از کارگری تا قطب لوازم زنبورداری

حدود ۱۲ سال پیش کارخانه‌ای ورشکست و بسیاری از جوانان همچون علیرضا بیکار شدند، اما نه تنها این پایان کار نبود بلکه آغاز فصل جدیدی در زندگی بود.
به گزارش ایمنا "علیرضا صالحی" جوان ۳۶ ساله‌ای که تا چندی پیش در یکی از کارخانه‌های نجف آباد مشغول بود با اراده و همت والای خود همچون بسیاری از جوانان این مرز و بوم با زدن جرقه‌ای در ذهنش توانسته به یکی از کارآفرینان موفق تبدیل شود.
او به کمک همسرش و بدون دریافت تسهیلات دولتی برای حداقل ۳۰ نفر ایجاد اشتغال کرده و با تولید بیش از ۳۴ محصول مختلف به یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید لوازم زنبورداری کشور را ایجاد کرده است.
او که درس را تا راهنمایی بیشتر ادامه نداده، تا قبل از ازدواج کار زنبورداری را کنار دایی‌اش یاد گرفته بود، ولی بعد از متاهل شدن امکان ادامه این کار را به دلیل شرایط خاص‌ پیدا نکرد و از سال ۸۰ کارش را به عنوان کارگری ساده در یک کارخانه کاشی و سرامیک آغاز کرد.
سه سال بعد به پیشنهاد فامیل کار ساخت "دودی" یکی از ساده‌ترین ابزار زنبورداری را با کمک همسرش در اوقات فراغت از کارخانه شروع کرد، تا سال۸۵ این روند ادامه داشت.
«کارخانه نصف روز وقتم را می‌گرفت و بقیه‌اش را در گوشه‌ای از خانه مشغول ساخت دودی می‌شدیم، با همسرم سوار بر پیکان وانت در شهر می‌چرخیدیم و حلب‌های خالی را به عنوان ماده اولیه تولید جمع می‌کردیم. کارخانه که تعطیل شد، به پیشنهاد فامیل ساخت قطعات دیگری مثل کفی زیر و رو در کندو را هم شروع کردیم.» این‌ها را علیرضا می‌گوید و ادامه می‌دهد: «به تدریج کارمان را با تولید صافی و گاهی اوقات هم سطح زباله گسترش داده و سوله‌ای کوچک جفت و جور کردم. در طول پنج سال میزان و تنوع تولیدات‌مان به حدی افزایش پیدا کرد که با مشکل کمبود فضا مواجه شدیم، زمینی ۱۶۰۰متر مربعی خریدم و سوله فعلی را با اضافه کردن چندین دستگاه جدید راه انداختیم.»
برکت گرانی دلار
علیرضا عامل مهم رسیدن به موفقیت خود را همسرش می‌داند و می‌گوید: فوق دیپلم روانشناسی دارد ولی از روز اول در همه شرایط همراهم بوده؛ از موقعی که همزمان با کار در کارگاه با وانت کار توزیع تولیدات‌ را انجام می‌دادم تا الان که حسابداری مجموعه و نظارت بر تولید و فروش را عهده‌دار است.
او اضافه می‌کند: در ابتدای کارمان با مشکلی به نام واردات گسترده و ارزان تولیدات مشابه از کشورهایی مانند چین و ترکیه روبه رو بودیم ولی خوشبختانه در این چند سال با گران شدن ارز، واردات در این بخش تا حدود زیادی فاقد صرفه اقتصادی شده و توانستیم با تولید بیشتر و سود کمتر سهم قابل توجهی از بازار را به خودمان اختصاص دهیم.
این کارآفرین جوان با اشاره به تجربیاتش در شغل زنبورداری اظهار می‌کند: حدود 60درصد تولیداتمان را از روی نمونه‌های خارجی الگوبرداری کردیم ولی در جزئیات آن‌ها متناسب با شرایط خاص زنبورداری ایران و بازخوردهایی که از زنبوردارها گرفتیم، تغییراتی دادیم، ابزارهایی را با کمترین هزینه ممکن تولید می‌کنیم که به درد زنبوردار بخورد.
