آنچه والدین باید درباره تغذیه روزه اولیها بدانند
یکی از گروه‌هایی که توجه به تغذیه درست آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است نوجوانانی هستند که برای بار اول روزه می‌گیرند. از آنجا که نوجوانان در سن رشد هستند عدم توجه به تغذیه مناسب می‌تواند بر روی رشد و سلامت آنها اثر منفی بگذارد.
به گزارش تسنیم، روزه‌داری یکی از اعمال ویژه این ماه است که همه از کوچک و بزرگ به این واجب الهی می‌پردازند. منظورم از کوچک، دختران روزه اولی است که در سن 9 سالگی تکلیف روزه‌داری را به جا می‌آورند و از خوشحالی لحظه شماری می‌کنند. اما نکاتی هست که مادرانی که فرزند روزه اولی دارند باید به صورت ویژه به آن توجه کنند.
وارد یک جمع مادران روزه اولی شدم و باب صحبت را آغاز کردم. امامی که دخترش کلاس پنجم است، در این باره گفت: گاهی والدین به واسطه ترحم، فرزندان خود را مخصوصا دختران را با وجود رسیدن به سن تکلیف به بهانه اینکه تحمل تشنگی و گرسنگی در روزهای بلند را ندارند از روزه گرفتن باز می‌دارند، ولی به نظر من این نوع رفتار، دلسوزی نیست بلکه فرزند مکلف خود را باید آماده اجرای تکالیف دینی‌اش کنیم.
وی افزود: دو سال پیش که دخترم می‌خواست روزه بگیرد، من هم مانند همه مادران دیگر نگران سلامتی‌اش بودم ولی با لطف خدا و اقداماتی که برای سحری و افطار انجام می‌دادم و اینکه سعی می‌کردم بعد از ظهرها تا افطار بخوابد، دخترم توانست روزه‌های خود را کامل گرفته و ماه پر برکتی را پشت سر بگذارد.
فاطمی در ادامه گفت: ولی به نظر من میل به روزه گرفتن در برای کسانی که امسال روزه اولی هستند، تحمل گرسنگی و تشنگی در روزهای گرم و طولانی ممکن است سخت به نظر برسد اما اشتیاق روزه گرفتن و اینکه به سن تکلیف رسیده اند، شوق روزه گرفتن را زیاد می کند.
بهرامی با اشاره به رعایت نکات تغذیه ای و بهداشتی، اظهار داشت: تغذیه مناسب نیز از مواردی است که باید والدین برای روزه اولیها بیش از گذشته به آن توجه کنند؛ زیرا نوجوانان در سن رشد به مواد مغذی نیاز دارند.
سحری روزه اولیها
اسکندری که به گفته دوستانش از تغذیه و میزان کالری دریافتی مورد نیاز بدن، اطلاعات کافی دارد، در این باره تصریح کرد: به نظر من روزه اولیها برای وعده سحری می‌توانند از پلوهای مخلوط مثل لوبیا پلو، عدس پلو، ماش پلو و غیره استفاده کنند. اگر در وعده سحر نوجوان نمی‌تواند سالاد مصرف کند حتماً باید از یک منبع غذایی مانند لیموی تازه برای تامین ویتامین C استفاده کند.
وی افزود: هم چنین می‌توان سالاد را با مواد مختلفی طعم دار کرد تا نوجوان تمایل بیشتری به مصرف آن داشته باشد.
بحث تغذیه روزه‌اولی‌ها به سمت جالبی پیش می‌رفت و همه خانم‌ها به نوعی اظهار نظر می‌کردند، شیوندی گفت: مصرف غذاهای سرخ شده برای روزه اولیها و حتی خود ما خوب نیست ولی اگر نوجوان به این نوع غذا علاقه دارد، می‌توان آن را در وعده سحری همراه با سبزی و سالاد مصرف کرد. خورش‌ها نیز به دلیل داشتن پروتئین، حبوبات و سبزیجات مفید است و می‌توان از آنها نیز استفاده کرد.
افطاری روزه‌اولی‌ها
عمرانی با بیان اینکه برخی نوجوانان روزه اولی دچار اضافه وزن هستند اظهار داشت: افطاری این نوجوانان باید موادغذایی مفید و زود هضم مانند صبحانه مقوی مثل شیر یا فرآورده‌های لبنی باشد.
وی ادامه داد: نوجوان می‌تواند شیر گرم یا سرد را همراه با خرما مصرف کند بعضی از نوجوانان علاقه دارند با یک استکان آب جوش افطار کنند. آنها می‌توانند بعد از مدتی کمی شیر میل کنند و در کنار آن نان، پنیر و گردو بخورند. نوشیدن چای شیرین و یک لیوان آب میوه نیز مفید است.
نصیری در تکمیل حرف دوستش بیان کرد: به نظر من مواد مغذی ضمن تامین مایعات، انرژی و پروتئین کافی بدن را تامین می‌کند و فرد می‌تواند بعد از خواندن نماز یک ساندویچ با نان سبوس‌دار و با مواد مغذی همچون تخم مرغ، سبزیجات، گوشت مرغ و غیره را به عنوان شام میل کند.
