هیچ ریالی از اجرای طرح سامانه هوشمند تاکسی در جیب تاکسیرانی نرفت

قصه پر غصه سامانه پرداخت الکترونیکی کرایه تاکسی که از سال ۹۲ بر روی تعدادی از تاکسی‌های شهر نصب شد و بی استفاده ماند، یکی از گلایه‌های مهم تاکسیرانان شهر است.
به گزارش ایمنا، رانندگی آن هم با تاکسی نه روز می‌شناسد و نه شب، نه سرما و نه گرما چرا که تاکسی‌داری و تاکسیرانی شغلی برای تمام فصول سال است. در کنار هزینه‌های بنزین، روغن و استهلاک، پای درد دل رانندگان شهر که بنشینیم صحبت‌های زیادی می شنوید، از سختی کار در آفتاب سوزان تابستان، فعالیت تاکسی‌های اینترنتی و کاهش درآمدهای آنها تا سامانه‌های هوشمندی که بدون استفاده در گوشه‌ای از تاکسی‌هایشان خاک می‌خورد. قصه پر غصه سامانه پرداخت الکترونیکی کرایه تاکسی پنج سال است که گریبان تاکسیرانان را گرفته است.
این سامانه تا سال ۹۵ بر روی بیش از هفت هزار تاکسی شهر نصب شد و قرار بود مشکلات زیادی از جمله محاسبه دقیق کرایه، حذف پول خرد به واسطه پرداخت کرایه به صورت الکترونیکی را برطرف کند، اما بسیاری از رانندگان اعتقاد دارند که این سامانه تنها هزینه ای بود که به آنها تحمیل شد.
«کاش سامانه‌ای در کار نبود، سامانه‌ای که تاکسیرانی اجباری به رانندگان تاکسی غالب کرد و اگر نمی‌خریدیم و نصب نمی‌کردیم کارت شهری‌مان را تمدید نمی‌کردند و اگر کارت شهری نداشتیم دفترچه بیمه‌مان تمدید نمی‌شد، برای همین به اجبار ثبت نام و قرار شد به صورت قسطی ماهیانه ۴۷ هزار تومان بابت نصب سامانه پرداخت کنم، اما پس از خرید، نصب و گذشت شش ماه که دفترچه های قسط را دریافت کردم، متوجه شدم که مبلغ هر قسط ماهیانه ۵۲ هزار تومان است و وقتی اعتراض کردیم گفتند بهره بانکی افزایش پیدا کرده است؛ سؤال ما این است که چرا طبق قرارداد عمل نکردند؟ چرا از ما حمایتی نمی‌شود؟» اینها گوشه‌ای از درد دل رانندگان تاکسی از زبان «احمد رضایی» است که از نصب سامانه هوشمند بسیار ناراضی است، او به همراه چند راننده تاکسی دیگر در یکی از میادین شهر مشغول است: «احمدآباد، بزرگمهر یه نفر...»
امیرعلی شهبازی یکی دیگر از رانندگان تاکسی است که از خرید این سامانه پشیمان است: «این سامانه‌ها را به اجبار و با قیمتی حدود سه میلیون تومان به ما فروختند، اما نه مردم رغبتی نشان دادند و نه رانندگان تاکسی، مسافر فکر می‌کرد کرایه بیشتری پرداخت می‌کند اما ما فکر می‌کنیم که این کرایه منطقی نیست و به همین دلیل هیچ استفاده‌ای از آنها نشد، حالا هم گوشه داشبورد تاکسی خاک می‌خورد».
وی ادامه می‌دهد: « یکی از همکارانم می‌گفت که شیشه تاکسی‌اش را شکسته‌اند و سامانه را دزدیده‌اند، سامانه برای رانندگان فقط ضرر بود، شرایط تاکسی و اتوبوس خیلی فرق دارد، اگر کارت‌خوان در اتوبوس نصب شده و مردم هم آن را قبول کرده‌اند، به این دلیل است که تعداد مسافران اتوبوس بیشتر از تاکسی است.»
بهروز فدایی دیگر تاکسیران اصفهانی می‌گوید: «الان یک تاکسی هم از این سامانه استفاده نمی‌کند، فقط سه میلیون تومان هزینه روی دست رانندگان تاکسی گذاشتند و حالا هم کسی پاسخگو نیست.»
