دود سیگار و آلودگی هوا عمده ترین دلیل ایجاد آسم در کودکان است
علاوه بر تاثیر عوامل ژنتیکی بر ایجاد آسم، بیشترین تاثیر را عوامل محیطی مانند مواجه با دود سیگار، آلودگی هوا، عفونت های ویروسی و عوامل حساسیت زا در محیط اطراف دارند.
به گزارذش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، آسم به دلیل شیوع بیشتر در بین کودکان نسبت به بزرگسالان از اهمیت بالایی برخوردار است. آسم یکی از مزمن ترین بیماری ها در کودکان است و مانند بسیاری از بیماری های آلرژیک شیوع آن در ایران همچنان در حال افزایش است. برای آشنایی بیشتر با این بیماری گفتگویی را با "دکتر طوبی مومن، فوق تخصص آلرژی و نقص ایمنی" انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:
دلیل ایجاد بیماری آسم در کودکان چیست؟
دلیل عمده بیماری آسم عوامل محیطی مانند مواجه با دود سیگار، آلودگی هوا، عفونت های ویروسی و عوامل حساسیت زا در محیط اطراف است. تحقیقات نشان می دهد عوامل ژنتیکی هم در ایجاد آسم بی تاثیر نیست اما بیشترین تاثیر را عوامل محیطی دارند. دود دست دوم سیگار برای کودک جزو بدترین نوع از ایجاد کنندهای آسم است که حتی با دارو هم ممکن است درمان نشود.
حساسیت یا آلرژی واکنش سیستم دفاعی بدن در برابر عناصر خارجی است. هنگامی که کودک در تماس با مواد حساسیت زا قرار می گیرد، دست می زند یا تنفس می کند، در بدن هیستامین ترشح شده و تحریک دفعی صورت می گیرد. این تحریکات با علائمی نظیر آبریزش بینی، عطسه خارش و سرفه همراه است. گردوغبار، پرز و موی حیوانات، گرده درختان و گیاهان، کپک ها و قارچ ها و بسیاری از عوامل شیمیایی و بالش ها و پتو های پشمی ، دو سیگار و آلودگی و غبار هوا می توانند جزو عوامل حساست زا باشند.
نشانه تفاوت سرماخوردگی و حساسیت در چیست؟
نشانه های حساسیت و سرماخوردگی بسیار شبیه به هم است. آبریزش بینی، خواب آلوده بودن چشم، سرفه، پر شدن بینی و عطسه از نشانهای سرماخوردگی است. اما در حساسیت ها علائمی نظیر قرمز شدن چشم ها همراه با خارش، لکه های پوستی قرمز، خلط شفاف و آبکی بینی برخلاف خلط غلیظ و سبز رنگ مشاهده می شود. تیره بودن زیر چشم ها و خلط های شفاف و آبکی جزو نشانه های افتراقی با سرماخوردگی است.
تفاوت آسم و آلرژی و بیماری های تنفسی چیست؟
در واقع آسم نوعی آلرژی است و بیماری های آلرژیک ریه نیز به نوعی بیماری آسم به شمار می آیند. سرفه و خس خس( یک صدای سوز مانندی که از ریه نشات می گیرد و با خرخر متفاوت است و در اثر بزرگ شدن بینی و یا لوزه ایجاد می شود) از علائم شایع در بیماری آسم است. سرفه در کودکان شایع ترین علامت به شمار می آید و این سرفه خصوصیات متمایزی دارد. در بیماران آسمی سرفه در شب و صبح زود به بیشترین میزان خود می رسد و با بازی کردن و ورزش کردن تشدید می شود.
آسم جنبه ارثی دارد یا جنبه اکتسابی ؟
کودکان استعداد به حساسیت را به ارث می برند اما نوع این حساسیت مشخص نیست و بر اساس آمار حدود 5 درصد کودکان زیر 18 سال دچار حساسیت غذایی و 11 درصد حساسیت پوستی و 17 درصد حساسیت تنفسی دارند.
آسم یک علت خاص ندارد و چندین علت را شامل می شود. عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی که شامل عوامل ایجاد کننده و تشدید کننده بیماری آسم می شود.
آیا بیماری آسم یک بیماری ماندگار و همیشگی است؟
با توجه به اینکه نام آسم برای خانواده ها نگران کننده و ترسناک است و گمان می کنند که برای همیشه بیماران آسمی باید از اسپری استفاده کنند، باید زمینه های ایجاد آسم مشخص شود. پایداری بیماری آسم بستگی به این دارد که آیا زمینه ژنتیک در خانواده بیمار وجود دارد یا خیر و اگر حتی انواع بیماری های آلرژی در خانواده وجود داشته باشد احتمال بیشتری در مبتلا شدن به این بیماری وجود دارد و مهم ترین اشخاص در مسئله ژنتیک هم پدر و مادر هستند.
مواجهه شدن با عطر، ادکلن و مواد شوینده باعث تشدید آسم می شود؟
عوامل تحریک کننده مانند بو های عطر، ادکن، رنگ ها، هوای سرد و خشک و این قبیل موارد می تواند باعث تشدید آسم شود و نه ایجاد این بیماری که تنها راه در امان بودن از این موارد، عدم مواجه با آنها است.
آیا آنتی بیوتیک ها تاثیری بر آسم دارند؟
آنتی بیوتیک به صورت عادی برای بیمار آسمی تجویز نمی شود و تنها زمانی که بیماری همراهی مانند عفونت ریه یا سینوزیت داشته باشد، به آنتی بیوتیک ها نیاز دارد.
آلرژی های غذایی جزء بیماری آسم به حساب می آیند؟
بیماری آسم با آلرژی های غذایی ارتباطی ندارد و درکل 6 تا 8 درصد بیماران آسمی ممکن است با خوردن برخی از غذاها علائم آسم در آنها ایجاد شود. اما اگر بیماری همراهی مانند اگزما وجود داشته باشد، نیاز است که فرد تست آلرژی بدهد.
راه درمانی و کنترل این بیماری چیست؟
در واقع بیماری آسم کنترل می شود و نه درمان ولی شود ولی بیمار آسمی حق این را دارد که زندگی عادی داشته باشد و یکی از درمان هایی رایج، استفاده از اسپری است.
اگر مریض در طول شب مکررا با علائم آسم بیدار می شود، حتما باید مراجعه کنند و از محرک ها دوری کنند و لازم به ذکر است تزریق واکسن آنفلوانزا حتما در بیماران آسم توصیه می شود.