وایرال‌شدن غیراخلاقی برخی مجریان درفضای مجازی/تب تاب چراموفق نشد؟
باربد بابایی که به تازگی تجربه اجرای ویژه‌برنامه عیدانه شبکه دوم سیما را برعهده داشت، ضمن مرور ویژگی‌های این تجربه، درباره دلایل توقف تولید مسابقه «تب‌تاب» توضیحاتی ارائه کرد.
«عید همدلی» عنوان ویژه‌برنامه‌ای بود که از عید قربان تا عید غدیر خم روی آنتن شبکه دو سیما رفت، برنامه‌ای با اجرای «باربد بابایی» که محوریت آن حمایت از پویش «اطعام عید غدیر» و گفتگو با چهره‌های فرهنگی و هنری بود.
برخی بریده‌های «عید همدلی» در زمان پخش، به فضای مجازی هم راه پیدا کرد و به اصطلاح وایرال هم شد؛ از اعتراض ضمنی برزو ارجمند به توقیف سریال «کتونی زرنگی» و موضع‌گیری داریوش ارجمند درباره حضور نوید محمدزاده در تبلیغات بازرگانی تا موارد عجیب‌تری مانند پیشنهاد افسانه بایگان برای استفاده از «کروناز» به جای «کرونا»!
به بهانه همین بازتاب‌ها و از منظر تجربه اجرای برنامه‌ای با سروشکل عیدانه اما در عین حال گفتگومحور و خبرساز، سراغ باربد بابایی رفتیم که پیش از این با اجرای مسابقه استعدادیابی «شب کوک» در قاب تلویزیون به شهرت رسیده بود و آخرین حضورش در مقام مجری به اجرای مسابقه زنده «تب تاب» در شبکه سه بازمی‌گشت.
«عید همدلی» که محصول گروه معارف شبکه دو و مرکز رسانه سازمان تبلیغات اسلامی بود و با کارگردانی وحید سعیدی و سردبیری احمد رنجبر به مدت ۱۰ شب روی آنتن شبکه دو رفت، فرصتی ویژه برای باربد بابایی بود تا حضوری جدی‌تر در برنامه‌های ترکیبی و گفتگومحور تلویزیون داشته باشد.
در ادامه گفتگوی خبرگزاری مهر با باربد بابایی درباره تجربه اجرای این برنامه را می‌خوانید؛
* برای شروع از همکاری با گروه سازنده «عید همدلی» بگویید. چطور به این گروه پیوستید و چه شد که اجرای این ویژه برنامه مناسبتی را پذیرفتید؟
پیشنهاد اجرای این برنامه از طریق یکی از دوستانم در شبکه دو به دستم رسید. البته من خیلی اهل ویژه برنامه‌ها و پروژه‌های کوتاه مدت نیستم و اغلب در برنامه‌هایی که در زمینه موسیقی نیستند هم شرکت نمی‌کنم اما وقتی گفتگو شکل گرفت و دیدم فضای این برنامه مناسب است و گروهی پشت آن است که تمام تلاشش را برای ارایه یک برنامه خوب دارد ترغیب شدم. از طرفی مدتی بود از تلویزیون دور بودم و به سمت تلویزیون‌های اینترنتی رفته بودم، به همین دلیل فکر کردم که با این کار می‌توانم برگشت خوبی به تلویزیون داشته باشم.
* چرا مدتی از تلویزیون فاصله گرفته بودید؟
بعد از برنامه «تب تاب» که ادامه پیدا نکرد، در تلاش بودم که برنامه‌هایی در زمینه کاری اصلی خودم یعنی موسیقی را داشته باشم اما سازمان صدا و سیما خیلی فضای تخصصی به حوزه موسیقی اختصاص نمی‌دهد. این مدت هم در تلاش بودم که در تلویزیون برنامه‌ای داشته باشم که محور اصلی آن موسیقی باشد، که میسر نشد.
اما در تلویزیون‌های اینترنتی براساس قوانینی که ساترا تعیین کرده، فضای مناسب‌تری برای برنامه‌های موسیقایی مهیا بود قراردادهایی را با یکی از تلویزیون‌های اینترنتی بستم و قرار بود پس از محرم و صفر به تولید برنامه بر بستر اینترنت بپردازیم.
در این فاصله وقتی پیشنهاد «عید همدلی» آمد، فکر کردم شاید بتوان تلاش مجددی کرد و برنامه‌ای را در این رسانه با محوریت موسیقی تولید کرد. چون به هر حال تلویزیون فراگیرتر است و ترجیح خودم این است که با تلویزیون کار کنم.