وی ادامه می‌دهد: «سال ۹۳ سامانه کرایه تاکسی را نصب کردیم و حالا سال ۹۷ است، اگر در این چهار سال، پنج ریال در سامانه من پیدا کردند، به شما جایزه می‌دهم، من تا سال ۹۸ باید برای خرید دستگاهی قسط بدهم که هیچ استفاده‌ای برای من نداشته است. این سامانه بیش از ۵۰۰ هزار تومان ارزش نداشت، اما با قیمت بالایی به اجبار به ما فروختند و بعد از نصب هم وقتی مسافری کرایه خود را با زدن کارت حساب می‌کرد، دو روز بعد این کرایه به حساب ما واریز می‌شد.»
بررسی ۵ سناریو برای سامانه های هوشمند
علیرضا نصراصفهانی، نایب رییس شورای اسلامی شهر اصفهان از نافرجامی این طرح می‌گوید: قرار بود کاری برای شهروندان و رانندگان صورت گیرد، اما باید صادقانه اعتراف کرد بار این طرح روی دوش رانندگان افتاد.
وی با بیان اینکه برای اجرای این طرح از اول باید رانندگان طرف مشورت قرار می‌گرفتند که این کار صورت نگرفت، ادامه می‌دهد: دلیل اینکه این سامانه بر روی بالغ بر هفت هزار خودرو تاکسی نصب شد، اما کارآیی نداشت عدم همراهی بین مجموعه مدیریت شهری، رانندگان و شهروندان بوده است.
نایب رییس شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه می‌کند: در ادامه راه باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بیش از این شرمنده رانندگان نباشیم و به صورت توافقی به گونه‌ای عمل کنیم که بخشی از این بار از دوش رانندگان برداشته شود.
نصراصفهانی در پاسخ به این سؤال که آیا قصد دارید سامانه را از رانندگان پس بگیرید؟ می‌گوید: به دنبال بازپس‌گیری سامانه نیستیم بلکه دنبال هستیم باز هم چنان‌چه امکان داشته باشد از این سیستم استفاده کنیم، اما این سیستم نیاز به مشارکت مدیریت شهری دارد تا بخشی از بار مالی را از دوش رانندگان بردارد.
وی ادامه می‌دهد: اگر پیگیر بودیم که شهر و شهروند الکترونیک داشته باشیم، سازو کارهای زیادی نیاز داشت که یکی از آنها سیستم الکترونیکی پرداخت کرایه بود، سیستمی که قرار بود مشکل پول خرد را رفع و گلایه شهروندان در خصوص نرخ کرایه ها را برطرف کند.
نایب رییس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه شورای پنجم عزم خود را برای رفع مشکل سامانه‌های هوشمند تاکسی جزم کرده است، تاکید می‌کند: حدود پنج سناریو از سوی سازمان تاکسیرانی آماده شده که در حال بررسی است و بنا داریم یکی از سناریوهای پنج گانه را با کمک نماینده رانندگان تاکسی انتخاب کنیم.
سخنان نصر اصفهانی در حالی بیان می شود که سال ۹۵ رییس وقت شورای اسلامی شهر اصفهان گفته بود رانندگانی که برای نصب سامانه اقدام نکردند، هر گونه اشکال احتمالی آن به عهده رانندگان است، در حالی که این سیستم صرفا بر روی تاکسی‌ها نصب شد و مورد استفاده قرار نگرفته است.
هیچ ریالی از اجرای طرح سامانه هوشمند تاکسی در جیب تاکسیرانی نرفت
هادی منوچهری، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان از تصمیم مدیریت شهری بر استفاده از سامانه پرداخت کرایه تاکسی می‌گوید: این تصمیم سال ۸۹ گرفته شد، مطالعات آن انجام و از سال ۹۲ نصب آن آغاز شد، در آن زمان این تصمیم برای خارج شدن پرداخت کرایه از حال سنتی به مدرن، درست بوده، اما در اجرا و عمل اشکالاتی به وجود آورده است.
وی با بیان اینکه نمی‌توان محاسبه دقیق و عادلانه کرایه را به روش سنتی و دقیق انجام داد چون دچار ایراد خواهد شد، ادامه می‌دهد: با روش سنتی امکان کنترل و نظارت دقیق سازمان تاکسیرانی بر روی عملکرد سفر شهری شهروندان دچار خدشه خواهد شد، از این رو معتقدم روش سنتی درست نیست، اما اینکه این سامانه مشکلات مطرح شده را رفع می کند یا خیر بحث دیگری است.