وی تاکید می‌کند: قطعاتی که برای اولین‌بار در این مجموعه تولید می‌شوند، حداقل دو تا سه ماه توسط تعدادی از زنبورداران به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار گرفته و بعد از انعکاش نقاط قوت و ضعف آن‌ها و اصلاح ایرادات گزارش شده، بعد کار وارد مرحله تولید انبوه می‌شود.
صالحی تصریح می‌کند: از جمله تولیدات جدید ما در این‌سال‌ها قاب‌های پلاستیکی بوده که به دلیل استحکام بیشتر و قیمت کمتر در مقایسه با نوع چوبی با استقبال خوب زنبورداران نیز مواجه شده ولی امسال به دلیل افزایش قیمت مواد بازیافتی از کیلویی ۱۲۰۰ تومان به بیش از ۴۳۰۰ تومان استقبال مردم تا حدودی کم‌رنگ شده است.
کسب و کار خانوادگی
بیشتر اعضای خانواده علیرضا صالحی و همسرش به گونه‌ای درگیر این کار شده‌اند؛ از برادر و پدر و مادر علیرضا گرفته تا خواهر و برادر همسرش که هر کدام در خانه یا مجموعه‌هایی مستقل لوازمی مانند لباس، کلاه، دریچه پرواز، دستکش، گرده‌گیر و موم‌دوز را تولید می‌کنند.
بخشی از این تولیدات برای فروش به این کارگاه و قسمتی نیز به صورت مستقیم به فروشگاه‌های سطح شهر یا دیگر نقاط کشور انتقال داده می‌شوند. این شکل از تولید شرایطی را ایجاد کرده که بیشتر زنبورداران کشور مجبور هستند برای فروش موم، عسل یا دیگر تولیدات خود و خرید لوازم مورد نیازشان حداقل سالی یک‌بار به نجف‌آباد سفر کنند.
علیرضا از امکانات می‌گوید: به خاطر کمبود فضا و نداشتن برق سه فاز مستقل، چندین زیرمجموعه مثل کارگاه پرس، تولید دودی، ساخت دریچه و دستگاه تراش را خارج از سوله مرکزی فعال کرده یا در مورد برخی نیز امکان راه‌اندازی تجهیزات را پیدا نکردیم، همین موضوع بازدهی کارمان را حدود 20 درصد کاهش داده و دستمان برای تولید و اشتغال بیشتر را به نوعی بسته است.
او با اشاره به همکاری جهاد کشاورزی شهرستان برای کمک به صدور مجوزهای ساخت سوله فعلی اضافه می‌کند: بیشترین کمکی که از مسئولان انتظار داریم، کمک برای صدور مجوز قانونی طرح توسعه کارگاه است، چراکه کنار مجموعه فعلی زمین مناسب هم تهیه کردیم و امکان توسعه تا ۱۰ هزار متر مربع و تجمیع واحدهای پراکندمان نیز وجود دارد ولی هزینه پروانه ساخت و ساز به قدری زیاد است که تا حالا هرچه سعی کردیم نتوانستیم به این عرصه راه پیدا کنیم.
این جوان نجف آبادی ادامه می‌دهد: این کارگاه در غرب نجف‌آباد فعال است و طبق قوانین، پروانه‌های ساختمانی آن با تعرفه شهری محاسبه می‌شود البته در شهرک‌های صنعتی اطراف که از معافیت‌های خاص در این مورد بهره می‌برند، زمینی برای این کار باقی نمانده یا قیمت‌ها به حدی بالا است که اجرای طرح توسعه صرفه اقتصادی ندارد.
او می‌افزاید: با وجود شرایط اقتصادی موجود، بسیاری از تولیدکنندگان کوچک و بزرگ با مدیریت بهتر و تلاش شبانه‌روزی چرخ تولیدشان به خوبی می‌چرخد البته مسئولان هم می‌توانند با رفع موانع کسب و کار زمینه گسترش تولیدات و میزان اشتغال‌زایی آن‌ها را فراهم کنند.