اصفهان بدون زایندهرود سقوط میکند
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزان اصفهان گفت: دلیل بحران کمآبی و بیآبی نهتنها در حوضه زایندهرود بلکه در تمامی رودخانهها و دریاچهها ناشی از قانونشکنی دولتها بوده است.
احمدرضا منزه- اصفهان امروز : دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزان اصفهان گفت: دلیل بحران کمآبی و بیآبی نهتنها در حوضه زایندهرود بلکه در تمامی رودخانهها و دریاچهها ناشی از قانونشکنی دولتها بوده است.
اسفندیار امینی دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی استان اصفهان در نشستی خبری پیرامون مسائل مربوط به ساماندهی، حفاظت و بهرهبرداری از حوضه رودخانه زایندهرود در استان اصفهان با بیان اینکه رودخانه زایندهرود بهتنهایی متعلق به کشاورزان استان نیست، اظهار داشت: برخلاف اینکه ما تنها اتفاقات روی زمین را میبینیم و مرزبندی میکنیم در جو اتفاقاتی رخ میدهد که قابل مرزبندی نیست.
وی با بیان اینکه در جریان نبودن زایندهرود زمینه بروز اختلال در جو زمین و جریان آبهای زیرزمینی را فراهم میکند، گفت: بحث انتقال آب نیاز به روشنگری دارد چراکه بههیچوجه پیکره طبیعی نخواهد گرفت و تنها مانند فرایند دیالیز روی بدن تأثیر مقطعی خواهد داشت.
امینی افزود: بعضا این مسئله مطرح میشود که در شرایط بحران کمبود آب میتوان با جایگزین کردن آب از مناطق دیگر این مشکل را رفع کرد اما آیا با هر جایگزینی میتوان پیکره طبیعی را به ساختار اولیه و درست برگرداند؟
* نتیجه بیجان فرض کردن اکوسیستم طبیعت چه شد؟
وی ادامه داد: زمانی این اتفاقات و شرایط بحرانی رخ داد که دستگاههای تخصصی اکوسیستم طبیعت را بیجان فرض کرده و اکوسیستم طبیعت را به نفع خود تغییر دادند اما باید گفت هر تغییری در طبیعت که سیر عادی را بر هم بزند به ضرر طبیعت و بشر ختم خواهد شد کما اینکه این اتفاق هم افتاده است.
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی استان اصفهان با تأکید بر اینکه دلیل بحران کمآبی و بیآبی نهتنها در حوضه زایندهرود بلکه در تمامی رودخانهها و دریاچهها ناشی از قانونشکنی دولتها بوده است، اذعان داشت: بهجز امسال که در حوضه زایندهرود به معنای واقعی خشکسالی بوده است، طبق آمارهای موجود در سالهای قبل خشکسالی وجود نداشته است، بهطوریکه در سال 96-95 هزار و 385 میلیمتر بارش باران در حوضه زایندهرود و ارتفاعات وجود داشته است و در سال قبلتر یعنی 95-94 میزان بارندگی هزار و 235 میلیمتر بوده و همچنین این میزان در سال 94-93 هزار و 630 میلیمتر بوده است بهطوریکه این میزان باران در 5 دهه گذشته بیسابقه بوده است.
وی ادامه داد: بااینحال در همان سالهای قبل رودخانه زایندهرود 8 ماه بیآب بوده است که این موضوع بیانگر این است که حوضههای مختلف از جمله زایندهرود دچار کمآبی نیستند و منشأ این بحران در قانونشکنی دولتها است بهطوریکه بسیاری از قوانین با آییننامههای دولت و بخشنامههای وزارت کشور تغییر میکند البته باید متذکر شد که بخشی از این قانونشکنیها هم بین مردم مشاهده میشود.
* نشست شهر یکی از تأثیرات بحران زایندهرود
امینی با اشاره به نشست شهر در شرایط کنونی تصریح کرد: یکی از تأثیرات بحران آب در شرایط کنونی نشست شهر است.
وی در ادامه بیان کرد: ارتباطهای علمی ثابتشدهای وجود دارد که نشان میدهد بارش باران علاوه بر وجود ابرهای بارانزا نیازمند عوامل دیگری همچون دما، شرایط جوی، ارتفاع، فضای سبز سطح زمین، رطوبت منطقه و غیره است که سبب بارشهای متفاوت در مناطق مختلف است.
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی اصفهان اجرای صحیح قانون را تنها راهکار مقابله با وضعیت بحرانی امروز دانست و متذکر شد: مجموع دلایلی وجود دارد که سبب قانونشکنی شده است بهطوریکه بسیاری از دولتمردان و همچنین بعضی از مردم با قانونشکنی باعث تضییع حقوق مردم و حقوق عمومی شدهاند، بنابراین تنها راهحل اصلاح وضعیت موجود اجرای درست قوانین است که طبیعتا هزینههایی در بر خواهد داشت و اگر هزینهها درست صرف شوند این معضلات حل خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه معتقدم که اصفهان تا زایندهرود را داشته باشد سقوط نخواهد کرد، گفت: همانطور که در کل تاریخ، اصفهان با هیچ حملهای سقوط نکرد اما اصفهان بدون زایندهرود سقوط خواهد کرد.
