خانه "لئون میناسیان" دیگر وجود خارجی ندارد

نگاه‌ها به میراث فرهنگی و حفاظت از خانه‌ها و آثار تاریخی اصفهان منعطف شده اما این‌بار شنیدن خبر فروش و تخریب خانه میناسیان بغرنج شده است، خانه‌‌ی شخصی که نه تنها برای خانواده‌اش یک سرمایه معنوی محسوب می‌شد بلکه برای شهر و کشور یک سابقه فرهنگی بود.
به گزارش تسنیم، چندی پیش مدیرکل میراث‌فرهنگی استان اصفهان از مطالبات و حساسیت‌های جامعه در حوزه میراث فرهنگی گفت و مثال زد، یک زمانی مطالبات و حساسیت های جامعه حوزه میراث فرهنگی در سطح کنونی نبود، به طور مثال امروز وقتی یک کاشی از یک بنا سقوط می کند در همه رسانه ها مورد نقد قرار می گیرد اما یک زمانی در همین شهر اصفهان برای احداث یک خیابان "صد خانه تاریخی" تخریب شود و آب از آب هم تکان نمی خورد اما اکنون نگاه به میراث فرهنگی و انتظارات و مطالبات تغییر کرده است.
امروزه می‌بینیم که بسیاری از سرمایه‌گذاران با احیای خانه‌های تاریخی و تغییر کاربری آن سعی در حفظ این سرمایه‌های هنری و فرهنگی کشور و شهر هستند. چند ماه پیش خبر از تخریب یک خانه در محله جلفا منتشر شد، خانه‌ای که واجد ارزش معماری نبود اما شخصی که در آن زندگی می‌کرد به قدری خدمات ارزنده داشته که این خانه را دارای ارزش و واجد معنوی کرده بود.
خانه‌ای که چند ماه پیش با خاک یکسان شد و اکنون که در حال و هوای کریسمس و سال نوی میلادی هستیم و یک خبر از آن باز هم منتشر شد، بد نیست گریزی به سرگذشت تلخ این خانه بزنیم که دست روزگار برای این خانه بد رقم زد.
آنجا خانه‌‌ی لئون میناسیان بود، پژوهشگری از همشهریان ارامنه اصفهان؛ در آن به پژوهش‌هایی پرداخته بود، لئون میناسیان شخصی بود که 70 جلد کتاب، 10 جلد به زبان فارسی و 60 جلد به زبان ارمنی، درباره تاریخ ارامنه فریدن و جلفا، تاریخ هنر و هنرمندان ارامنه این منطقه، نسخ خطی موجود در موزه جلفا نوشته و به پاس تلاش‌های ارزنده‌اش تاکنون چندین لوح افتخار و نشان از سوی دانشگاه‌ها، سازمان‌های علمی پژوهشی و شخصیت‌های دینی دریافت کرده بود.
وی مدت سی سال در مدارس ملی ارامنه جلفا به تدریس پرداخت و مدتی سرپرست افتخاری موزه ارامنه جلفا بود و مدیریت چاپخانه جلفا را نیز بر عهده داشت و پس از بازنشستگی از سال 1359 مسئولیت کتابخانه کلیسای وانک نیز به او واگذار شد.
میناسیان مدرک آکادمیک نداشت، اما آنچه باعث ماندگاری و پررنگ شدن نقش او در تاریخ ارامنه ایران شد، تلاش شبانه روزی‌اش برای ثبت و ضبط تاریخ قومی است که سال‌ها در ایران زندگی کردند و به گفته خودش، بعد از ارمنستان، اصفهان را وطن دوم خود می‌دانند.
به گفته کارشناسان میراث‌فرهنگی خانه تاریخی میناسیان در یک مقطع زمانی مقابل تخریب این خانه ایستاد با وجود اینکه خانه واجد معماری هنری خاصی نبود، کاربری خاصی نیز برای آن تعریف نشده و ایستادگی میراث نیز به دلیل مرحوم میناسیان به دلیل ارزش معنوی بود که سخنگوی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در مورد این خبر گفت: خبر تخریب خانه مربوط به الان نیست خانه 5 ماه گذشته کامل تخریب شد زیرا فرزندانش موافقت نکردند و اجازه ندادند به ثبت برسد، خانه به فروش رفت اگر چه ارزش تاریخی نداشت اما پیشنهاد داده شود بود به عنوان خانه مشاهیر به ثبت برسد که فرزندان موافقت نکردند و گفتند این خانه سرمایه ما است.
پیش از این نیز مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان با اشاره به خانه تاریخی میناسیان به تسنیم گفت: این خانه از نظر معماری تاریخی اهمیت آن چنانی ندارد اما واجد و دارای اهمیت معنوی برای زنده نگه داشته شدن شخص میناسیان، کسی که در عرصه فرهنگ و پژوهش اقدامات و خدمات مهمی را انجام داده، دارای اهمیت است.
وی افزود: میراث فرهنگی در این مورد اقداماتی را انجام داده و قصد داشت این خانه را به ثبت ملی برساند اما متأسفانه خانواده میناسیان تمایلی دراین‌باره نداشتند و مخالف بودند و ما نتوانستیم این خانه را به ثبت ملی برسانیم.
ناصر طاهری معاون میراث فرهنگی استان اصفهان نیز در باره خانه‌های تاریخی می‌گوید: در صورتی که خانه تاریخی در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده باشد در لیست حمایت دولتی قرار می‌گیرد و سالانه بودجه‌ای برای مرمت اضطراری به شکل بلاعوض به آنها تعلق می‌گیرد و مرمت نیز توسط میراث فرهنگی یا خود مالک انجام و مدیریت می‌شود.
وی افزود: خطر اصلی خانه‌های غیرثبتی را ممکن است، تهدید کند و بر این اساس در صورتی که خانه تاریخی در معرض آسیب توسط مالک به هر نحوی باشد لازم است مردم یگان حفاظت میراث فرهنگی را در این زمینه مطلع سازند تا اقدامات لازم در زمینه حراست انجام شود.
معاون میراث‌فرهنگی استان اصفهان با بیان اینکه باید دقت کنیم که همه آثار تاریخی در هر رده حفاظتی از دیدگاه میراث فرهنگی ارزشمند است و به ثبت نرسیدن یک بنای تاریخی هر یک دلیل عدم اهمیت آنها نیست، افزود: اهمیت حفاظت بناهای تاریخی که در فهرست آثار ملی هنوز به ثبت نرسیده به اندازه بنای ثبتی دارای اهمیت است.
وی با تاکید بر حفاظت از تمامی بناهای تاریخی استان اصفهان تاکید کرد: ممکن است هنوز برخی خانه‌های تاریخی ارزشمند در گوشه و کنار استان مورد شناسایی قرار نگرفته باشد و در این زمینه نیازمند همیاری مردمی هستیم.
حالا که نگرش میراث فرهنگی در مقابل حفاظت از خانه‌های تاریخی و میراث یک شهر منعطف شده و در این حوزه نگاه جدی دارد و از این مقوله حمایت می‌کند، شنیدن از این دست خبرها بغرنج است، خانه‌‌ی شخصی که نه تنها برای خانواده‌اش یک سرمایه معنوی محسوب می‌شد بلکه برای یک شهر و کشور سابقه فرهنگی بود که اکنون خبری از آن نیست.