد و در واقع باید گفت که نمایشگاه یکی از معدود نمایشگاههایی بود که در چند سال گذشته، نگارگران برجسته اصفهانی را گرد یکدیگر جمع کرده و آثار قابل قبول و خوبی در آن به نمایش گذاشته شد.
در واقع من از این نمایشگاه و آثار نگارگری حاضر در آن احساس خرسندی و رضایت داشتم و در حقیقت اعتقاد داشتم که عصاره نگارگری را در این نمایشگاه میتوان دید.
تسنیم: آیا اساتید و برجستگان نگارگری اصفهان همین 8 یا 9 نفر حاضر در این نمایشگاه هستند؟
جزیزاده: به غیر از استادان حاضر در این نمایشگاه نقاشها و نگارگران زبده و خوبی داریم که امکان جمع شدن آنها در این نمایشگاه مشکل است. در واقع افراد حاضر که در این نمایشگاه، بنا بر موضوع و آثارشان راهی محل شدند اما در اصفهان هنرمندان زیادی داریم که باید با مدیریت و سازماندهی و اعلام آنها را جمعآوری و شناسایی کنیم.
تسنیم: شما گفتهاید ما هر چه داریم از نگارگران 400 سال پیش است. منظور شما چه کسانی است و چگونه راه آنها را باید دنبال کنیم؟
جزیزاده: سلطان محمد، آقا ایرج، مظفر علی و... استادهایی هستند که در دوران صفویه و بعد از آن سمبل هنر نقاشی و نگارگری هستند. ما از صدقه سر این افراد به آفرینش آثار میپردازیم و نان میخوریم.
تسنیم: به نظرتان با توجه به شرایط کنونی آیا ما مسیر درستی را در نگارگری دنبال میکنیم یا در جایگاه گذشتگان باقی ماندهایم؟
جزیزاده: به نظر من ما شاگردان به حقی بودیم و نوآوری و پیشرفت خوبی در بعضی از افراد و شاگردان این هنر داشتهایم؛ با این حال، باید بگویم فکر نکنید به پایان خط و آخر نوآوری و هنر رسیدهایم بلکه کارها و راههای زیادی داریم که باید به شاگردان بیاموزیم و آنها هم با تلاش به درجات عالی برسند.
تسنیم: راه و روش پیشرفت و نوآوری بیشتر در این مسیر چیست، باید به دنبال چه چیزی باشیم؟
جزیزاده: اساتید ما همین افرادی هستند که برای شما نام بردم؛ باید از کارهای استادان گذشته الهام بگیریم و کار خود را به بهترین شکل انجام دهیم زیرا اگر آثار این بزرگان را بشناسیم و با مطالعه بسیار و شناخت کافی از کار گذشتگان به جلو حرکت کنیم و اگر از تجارب هنرمندان چند قرن پیش درس بگیریم، پیشرفت خواهیم کرد.
این را بدانید که هر روز باید منتظر اساتید بهتر و بیشتری باشیم و به دنبال آن سبکها و شیوههای خوب و مورد پسند دیگری را پدید خواهیم آورد.
تسنیم: جایگاه استاد فرشچیان در این نوآوری و پیشرفت چه بوده است؟
جزیزاده: استاد فرشچیان به اندازه موهای سرش کار کرده است و اگرچه در حال حاضر در خارج از ایران زندگی میکند اما همیشه و در بیشتر موارد پیگیرِ اتفاقات و نمایشگاههای اصفهان و نگارگری ایران است.
استاد فرشچیان سالها به تدریس و پرورش هنرجویان و علاقهمندان پرداخته و شاگردان خوبی هم چون مهرگان و آقامیری داشت اما متاسفانه بعضی از این شاگردان درگیر غرور شدهاند و حتی برای نمایشگاههای خود استاد فرشچیان هم حضور پیدا نمیکنند.
تسنیم: آیا استاد امیر هوشنگ جزیزاده مانند اساتیدی چون استاد فرشچیان، در هنر نگارگری خود را نوآور و صاحب سبک میداند و این نوآوری را تدریس میکند و به شاگردان خود میآموزد؟
جزیزاده: من هنوز خودم را مانند شاگرد میبینم؛ هر روز کارها و آثار دیگر نقاشها و نگارگران را تماشا میکنم و از آن درس میگیرم و آموزش میبینم. هیچ وقت از کار خودم رضایت ندارم و همین درست است، چون اگر از کارم راضی بشوم در همان جایگاه و همان جا خواهم ماند و دیگر پیشرفتی نمیکنم.
مانند علمهای دیگر چون ادبیات، ریاضی من هم باید همیشه حرکت کنم تا به پیشرفت برسم. این کار هم برای من مانند مسابقه دو و میدانی است که 60 نفر در آن شرکت خواهند کرد و در پایان تنها 2 یا 3 نفر که ادامه داده و جا نمادهاند به مقام و مدال و جایزه خواهند رسید.
تسنیم: به نظرتان برگزاری این نمایشگاهها تا چه اندازه در توسعه این هنر تأثیرگذار است؟
جزیزاده: باید افرادی که در این زمینه تلاش میکنند، دعوت شده و آنها را تشویق کرد؛ باید با هنرستان هنرهای زیبا تعامل داشت افراد را جمعآوری کرد و در پایان باید از آثار هنرمندان نگارگری تعدادی را به عنوان منتخب تشویق و تجلیل کرد و در نمایشگاههایی این چنینی به نمایش گذاشت.