خوزستان؛ بیشترین سهم مهاجرت به استان اصفهان

مهاجرت عبارت از حرکت فرد و یا گروهی از افراد از یک سرزمین به سرزمینی دیگر است که برای رسیدن به شرایط مطلوب‌تر زندگی در مقصد و یا احتراز از شرایط نامطلوب زندگی در مبدأ جریان می‌یابد و یکی از عوامل اصلی تغییر و تحول جمعیت است.

رئیس گروه آمارهای ثبتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان دراین‌باره به ایرنا گفت: بیشترین سهم مهاجرت‌های بین‌استانی به اصفهان مربوط به سال‌های 55 تا 65 بود که بیش از 44 درصد واردشدگان به اصفهان از استان خوزستان (به دلیل جنگ تحمیلی) و در مجموع 4/77 درصد آنان از چهار استان مذکور بودند. سید علی قرشی نوش‌آبادی افزود: مهاجران خارج‌شده از استان نیز به مقصد تهران، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و فارس به ترتیب بیشترین سهم در بین خارج شدگان از استان را داشتند. این کارشناس آمار با بیان اینکه بیشترین تعداد مهاجران خارج‌شده از اصفهان در سال‌های بین 55 تا 95 همواره تهران را به‌عنوان مقصد برگزیدند، گفت: استان اصفهان با توجه به میزان توسعه‌یافتگی، در دهه‌های گذشته نیروی کار استان‌های کمتر برخوردار را به‌سوی خود جذب کرد و از سویی بخش قابل‌توجهی از نیروی فعال خود را به‌سوی استان توسعه‌یافته‌تر یعنی تهران گسیل داشت. قرشی افزود: بررسی آمار مهاجرت نشان می‌دهد که بیشتر مهاجرت‌های دهه‌های گذشته بویژه حرکت‌های درون ‌استانی، مهاجرت‌های شهرگرا بود که بسیاری از آنها از مبادی روستایی صورت گرفت. او با بیان اینکه ‌اشتغال و عوامل اقتصادی از مهمترین مؤلفه‌های تأثیرگذار در بسیاری از مهاجرت‌های مذکور است، گفت: ظرفیت بالای اشتغال در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات در اصفهان به‌عنوان یکی از استان‌های ‌برخوردار، مهاجران زیادی را به خود جذب کرد و این جریان مهاجرتی‌ با پیامدهایی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جمعیت ‌شناختی‌ برای استان همراه بوده است. این کارشناس بیشترین افزایش جمعیت استان را مربوط به دهه 55 تا 65 دانست و افزود: این امر ناشی از ورود تعداد زیادی از اتباع افغانستان و مهاجران جنگ تحمیلی ‌به ‌این استان و افزایش بی‌سابقه میزان موالید بود. قرشی ادامه داد: اما در دهه‌های 65 تا 95 به‌تبع تحولات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از شدت مهاجرت به ‌استان کاسته و سهم آن در افزایش جمعیت با نوساناتی همراه شد. او با بیان اینکه در سال‌های 45 تا 75 مهاجرت‌های درون استانی در اصفهان از روندی صعودی برخوردار بود و سهم آن (نسبت به‌کل جمعیت استان) از 73/3 درصد در سال 1355 به 53/8 درصد در سال 1375 افزایش یافت، خاطرنشان کرد: این روند در دوره‌های 75 تا 95 کاهش یافت و به 3.17 درصد در سال 1395 رسید. رئیس گروه آمارهای ثبتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان خاطرنشان کرد: تعداد مهاجران واردشده به استان از استان‌های دیگر تا سال 1385 روندی ‌افزایشی داشت یعنی سهم آن از 14/5 درصد در سال 1355، به 61/6 درصد در سال 1385 رسید ولی در دهه اخیر کاهش یافت و به 5/2 درصد در سال 1395 رسید. قرشی اظهار داشت: سهم مهاجران واردشده از خارج کشور در سال‌های 45 تا 95 به‌غیراز دوره 55 تا 65 روندی کاهشی داشت و بیشترین میزان آن به علت تحولات سیاسی ایجادشده در کشور افغانستان و متعاقب آن ورود مهاجران افغان به استان در دهه 55 تا 65 بود. او خاطرنشان کرد: به دنبال برقراری آرامش نسبی و بازگشت تعداد قابل‌توجهی از مهاجران افغان به کشورشان سهم واردشدگان از خارج (نسبت به‌کل جمعیت استان) از 07/1 درصد در سال 1365 به 16/0 درصد در سال 1395 کاهش یافت. به گفته او، مقایسه میانه و میانگین سنی جمعیت استان اصفهان نشان می‌دهد که جمعیت کل و جمعیت مهاجران واردشده در این سال‌ها جوان و در سن فعالیت و همچنین بیشتر آنها مرد هستند. قرشی با بیان اینکه شهرنشینی در اصفهان رو به افزایش بوده و به 88 درصد در سال 1395 رسید، افزود: علاوه بر رشد طبیعی جمعیت شهرنشین، مهاجرت را می‌توان به‌عنوان یکی از عوامل این روند صعودی برشمرد. او خاطرنشان کرد: در دهه 55 تا 65 سهم جمعیت روستایی نسبت به‌کل جمعیت استان ثابت ماند اما در سه دهه بعدازآن ‌از رشدی منفی برخوردار بود و سهم آن از 36 به 12 درصد کاهش یافت. این کارشناس با بیان اینکه تا سال 1365 غالب مهاجرت‌های داخلی در استان، مهاجرت روستا به شهر‌ بود، اظهار داشت: ‌اما از سال 1365 به بعد مهاجرت‌های شهر به شهر نیز آغاز شد. قرشی با اشاره به اینکه میزان شهرنشینی در بین مهاجران واردشده (درون استانی و بین‌استانی) بیشتر از جمعیت کل استان بود، تصریح کرد: 2/32 درصد از مهاجرت‌هایی که در درون‌ شهرستان‌های استان انجام شد از مبدأ روستایی بود درحالی‌که مهاجرت‌های روستا-شهری واردشدگان از استان‌های دیگر 7 درصد بود. او با بیان اینکه انجام تحقیقاتی با هدف سنجش شدت مهاجرت و رابطه آن با میزان توسعه‌یافتگی روستاهای استان برای تدوین برنامه‌های متناسب با شرایط هر منطقه مهاجرفرست ضروری است، گفت: برای تحقق این موضوع نیاز به آمار و اطلاعات کامل و جامع درباره شاخص‌های توسعه مانند ساختار جمعیتی، میزان باسوادی، شبکه راه‌ها و برخورداری روستاها از امکانات بهداشتی، درمانی و رفاهی است. بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن ۹۵، جمعیت استان اصفهان پنج میلیون و ۱۲۰ هزار و ۸۵۰ نفر است که سهمی حدود 41/6 درصد از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است.

**