عوامل موثر در بروز سرطان سینه
سرطان سینه یکی از بیماریهایی است که متاسفانه زنان زیادی با آن دستوپنجه نرم میکنند، پس نیاز است اطلاعات کافی دربارهی آن داشته باشید. ما در این مطلب میخواهیم این بیماری و علتهای ابتلا به آنرا باهم بررسی کنیم.
سرطان به عنوان یکی از بیماریهای دوران مدرن، با وجود کنترل بیماریهای عفونی در تمام کشورها در حال افزایش است. این بیماری در کنار بیماریهای قلبی هم اکنون به یکی از تهدیدهای جدی سلامت زنان کشور تبدیل شده است.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه نوعی بیماری است که در آن سلولهای پستان از کنترل خارج میشوند. انواع مختلفی از سرطان سینه وجود دارد. نوع سرطان سینه بستگی به این دارد که سلولهای سینه به سرطان تبدیل میشوند.
سرطان سینه میتواند در قسمتهای مختلف پستان آغاز شود. سینه از سه قسمت اصلی تشکیل شده است: لوبول ها، مجاری و بافت پیوندی. لوبولها غدههایی هستند که شیر تولید میکنند. مجاری لولههایی هستند که شیر را به نوک پستان منتقل میکنند. بافت همبند (که از بافت فیبر و چربی تشکیل شده است) همه چیز را در کنار هم احاطه کرده و نگه میدارد. بیشتر سرطانهای پستان در مجاری یا لوبها شروع میشوند.
سرطان پستان میتواند در خارج از پستان از طریق رگهای خونی و عروق لنفاوی گسترش یابد. وقتی سرطان سینه در سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد، گفته میشود که متاستاز شده است.
انواع سرطان سینه:
کارسینوما داکتال تهاجمی
سلولهای سرطانی در خارج از مجاری به قسمتهای دیگر بافت پستان رشد میکنند. سلولهای سرطانی مهاجم همچنین میتوانند در سایر نقاط بدن گسترش یابند یا متاستاز شوند.
سرطان لوبولار تهاجمی
سلولهای سرطانی از لوبولها به بافتهای پستان نزدیک میشود. این سلولهای سرطانی مهاجم همچنین میتوانند در سایر نقاط بدن گسترش یابند.
کارسینوم داکتال درجا (DCIS)
یک بیماری پستان است که ممکن است منجر به سرطان سینه شود. سلولهای سرطانی فقط در مجاری قرار دارند و به سایر بافتهای پستان نیز سرایت نکرده اند.
علت سرطان سینه
پزشکان میدانند که سرطان پستان هنگامی رخ میدهد که برخی از سلولهای پستان شروع به رشد غیر طبیعی میکنند. این سلولها با سرعت بیشتری نسبت به سلولهای سالم تقسیم میشوند و همچنان انباشت میشوند و یک توده تشکیل میدهند. سلولها ممکن است از طریق پستان به گرههای لنفاوی یا سایر قسمتهای بدن گسترش یابد (متاستاز شود).
سرطان پستان اغلب با سلولهایی در مجاری تولید کننده شیر (سرطان مجرای مهاجم) شروع میشود. سرطان پستان ممکن است در بافت غدهای به نام لوبولها (سرطان لوبولار تهاجمی) یا سایر سلولها یا بافت درون پستان نیز شروع شود.
محققان عوامل هورمونی، سبک زندگی و محیطی را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. اما هنوز مشخص نیست که چرا برخی از افراد که هیچ فاکتور خطری ندارند، به سرطان مبتلا میشوند، اما افراد دیگر با عوامل خطر هرگز به سرطان سینه مبتلا نمیشوند. این احتمال وجود دارد که سرطان پستان در اثر تعامل پیچیده آرایش ژنتیکی و محیط شما ایجاد شود.
پزشکان تخمین میزنند که حدود ۵ تا ۱۰ درصد از سرطانهای پستان با جهشهای ژن منتقل شده از نسلهای یک خانواده مرتبط هستند.
تعدادی از ژنهای ارثی جهش یافته که میتوانند احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند، شناسایی شده اند. مشهورترین آنها ژن سرطان سینه ۱ (BRCA۱) و ژن سرطان سینه ۲ (BRCA۲) است که هر دو خطر ابتلا به سرطان پستان و تخمدان را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند.
اگر سابقه خانوادگی قوی در مورد سرطان سینه یا سرطانهای دیگر دارید، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای کمک به شناسایی جهشهای خاص در BRCA یا سایر ژنهایی که از طریق خانواده عبور میکنند، توصیه کند.
