کاهش تولید و صادرات دلیل اصلی گرانی آجیل

بررسی میدانی از بازار آجیل و خشکبار شهر اصفهان نشان می دهد؛ گرانی آجیل و خشکبار نه تنها خریداران را به ستوه آورده بلکه فروشندگان نیز ناراضی‌تر از همیشه شکایت دارند که این گرانی ها سودی ندارد و حتی به ضرر آنها تمام می شود.

بررسی‌ میدانی ایمنا در آستانه مناسبت "شب یلدا" از هفت واحد صنفی فروش آجیل در پنج منطقه مختلف شهر اصفهان حاکی از آن است که افزایش نرخ دلار در ماه‌های اخیر باعث افزایش قیمت اقلام صادراتی آجیل و خشکبار شد، نکته قابل تامل آناست که به رغم کاهش نرخ دلار اما قیمت این اقلام کاهش نیافته است.

برخی منابع نیز گویای آن است که برخی تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های پی در پی باعث کاهش چشمگیر تولید و پایین آمدن کیفیت برخی از این اقلام همچون پسته، کشمش، انجیر و ... شده‌ که خواه ناخواه به افزایش قیمت‌هانیز دامن می زند.

البته نظرات مختلفی درباره دلایل افزایش قیمت آجیل عنوان می‌شود، به این صورت که برخی از فروشندگان آجیل معتقدند با رشد نرخ دلار، کشاورزان قیمت‌ اقلام را افزایش داده‌اند هرچند اکنون که نرخ دلار کاهش یافته حاضر نیستند اجناس را به قیمت کمتر بفروشند.

برخی دیگر نیز دلیل اصلی گرانی آجیل را، کاهش تولید و کیفیت محصولات بیان می‌کنند و می گویند اگر قیمت دلار نیز نوسانات نداشت، کاهش تولیدات به خودی خود به افزایش قیمت و گرانی در این بازار دامن می زد.

سید مصطفی بحق، رییس اتحادیه خوارو بار و آجیل فروشان اصفهان گران‌تر شدن قیمت آجیل و خشکبار را متاثر از صادرات این اقلام با توجه به سیاست ارزی دولت دانسته و به خبرنگار ایمنا ، گفته است: اولویت دولت تأمین ارز مورد نیاز کشور است و با درآمد ارزی حاصل از صادرات این اقلام، دولت می‌تواند اقلام ضروری‌تر را به کشور وارد کند البته صادرات باعث حمایت از تولیدکننده داخلی نیز می‌شود .

وی افزود: با توجه به اینکه هزینه تمام شده برخی از اقلام آجیل و خشکبار برای کشاورز بیش از درآمدی است که او از فروش این اقلام در بازار داخلی کسب می‌کند بنابراین کشاورزان نیز تمایل بیشتری به صادرات دارند.

مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی اصفهان نیز پیش از این در گفت‌وگو با ایمنا بیان کرده است: صادرات آجیل و خشکبار از این استان در هفت ماهه سال ۹۷ به اندازه کل صادرات آن در سال ۹۶ بوده و نوسانات ارزی نیز تنها دلیل این میزان افزایش در صادرات خشکبار و آجیل است.

خزانه دار اتحادیه خوارو بار و آجیل فروشان اما کاهش ۱۶۰هزار تُنی تولید پسته را دلیل اصلی گرانی آن عنوان کرده بود.

در همین زمینه خبرنگار ایمنا به بررسی و مصاحبه با آجیل فروشان در شش منطقه شهری اصفهان ( محدوده خیابان لاله، عسگریه، پنج‌رمضان، شیخ صدوق شمالی و سبزه‌میدان ) پرداخت، که به این شرح است؛

سلمان آزاد صاحب یک واحد صنفی آجیل و خشکبار در خیابان پنج‌رمضان می‌گوید: آجیل فروشی تبدیل به کسب‌و کار لاکچری‌ها شده است در بازار ما کسانی که شغلشان آجیل نیست با خریدهای عمده، بازار را آشفته می‌کنند.

وی یکی از مشکلات آجیل فروشان را یکسان نبودن قیمت در مغازه‌ها عنوان کرده و می‌گوید: اکنون غیر از گرانی، مشکل اصلی آجیل فروشان این است که برخی همکاران، پسته را از سال قبل با قیمت ۷۰هزار تومان تهیه و انبار کرده‌اند الان به قیمت ۱۷۰هزار تومان می‌فروشند، در صورتی‌که نرخ عمده‌فروشی پسته ۱۷۰ هزار تومان است، بنابراین قیمت‌ها در سه مغازه در شهر یکسان نیست.