* پیش از این تجربه اجرای برنامه مناسبتی نداشتید. فقط در برنامه «ماه منیر» حضور داشتید. به فضای این نوع برنامه‌ها چطور نزدیک شدید؟
«ماه منیر» فضای کاملاً متفاوتی از «عید همدلی» داشت و فقط سه یا چهار قسمت بود. زمان برنامه خیلی کوتاه‌تر بود و همچنین شکل و شمایلی کاملاً متفاوت داشت. البته بازهم می‌گویم که من خیلی با ویژه برنامه‌ها همکاری نمی‌کنم و برنامه‌های مفرحی را که در این سال‌ها ساخته شده است خیلی نمی‌پسندم، چون فکر می‌کنم اگر قرار است برنامه ویژه باشد باید نقش موسیقی در آن بسیار پر رنگ باشد و حال مردم با دیدن آن خوش شود.
در «عید همدلی» هم گفتگوهای متعددی درباره حضور خواننده‌ها و جریان موسیقی داشتیم. البته نباید این نکته را نادیده بگیریم که مدتی است خواننده‌ها به سه دسته تقسیم شده‌اند، عده‌ای آنقدر از بازار دور شده‌اند که حضور و عدم حضورشان در برنامه فرقی نمی‌کند، عده‌ای با ممانعت‌های تلویزیون برای حضور روبرو هستند و عده‌ای هم اصطلاحاً برای تلویزیون طاقچه بالا می‌گذراند. که البته این دسته سوم بسیار کار غیرحرفه‌ای می‌کنند چون تلویزیون ورای سیاست‌هایش یکی از اصلی‌ترین رسانه‌های این سرزمین برای سرگرمی مردمش است. در نتیجه این موضوع باعث می‌شود که دست ویژه برنامه‌ها از حضور خوانندگان خالی بماند.
* به برنامه «تب تاب» اشاره کردید. چرا با وجود ایده خوب و اجرای قابل قبولی که داشت آن اتفاق که باید را نتوانست رقم بزند؟
سه عامل باعث شد «تب تاب» موفق نشود و به نتیجه خوبی نرسد. اول از همه حذف کدهای دستوری از تلویزیون به دستور وزارت ارتباطات بود. این کار باعث شد خیلی از برنامه‌های تلویزیونی مانند «تب تاب» حامیان مالی خود را از دست بدهند. دومین مساله وجود دو نگاه متفاوت در حوزه تهیه‌کنندگی بود. نگاه‌هایی که فرسنگ‌ها از هم فاصله داشت و این موضوع باعث به وجود آمدن دوگانگی در هر لحظه از برنامه می‌شد. سومین موضوع هم به تصمیم مدیران شبکه سه در آن برهه از زمان بر می‌گردد که بدون هیچ توضیح خاصی خواستند که ساخت برنامه «تب تاب» متوقف شود.
شبکه دو، شبکه خوبی است اما در آن برنامه‌ریزی خاصی برای رقابت بین شبکه‌ای صورت نگرفته است؛ الان اسپانسرها تاثیر زیادی روی شبکه‌ها دارند بنابراین مسایل مالی و حس رقابتی میان مدیران شبکه‌ها باعث پیشرفت یک شبکه می‌شود * مدتی است خیلی شنیده می‌شود که فقط شبکه‌های سه و نسیم مخاطب دارند و بقیه شبکه‌ها مخصوصاً شبکه دو مخاطبان خود را از دست داده است. «عید همدلی» اما در همین مدت کوتاه بازخوردهای نسبتاً خوبی داشت خود شما چه واکنش‌هایی داشتید؟
همیشه براساس نوع کنداکتور و برنامه‌هایی که در شبکه‌های مختلف قرار داده می‌شود، به نوعی برای آن شبکه هدف‌گذاری می‌کنند. از اول به شبکه سه، شبکه جوان اطلاق می‌شد و از طرفی با پخش فوتبال‌های مهم جهان، برنامه‌هایی مانند «نود»، «ماه عسل» و … طبیعی است که گوی رقابت را از شبکه‌های دیگر می‌برد. درباره شبکه نسیم هم باید بگویم من از روز اول در این شبکه حضور داشتم و همزمان با «خندوانه» و «دورهمی» ما هم «شب کوک» را به روی آنتن می‌بردیم که در همان قدم‌های اولیه توانست نسیم را به محبوبیت بسیاری برساند.
اما من فکر می‌کنم نوع هدف‌گذاری مدیران برای شبکه‌ها بسیار مهم است. شبکه دو، شبکه خوبی است اما در آن برنامه‌ریزی خاصی برای رقابت بین شبکه‌ای صورت نگرفته است. با وجود اینکه اعتقاد دارم جناب جعفری‌جلوه جزو مدیران بسیار باهوش و کاربلد هستند، اما مسایل مالی بسیار نقش پررنگی ایفا می‌کند.
