چای تُرش قاتل فشار خون بالا
به گفته یک مشاور و کارشناس تغذیه، فشارخون یا بیماری سبک زندگی نوعی از بیماری است که اغلب اوقات شخص تا اواخر عمر خود وابسته به مصرف دارو است و بدون تجویز پزشک یا بدون مشورت پزشک مجاز به مصرف دارو یا ترک دارو نیست.
سارا فوضی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که بیماران پرفشاری خون با آن روبه‌رو هستند، نوسانات فشار خون است به نحوی که شخص دچار کاهش ناگهانی یا افزایش ناگهانی فشار خون میشود در واقع همین نوسانات فشارخون خیلی خطرناکتر از پرفشاری خون مطلق است که باید حتما با مشاوره با پزشک و دارو تحت کنترل قرار بگیرد.
وی عنوان کرد: پرفشاری خون دلایل مختلفی دارد که می توان از جمله مسائل ژنتیکی، اضطراب، استرس، چاقی، اضافه وزن، رژیم غذایی غلط، بی‌تحرکی و نمک را نام برد زیرا مصرف بی‌رویه نمک یکی از متهمان اصلی پرفشاری خون در اکثر افراد جامعه است.
فوضی بیان کرد: در اشخاصی که فشارخون آن‌ها وابسته به داروی خاصی نیست و یا اینکه دوز دارویی آن‌ها در حد پائینی است میتوان با مصرف دمنوش‌های گیاهی فشار خون خود را کنترل و کاهش دهند.
وی افزود: یکی از دمنوش‌های موثر در کنترل و کاهش فشار خون، میتوان به دمنوش آویشن با عناب، دمنوش چای سبز، دمنوش بابونه، دمنوش چای کوهی، دمنوش چای تُرش، دمنوش گل گاوزیبان و لیموامانی اشاره کرد.
فوضی ادامه داد: پرفشاری خون یکی از بیماری‌هایی است که به دلیل سبک غلط زندگی، بی‌تحرکی و استفاده زیاد از نمک و غذاهای پرچرب در تعداد زیادی از افراد در سنین مختلف به آن مبتلا می‌شوند و متاسفانه میزان ابتلا به بیماری پرفشاری خون در بین جوانان به دلیل استفاده از غذاهای پرچرب و فست‌فود ها و غذاهای آماده و نمک سود روزبه‌روز در حال افزایش است.
به گفته این کارشناس تغذیه، با کنترل فشارخون میتوان از بسیاری از پیامدهای مخرب ناشی از فشارخون و تاثیر منفی آن برروی سایر ارگان‌های بدن پیشگیری کرد، زیرا اگر به هر دلیلی بیماری‌های فشار خون کنترل نشوند سبب آسیب رساندن به سلامتی قلبی و عروقی و سلول‌های بینایی چشم و سلامت سلول‌های کلیوی و بافت کلیه میشود.
وی این نکته را حائز اهمیت دانست و گفت: اشخاصی که دچار پرفشاری خون هستند و در حال حاضر از داروهای شیمیایی و با تجویز پزشک از داروی خاصی استفاده می‌کنند، به هیچ‌وجه مجاز به استفاده از دمنوش‌های گیاهی نیستند زیرا ما در بحث حوزه گیاهان دارویی نوعی تداخل داروهای گیاهی و شیمیایی را داریم و این نکته بسیار حائز اهمیت است که افرادی که در حال حاضر از داروهای کاهنده فشارخون مصرف می‌کنند مجاز به استفاده همزمان از دمنوش‌های گیاهی نیستند زیرا باعث تداخلات گیاهی شیمیایی شده و اثرات منفی بسیاری به دنبال خواهد داشت.
