کاهش تولید فرش دستباف به دلیل گرانی مواد اولیه

افزایش سرسام‌آور قیمت مواد اولیه تولید فرش دستباف و تاثیر آن بر نرخ نهایی این کالا از جمله مواردی است که باعث رکود داخلی و از دست رفتن بازارهای خارجی شده است.

به گزارش ایمنا، در شرایطی که نفس های این هنر- صنعت به شماره افتاده است، بسیاری از فعالان این حرفه و صادرکنندگان به دلیل اُفت صادرات فرش، از ادامه فعالیت منصرف شده‌اند و حتی برخی کارشناسان معتقدند که با ادامه این روال بی شک تا سال آینده با کاهش ۷۰ درصدی تولید مواجه خواهیم بود. این در حالی است که درآمد حاصل از تولید و صادرات فرش دستباف، می‌تواند جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی و مالیاتی باشد با این وجود فرش دستباف وارد مسیری شده است که چندان درخشان و امیدوارکننده نیست به‌طوری‌که بارها درباره نبود پیشرفت و حتی پس‌رفت صادرات فرش دستباف هشدار داده‌شده است.

متأسفانه کاهش تولید، مشکلات شبکه بانکی، معضلات فراروی صادرات، نبود برند فرش ایرانی، رقابت در بازار جهانی در کنار رکود تولید داخلی سبب شده تا صادرات فرش شهرهای پرآوازه‌ای همچون اصفهان کم رونق شود. واقعیت آن است بازار فرش دستباف اصفهان که روزگاری سرشار از طرفداران فراوان در داخل و خارج از کشور بود مدت‌ها است که به دلیل تحریم‌ها، نوسانات دلار و قالی‌های ارزان‌قیمت وارداتی از نفس افتاده و امروز بدتر از چند ماه قبل با شرایطی بسیار دشوار و سخت دست‌وپنجه نرم می‌کند.

به عقیده بسیاری از کارشناسان، این شرایط دشوار بیش از هر عامل دیگری متأثر از گرانی و نوسانات نرخ ارز است. البته در همین حال واوضاع، هستند افرادی که براین باورند گران شدن ارز بازار فرش را تکان داده و آن را پررونق کرده است، زیرا معتقدند گران شدن دلار باعث به‌صرفه شدن صادرات شده است ضمن آنکه خرید داخلی نیز افزایش‌یافته و مردم در زمان نوسانات ارزی، علاقه‌مند به خرید و نگهداری کالاهای ارزشمندی همچون فرش می‌شوند. اما بسیاری قوانین دست و پا گیر که با افزایش نرخ ارز همراه شد فرصت استفاده از گرانی ارز را گرفت و بسیاری افراد تأثیرات منفی افزایش نرخ ارز بر بازار فرش را بیش از تأثیرات مثبت آن می‌دانند.

ایجاد مانع باعث از دست رفتن فرصت طلایی گرانی ارز شد

دراین‌باره نایب‌رییس اتحادیه تولیدکنندگان فرش دستباف اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تأثیر نرخ ارز بر رونق صادرات، گفت: در دو ماه ابتدای امسال به دلیل ارتباط با آمریکا، صادرات خوبی به این کشور انجام شد ولی پس‌ از آن با شروع دوباره تحریم‌ها صادرات به این کشور که از خریداران اصلی فرش دستباف ایران بود و تعدادی دیگر از بازارها قطع شد.

سعید عصاچی خاطرنشان کرد: اکنون فرش ایران به کشورهایی همچون آلمان، ایتالیا، چین، روسیه و دبی صادرات می‌شود ولی به میزانی نیست که به بازار فرش رونق بدهد.

به گفته این مسئول متأسفانه ایجاد چند مانع باعث شد که صادرکنندگان نتوانند از فرصت طلایی گرانی ارز برای صادرات بیشترین استفاده را داشته باشند.

وی با تاکید بر تاثیرات منفی تحریم‌ها بر صادرات، بیان کرد: تحریم‌ها موجب از دست رفتن تعدادی از بازارهای هدف فرش دستباف شد.

