سهام عدالت؛ پاسخ به ۲۵ سوال کلیدی درباره آزادسازی سهام عدالت
آزادسازی سهام عدالت کلی سوال در ذهن مشمولان ایجاد کرده که در این گزارش سعی کرده‌ایم به ۲۵ مورد از پرتکرارترین آن‌ها پاسخ دهیم. همچنین در بخش نظرات می‌توانید سوالات خود را که در بین این ۲۵ مورد وجود ندارد، بپرسید
مهلت فروش سهام عدالت از طریق بانک‌ها فردا سه شنبه ۱۳ خرداد به پایان می‌رسد، اما همچنان مشمولان سهام عدالت می‌توانند حتی بعد از تاریخ اعلام شده، سهام عدالت خود را از طریق کارگزاری‌ها بفروشند. ارزش سهام عدالت در ۱۳ سال گذشته تقریبا ۱۵ برابر شده و کسانی که سهام ۵۰۰ هزار تومانی داشتند، حالا ارزش سهامشان به حدود هشت میلیون تومان رسیده است. فرآیند آزادسازی سهام عدالت کلی سوال در ذهن مشمولان ایجاد کرده که در این گزارش سعی کرده‌ایم به ۲۵ مورد از پرتکرارترین آن‌ها پاسخ دهیم. همچنین در بخش نظرات می‌توانید سوالات خود را که در بین این ۲۵ مورد وجود ندارد، بپرسید.
۱- چطور بفهمیم مشمول سهام عدالت هستیم یا نه؟
سایت samanese.ir برای استعلام سهام عدالت طراحی شده. با ورود به این سایت و وارد کردن کد ملی، متوجه خواهید شد شما مشمول سهام عدالت هستید یا نه. اگر پاسخ مثبت باشد، شما بعد پاسخ به چند سوال امنیتی می‌توانید جزئیات مربوط به سهام عدالت و سود پرداختی سالانه را مشاهده کنید. توجه داشته باشید که این سایت از خارج کشور در دسترس نیست و باید موقع مراجعه به آن فیلترشکن خود را خاموش کنید.
۲- تکلیف سهام عدالت افراد فوت شده چه می‌شود؟
از ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت ۲ میلیون و ۵۰۰هزار نفر فوت شدند که سهام عدالت بیش از ۲۰هزار نفر به وراث منتقل شد. وراث می‌توانند با مراجعه به سایت شرکت سپرده‌گذاری به صورت آنلاین از طریق میز خدمت، گواهی حصر وراثت را در سامانه بارگزاری کنند و شرکت سپرده گذاری بعد از استعلام مدارک، سهام عدالت را بین وراث تقسیم می‌کند.
۳- ارزش سهام عدالت چقدر است؟
کسانی که مشمول سهام عدالت ۵۰۰ هزار تومانی بودند، حالا ارزش روز سهامشان به حدود هشت میلیون تومان رسیده است. سامانه sahamedalat.ir اخیرا توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی راه‌اندازی شده و با مراجعه به آن و وارد کردن کد ملی و شماره موبایل می‌توانید ارزش روز سهام عدالت خود را به تفکیک شرکت‌های مختلف مشاهده کنید.
۴- از کجا بفهمیم سهام عدالت ۵۰۰ هزار تومانی داریم یا یک میلیونی؟
کسانی که در زمان واگذاری سهام عدالت بین دهک‌های اول و دوم درآمدی بودند و همچنین کسانی که در سال ۹۶ برای تکمیل وجه مراجعه کرده بودند، مشمول سهام عدالت یک میلیونی هستند. برای اینکه ببینید شما در کدام دسته قرار دارید، می‌توانید از سایت samanese.ir استفاده کنید.
۵- شماره موبایل برای ورود به سامانه را چطور تغییر دهیم؟
خیلی از مشمولان موقع مراجعه به سایت شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به نشانی sahamedalat.ir با پیام شماره موبایل اشتباه است روبرو می‌شوند. این شماره موبایل از سازمان خصوصی‌سازی به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ارسال شده و برای تغییر آن باید به سایت samanese.ir مراجعه کنید و از منوی سمت راست گزینه تغییر شماره تماس را انتخاب کنید.
۶- شیوه مدیریت مستقیم را انتخاب کنیم یا غیرمستقیم؟
مشمولان سهام عدالت تا ۱۵ خردادماه مهلت دارند تا با مراجعه به سایت samanese.ir روش مستقیم را برای مالکیت سهام عدالت خود انتخاب کنند. در این روش مدیریت سهام عدالت در اختیار خودتان قرار می‌گیرد و می‌توانید سهام عدالت خود را بفروشید یا به آن اضافه کنید. اگر تا ۱۵ خردادماه روش مستقیم را انتخاب نکنید، به این معناست که شما ترجیح می‌دهید مالک غیرمستقیم سهام عدالتتان باشید. به این معنا که سهام شما نزد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی باقی خواهد ماند. درست مثل آنچیزی که در ۱۳ سال گذشته اتفاق افتاده است.