سارا فوضی خاطرنشان کرد: پرفشاری خون در اغلب افراد بدون علائم بوده اما علائمی همچون تاری دید، احساس زنگ در گوش، اختلال در تنفس، سردرد، تپش قلب، خواب‌آلودگی، خستگی، سرگیجه، نامنظم بودن ضربان قلب و همچنین سردردهایی که در پس‌سر و در ساعات اولیه صبح اتفاق می‌افتد می‌تواند یکی از علائم پرفشاری خون بوده و برای تشخیص نهایی آن حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
فوضی یادآورشد: یکی از موارد حائز اهمیت در بحث پرفشاری خون این است که در اشخاصی که فشارخون کنترل نشده دارند، علائم افزایش با کاهش فشار خون کاملا مشابه است و لازم است که برای تشخیص نهایی به مراکز اورژانسی ارجاع داده شوند زیرا هرگونه استفاده از درمان‌های خانگی بدون ارجاع به مراکز اورژانسی می‌تواند عملکرد نامناسبی داشته و باعث ایجاد یک سری مشکلات در افراد شد.
وی افزود: گل جامائیکا (Roselle) گیاهی است یک ساله با بوته‌هایی به ارتفاع ۲-۳ متر، برگ‌هایی ۳-۵ وجهی سبز مایل به زرد که گل‌های زرد با کاسبرگ‌های سبز که بعد از رسیدن میوه، کاسبرگ‌ها به رنگ قرمز در می‌آید.
فوضی اظهار کرد: در بعضی کشورها از الیاف ساقه‌های آن در تهیه وسائل استفاده میشود، همچنین قسمت گل این چایی در واقع ترکیب پرخاصیت و خوشرنگی است حاوی اسید سیتریک، اسید مالیک، اسید استئاریک، آسکوربیک، آراشیدیک، پروتوکاتچوئیک و اسید هیبیسکوس، آنیس آلدهید، دِلفینیدین، سیانیدین، بتاکاروتن، بتاسیتوسترول، گالاکتوز، گاسیپتین، پکتین و کوئرستین بسیار پرخاصیتی است که معمولا به عنوان دمنوش استفاده میشود که قسمت گل این گیاه جمع‌آوری و خشک شده و به صورت دمنوش از آن استفاده میشود.
به گفته این کارشناس تغذیه، در کنار رعایت رژیم‌های غذایی سالم، تحرک، حذف نمک، غذاهای نمک سود و بسیار پرچرب و پرکالری، کاهش وزن مناسب و متناسب، پیشگیری از چاقی و چاقی شکمی به خصوص در سنین بالا و همچنین استفاده کردن از یک سری دمنوش‌های گیاهی می‌توانیم به کاهش عوارض پرفشاری خونی کمک کنیم.
وی تصریح کرد: چای ترش نوشیدنی گیاهی است که هم به صورت دمنوش‌ها و هم به صورت سردنوش قابلیت مصرف دارد و می‌توانیم از این ترکیب بسیار خوشرنگ و پرخاصیت استفاده و آن را جایگزین چای سیاه کنیم.
سارا فوضی عنوان کرد: چای تُرش یکی از دمنوش‌های گیاهی پرخاصیت است که در کاهش فشارخون، کاهش قندخون و حتی کلسترول خون تاثیر بسزایی دارد.
وی اضافه کرد: چای انواع مختلفی دارد از جمله چای سیاه، چای سفید و چای قرمز یا همان چای تُرش، که چای تُرش خواصی بسیار متمایز از دیگر چای‌ها دارد زیرا چای تُرش حاوی ترکیبات اسید سیتریک، ویتامین ث، آنتوسیانین و همچنین حاوی آنتی‌اکسیدان قرمز بسیار خوشرنگی است که در کاهش فشار خون، چربی خون و قندخون نیز موثر است.
این کارشناس تغذیه در ادامه اظهار کرد: فشار خون بالا که به عنوان قاتل خاموش نیز شناخته می شود که سطح سرمی فشار خون در افراد در سطح طبیعی عدد ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه متغیر است که البته مسائلی همچون سن و شاخص توده بدنی در تشخیص سطح نرمال فشار خون در افراد مورد بررسی پزشکی قرار می گیرد.