آزاد با اشاره به افزایش ناگهانی و تصاعدی قیمت‌ آجیل، می گوید: دیگر نمی‌توان به صورت مدت دار معامله کرد، نقدینگی فروشنده‌ها نیز کفاف خرید نقدی را نمی‌دهد برای مثال یک گونی پسته الان ۱۲ میلیون تومان است ، نرخ‌های آجیل صادراتی شده‌ و بعضی از محصولات فقط به دلیل گرانی دلار افزایش قیمت داشته است.

وی با بیان اینکه کشاورزان دیگر محصولات خود را به بازار داخلی نمی‌دهند، می‌گوید: قبلا که قیمت دلار اینقدر زیاد نبود، کشاورزان و باغداران ترجیح می‌دادند این محصول را به بازار داخلی بفروشند و ما نیز با پرداخت چک در نهایت دو ماه هزینه ها را وصول می‌کردیم، اما امروز به دلیل نوساناتی که در بازار وجود دارد کشاورزان معامله چکی قبول نمی‌کنند.

آزاد در رابطه با قیمت کشمش سبز می‌گوید: قیمت این محصول سال گذشته کیلویی ۱۸هزار تومان بوده امسال ابتدای فصلِ برداشت، کیلویی دو دلار معامله می‌شد که برابر کیلویی ۴۰هزار تومان در کاشمر خرید و فروش شد، بنابراین باعث شد قیمت‌ها افزایش زیادی پیدا کند و کشاورزان دیگر به قیمت کمتر از ۴۰ هزار تومان کشمش را نفروشند.

وی ادامه می دهد: یکی از مشکلات حوزه کاری ما این است که کشاورز حتی با کاهش قیمت دلار قیمت ها را کاهش نمیدهد و حتی حاضر نیست آن را به قیمت ۳۰هزار تومان هم بفروشد بعضی از همکاران ما نیز کشمش را با قیمت بالا خرید کرده‌اند واکنون نمی‌توانند قیمت ها را کاهش دهند.

یک آجیل فروش در محدوده میدان طوقچی نیز می‌گوید: مشکلات اقتصادی باعث بالارفتن هزینه‌ها شده است، اجناس را گران خریده‌ام، گران هم باید بفروشم در صورتی که توان خرید مردم کم شده و اینگونه سود ما کم می‌شود.

او معتقد است: عمده فروشان اجناس را انبار کرده اند تا صادر کنند .

اکبری می‌گوید: قبلا حتی با چک سه ماهه نیز می‌توانستیم خرید کنیم اما الان به خاطر اینکه بار را صادر می‌کنند حتی با پول نقد نیز بار را دیر به دست ما می‌رسانند.

یک آجیل فروش دیگر در محدوده طوقچی می‌گوید: در حال حاضر اولین ضربه ای که به صنف ما خورده این است که خرید و فروش بازار شب چله به صفر رسیده و کسی که یک کیلو از یکی از اقلام آجیل را می‌خریده است، نهایتا ۱۰۰ گرم از آن را می‌تواند بخرد.

وی ادامه می‌دهد: مشتری‌ها گرانی را از چشم ما می‌بینند وقتی اجناس را گران می‌خریم نمی‌توانیم ارزان به مشتری بدهیم، مسئولان نیز با اینکه قول داده ‌بودند اجناس ارزان می‌شود اما قیمت‌ها تغییر نکرده‌است و ما هنوز اقلام را به قیمت زیاد می‌خریم.

یکی از آجیل فروشان با سابقه سبزه‌میدان که اتفاقا مشتریان زیادی هم دارد در میان مراجعه زیاد مردم به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مردم در شرایط سختی قرار گرفته‌اند، کسی که قبلا بیش از یک کیلو خرید داشت اکنون نهایتا ربع کیلو می‌تواند خرید کند.

برنجی‌زاده دلیل افزایش قیمت اجناس را کمبود بارعنوان می‌کند و می‌افزاید: برخی مغازه دارها که اجاره بها نمی‌دهند، می‌توانند اجناس را با قیمتی کمتر از سایرین بفروشند.

برنجی‌زاده با اشاره به اینکه انجیر غیر از امریکا فقط در استهبان تولید می‌شود، می‌گوید: استهبان نیز امسال محصول کمی داشت ضمن اینکه این محصول صادر هم می‌شود، نکته قابل توجه این است زمانی که دلار ۲۰ هزار تومان رسید این محصول را کیلویی ۲.۵ دلار فروختند اما حالا که دلار به ۱۰ هزا ر تومان رسیده، کاهشی در قیمت‌ها نمی بینیم ، از طرفی نیز مصرف داخل به دلیل قیمت‌های بالا، کم شده و اکثرا محصول انجیر را صادر می‌کنند.

