سه عامل گرانی گوجه فرنگی

هر سال معمولاً قیمت گوجه فرنگی در پایان فصل تابستان تا عرضه محصول جنوب افزایش قیمت دارد اما امسال افزایش قیمت بسیار بالاتر از حد انتظار و تأثیر گرانی این محصول بر رب گوجه فرنگی نیز چشمگیر است. متولیان بازار کاهش تولید، صادرات و مشکلات اخیر حمل و نقل را سه دلیل گرانی گوجه فرنگی می‌دانند اما در مورد رب علاوه بر گرانی گوجه فرنگی، گرانی بسته بندی هم عامل دیگری در بالا رفتن قیمت عنوان می‌شود.

ممنوعیت صادرات

در پی افزایش قیمت گوجه فرنگی، وزارت صنعت صادرات آن را ممنوع کرد؛ اقدامی که از یک طرف به گفته فعالان بازار خلاف قانون و راحت‌ترین کار برای تنظیم بازار، بدون توجه به از دست رفتن بازارهای صادراتی است و اما از طرف دیگر دبیراتحادیه صنایع کنسرو ایران می‌گوید ممنوعیت صادرات گوجه فرنگی از ابتدای تابستان درخواست شده بود اما وزیر صنعت به تازگی دستور آن را داده که از اوج فصل برداشت گذشته‌ایم و گوجه‌فرنگی‌ها صادر شده‌اند!

به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، در ۵ ماهه سال‌جاری ۳۰۶ هزار تن گوجه فرنگی صادر شده که نسبت به سال گذشته ۱۲۵ درصد رشد نشان می‌دهد. با این حال، کارشناسان معتقدند متوقف کردن صادرات ساده‌ ترین اقدامی است که دولت می‌توانست برای تنظیم بازار انجام دهد. برخی کارشناسان هم می‌گویند وقتی تولید داخل کم شده و نیاز داخل برآورده نمی‌شود صادرات گوجه فرنگی توجیهی ندارد هر چند ارزآوری داشته باشد. چون تأمین نیاز داخل اولویت و اصلی‌ترین وظیفه دولت است. اما سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی، با بیان اینکه اولین بار نیست که دولت در واکنش به گرانی یک محصول، چنین واکنشی را نشان می‌دهد، گفت: این کار هیچ گاه نتیجه خوبی نداشته است. صادرکنندگان با شرکت‌های خارجی تعهداتی دارند که موظفند به آنها عمل کنند اما این تصمیمات یک شبه دولتی، اعتبار صادرکنندگان ایرانی را دچار خدشه می‌کند.

با توجه به قیمت ارز، تولیدکنندگان تمایل بیشتری به صادرات دارند تا عرضه محصول در بازار داخلی. این روزها محصولات غذایی، گوشت، مرغ، تره‌بار، رب‌ گوجه و انواع کنسروها به صورت گسترده به خارج از کشور انتقال پیدا می‌کنند. اما اینکه این ارز به داخل بازمی گردد یا خیر مسئولان در مورد آن اظهار نظری نکرده‌اند. بیشتر کالاها به‌ صورت فله ای توسط تجار عراقی یا افغانی در مرزها خریداری می‌شود.

تولید کم شد

داستان دنباله دار نبود برنامه در کشت محصولات کشاورزی همیشه مشکلاتی برای تنظیم بازار ایجاد کرده است. سال گذشته کشت گوجه فرنگی آن قدر زیاد بود که کشاورزان از ارزانی تولید متضرر شدند و امسال کمتر کاشتند و بازار با کمبود مواجه شد. گرانی محصولات تولیدی برای مردم توجیهی ندارد آنها می‌گویند تحریم و گرانی دلار نباید تا این حد در همه نیازهای مردم و بویژه تولیدات داخلی رخنه کند.

حمل و نقل بر مشکلات افزود

علاوه بر کاهش تولید و صادرات همزمان، مشکلات کامیون داران و دست کشیدن آنها از حمل بار دلیل تازه ای برای کاهش عرضه گوجه فرنگی در بازار و افزایش قیمت آن است. حسن صابری رئیس اتحادیه بارفروشان اظهار کرد که توقف صادرات گوجه فرنگی موجب افت ۱۵۰۰ تومانی قیمت هر کیلوگرم از این محصول در میدان مرکزی میوه و تره بار شده است. قیمت گوجه که به کیلویی ۵۰۰۰ تومان هم رسیده بود با ممنوعیت واردات در میدان مرکزی به ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تومان رسیده و اگر اختلالات ایجاد شده در حمل و نقل برطرف شود، نرخ این محصول کاهش بیشتری خواهد داشت.

منبع: روزنامه ایران