استارتاپ‌ها؛ کلید قفل اشتغال در شرایط تحریم
استارتاپ ها، شرکت‌های نوپا و فناور، نقش بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی جوامع امروز دارد و به تاکید کارشناسان می‌توانند رونق بخش تولید کشورمان بویژه در دوران تحریم‌های ظالمانه باشند که ضروری است بیش‌ازپیش حمایت شوند.
در سال‌های گذشته، بستر مناسبی برای رشد این شرکت‌های نوپا در کشور فراهم شد و نهادهای متولی از جمله معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و پارک‌های علم و فناوری از آنها حمایت می‌کنند.
با توجه به ماهیت این شرکت‌ها و سرمایه کمتری که برای شروع کار نسبت به شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی دیگر دارند، انتظار دستیابی سریع‌تر آنها به محصول با ایجاد فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیم زیاد، بالاست لذا ایجاد زمینه‌ها و فرصت‌های مناسب جهت رشد و توسعه آنها می‌تواند در شکوفایی هرچه بهتر و بیشتر کسب‌وکارهای نوپا مؤثر باشد.
با وجودیکه آمار دقیقی از استارتاپ ها در کشور وجود ندارد اما تعداد آنها حدود پنج هزار واحد تخمین زده می‌شود و بر اساس برخی گزارش‌ها، ایران در بین ۱۸۸ کشور جهان رتبه ۴۸ را از نظر تعداد استارتاپ ها کسب کرده است.
با توجه به دیگر آمارهای اعلام شده از توانایی استارتاپ ها در ایجاد شغل به‌عنوان‌مثال ایجاد ۱۳۲ هزار شغل توسط ۲۱ استارتاپ ایرانی، دولت یازدهم و دوازدهم منابع خوبی را برای حمایت از آنها قرار داد از جمله پنج میلیارد ریال که مقرر است امسال و سال آینده به‌صورت تسهیلات در اختیار این شرکت‌ها قرار گیرد.
از طرفی از سال گذشته و با تشدید تحریم‌های ظالمانه، توجه بیشتری به سمت این شرکت‌ها و نقش آنها در اقتصاد دانش‌بنیان و تولید معطوف شد و مسئولان و کارشناسان بر حمایت هرچه بیشتر از آنها جهت خنثی کردن اثر تحریم‌ها تاکید کردند.
به گفته دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان، استارتاپ ها و شرکت‌های نوآور نوپا، کلید قفل اشتغال‌زایی در شرایط تحریم‌های ناعادلانه در کشورمان هستند.
نوید ادریس در گفت‌وگو با ایرنا افزود: ظرفیت‌های بسیاری در استارتاپ ها برای ایجاد فرصت‌های شغلی جدید وجود دارد که در صورت حمایت از آنها می‌توان انتظار اشتغال‌زایی خوبی در این بخش در دوران تحریم‌ها را داشت.
او با بیان اینکه بر خلاف انتظارات، استارتاپ ها توان اشتغال‌زایی بالایی دارند، تصریح کرد: بر اساس تحقیقاتی که در اصفهان صورت گرفت حدود ۳۰۰ استارتاپ موفق به اشتغال‌زایی برای حدود یک هزار نفر شده‌اند.
به گفته او، نقش کلیدی در خنثی کردن تحریم‌ها را دارند زیرا تحریم‌های ناعادلانه موجود به شکل سنتی است و بیشتر مباحث مالی در آن دیده شده است.
ادریس ادامه داد: اما شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ ها این قابلیت را دارند در بحث‌های ارزی به سمت فرایندهای مبتنی بر آینده و برتر (های تک) و طراحی سبک‌هایی مانند بلاک چین و رمز ارز حرکت کنند.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان با بیان اینکه مباحثی مانند بلاک چین در دنیا و کشورمان، جدید است، تصریح کرد: یکی از محاسن آن، امکان خنثی کردن تحریم‌های مالی و ارزی است که توان بالایی در این زمینه در استارتاپ های کشور وجود دارد.
از طرفی به گفته مسئولان و کارشناسان، استارتاپ های ایرانی دارای توانایی‌ها و ظرفیت‌های خوبی در فناوری‌های برتر هستند که می‌توانند در دوران تحریم‌ها، جایگزین محصولات مشابه خارجی باشند.
رئیس پارک علم و فناوری شیخ بهایی اصفهان گفت: استارتاپ های داخلی توان زیادی در برخی از فناوری‌های برتر (های تک) مانند طراحی، ساخت و تولید قطعات و ماشین‌آلات و مواد نو (برای پوشش دهی) دارند که حمایت از آنها ضروری است.
حمید مهدوی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: اگر استارتاپ هایی در این زمینه‌ها فعال شوند و حمایت‌های لازم از آنها صورت گیرد، می‌توانند پاسخگوی نیاز داخل و جایگزین نمونه‌های خارجی باشند.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان نیز با بیان اینکه استارتاپ های کشورمان در مباحثی مانند صنایع هوایی و پزشکی می‌توانند جایگزین نمونه‌های خارجی باشند، تاکید کرد: تاکنون چندین شرکت دانش‌بنیان در بحث‌های پزشکی اقدام به طراحی و تولید دستگاه‌های پیشرفته و بهره‌برداری از آن کرده‌اند.
به گفته او طراحی و بهره‌برداری از دستگاه شتاب‌دهنده خطی توسط یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان اصفهان، ایران را در زمره هفت شرکت بزرگ تولید تجهیزات پزشکی دنیا قرار داد.