آجیل فروشی که به تازگی در خیابان عسگریه شروع به کار کرده، می‌گوید : برای شب یلدا ۴۳ میلیون تومان نقد از ما وجه دریافت کرده‌اند تا چند قلم جنس به ما بدهند، ما نیز این مبلغ را قرض کرده‌ایم، یک کیسه پسته ۱۱ میلیون تومان است و و ما با ۱۰ تا ۱۱درصد سود آن را می‌فروشیم، بازار کشش ندارد که با قیمت بیشتری جنس را بفروشیم.

کیانی می‌افزاید: مغازه اجاره‌ایست، ما از قبل از عید ۹۷ شروع به کار کردیم اما احتمالا بعد از عید تعطیل کنیم زیرا دخل و خرج با هم جور در نیامده است.

کیانی میانگین فروش مغازه اش در روز را در بهترین حالت را ۴۰۰هزار تومان عنوان می‌کند و می‌گوید: به‌رغم اینکه اجناس ما گران است و با فروش آن باید درآمد خوبی کسب کنیم اما نسبت به زمان مشابه در سال گذشته فروش ما نصف شده‌است.

یک آجیل فروش در خیابان پنج رمضان که به مشکلات زیادی خورده‌است، می‌گوید : نسبت به سال‌های قبل بازار آجیل راکد است، خرید بار هم گران و هم نقدی شده، قبلا ارزان بود و مدت‌دار، قدرت خرید مردم شدیدا کاهش پیدا کرده کسی که حدودا یک میلیون تومان آجیل و حبوبات از ما خریداری می‌کرد الان با ۲۰۰ هزار تومان خرید می‌کند، وزن خرید به یک پنجم رسیده است .

وی اشاره می‌کند: چهار کارمند داشتیم و الان فقط یک کارمند داریم ، زمانی که پسته کیلویی ۵۰هزار تومان بود، فروش ما روزانه به دومیلیون تومان، نیز می‌رسید، اما الان با اینکه قیمت پسته تقریبا چهار برابر شده، فروش ما نسبت به گذشته نصف شده‌است.

حِمّصی که از فعالان با سابقه این حوزه است می‌گوید: با اینکه قیمت ها افزایش یافته کیفیت بارها کم شده‌است. کشمش سبز مرغوب که سال گذشته ۲۰هزار تومان بود، الان ۶۰هزارتومان شده، کیفیت سابق را نیز ندارد.

وی تاکید می‌کند : باکاهش فروش خرابی بارها بیشتر می‌شود، خصوصا در حوزه آجیل بار را نمی‌توان به مدت طولانی انبار کرد و این باعث شده که کمتر از نیاز بازار بار بیاوریم تا خراب نشود.

حمّصی با بیان اینکه امسال محصول پسته کم است، می‌افزاید: پسته احمد آقایی الان ۱۲دلار قیمت دارد با دلار ۱۲هزارتومانی می‌شود کیلویی ۱۲۰هزار تومان، اما هفته گذشته این پسته را کیلویی ۲۰۵ هزار تومان خریداری کردم.

وی مطرح می‌کند: چگونه است که فقط زمان گرانی دلار، قیمت ها به دلار روز محاسبه می‌شد، پسته فندقی ۹ دلار صادر می‌شود چگونه است که این کالا توسط عمده فروشان به قیمت ۱۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد؟، چرا نظارتی صورت نمی‌گیرد ؟

یک آجیل فروش در خیابان شیخ صدوق شمالی ، نیز می‌گوید: فروش ما از نظر وزنی یک چهارم قبل شده چون علاوه بر افزایش قیمت‌ها به نسبت قبل درآمد مردم تغییری نکرده‌است و از نظر درآمدی نیز، درآمد ما نصف شده‌است.

باطنی با بیان اینکه و خشکسالی امسال روی کیفیت محصولات تاثیر بسزای داشته‌است، می‌افزاید: محصولات با کیفیت کم، قیمت زیاد شده است، معلوم است که مردم دیگر رغبتی برای خرید ندارند.

وی کیفیت انجیر، کشمش سبز، برگ هلو و زرد آلو، توت خشک و پسته را بسیار کم عنوان می‌کند و می‌گوید: مردم امسال ترجیح داده‌اند هزینه ای که برای آجیل قرار بود در نظر بگیرند را در جای دیگری خرج کنند.

باطنی معتقد است: فارغ از اینکه دلار چه قیمتی دارد، امسال برداشت محصول پسته ۱۵درصد از برداشت سال گذشته بود و این خواه ناخواه باعث افزایش قیمت‌ها خواهد شد و آنقدری که کاهش محصول تاثیر داشته افزایش قیمت دلار تاثیر نداشته‌است.

وی می‌گوید: در این زمان از سال همیشه ما فرصت سر خاراندن نداشتیم اما اکنون تعداد مشتری‌ها بسیار کاهش یافته است.