روزگار تلخ تماشاخانه

هر چند هنر با آنکه همواره مظلوم بوده، با قدرت در سنگلاخ حوادث دوران راه خود را یافته و با نفوذ در قلب و جان مردم کوچه و بازار جاودانه شده است، اما گاه شرایطی پیش می‌آید که تحملش سخت و باورش ناممکن است.
به گزارش ایمنا ، اینجا می‌توان حرف‌هایی را در لفافه پیچید و گفت که شاید بیرون و با زبان صریح امکان گفتنش نباشد؛ اما نگاهش که می‌کنی خاطرات ایام نه‌چندان دور را تداعی می‌کند در ذهنی پریشان از غم از دست دادنش.
جایی که باید چشمی باشد برای دیدن حقایق و محلی باشد برای اندیشیدن و گلویی باشد برای فریاد سخن، این روزها زیر بار مشکلات کمر خم کرده و هرلحظه ممکن است قامتش را خُرد کند.
هر چند هنر با آنکه همواره مظلوم بوده، با قدرت در سنگلاخ حوادث دوران راه خود را یافته و با نفوذ در قلب و جان مردم کوچه و بازار جاودانه شده است، اما گاه شرایطی پیش می‌آید که تحملش سخت و باورش ناممکن است.
دوم آذرماه سال ۱۳۹۶ بود که خبر افتتاح نخستین تماشاخانه خصوصی شهرضا با نام "ارغوان" که دومین تماشاخانه در نوع خود در استان اصفهان بود، منتشر شد.
حجت‌الاسلام محمدعلی انصاری، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در مراسم افتتاح این تماشاخانه، از پیشگامی استان اصفهان و شهرستان شهرضا در کشور، برای افتتاح تماشاخانه‌های خصوصی سخن گفت.
برای مردم شهرضا نیز که خود را وارث تمدنی کهن و آکنده از علم و فضل می‌دانند نیز این خبر خوشایند بود و در این میان، هنرمندان نمایش این شهرستان که از اوایل دهه ۶۰ در سازوکاری منظم و سازمان‌یافته هنرنمایی می‌کنند، بیش از دیگران خشنود بودند.
تماشاخانه‌ای که روزگارش تماشایی نیست
اما پس از گذشت مدت زمان کوتاهی متوجه شدیم که حال و روز تماشاخانه شهرضا تماشایی نیست و معضلات مالی، گریبان‌گیر آن شده است؛ هرچند تعطیلی این هنرخانه دور از ذهن بود، اما چندی پیش، مالک این تماشاخانه با انتشار این متن خبر از تعطیلی قریب‌الوقوع آن داد:
"در آستانه یک‌سالگی تماشاخانه ارغوان، این تماشاخانه به عنوان نخستین تماشاخانه خصوصی شهرستان‌های استان اصفهان و تنها سالن تخصصی تئاتر در شهرستان شهرضا، برای همیشه تعطیل شد. این تصمیم پس از حدود ۵۰ روز تعطیلی موقت و به صلاحدید مدیرمسئول تماشاخانه با توجه به شرایط موجود گرفته شد. "
به سراغ بهنام رضایی، مدیر مسئول تماشاخانه ارغوان رفتیم، او درباره تصمیم خود اینگونه می‌گوید: نمی‌خواهم تماشاخانه را تعطیل کنم و همچنان منتظرم تا شاید فرجی شود، اما اگر حمایت نشوم مجبورم تعطیلش کنم.
او ادامه می‌دهد: در سال ۹۳ هنرمندان شهرضا در حالی که فقط زیرزمین کوچکی در "نگارخانه حکیم الهی" را برای تمرین در اختیار داشتند، ۱۷ نمایش را در جشنواره تئاتر فجر اجرا کردند و عناوین مهمی را هم کسب کردند؛ با خودمان فکر کردیم وقتی با امکانات ناچیز اینگونه هنرنمایی می‌کنیم، اگر محل مناسبی برای تمرین داشته باشیم حتما نتیجه بهتری می‌گیریم و از همان جا ایده تأسیس تماشاخانه به فکرمان افتاد، در جشن اختتامیه تئاتر فجر در همان سال، شیوه‌نامه تأسیس تماشاخانه‌ها رونمایی شد و این رویداد، ما را برای تأسیس این مرکز در شهرضا مصمم‌تر کرد.
مدیر مسئول تماشاخانه ارغوان اضافه می‌کند: محلی که برای تأسیس تماشاخانه شهرضا انتخاب کردیم، واقع در نزدیکی "چهارراه شهرداری" است که هم مرکزیت دارد و هم از استانداردهای اولیه برخوردار است. از اسفند ۱۳۹۵ این محل را اجاره کردیم و با هزار شوق و ذوق برای آماده‌سازی آن تلاش کردیم؛ گرفتن مجوز ۱۰ ماه طول کشید و در آذرماه ۱۳۹۶ هم افتتاح شد.
رضایی می‌گوید: استقبال مردم از تماشاخانه ارغوان فراتر از حد تصور بود، کار اجرا در این تماشاخانه از آذر ۹۶ شروع شد و تا ۵۰ روز قبل ادامه داشت.