۷- چطور می‌توانیم سهام عدالت خود را بفروشیم؟
امکان فروش سهام عدالت تا سقف ۳۰ درصد ارزش آن از طریق بانک‌ها و کارگزاری‌ها فراهم شده و شما می‌توانید با مراجعه حضوری به شعبه‌ها یا مراجعه به سایت بانک‌ها برای فروش ۳۰ درصد سهام عدالت خود به صورت یکجا اقدام کنید.
۸- ۳۰ درصد سهام عدالت چقدر می‌شود؟
کسانی که سهام عدالت ۵۰۰ هزار تومانی داشتند و حالا ارزش آن به حدود هفت میلیون و ۵۰۰ تا هشت میلیون تومان رسیده، می‌توانند ۳۰ درصد آن یعنی رقمی حدود دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان را بفروشند. این مبلغ برای صاحبان سهام عدالت یک میلیونی، تقریبا به چهار میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌رسد.
۹- آیا لازم است کد بورسی بگیریم؟
برای فروش سهام عدالت از طریق بانک‌ها نیازی به کد بورسی نیست. شما یک توافقنامه هفت بندی امضا می‌کنید و به بانک اختیار می‌دهید تا سهام عدالت شما را در بورس بفروشد و پولش را به شماره حسابتان واریز کند.
۱۰- آیا حتما باید سهام عدالتمان را بفروشیم؟
هیچ اجباری برای فروش سهام عدالت وجود ندارد. حتی کسانی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند می‌توانند سهام خود را نگه دارند و از مزایایی مثل تقسیم سود سالانه، شرکت در مجامع، افزایش سرمایه شرکت‌ها و ... استفاده کنند.
۱۱- آیا امکان فروش سهام عدالت در روش غیر مستقیم وجود دارد؟
آنطور که مسئولان ستاد راهبردی سهام عدالت اعلام کرده‌اند، امکان فروش سهام برای کسانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند هم وجود دارد، اما آن‌ها باید منتظر پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بورس بمانند. این مورد ممکن است تا پایان سال طول بکشد.
۱۲- چرا ارزش سهام عدالت هر روز تغییر می‌کند؟
اگر به سایت sahamedalat.ir مراجعه کنید می‌بینید هر روز ارزش سهام عدالتتان در حال تغییر است. برای مثال روز جمعه سهام عدالت مشمولان ۵۰۰ هزار تومانی، حدود هفت میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود که این رقم در حال حاضر به حدود هشت میلیون تومان رسیده است. دلیل آن تغییرات ارزش سهام شرکت‌ها در بورس است.
۱۳- چطور می‌توان سهام عدالت را به پرتفوی بورسی منتقل کرد؟
آنطور که کارگزاری‌ها در اطلاعیه خود اعلام کرده‌اند، فعلا امکان انتقال سهام عدالت به پرتفوی بورسی در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری‌ها وجود ندارد، اما آنطور که پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه، سنا می‌گوید کسانی که می‌خواهند سهام عدالت در پرتفویشان قرار بگیرد، می‌توانند از منوی تغییر کارگزار ناظر نام تک تک ۳۶ شرکت بورسی را وارد کنند تا سهام عدالت حداکثر تا ۷۲ ساعت بعد از درخواست در پرتفوی کارگزاری جای بگیرد. توجه داشته باشید که امکان تغییر کارگزار ناظر در برخی سامانه‌های معاملات آنلاین کارگزاری‌ها وجود ندارد و برای اینکار باید حضورا به کارگزاری مورد نظرتان مراجعه کنید.
۱۴- آیا امکان انتخاب بین سهام مختلف برای فروش وجود دارد؟
کسانی که ۳۰ درصد سهام عدالت خود را به صورت یکجا از طریق بانک‌ها یا کارگزاری‌ها می‌فروشند، امکان انتخاب بین سهام شرکت‌ها ندارند و نمی‌توانند یک سهم را نگه دارند و دیگری را بفروشند. در طرف مقابل کسانی که شخصا برای فروش سهام عدالت اقدام می‌کنند، می‌توانند از بین ۳۶ شرکت بورسی دست به انتخاب بزنند.
۱۵- آیا امکان فروش تمام سهام شرکت‌های زیان‌ده وجود دارد؟
در بین ۳۶ شرکت بورسی حاضر در سبد سهام عدالت، ممکن است چند شرکت بازدهی خوبی نداشته باشند یا نتوانند سود سالانه قابل توجهی به سهامدارانشان بدهند. برای همین شاید بخواهید از شر سهام این شرکت‌ها خلاص شوید، اما این امکان وجود ندارد. چراکه بر اساس اطلاعیه سازمان بورس، هر نفر می‌تواند تا سقف ۳۰ درصد از سهام یک شرکت را (رند به بالا) بفروشد. با این حساب اگر سه سهم از یک شرکت را داشته باشید، نهایتا می‌توانید یک سهم را بفروشید و مابقی را باید نگه دارید.