با فاصله کوتاه افطار و سحری چه باید کرد؟
نظر خانم‌های در جمع را در مورد بخور و نخورهای بین افطار تا سحر پرسیدم، خانم دانا گفت: در یک برنامه رادیویی شنیدم با توجه به فاصله کوتاه افطار و سحری، هنگام افطار علی‌رغم گرسنه بودن، نباید پرخوری کرد، بلکه باید وعده‌ای مشابه صبحانه بخورند تا معده آمادگی پذیرش غذا را پیدا کند و بعد از یک ساعت و نیم می‌توانند از وعده شام استفاده کنند. به علاوه هنگام سحر باید وعده‌ای مشابه ناهار را صرف کنند و حتماً سالاد و یا سبزیجات را در وعده غذایی سحر بگنجانند زیرا به علت فیبر موجود در این مواد، فرد دیرتر تشنه می‌شود.
قنبری ادامه داد: برای نوجوانان روزه اولی که میل به خوردن غذا در آنها کم است و به عبارت دیگر بی‌اشتها هستند، پیشنهاد می‌کنم که والدین‌شان غذاهای مورد علاقه آنها را در اختیارشان بگذراند و هم به علائق آنها و هم به مقوی بودن غذا توجه شود.
صحبت به آنجا رسید که روزه اولیها باید حداقل 8 ساعت در طول شبانه روز بخوابند، محمدی گفت: باید حتماً روزه اولی‌های نوجوان، استراحت کافی داشته باشند تا هم بتوانند به خوبی از عهده امتحانات پایان سال بربیایند و همچنین سلامت خود را حفظ کند، چون خواب کافی در طول شبانه روز باعث می‌شود که بیدار شدن و سحری خوردن برای روزه اولیها آسان‌تر شود و در طول روز دچار احساس ضعف نشوند.
نظر کارشناس در مورد تغذیه ماه رمضان
برای تکمیل صحبت‌ها و راهکار‌های تغذیه صحیح در ایام ماه رمضان، مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز جامع بهداشت استان اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم اصفهان اظهار داشت: سحری خوردن در تغذیه ماه رمضان بسیار تاکید می‌شود، چون سحری مانند وعده ناهار است و از گرسنگی در طول روز جلوگیری می‌کند، بهتر است از گروه‌های مختلف غذایی در سحری استفاده و از مواد خیلی سرخ شده، چرب و پر پروتئین کمتر استفاده شود چون علاوه بر اینکه برای سلامتی مضر است باعث تشنگی در طول روز نیز می‌شود.
سکینه جعفری افزود: افرادی که سحری نمی‌خورند با افت قند خون، سر درد و سرگیجه در طول روز مواجه می‌شوند و لذا عصبی شده و عملکردشان به هم می‌ریزد و همچنین باعث خوردن حجم بسیار زیادی در زمان افطار می‌شود.
مدیر گروه بهبود تغذیه مرکز جامع بهداشت استان اصفهان با بیان اینکه در فاصله افطار تا سحر این امکان را به ما می‌دهد که با انتخاب مواد غذایی مناسب و آشامیدن آب و مایعات سالم، نیازهای بدن را به درستی برآورده کنیم، گفت: اگر این فاصله را درست تغذیه کنیم هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد و افرادی که اضافه وزن دارند اگر از برنامه صحیح تغذیه در این ایام پیروی کنند، مقداری از این چربی‌های اضافه سوخته می‌شود و به وزن متعادل‌تری می‌رسند.
وی تصریح کرد: یکی از باورهای غلطی که بین مردم رایج است، خوردن بیش از حد شیرینی مانند زولبیا و بامیه و انواع شیرینی‌هاست، چون اینها قند ساده دارند، نه تنها کمک به سلامتی ما نمی‌کند بلکه باعث بروز اختلالات و بیماری‌هایی در بدن شده، به طوری که بعد از ماه رمضان تعداد زیادی با اضافه وزن مواجه می‌شوند.
جعفری خاطرنشان کرد: افطار با آب سرد و نوشیدنی‌های خنک آغاز نشود بلکه با آب یا شیر ولرم و دو تا خرما، شیربرنج، شله‌زرد و فرنی در حد کم استفاده شود و یکی دو ساعت بعد از افطار، شام سبک شامل غذای سبک، نان و غلات سبوس‌دار، انواع آش‌های پر سبزی و کم حبوبات، حلیم، سوپ کم چرب و ...استفاده کرد.
وی افزود: از افطار تا سحرنیز انواع مایعات به ویژه مایعات ولرم، میوه و سبزی مصرف شود و با توجه به شرایط اقتصادی موجود، تغذیه سالم مد نظر گرفته شود، به عنوان مثال به جای خرید زولبیا و بامیه، میوه خریداری شود که سالم و بدون ضرر است.