وی ادامه داد: چای تُرش یا چای مالمیر یا چای مکی که همان چای قرمز است که از کاسبرگ گیاه چای تُرش تهیه میشود، در بسیاری از مناطق دنیا به صورت نوشیدنی سرد و گرم مصرف میشود که در آمریکای لاتین و جامائیکا بسیار متداول بوده و به عنوان گل جامائیکا و حتی در شمال آفریقا به نام چای سودانی و حتی در مصر هم به چای مکی معروف است.
فوضی عنوان کرد: همانطور که از نامش پیداست مزه این دمنوش تُرش بوده و معمولا با اضافه کردن یک مقدار عسل میتوان این ترکیب را مصرف کرد همچنین این دمنوش به خاطر ویتامین ث که در خود دارد در کاهش سرماخوردگی نیز موثر است. اما توصیه اکید بر این است که حتما قبل از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی با مشاورین داروهای گیاهی و کارشناسان طب گیاهی مشورت لازم انجام گیرد.
به گفته وی، میتوان در تمام فصول سال از دمنوش چای تُرش بصورت سرد و گرم استفاده کرد زیرا یکی از ترکیبات گیاهی پرخاصیتی است که در کاهش پرفشاری خون و کلسترل خون بسیار موثر است.
سارا فوضی در ادامه گفت: چای تُرش علاوه بر خواص بی‌نظیری که دارد در درمان گرفتگی‌های قاعدگی بانوان، استرس، اضطراب، افسردگی و همچنین در هضم غذا بسیار مفید است، همچنین اگر از این نوشیدنی به صورت سردنوش استفاده شود بسیار خنک کننده بوده و به شدت به ورزشکاران مصرف آن توصیه میشود، همچنین به دلیل ترکیبات پرخاصیت و آنتی‌اکسیدان قرمز رنگ که همان ترکیبی از بتاکاروتن و بتاسیانین است که به کاهش وزن در افراد کمک می‌کند.
وی اضافه کرد: اگر از آن دسته افرادی هستید که به دنبال راهی برای کاهش وزن بوده و یا دارای کبد چرب و کلسترول خون بالا هستید، مصرف دمنوش چای تُرش ترکیب پرخاصیتی برای شما است.
فوضی اشاره کرد: توجه داشته باشید که این گیاه طعمی گس دارد و افرادی که به ادویه‌هایی همچون دارچین، میخک، جوز هندی و زنجبیل حساسیت و آلرژی دارند نباید از این دمنوش استفاده کنند.
سارا فوضی بیان کرد: چای تُرش به دلیل طبع سردی که دارد معمولا در فصل‌های گرم سال هم به عنوان سرد نوش میتوان از آن استفاده کرد.
موارد منع مصرف چای تُرش
به گفته وی، از آنجا که چای تُرش در درمان بیماری فشارخون و کاهش پرفشاری خون موثر است، توجه داشته باشید که افرادی که از فشارخون نرمال برخوردارند نباید از این ترکیب استفاده کنند زیرا سبب ایجاد ضعف، سرگیجه، رخوت و سبکی‌سر در افراد خواهد شد.
این کارشناس تغذیه توصیه کرد: به هیچ‌وجه مصرف چای تُرش برای کودکان توصیه نمیشود چون سیستم فیزیولوزیک بدن کودکان متفاوت بوده و باعث کاهش فشار خون شدید در آن‌ها میشود.
وی افزود: به هیچ عنوان مصرف همزمان داروهای گیاهی و شیمیایی توصیه نمیشود زیرا باعث ایجاد تداخل دارویی میشود و به همین دلیل به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
فوضی تاکید کرد: افرادی که از مشکلات سیستم گوارشی همچون زخم معده و ورم معده رنج می‌برند نباید تحت هیچ شرایطی از این دمنوش استفاده کنند.
فوضی اشاره کرد: توجه داشته باشید که این گیاه طعمی گس دارد و افرادی که به ادویه‌هایی همچون دارچین، میخک، جوز هندی و زنجبیل حساسیت و آلرژی دارند نباید از این دمنوش استفاده نمایند.