وی تاکید می‌کند: باید بپذیریم که در هیچ کجای دنیا روش پرداخت کرایه به صورت پول نقد و خرد انجام نمی‌شود، زیرا مشکلات فراوانی را برای مسافر و راننده ایجاد می‌کند.
مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان می ‌گوید: رانندگان تاکسی اطمینان داشتند که ریالی از اجرای طرح سامانه هوشمند تاکسی در جیب سازمان تاکسیرانی نرفته و مبالغ پرداخت شده فقط برای خرید سامانه بوده است.
منوچهری تاکید می‌کند: قیمت سامانه حدود دو میلیون تومان بوده است، اما با توجه به اینکه عده‌ای از رانندگان وام‌هایی با بهره ۱۶ درصد استفاده کردند، سامانه برای آنها بیش از سه میلیون تومان هزینه در برداشته است.
‌غفلت در استفاده از ظرفیت بخش خصوصی
یک دکترای حمل و نقل بر این باور است که تغییر یک سیستم سنتی به سیستم نوین بدون طرح‌های تشویقی و ایجاد انگیزه امکان‌پذیر نخواهد بود.
امین همدانی در این رابطه به ایمنا می‌گوید: با توجه به پیشرفت تکنولوژی و روی آوردن مردم به استفاده از ابزارهای الکترونیکی، باید همگام با فناوری های جدید پیش رفت و قطعاً در این مسیر هوشمندسازی سیستم حمل و نقل عمومی اجتناب ناپذیر است، اما قبل از آن باید پیش نیازهای مورد نیاز را مورد توجه قرار داد.
وی با بیان اینکه برای هوشمندسازی لازم است ابتدا فرهنگ استفاده از تکنولوژی و مزایای آن در میان شهروندان هر شهر فرهنگسازی شود تا مردم با ضرورت آن آشنا شوند، خاطرنشان می‌کند: اگر آموزش ارایه نشود، مردم در برابر تکنولوژی‌های روز مقاومت می‌کنند و نمی‌توانند با سیستم‌های جدید ارتباط برقرار کنند، به همین دلیل سیستم هوشمندی که به اجبار در تاکسی‌های شهر اصفهان نصب شد مورد اقبال عموم قرار نگرفت.
این دکترای حمل و نقل اظهارمی‌کند: از سوی دیگر عدم پشتیبانی لازم از سیستم هوشمند تاکسی، اجرای این طرح را با شکست رو به رو کرد، در حالی که می‌توانست برگ برنده‌ای باشد برای رانندگان و مسافران در تعیین نرخ تاکسی و حذف پول خرد که معمولاً عامل مهم اختلافات میان رانندگان تاکسی و مسافران است.
وی با بیان اینکه سیستم‌های هوشمندسازی باید یکپارچه باشد تا انگیزه لازم برای استفاده از آنها به وجود آید، می‌گوید: باید امتیازاتی لحاظ شود تا رغبت مسافران در استفاده از سامانه هوشمند تاکسی افزایش پیدا کند، به عنوان مثال اگر مسافری پنج مرتبه از کارت خود استفاده کند، می‌تواند یک سفر رایگان داشته باشد.
همدانی اضافه می‌کند: در اکثر نقاط جهان بخش خصوصی متولی سیستم‌های هوشمند می شود، سرمایه‌گذاری نصب سیستم‌ها را بر روی تاکسی‌ها انجام می دهد بدون اینکه بخواهد هزینه‌ای را به رانندگان تحمیل کند، بنابراین ما نیز باید از ظرفیت سرمایه‌گذاران بخش خصوص در ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده کنیم.
وی خاطرنشان می‌کند: به روز رسانی اطلاعات رانندگان، استفاده از بخش خصوصی، فرهنگ‌سازی و پشتیبانی خدمات می‌تواند به هوشمندسازی سیستم حمل و نقل عمومی در شهرها کمک کند.
به گزارش ایمنا، سامانه هوشمند تاکسی تکنولوژی جدیدی بود که برای حذف پول خرد اجرایی شد بدون آنکه فرهنگ استفاده از آن در بین مردم نهادینه شود، همین عدم اطلاع رسانی‌ها سبب شد تا فرهنگ استفاده از سامانه هوشمند تاکسی در اصفهان رونقی نداشته باشد و دستگاهها بعد از پنج سال در گوشه تاکسی‌ها خاک بخورد...