ادریس خاطرنشان کرد: استارتاپ هایی که در زمینه تولید مواد اولیه فعال هستند می‌توانند در دوران تحریم با تامین مواد موردنیاز شرکت‌های بزرگ، تولید خود را رونق دهند هرچند لازم است نظارت و کنترل کافی برای بهبود کیفیت آنها انجام شود.
همچنین مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری اصفهان گفت: استارتاپ های کشور توانایی‌های زیادی در بخش داروسازی و صنایع غذایی دارند که لازم است در دوران تحریم تقویت شوند.
احمد ورد در گفت‌وگو با ایرنا افزود: استارتاپ های فعال در بخش سلامت از جمله دارویی و تجهیزات پزشکی و صنایع غذایی مانند مکمل‌ها دارای ظرفیت‌ها و توانایی‌های بسیار و همچنین بازار تقاضای بزرگی هستند که در شرایط تحریم‌های ظالمانه می‌توانند بخش اعظمی از نیازهای داخلی را پوشش دهند.
او با بیان اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان و نوپا دارای سوابق خوبی در این زمینه هستند، اظهار داشت: بازار این قبیل محصولات، نیاز راهبردی و حیاتی در هر کشوری است و قابلیت سرمایه‌گذاری را دارد.
حمایت از استارتاپ ها چگونه باشد؟ نحوه حمایت از استارتاپ ها و شرکت‌های نوپا و فناور در دوران تحریم‌ها موضوعی است که این روزها درباره آن بحث بسیاری می‌شود و مسئولان تلاش می‌کنند تا با بهره‌گیری از تجارب، نظرات کارشناسان و منابع موجود این موضوع را عملی کنند.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان با بیان اینکه استارتاپ ها، شرکت‌هایی کوچک با انعطاف‌پذیری بالا هستند، افزود: تاب‌آوری و دوام این قبیل شرکت‌ها در شرایط تحریم بسیار زیاد است زیرا می‌توانند به سرعت سیاست‌های خود را تغییر دهند.
ادریس با تاکید بر اینکه حمایت‌های دولت از این شرکت‌ها، ضروری است، تصریح کرد: مهم‌ترین مشکل استارتاپ ها در کشورمان، قوانین و مقررات است.
ادریس توضیح داد: قوانینی که در کشورمان تصویب شده بیشتر برای کسب‌وکارهای سنتی در دهه‌های گذشته است و مبتنی بر کسب‌وکارهای جدید نیست.
او با اشاره به اینکه برخی کشورها مانند ژاپن به سمت تغییر و اصلاح قوانین برای حمایت از شرکت‌های نوپا رفته‌اند، اضافه کرد: به‌عنوان‌مثال در این کشور برای شرکت‌های نوپا، تشویق‌هایی مانند تخفیف مالیاتی و تسهیلاتی در ثبت شرکت وجود دارد.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان گفت: در زمان حاضر بیشتر حمایت‌های صورت گرفته از استارتاپ ها توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و به صورت یک سویه است درحالی‌که نهادهایی مانند مجلس و شرکت‌های کارآفرین نیز باید وارد این موضوع شوند و همکاری جمعی نیاز است.
رئیس پارک علم و فناوری شیخ بهایی نیز با بیان اینکه استارتاپ ها یا شرکت‌های نوپا برای شکل‌گیری سریع به بنگاه‌های اقتصادی نیاز دارند، اظهار داشت: زیرساخت‌های موردنیاز برای این کار در پارک‌های علم و فناوری کشور فراهم است و به آنها برای رفع نیازها، برطرف کردن آسیب‌ها و مشکلاتشان و رسیدن به محصولات، کمک می‌کنند.
مهدوی با اشاره به اینکه استارتاپ ها نقش موثری در رشد اقتصادی دارند، خاطرنشان کرد: به‌منظور توانمندسازی و استفاده از ظرفیت‌های این شرکت‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن باید اکوسیستم (زیست‌بوم) اقتصادی کشور شرایط لازم برای فعالیت آنها را داشته باشد.
رئیس پارک علم و فناوری شیخ بهایی اصفهان، تاکید کرد: پارک‌های علم و فناوری و استارتاپ ها می‌توانند اثرات تحریم را تا حدی خنثی کنند که لازمه آن فراهم شدن زمینه مناسب برای فعالیتشان بویژه در بخش تسهیل قوانین و مقررات و تثبیت نرخ ارز برای آنها جهت واردات مواد اولیه است.
مهدوی یکی از مشکلات موجود در کشور برای استارتاپ ها را نوسانات اقتصادی ذکر و تصریح کرد: برخی نابسامانی‌ها باعث می‌شود که شرکت‌های نوپا در انجام تعهدات خود دچار مشکل شوند زیرا تعیین قیمت تمام شده محصولات و خدمات، دشوار می‌شود.
او ادامه داد: برای این کار لازم است که به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ ها بها داده و قوانین موجود، ساده‌تر و دقیق‌تر اجرا شود و مدیریت درستی داشته باشیم.
مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری اصفهان دراین‌باره گفت: در زمان حاضر رویکرد شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان به سمت نیازها و تقاضاهای بازار داخل و پس از آن فعال شدن در بازار صادراتی کشورهای همسایه است.
ورد با اشاره به حضور کمتر رقبای خارجی در کشور، اضافه کرد: این موضوع هم می‌تواند فرصتی برای توسعه بازار شرکت‌های داخلی و از طرفی تهدیدی برای کیفیت کار آنها و حضور در بازارهای بین‌الملل باشد.