وی یادآور شد: این دمنوش برای بانوان باردار و شیرده به هیچ‌وجه توصیه نمیشود و همچنین افرادی که به هر دلیلی به داروهای گیاهی حساسیت دارند نیز از مصرف این دمنوش باید پرهیز کنند.
موارد مصرفی چای تُرش
فوضی موارد مصرفی چای تُرش را اینگونه عنوان کرد و گفت: این دمنوش برای جلوگیری و پیشگیری بسیاری از بیماری‌ها همچون پرفشاری خون، کبد چرب و کاهش کلسترول خون طبق پروتکل مصرفی سه ماهه آن بسیار موثر است.
وی در ادامه افزود: برای افرادی که بیماری فشارخون دارند البته با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و پزشکی، برای کسانی که از داروی پرفشاری خون استفاده می‌کنند و دوز دارویی آن‌ها بالا نیست در کنار رعایت رزیم غذایی و حذف نمک می‌توانند از دمنوش‌های گیاهی استفاده نمایند.
به گفته این کارشناس تغذیه، چای تُرش از خاصیت ضد باکتریایی بالایی برخوردار بوده و ضد سنگ کلیه و مثانه است و در کنار همه این‌ها خاصیت ضد سرطانی نیز دارد و به دلیل ترکیبات رنگدانه‌ای بسیار خوشرنگی که دارد برای جلوگیری از یبوست موثر است.
سارا فوضی از دیگر موانع مصرفی چای تُرش را اینگونه برشمرد و گفت: افرادی که از داروهای خاصی استفاده نمی‌کنند و خوردن این دمنوش برای آن‌ها مشکل جدی را به دنبال نخواهد داشت می‌توانند برای کنترل سلامت و عدم ابتلا به پرفشاری خون از چای تُرش استفاده کنند.
طرز تهیه دمنوش چای تُرش
وی در خصوص طرز تهیه این دمنوش پرخاصیت اظهار کرد: برای مصرف آن ابتدا برگ‌های چای تُرش را با آب سرد شست‌وشو داده و برای یک استکان متوسط حدود یک قاشق مرباخوری از گلبرگ‌های چای تُرش را در لیوان‌های مخصوص دمنوش ریخته و در مرحله بعدی از قسمت صافی لیوان‌های دمنوش آب جوش بریزید و با گذاشتن درب ظرف اجازه دهید حدود ۱۰ دقیقه بماند، اگر در ظرف‌های مخصوص دمنوش این ترکیب را تهیه می‌کنید و بعد از گذر ۱۰ دقیقه صافی ظرف را برداشته و عصاره تغلیظ شده و در قسمت لیوان آن قرار گرفته است.
فوضی اضافه کرد: اما اگر برای تهیه دمنوش از ظرف‌های دمنوش استفاده نمی‌کنید پس از گذر ۱۰ دقیقه، ترکیب را از صافی عبور داده و عصاره آن را که چای قرمز و خوشرنگی است به دست می‌آید، دقت داشته باشید که از این ترکیب در حدود ۳۰ الی ۴۵ دقیقه بعد از نهار استفاده نمایید. بعد از حدود ۲ الی ۳ ماه با رعایت پروتکل‌های مصرفی آن تاثیرات مثبت آن را خواهید دید.
به گفته این کارشناس تغذیه، اگر طعم تُرش چای شما را آزار می‌دهد میتوان مقداری نبات یا عسل را به این ترکیب اضافه کرد.
فوضی خاطرنشان کرد: توجه داشته باشید که به هیچ‌وجه با معده خالی و بدون خوردن ترکیبات غذایی چای تُرش ننوشید زیرا باعث کاهش فشار خون شدید شده و مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.
وی در پایان یادآورشد: چای تُرش همچنین خاصیت ضدپیری داشته و به سلامت پوست کمک خواهد کرد، همچنین گلبرگ‌های چای تُرش حاوی ویتامین ث بوده و سبب تقویت سیستم ایمنی بدن و همچنین خاصیت ضدباکتری و ضد ویروسی و ضد التهابی دارد.