الان اسپانسرها تاثیر زیادی روی شبکه‌ها دارند بنابراین مسایل مالی و حس رقابتی میان مدیران شبکه‌ها باعث پیشرفت یک شبکه می‌شود. «عید همدلی» در این شب‌ها دو رقیب داشت در شبکه سه و شبکه تهران اما چون کار تیمی بسیار خوبی در پشت صحنه این برنامه بود و بسیار همدل بودند، باعث شد دیده شود. طراحی سوالات خوب بود، یک سری تکنیک‌های اجرا چاشنی برنامه شد و همه اینها دست به دست هم داد تا «عید همدلی» دیده شود.
* چقدر تلاش کردید در «عید همدلی» از کلیشه‌های مرسوم برنامه‌های مناسبتی و گفتگوهایی که صرفاً برای پر کردن آنتن انجام می‌شود پرهیز کنید؟
با احترام به همه مجری‌های سازمان که بسیار کاربلد هستند، من در ۲۲ سال فعالیتم به هر حال به یک سری تکنیک‌ها رسیده‌ام. مثلاً در زمان مصاحبه با داریوش ارجمند می‌دانستم که ایشان اشراف زیادی به همه موضوعات دارند و عموماً به گونه‌ای است که از لابه‌لای حرف‌هایشان چیزهای زیادی دیده و شنیده می‌شود. برای همین سعی می‌کردم سوالات کوتاه بپرسم تا میهمان بیشتر صحبت کند.
از طرفی من مجری بداهه‌ای هستم و سعی می‌کردم سوال کم و جواب بیشتر داشته باشیم تا میهمان حرف‌هایش را بزند چون مردم هم به این روش بیشتر علاقه دارند. همچنین همان کار تیمی که درباره‌اش صحبت کردم، دکور بسیار خوب و گسترده اما با تجهیزات مینی‌مال و خوش رنگ و لعاب، باعث شد ظاهر برنامه و اجرا دیده شود.
اگر قرار باشد مهمانی دعوت کنم و به هر شکل و عنوان به او حمله کنم تا بتوانم چند جمله از حرف‌هایمان را وایرال کنم، کارم را می‌بوسم و می‌گذارم کنار * به نظر می‌آید خیلی اهل این نیستید که بخواهید خودتان و حرف‌هایتان را وایرال کنید. در این برنامه هم به جز دو بار که درباره وضعیت‌های اپراتورهای تلفن همراه و قیمت مسکن صحبت کردید، حرف جنجالی نزدید. نظرتان درباره وایرال شدن و مجری‌های به اصطلاح وایرالی که این روزها هم کم نیستند چیست؟
وایرال شدن شکل غیراخلاقی‌ای به خود گرفته است یعنی بعضی از دوستان به هر قیمتی چه اخلاقی و چه غیراخلاقی سعی دارند تا از این طریق دیده شوند. من اصولاً با این کار مشکل دارم و می‌گویم مشک آن است که خود ببوید. اگر در یک برنامه رسم و قوانین درستی را اجرا کنید ناخودآگاه تیکه‌های از آن در می‌آید.
وایرال شدن چیز بدی نیست و در دنیای رسانه و خارج از ایران هنرمندان از سر تیزهوشی پروپاگاندا می‌کنند و سعی می‌کنند موضوعی را در کانون توجه قرار دهند، اما به شکل درست و منطقی. ما در رسانه یک سری صفحات زرد چرک داریم و یک سری صفحات زرد شیک داریم. آن پروپاگاندا جزو همین صفحات شیک به حساب می‌آید. اگر قرار باشد مهمانی دعوت کنم و به هر شکل و عنوان به او حمله کنم تا بتوانم چند جمله از حرف‌هایمان را وایرال کنیم، کارم را می‌بوسم و می‌گذارم کنار. اعتراضات به شرایط اقتصادی هم به دلیل این است که بسیاری از مجری‌ها دلشان برای مردم می‌تپد، اما تعدادی دوستان که تجربه اجرای کمتری دارند سعی می‌کنند از مسیر دیگری بروند و دیده شوند که نتیجه خوبی نمی‌دهد.
* عید همدلی پویشی را راه‌اندازی کرد تا سنت اطعام در عید غدیر را زنده کند. این پویش هم بازخوردهای خوبی داشت. به نتایجی که در این پویش می‌خواستید رسیدید؟
اگر بخواهم صادقانه بگویم، روز اول که می‌خواستم درباره این پویش در برنامه حرف بزنم، خیلی اعتقادی به آن نداشتم و با خودم گفتم با اوضاع روحی و اقتصادی که مردم با آن دست به گریبان هستند، نهایتاً ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار نفر شاید به این پویش بپیوندند. اما صبح روز آخر وقتی خودم عدد ۴ میلیون و ۲۰۰ عدد را بر روی سیستم دیدم که به این تعداد غذا طبخ و پخش شده، خیلی برای خودم جای تعجب داشت. این عدد نشان از همدلی تمام بود و کاملاً از هرگونه شعاری دور بود.