عوامل خطر سرطان پستان چیست؟
مطالعات نشان داده اند که خطر ابتلا به سرطان پستان به دلیل ترکیبی از عوامل است. عوامل اصلی تأثیرگذار بر خطر شما شامل زن بودن و پیر شدن است. بیشتر سرطانهای پستان در زنانی مشاهده میشود که ۵۰ سال و بالاتر دارند.
برخی از خانمها حتی بدون هیچ عامل خطر دیگری که از آن اطلاع دارند، به سرطان سینه مبتلا خواهند شد. داشتن یک عامل خطر به معنای ابتلا به این بیماری نیست و همه عوامل خطر نیز اثر یکسانی ندارند. بیشتر زنان برخی از عوامل خطر دارند، اما بیشتر آنها به سرطان سینه مبتلا نمیشوند. اگر عوامل خطر سرطان سینه دارید، با پزشک خود در مورد راههایی که میتوانید خطر خود را کاهش دهید و غربالگریسرطان سینه صحبت کنید.
عوامل خطری که شما نمیتوانید تغییر دهید:
پیر شدن: خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن افزایش مییابد. بیشتر سرطانهای سینه بعد از ۵۰ سالگی تشخیص داده میشوند.
جهش ژنتیکی: تغییرات ارثی (جهش) به ژنهای خاص، مانند BRCA۱ و BRCA۲. زنانی که این تغییرات ژنتیکی را به ارث برده اند در معرض خطر بیشتری از سرطان سینه و تخمدان هستند.
تاریخچه دوران قاعدگی: دورههای اولیه قاعدگی قبل از سن ۱۲ سالگی و شروع یائسگی پس از سن ۵۵ سالگی زنان را در معرض هورمونها قرار میدهد و خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد.
داشتن سینههای سفت: سینههای سفت نسبت به بافت چربی دارای بافت پیوندی بیشتری هستند که گاهی اوقات دیدن تومورها در ماموگرافی سخت میشود. زنانی که سینه سفت دارند بیشتر از همه به سرطان پستان مبتلا میشوند.
سابقه خانوادگی سرطان سینه یا برخی بیماریهای غیر سرطانی سینه: زنانی که به سرطان سینه مبتلا شده اند، بار دوم احتمال ابتلا به سرطان پستان را دارند. برخی از بیماریهای غیر سرطانی پستان مانند هایپرپلازی آتیپیک یا سرطان لوبولار درجا با خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه همراه هستند.
سابقه خانوادگی سرطان سینه: در صورت داشتن مادر، خواهر یا دختر (خویشاوند درجه یک) یا اعضای خانواده در طرف مادر یا پدر که به سرطان سینه مبتلا شده اند، خطر ابتلا به سرطان سینه بیشتر است. داشتن یک خویشاوند مرد درجه یک مبتلا به سرطان سینه نیز خطر زن را افزایش میدهد.
درمان قبلی با استفاده از پرتودرمانی: زنانی که قبل از ۳۰ سالگی تحت پرتودرمانی سینه (مانند درمان لنفوم هوچکین) قرار داشتند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه در مراحل بعدی زندگی دارند.
عوامل خطر شما میتوانید تغییر دهید:
فعال نبودن: زنانی که از نظر جسمی فعال نیستند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه دارند.
اضافه وزن یا چاقی بعد از یائسگی: زنان مسن که اضافه وزن دارند یا چاق میشوند نسبت به کسانی که وزن طبیعی دارند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پستان دارند.
مصرف هورمون: برخی از روشهای جایگزینی هورمون درمانی (آنهایی که شامل استروژن و پروژسترون نیز هستند) که در دوران یائسگی انجام میشوند میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان را در زمان مصرف بیش از پنج سال افزایش دهند. همچنین برخی از داروهای ضد بارداری خوراکی (قرصهای ضد بارداری) برای افزایش خطر سرطان پستان یافت شده اند.
تاریخ بارداری: داشتن اولین بارداری بعد از سن ۳۰ سالگی، تغذیه با شیر مادر و هرگز نداشتن بارداری تمام مدت نمیتواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
نوشیدن الکل: مطالعات نشان میدهد که خطر ابتلا به یک زن در سرطان سینه با مصرف الکلی که مینوشید، افزایش مییابد.
تحقیقات نشان میدهد فاکتورهای دیگری مانند استعمال سیگار، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که باعث سرطان میشوند و تغییر در سایر هورمونها به دلیل کار در شیفت شب نیز ممکن است خطر سرطان پستان را افزایش دهد.
چه کسی در معرض خطر بالای سرطان پستان است؟
اگر سابقه خانوادگی شدیدی از سرطان پستان دارید یا تغییرات ارثی در ژنهای BRCA۱ و BRCA۲ شما وجود دارد، ممکن است شما در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان باشید. همچنین ممکن است شما در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان باشید.