عصاچی افزود: مورد دیگر که باعث رونق نگرفتن صادرات فرش دستباف شد به تغییر قوانین مربوط می‌شود، قانون بازگشت پول حاصل از صادرات کالاهای ایران به کشور شاید برای محصولاتی همچون مواد غذایی کارآمد باشد ولی اجرای این قانون برای کالایی همچون فرش که ارز حاصل از صادرات آن ممکن است سال‌ها بعد به دست صادرکننده برسد پاسخ‌گو نیست.

وی تصریح کرد: فرش کالایی است که صادر می‌شود و ارز آن پس از فروش، به دست صادرکننده می‌رسد و ممکن است این فرایند چند سال هم به طول انجامد حال باوجوداین قانون که صادرکننده فقط دو ماه فرصت برای بازگشت ارز حاصل از فروش کالای خود دارد موانعی برای فعالان ایجاد شده و باعث بی انگیزه شدن آن‌ها نسبت به صادرات شده است به این ترتیب است که رونقی برای صادرات فرش در این شرایط گرانی ارز ایجاد نشد.

وی در رابطه با بازار داخلی فرش دستباف اصفهان گفت: ازآنجاکه ابریشم از مواد اولیه و اصلی در تولید فرش دستباف به‌شمار می‌آید وارداتی و قیمتش تحت تأثیر نرخ ارز است، اکنون این ماده اصلی علاوه بر گرانی چند برابری، کمیاب نیز شده است واضح است باوجود افزایش نرخ ابریشم، نرخ نهایی فرش نیز گران‌تر و مشتریانش کمتر شده‌ و از طرفی به دلیل به‌صرفه نبودن تولید فرش، بسیاری از تولیدکنندگان از ادامه فعالیت منصرف شده‌اند، فعلاً مشکل اصلی ما همین فقدان تولیدات است چه‌بسا با ادامه این روال تا سال آینده تولید فرش با کاهش ۷۰ درصدی روبرو شود.

انصراف مشتری از خرید در مواجه با قیمت نهایی فرش

صفوی که یکی از فعالان بازار فرش اصفهان است نیز دراین‌باره به خبرنگار ایمنا ، گفت: نوسانات نرخ دلار باعث شد که شرایط بازار فرش چندان خوشایند نباشد به نحوی که نه مشتری و نه فروشنده معامله‌ای نمی‌کنند. بسیاری بر این تصورند که با افزایش نرخ دلار، صادرات فرش رونق گرفته است ولی واقعیت این است که چنین اتفاقی رخ نداده و بازار فرش همچنان در رکود باقی‌مانده است.

به گفته این فعال معمولاً خریدار داخلی و خارجی به نرخ نهایی فرش توجه می‌کند، حال ازآنجاکه با افزایش قیمت دلار هزینه‌های تولید فرش نیز بالاتر رفته است درنتیجه قیمت نهایی فروش تا ۳۰ درصد بیشتر شده که این موضوع باعث انصراف مشتری از خرید می‌شود.

گرانی مواد اولیه از مهم‌ترین موانع فعالان فرش

وی خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی گرانی مواد اولیه یکی از مهم‌ترین موانع برای فعالان است همچنین تنوع طرح، کیفیت و ارزان‌تر بودن فرش ماشینی باعث آن شده است که از بازار فرش دستباف در داخل و خارج از کشور استقبال کمتری شود .

صفوی افزود: به‌علاوه اینکه اعمال تحریم‌ها برای صادرات فرش دستباف ایران بسیار آسیب آور بوده است زیرا تسخیر دوباره بازارهای ازدست‌رفته به دلیل وجود رقبایی که کالاهای ارزان‌قیمت تولید می‌کنند و برای صادرات محصولات خود از حمایت‌هایی مانند معافیت گمرکی و یا جایزه کمرگی برخوردارند، اقدامی دشوار است .

در پایان این فعال تأکید کرد: فرش دستباف نیازمند حمایت جدی دولت است، زیرا با ادامه این شرایط همین افراد اندکی که در این عرصه حضور فعال دارند به دلیل مشکلات از فعالیت کناره‌گیری خواهند کرد و این تهدیدی جدی برای محبوبیت فرش ایرانی در کشورهای دنیا به‌شمار می آید.