او اضافه می‌کند: به مسئولان شهرستان گفتم که این طرح برای نخستین بار در شهرضا اجرا می‌شود به این امید که بتوانم از تسهیلات صندوق کارآفرینی امید استفاده کنم، اما هنوز مبلغی پرداخت نشده و نخستین تماشاخانه خصوصی شهرستان‌های استان در آستانه تعطیلی است.
مدیر مسئول تماشاخانه ارغوان تصریح می‌کند: به من گفتند که باید مجوز بگیری، ۱۰ ماه طول کشید تا مجوز بگیرم، در این ۱۰ ماه اجاره محل را پرداخت کردم؛ البته در این مدت نماینده مردم شهرضا هم حمایت‌هایی خوبی کرد، خانم محمودی نامه‌ام را به مسئولان صندوق کارآفرینی امید در تهران رساند، اما روزی که پاسخ آن نامه به شهرضا رسید به علت آنکه من چک برگشتی داشتم و ضمانت‌های سختی هم می‌خواستند، نتوانستم تسهیلات را دریافت کنم؛ بعد از ۱۰ ماه فعالیت با دست خالی، چک برگشتی داشتن طبیعی است.
رضایی اظهار می‌کند: در تماشاخانه‌های تهران اجازه تأسیس کافی‌شاپ را می‌دهند، اما در شهرضا در ابتدا با این مسئله مخالفت شد و وقتی با هماهنگی وزارت ارشاد با آن موافقت شد، نوش‌دارویی بود بعد از مرگ سهراب.
او می‌گوید: در شهرضا جُنگ‌هایی برگزار می‌شد که عاملان آن با تبلیغات بسیار از اصفهان تا شهرضا فعالیت می‌کردند و به این وسیله بر کار ما تأثیر می‌گذاشتند، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی باید در زمانبدی‌ها دقت بیشتری می‌کرد.
مدیر مسئول تماشاخانه ارغوان تأکید می‌کند: این تماشاخانه تنها سالن تخصصی نمایش شهرضا است که همه امکانات ایمنی را هم دارد، اما از آن حمایت نشد.
رضایی اضافه می‌کند: من دوره‌های آموزشی هنر نمایش را پیش اساتیدی چون "حمید پورآذری" و "احسان جانمی" گذراندم و عاشقانه در این حرفه فعالیت می‌کنم، اما بازهم می‌گویم، نمی‌خواهم تماشاخانه را تعطیل کنم و همچنان منتظرم تا شاید فرجی شود، اما اگر حمایت نشوم مجبورم تعطیلش کنم.
هنرمند باید سرمایه اولیه را تأمین کند
محمدعلی جعفری، معاون امور هنری و سینمایی ادره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در این باره ایمنا، می‌گوید: افرادی مانند آقای رضایی که قصد انجام فعالیت‌های هنری را دارند، باید بخشی از سرمایه‌ اولیه را به صورت آورده اولیه تأمین کنند، ما هم در این زمینه به ایشان گفتیم که اگر بخواهید همه سرمایه را با گرفتن تسهیلات و قرض تأمین کنید با مشکل روبه رو می‌شوید، اما با اعتراض ایشان مواجه شدیم و پدرشان هم قول دادند حمایت لازم را انجام دهند.
او ادامه می‌دهد: در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرضا برای هیچ کاری مانند تأسیس تماشاخانه ارغوان پیگیری و حمایت نکردیم، مسئولان شهرستان و نماینده هم حمایت‌های بسیاری کردند.
معاون امور هنری و سینمایی ادره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان تصریح می‌کند: مشکلات مالی این تماشاخانه با مشکلات اعتباری بخش دولتی همزمان شد که واگذاری تسهیلات کم‌بهره را با مشکل مواجه کرد که البته این یک مشکل سراسری است، از سوی دیگر خود آقای رضایی چک برگشتی داشتند، پیگیری لازم برای اخذ تسهیلات بارها از طرف نماینده مردم در مجلس و مسئولان وقت شهرستان و حتی مسئولان فعلی شهرستان پیگیری شده و می‌شود.
جعفری تأکید می‌کند: اینگونه پروژه‌ها به سادگی به درآمدزایی نمی‌رسد، مسئله را از طریق صندوق حمایت از هنرمندان هم پیگیری کردیم، اما از آن طریق هم مشکل رفع نشد.
او تصریح می‌کند: از هر فرصتی برای تبلیغ تماشاخانه شهرضا استفاده کردیم، حتی با تأسیس کافی‌شاپ هم باوجود آنکه مبنای قانونی نداشت، موافقت کردیم.
معاون امور هنری و سینمایی ادره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان می‌گوید: نمی‌توانیم با این توجیه که چون در شهرضا تماشاخانه وجود دارد از برگزاری جُنگ‌ها و مراسم‌های شاد و عامه‌پسند جلوگیری و سالن‌های "سرو" و "فجر" را تعطیل کنیم، مخاطب تماشاخانه با برنامه جُنگ متفاوت است و ما تلاش کردیم تا به هر دو این بخش‌ها توجه کنیم.