نوجوان، استقلالطلب آشوبگر
انسان در فرایند زندگی خود دارای دوران «گذار» است. این گذار از جنینی به کودکی، از کودکی به نوجوانی، از نوجوانی به جوانی، از جوانی به میانسالی و از میانسالی به پیری ادامه دارد.
دکتر مرتضی پدریان*| انسان در فرایند زندگی خود دارای دوران «گذار» است. این گذار از جنینی به کودکی، از کودکی به نوجوانی، از نوجوانی به جوانی، از جوانی به میانسالی و از میانسالی به پیری ادامه دارد. در این فرآیند گذار انسان دچار تحولات و دگرگونیهای فیزیکی، روحی و روانی میشود که این تغییرات در نوع رفتار و خلقیات آن تأثیر فزایندهای دارد. دوران نوجوانی یکی از مراحل مهم در شکلگیری رفتارها و نگرشهای افراد است. در این مرحله فرد به تعبیر جورج هربرت مید، فیلسوف، جامعهشناس و روانشناس آمریکایی، از انجام بازیهای فردی به بازیهای گروهی تمایل پیدا میکند. شخصیت او تحت تأثیر کنشهای دیگران قرار میگیرد و نسبت به رفتار و کنشهای خودآگاهی و شناخت پیدا میکند. در این مرحله گذار، نوجوانان نیاز به استقلال دارند و به دنبال تصمیمگیریهای آزادانه هستند. در این مقطع فرد نیاز به داشتن حق انتخاب در نوع پوشش و نوع آرایش مو و عقاید خود و ... دارد. مرحله نوجوانی مرحلهای است که فرد به شناخت از خود دست میزند و به دنبال دستیابی به هویت خویش است، میخواهد خود را تعریف کند و یک نقطهای را پیدا کند که روی آن بایستد و اطراف را نظاره کند. دوره نوجوانی دوره سرکشی و طغیان است. اگرچه این صفات در دوران جوانی ظهور و بروز بیشتری پیدا میکند. باید پدر و مادرها به فرزندان خود حق انتخاب بدهند و به این سرکشی و طغیان احترام بگذارند و اجازه دهند فرزندانشان در دریای پرتلاطم جامعه شنا کردن را یاد بگیرند و آنان همچون غریق نجاتی فقط مواظب آنها باشند. نکته مهم در این دوره این است که والدین این دوره را بهخوبی درک کنند و با فرزندان خود همراهی کنند، ساختار حمایتی خود را در حد معقول داشته باشند نه آنقدر چتر حمایتی را باز کنند که حق انتخاب گرفته شود و نه آنقدر آنان را رها کنند که دچار مسائل و آسیبهای خاص شوند. نکته دیگر اینکه در این مرحله نوجوانان به دنبال تغییر الگوی مرجع خود و به دنبال تغییر دگر عام خود هستند. از طرف دیگر در این مرحله افراد به دنبال گروهای همسال خود میگردند چراکه در گروه همسال مورد تائید قرار میگیرند این مرحله تائید طلبی است و مرحله دیده شدن. این مرحله در شکلگیری شخصیت افراد بسیار تعیینکننده است.
*جامعهشناس
۱۲آگوست (٢١ مرداد) «روز جهانی نوجوان» است. از سال ها پیش، سازمان ملل متحد این روز را روز نوجوان نام نهاده است تا اهمیت سال های نوجوانی نزد بزرگترها بویژه خانوادهها، برنامه ریزان و مسئولان هر جامعه فراموش نشود...