بافت ناکارآمد؛ پاشنه آشیل شهر

به گزارش ایمنا، از جمله فاکتورهای اساسی برای رشد و توسعه شهرها وجود بافت نوساز شهری به منظور مهیا بودن زیرساخت های لازم و پس از آن انجام پروژه های نرم افزاری است. شهر اصفهان نیز از جمله شهرهای تاریخی است که این بافت تا به امروز همراه مردمان این شهر بوده؛ گرچه برخی از اهالی محله هایی که دارای بافت ناکارآمد هستند از این محلات هجرت کرده اند.

حالا این بافت های ناکارآمد به یکی از پاشنه های آشیل شهر تبدیل شده و توجه نکردن به آنها می تواند معضلات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.

یکی از دلایل عدم پیشرفت فیزیکی برخی محلات شهر اصفهان وجود همین بافت های ناکارآمد شهری است. با این حال گفته می شود که اصفهان ۳۲ لکه بافت ناکارآمد دارد که از ظرفیت های بسیاری برای بارگزاری برخوردار است و اگر این بافت ها کارآمد شوند، بیش از ۵۰۰ هزار نفر می توانند در این بافت سکونت کنند و این درحالی است که بسیاری از اهالی اصفهان به شهرهای همجوار روی آورده اند.

مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان در این باره گفت: بر اساس آخرین آمار ۲ هزار و ۲۷۵ هکتار بافت فرسوده و ناکارآمد شهری در مناطق ۱۵ گانه شهر اصفهان وجود دارد.

حسین جعفری با تاکید بر اینکه احیای بافت فرسوده بیش از آنکه اقدام عمرانی باشد، اقدام اجتماعی است، از نهاد سازی محلی برای احیای بافت های فرسوده خبر داد.

وی یکی از اقدامات اساسی مدیریت شهر اصفهان برای نوسازی بافت های فرسوده را تشکیل نهادهای محلی و واگذاری اقدامات به شهروندان دانست و به نقش تأثیرگذار دستگاه های مسئول و شهروندان در احیای بافت های فرسوده اشاره کرد.

مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان تاکید کرد: ۳۵دستگاه در زمینه احیای بافت های فرسوده مسئولیت دارند که باید این وظایف را به نهادهای محلی واگذار کنند.

وی با اشاره به آغاز به کار دفاتر تسهیل گری نوسازی محلی برای بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر اصفهان، اضافه کرد: تاکنون دفاتر تسهیل گری در محله زینبیه و در مناطق ۱۵، ۱۱ و ۷ شهرداری اصفهان راه اندازی شده و اصلی ترین وظیفه دفاتر تسهیلگری نوسازی بافت فرسوده برقراری ارتباط با ساکنان بافت های فرسوده، معرفی مشوق ها، تسهیلات و معافیت های موجود به آنها و حل مشکلات احتمالی در زمینه نوسازی بناها و تجمیع ساختمان هاست.

تنگناهای اقتصادی باعث پیدایش بافت ناکارآمد

مدیرکل راه وشهرسازی استان اصفهان گفت: بافت جمعیت مهاجر و غیربومی به همراه تنگناهای اقتصادی سبب شده تا برخی از نقاط شهر اصفهان از جمله محله های همت آباد و زینبیه به عنوان بافت های ناکارآمد شهر اصفهان شهرت یابد.

حجت الله غلامی اعلام کرد: نزدیک به ۷ هزار هکتار بافت ناکارآمد شهری در استان اصفهان وجود دارد که بیشتر آن ها در شهر اصفهان و بقیه در شهرهای خمینی‌شهر، کاشان، نایین و نجف‌آباد و دیگر شهرها استقرار یافته اند.

وی با اشاره به اینکه پس از ابلاغ سند ملی بازآفرینی، سند استانی آن در ستاد بازآفرینی ملی مطرح و نحوه چگونگی اقدام درباره این بافت ها اعلام شده است، ادامه داد: پس از تنظیم سند ستاد بازآفرینی استانی، ستادهای شهری فعال و تاکنون این ستادها در شهرستان های نایین، خمینی شهر و کاشان تشکیل و شروع به کار کرده و پروژه‌های بازآفرینی در این شهرها شروع شده است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان با اشاره به ایجاد هماهنگی با شهرداری اصفهان برای احیای بافت ناکارآمد شهری خاطر نشان کرد: در حال حاضر چند پروژه با همکاری شهرداری در رابطه با شهر اصفهان آغاز شده که پروژه همت‌آباد از جمله آن هاست.

وی یادآور شد: احیای بافت ناکارآمد شهری با مساحت حدود ۲.۱هکتار در فاز یک شروع شده که در مجموع حدود ۱۶هکتار است.

غلامی با بیان اینکه در منطقه زینبیه اصفهان سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده بسیار زیادی وجود دارد که در این زمینه طرحی در حال پیاده‌ سازی است، اظهارمی کند: در طرح جایگزینی، زمینی در محل زینبیه پیش‌بینی شده تا هنگامی که فرایند ساخت بافت‌های فرسوده شروع شد ساکنان این بافت در زمینی که پیش‌بینی شده اقدام به ساخت و ساز مناسب برای سکونت کنند.

طبق برآوردهای انجام شده در مورد خطرات احتمالی و با توجه به نیاز شهر اصفهان به بازنگری در مورد ساماندهی بافت های ناکارآمد شهری نوسازی این بافت می تواند یکی از مولفه های رشد و پیشرفت شهرها باشد و با توجه به حوادثی همچون پلاسکو باید در مسیر احیا بافت های فرسوده که بخشی از بافت های ناکارآمد به حساب می آیند قدم برداشت.