۱۶- اگر سهام عدالت را از طریق بانک نفروشیم چه مشکلی پیش می‌آید؟
مهلت تعیین شده برای فروش سهام عدالت از طریق بانک‌ها فردا سه‌شنبه ۱۳ خرداد به پایان می‌رسد. اگر از این فرصت استفاده نکنید، باید برای فروش سهام عدالت خود کد بورسی بگیرید. چراکه صرفا بانک‌ها بدون نیاز به کد بورسی سهام عدالت شما را می‌فروشند. اگر عجله‌ای برای فروش سهام ندارید، می‌توانید هر موقع خواستید برای دریافت کد بورسی اقدام کنید. همچنین اگر کد بورسی دارید، نگرانی بابت پایان مهلت فروش سهام عدالت از طریق بانک‌ها وجود ندارد.
۱۷- آیا می‌توان فروش سهام عدالت توسط بانک‌ها را لغو کرد؟
بعضی مشمولان بعد از امضای توافقنامه با بانک‌ها برای فروش سهام عدالت، پشیمان شده‌اند. آنطور که در این توافقنامه آمده امکان لغو سفارش فروش سهام از طریق بانک‌ها وجود ندارد. چراکه آن‌ها سفارش مشتریانشان را جمع کرده و یکجا در بورس می‌فروشند.
۱۸- آیا امکان دریافت کد بورسی به صورت غیرحضوری وجود دارد؟
اخیرا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی فرآیند احراز هویت غیرحضوری و آنلاین سجام را آغاز کرده و شما با استفاده از اپلیکیشن سیگنال می‌توانید برای دریافت کد بورسی به صورت غیرحضوری اقدام کنید.
۱۹- آیا امکان انتقال سهام عدالت به اشخاص دیگر وجود دارد؟
فعلا تنها می‌توانید سهام عدالت را از راه‌های مختلف در بورس بفروشید و شما مشخص نمی‌کنید خریدار سهام شما چه کسی باشد. همچنین امکان انتقال مالکیت سهام عدالت به اشخاص دیگر حتی اقوام درجه یک فعلا وجود ندارد.
۲۰- اگر زیر ۱۸ سال سن داریم، چطور سهام عدالت را بفروشیم؟
مشمولان سهام عدالت که کمتر از ۱۸ سال سن دارند، می‌توانند با مراجعه به سامانه سجام و وارد کردن مشخصات قیم خود، برای دریافت کد بورسی و امکان فروش از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنند. توجه داشته باشید که در این شرایط شماره تماس باید به نام قیم و شماره حساب به نام خود شخص باشد. البته امکان فروش بدون نیاز به کد بورسی از طریق بانک‌ها فراهم است.
۲۱- آیا امکان دریافت کارت اعتباری به جای سهام عدالت وجود دارد؟
آنطور که بانک مرکزی و شورای عالی بورس اعلام کرده‌اند مشمولان سهام عدالت می‌توانند از سهام خود به عنوان وثیقه برای دریافت کارت اعتباری خرید استفاده کنند. برای این کار می‌توانید به بانکی که شماره شبا حساب خود نزد آن بانک را در سامانه سهام عدالت وارد کرده‌اید، مراجعه کنید. جزئیات دریافت کارت اعتباری خرید به جای سهام عدالت هنوز اعلام نشده است و ممکن است شرایط آن در هر بانک متفاوت باشد.
۲۲- اگر شماره تماس ثبت شده به نام شخص نباشد مشکلی پیش می‌آید؟
برای ورود به سامانه Sahamedalat.ir شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، حتما باید شماره تماس به نام صاحب سهام عدالت باشد. در غیر این صورت باید شماره موبایل را از طریق سایت samanese.ir تغییر دهید.
۲۳- اگر سهام عدالت را از طریق کارگزاری بفروشیم پول آن به حسابمان می‌آید؟
واریز مبلغ فروش سهام عدالت به حساب مشمول، صرفا در روش فروش سهام از طریق بانک‌ها انجام می‌شود. اگر سهام عدالت خود را از طریق کارگزاری بفروشید، مبلغ آن به حساب شما نزد کارگزاری واریز می‌شود و از بخش توان خرید قابل مشاهده است. می‌توانید از منو تقاضای وجه سامانه معاملات آنلاین برای واریز پول به حساب بانکی‌تان استفاده کنید.
۲۴- آیا سهام عدالت مستقیما در بورس عرضه می‌شود؟
آنطور که مسئولان ستاد راهبردی آزادسازی سهام عدالت اعلام کرده‌اند، بانک‌ها و کارگزاری‌ها که سفارش فروش یکجای ۳۰ درصدی از مشتریانشان را قبول کرده‌اند، سهام عدالت را خارج از زمان معاملات بازار و در قالب فروش عمده با قیمت پایانی روز می‌فروشند.
۲۵- آیا شماره تماس پشتیبانی برای سهام عدالت وجود دارد؟
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی شماه تماس ۱۵۶۹ را برای پاسخگویی به سوالات مشمولان سهام عدالت راه‌اندازی کرده است.