از فیزیک تا واینری

مینا عباسپور - اصفهان امروز: سال‌ها پیش خط تلفن در همه خانه‌ها وجود نداشت اما باگذشت زمان این ابزار جدید فراگیر شد و در اختیار بیشتر خانواده قرار گرفت. با فراگیر شدن تلفن پدیده‌ای به نام مزاحم تلفنی به وجود آمد که پیش از آن وجود نداشت و فردی تنها برای سرگرمی یا به دلیل فرهنگ نادرست با تلفن به مزاحمت برای دیگری دست می‌زد که گاه حتی می‌توانست بنیان خانواده‌ای را به هم ریزد. اما تلفن‌های ثابت در خانه‌ها جای خود را به تلفن‌های همراه دادند. آن‌ پدیده نوظهور هم در سال‌های نخست ورود خود به بازار تنها در انحصار قشر خاصی بود. در ابتدا قیمت گوشی و سیم‌کارت آنقدر زیاد بود که هرکسی توانایی تهیه آن را نداشت ولی از روزی که سیم‌کارت‌های اعتباری و گوشی‌های ارزان‌قیمت به بازار آمد، تلفن همراه همه‌گیر شد. بازهم بازار مزاحمت‌های تلفنی رونق پیدا کرد و فضا برای اقدام‌های غیرفرهنگی باز شد؛ امروز اما شاید مزاحمت تلفنی برای نسل جدید خنده‌دار به نظر آید، درحالی‌که درگذشته به یک آسیب اجتماعی جدی تبدیل‌شده بود. چه اتفاقی افتاد که چنین شد؟ آیا خطوط تلفن‌ها قطع و سیم‌کارت‌های دائمی و اعتباری جمع‌آوری شدند؟ البته که نه. فرهنگ استفاده از تلفن همراه و سیم‌کارت‌ها به‌مرور در مردم ایجاد و تنها با نظارت دستگاه قضایی و قانون در برخورد با مزاحمان این روند تسهیل شد. اکنون دیگرکسی دغدغه استفاده نادرست از تلفن همراه را ندارد و گذر زمان این فرهنگ را در مردم ایجاد کرده است که از تلفن همراه استفاده درست داشته باشند؛ این روزها اما مزاحمت در فضای مجازی به بحث روز و آسیب اجتماعی تبدیل‌شده است. بازار داغ فضای مجازی هرروز آبستن خبر و حاشیه جدیدی است که باعث شده مسئولان برای کنترل آسیب‌های این فضا دست به اقدام‌های قهری و دستوری بزنند. فیلترینگ تلگرام یکی از این اقدام‌هاست که به نظر می‌رسد نه‌تنها موفق نبود بلکه جریان ساز آسیب‌های دیگر و دور زدن قانون از طریق نصب فیلترشکن توسط مردم شد. حال زمزمه‌های فیلترینگ اینستاگرام نیز به گوش می‌رسد، پخش مستند بی‌راهه در صداوسیما و ماجرای دستگیری دختران رقصنده در فضای اینستاگرام این شایعه را تا حدود زیادی تقویت کرده است. مائده هژبری تا روز قبل از پخش این مستند برای عموم قدر شناخته‌شده نبود، اما یک‌شبه توانست توجه قشر زیادی از مردم را به دست آورد. بدون اینکه خودش در این راستا اقدامی کرده باشد. موج حمایتی از او توسط اقشار مختلف ازجمله بازیگران و ورزشکاران و حتی مسئولان به راه افتاد و کمپین‌هایی نظیر «#برقص_تا_برقصیم» در حمایت از او ایجاد شد. رسانه‌ها مطالب مختلفی را از سوی مسئولان مختلف انتشار دادند و عملکرد صداوسیما با انتقادهای بسیاری مواجه شد. همین موضوع باعث ایجاد محبوبیت کاذبی شد که دقیقا برخلاف انگیزه اولیه صداوسیما بود.

پای صحبت سلبریتی‌های اصفهانی

اکنون مائده و مائده‌ها پس از رسانه‌ای شدن برخورد قانونی با فعالیت‌هایشان در فضای مجازی دیگر یک شهروند معمولی نیستند و قدرتشان در تأثیرگذاری روی فالوئر‌ها یا دنبال کنندگانش بیش از گذشته شده است. فضای مجازی به مجالی برای عرضه عمومی تبدیل‌شده است؛ خواه باانگیزه کسب شهرت، خواه برای کسب درآمد باشد. این روزها به کسانی که در اینستاگرام کلیپ‌های یک دقیقه‌ای می‌سازند «واینر» گفته می شود. محمدصادق تیغ بخش معروف به «موسی» تیغ بخش یکی ازواینرهای معروف اصفهانی است که به قول امروزی‌ها از پرفالوئرهای اینستاگرام است،. او جوانی دهه هفتادی است که با ساخت کلیپ‌های طنز توانسته به‌سرعت در میان شهروندان اصفهانی و فراتر از آن مشهور شود. تیغ‌بخش در گفتگو با اصفهان امروز از علاقه‌اش به دیده شدن گفت و از اینکه فضای مجازی به او فرصت مطرح کردن درد دل‌های دانشجویان را در قالبی طنز داد. او دانشجوی رشته فیزیک هواشناسی بود و باهدف استخدام در اداره هواشناسی تصمیم به تحصیل در این رشته را گرفت اما در خلال تحصیل متوجه شد که نه‌تنها رشته بسیار دشواری را برای تحصیل انتخاب کرده بلکه در مراجعه به اداره هواشناسی استان نیز فهمید هیچ آینده شغلی‌ای در این زمینه نخواهد داشت. چراکه بسیاری از تحصیل‌کردگان این رشته بیکارند و جذب سیستم این اداره نخواهند شد؛ بنابراین برای کاهش فشار فکری و آنچه باعث کور شدن انگیزه‌های او شده بود به فضای مجازی ورود پیدا کرد. نخست کلیپ‌های طنز او به داستان‌های ملموس در فضای دانشگاه محدود می‌شد اما رفته‌رفته به سوژه‌های روز نیز ورود کرد. او امروز لابه‌لای داستان‌هایی که برای دل خود می‌سازد سفارش آگهی‌های تبلیغاتی هم می‌گیرد و به‌نوعی از این فضا درآمدزایی می‌کند. تیغ بخش در کلیپ‌هایی که می‌سازد مخاطبانش را سرگرم می‌کند تا به هدفی که سوژه اصلی کلیپ اوست توجه کنند و با او همراه شوند. او معتقد است در این فضا به‌واسطه شهرتی که اکنون پیداکرده نباید اعتقادات شخصی‌اش را به دنبال کنندگانش تحمیل کند، اگرچه گاه کلیپ‌هایی از موضوعات اجتماعی مانند خشکی زاینده‌رود یا بازاریابی شبکه‌ای و مواردی از این قبیل را دستمایه قرار می‌دهد. تیغ بخش از اینکه هنوز سازمان یا نهادی مسئولیت حمایت از فعالان فضای مجازی را به عهده نگرفته است گلایه دارد، چراکه با فیلتر شدن این فضا تمام فعالیت آنها متوقف خواهد شد.

تیزر مصاحبه اصفهان امروز با محمد صادق تیغ بخش


ویدئو کامل مصاحبه محمد صادق تیغ بخش با اصفهان امروز