کاهش ۷۰ درصدی تولید پسته در اصفهان

درحالی که بارها گفته شده است تولید پسته در ایران می‌تواند به عنوان برندی ارزشمند برای جایگزینی صادراتی نفت باشد اما امسال به دلایلی چون گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار خسارت بالایی به باغات پسته کشور وارد و موجب کاهش تولید این محصول شد.

به گزارش ایمنا، آنگونه که رییس انجمن پسته ایران اعلام می‌کند بر اساس تازه‌ترین برآوردها، امسال به‌دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی، تولید پسته در ایران ۸۰ درصد کاهش یافته است. درصورتی که در سال‌های اخیر، تولید سالانه حدود ۲۰۰ هزار تن پسته درایران منجر به آن شده بود که کشور در ردیف یکی از پنج کشور اصلی تولید کننده پسته قرار گیرد. تا جایی که بیش از ۸۰ کشور دنیا خریداران عمده پسته ایرانی بودند. استان‌های کرمان، اصفهان، یزد، خراسان، فارس، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، مرکزی و قم تا سال گذشته بیشترین تولید پسته را داشتند و به عنوان استان‌های پسته‌خیز شناخته می‌شدند.

اما متاسفانه امسال با وجود سطح زیر کشت مناسب، تولید چنین محصولی به دلیل تغییرات اقلیمی چون گرمای زودرس هوا در روزهای میانی زمستان و سرمای مجدد در فصل بهار با کاهش مواجه خواهد شد به طوری که در استان اصفهان که یکی از مراکز تولید پسته کشور است تولید به کمتر از نصف خواهد رسید.

تغییرات اقلیمی باعث کاهش تولید پسته شد

احمدرضا رئیس زاده، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پسته از آن گروه محصولاتی است که از آن به عنوان کشتی جایگزین محصولات آب بر در مناطق خشکی چون اصفهان می‌توان استفاده کرد.

وی می افزاید: هرساله حدود ۷ هزار هکتارزمین در استان اصفهان زیر کشت این محصول می‌رود که از این میزان زمین تحت کشت هفت هزار تن پسته تولید می‌شود. البته ناگفته نماند که تولید پسته بستگی به شرایط اقلیمی دارد وامسال به دلیل شرایط آب وهوایی تولید پسته این استان کاهش داشته است.

به گفته رئیس زاده پیش بینی می‌شود برداشت پسته در استان اصفهان نسبت به سال‌های گذشته با وجود افزایش سطح زیر کشت، ۶۰ تا ۷۰ درصد کاهش تولید داشته باشد.

مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان با اشاره به اینکه نیمه دوم شهریور ماه زمان برداشت این محصول است، اظهارمی کند: به دلیل کاهش تولیدات قطعاً با افزایش نرخ پسته روبرو خواهیم بود.

وی توضیح می‌دهد: کاهش تولید مربوط به تمام کشور است و به دو دلیل عمده گرمای زمستان سال گذشته و بارش های بهاری امسال مربوط می‌شود. گرمای زمستان باعث شد که نیاز سرمایی پسته تأمین نشود وبارش های بهاری هم موجب شد باغ‌های پسته در مرحله گل دهی و گل افشانی و تلقیح دچار مشکل و همین امر موجب عدم تشکیل خوشه میوه و در نتیجه عدم باردهی شود.

رئیس زاده دررابطه با صادرات پسته از اصفهان می‌گوید: معمولاً مقداری از پسته تولیدی، برای مصرف داخل استان است و مابقی صادرمی شود. ولی امسال با توجه به کاهش تولیدات مشخص نیست چه میزان صادرات خواهیم داشت درحالی که با توجه به گرانی ارز می‌توان در آمدزایی خوبی از این محصول بدست آورد.

ضعف در صادرات پسته

هرچند تغییرات اقلیمی باعث کاهش تولید پسته در ایران شده است اما این موضوع یک‌طرف ماجراست و طرف دیگر چالش‌های صادرات این محصول است. به‌طوری‌که اغلب کارشناسان اقتصادی و کشاورزی براین باورند صادرات خشکبار و پسته ایران با ضعف تبلیغات مواجه است و دراین‌باره نمایندگی‌های سیاسی و اقتصاد کشور باید باقدرت وارد عمل شوند.

محصولی که تا چند سال پیش بالاترین جایگاه را در بین محصولات صادراتی از ایران داشت و توانسته بود نگاه همه بازارهای جهانی را به خود جلب کند. به‌تدریج از جایگاه نخست به رتبه دوم رسید و امروز با توجه به کاهش تولید و موانع صادرات این رتبه نیز مورد تهدید است.

نوسان نرخ ارز، عدم برندسازی، نبود برنامه‌های مدون جهت بازاریابی، گرانی نرخ نهایی، ضعف ابزارسازی و حفظ بازارهای کنونی ازجمله چالش‌های صادرات پسته به شمار می‌رود که لازم است با راهکارهایی کارشناسانه با این چالش‌ها مقابله کرد.

رضا شیرزاد که از کارشناسان کشاورزی استان است با اشاره به اهمیت پسته به‌عنوان یکی از محصولات غیرنفتی ارزآور به ایمنا می‌گوید: حدود ۸۰ کشور در دنیا متقاضی خرید پسته ایران هستند ولی تحریم‌ها و خشک‌سالی سال‌های اخیر منجر به آن شد که کشور آمریکا به مهم‌ترین رقیب ایران درزمینهٔ تولید و صادرات پسته تبدیل شود. به‌طوری‌که با تولیدات چند برابری پسته توانسته است بازارهای بسیاری را در دنیا تسخیر کند.

به گفته این کارشناس این موضوع قابل‌تأمل است که آمریکا بیشترین پسته تولیدی خود را برای مصرف داخلی، استفاده می‌کند ولی در ایران بیشترین میزان پسته تولیدی صادر می‌شود، با این اوصاف هنوزهم می‌توان با برنامه‌ریزی دقیق بازارهای بسیاری در سراسر دنیا را مشتری پسته ایران کرد و جایگاه قبلی خود را در این زمینه به دست آوریم .

وی خاطرنشان می‌کند: در گام نخست لازم است برای پیگیری امور مرتبط با این بخش، کمیته‌ای متشکل از صادرکنندگان و کارشناسان جهاد کشاورزی، سازمان توسعه تجارت و بانک توسعه صادرات تشکیل شود تا موانع صادرات و راهکارهای رشد صادرات به‌ صورت جدی و اصولی بررسی واجرایی شوند.

شیرزاد یادآور می‌شود: باید نسبت به افزایش تولید و صادرات این محصول تحقیقات بیشتری انجام گیرد و البته با توجه به ارزآوری این محصول به‌عنوان محصول استراتژیک غیرنفتی و قابلیت کشت آن در چندین استان، در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی برای افزایش تولید و صادرات این محصول انجام‌گرفته است.

نکته نهایی آنکه ضرورت دارد به نوع بسته بندی محصول صادراتی توجه زیادی شود چه بسا با غفلت از این مورد، آسیب فراوانی به صادرات کالای داخلی وارد آمده است.