* ساماندهی رودخانه زایندهرود از مصوبات شورای عالی آب اصفهان
امینی در ادامه گفت: بر اساس مصوبات شورای عالی آب استان اصفهان کلیه آورد طبیعی آب زایندهرود و تونل اول کوهرنگ متعلق به حقآبهدار، سهمآبهدار، محیطزیست و تالاب گاوخونی است، یعنی از مجموع هزار و 320 میلیون مترمکعب آبآوری، 176 میلیون مترمکعب آن متعلق به تالاب گاوخونی و محیطزیست خواهد بود؛ همچنین در مصوبه دیگری ذکر شده است که بهرهبردار در راستای ماده 26 قانون افزایش بهرهبرداری بخش کشاورزی و ماده 11 تشکیل وزارت جهاد کشاورزی موظف است در مدیریت کشاورزی دخیل باشد همچنین قرار بر این شد تا رودخانه زایندهرود ساماندهی شود.
وی خاطرنشان کرد: تا قبل از آنکه تونل چشمه لنگان و خدنگستان ساخته شود به ازای هر میلیمتر بارندگی در ارتفاعات یک میلیون تا یک میلیون و 100 هزار مترمکعب آب وارد سطح زایندهرود میشد، بنابراین هر چه میزان حجم بارشها بیشتر باشد میزان آبآوری هم بیشتر خواهد بود.
*کاهش 30 درصدی آبآوری نسبت به بارش
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزان اصفهان در ادامه تصریح کرد: در 2 سال گذشته با هزار و 630 میلیمتر بارندگی که باید حداقل هزار و 850 میلیون مترمکعب آب وارد سد میشد هزار و 420 میلیون مترمکعب آب وارد سد شده است، امسال نیز تاکنون با حدود 760 میلیمتر بارندگی و با توجه به اینکه چشمه لنگان و خدنگستان هم وجود دارد فقط 506 میلیون مترمکعب آب وارد سد شده است یعنی تقریبا 30 درصد از میزان آبآوری به نسبت بارش کم شده است.
وی اضافه کرد: از سد زایندهرود تا سد چمآسمان به طور میانگین سالانه 150 تا 180 میلیون مترمکعب آب ورودی بین حوضهای وجود داشته است اما الآن چیزی حدود 100 مترمکعب آب گم میشود به این معنا که در کنار رودخانه چاههایی ساخته شده است که بخشی از آنها، آب را به فروش میرسانند.
* سرانجام تشکیل کمیته مشترک بین اصفهان و چهارمحال و بختیاری چه شد؟
امینی یادآور شد: در استان اصفهان قراردادی بین آب منطقهای و اتحادیه تعاونی تولید روستایی مبنی بر ساماندهی رودخانه زایندهرود بسته شد، البته قرار بر این بود که کمیته مشترکی بین استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، صنف کشاورزی و آب منطقهای تشکیل شود که به علت عدم حمایت آب منطقهای و استانداریهای دو استان این اتفاق نیافتد.
وی همچنین افزود: طبق مصوبه جدید قرار شده است تسهیلاتی در جهت آبیاری نوین داده شود، گرچه آبیاری نوین دارای اشکالاتی هم هست چراکه بر اساس تحقیقات صورتگرفته راندمان آبیاری در حوضه زایندهرود سال 1344 حدود 73 درصد بوده است، آبیاری غرقآبی همیشه مردود و اشتباه نیست مثلا در مناطقی که سفرههای زیرزمینی شنی وجود دارد سبب میشود تا این آب به سفره مصرفی برگردد.
مدیر طرح ساماندهی حوضه زایندهرود خاطرنشان کرد: طومار شیخ بهایی میزان سهم مناطق، شیوه مدیریت توزیع آب و نحوه رسیدگی به اختلافات محلی را تعیین میکند ولی متأسفانه به آن توجهی نمیشود.
* مخالفت نظام صنفی کشاورزی با بهرهبرداری از تونل گلاب
امینی با اشاره به مخالفت نظام صنفی کشاورزی با بهرهبرداری از تونل گلاب گفت: نظام صنفی کشاورزی با بهرهبرداری از تونل گلاب مخالف است چراکه این تونل قرار است آب مورد نیاز خود را از رودخانه زایندهرود برداشت کند که این امر همان برگشت به عقب است.
دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزان اصفهان در پایان با اشاره به توقف پروژه بهشتآباد توسط دولت یازدهم تصریح کرد: در سال 1392 قرار شد سالی 200 میلیارد تومان اوراق مشارکت برای راهاندازی و بهرهبرداری از پروژه بهشتآباد فروخته شود که این اتفاق افتاد و کارگاههای مربوط تجهیز شدند و پیمانکاری طرح بهشتآباد را قرارگاه خاتم بر عهده گرفت، ولی در دولت یازدهم به دستور وزیر مربوطه این طرح متوقف شد و در سال 1394 نامهای مشترک از سوی سه استاندار اصفهان، یزد، چهارمحال و بختیاری مبنی بر اجرای طرح نوشته شد که هنوز این اتفاق صورت نگرفته است.