استاد ایرانی دانشگاه "پنسیلوانیا" پیشرو در توسعه جهان فیزیک
پروفسور "نادر انقطاع" فیزیکدان و استاد دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا، یکی از پیشگامان فیزیک "فرامواد" و "اپتیک" در جهان شناخته می شود که آخرین دستاورد مهم وی برنده شدن جایزه معتبر و بین المللی "ماکس بورن" است.
به گزارش ایسنا، پروفسور "نادر انقطاع" متولد ۸ اکتبر ۱۹۵۵ در تهران، دانشمند ایرانی-آمریکایی است. او هماکنون استاد دانشکده "ندویل رمسی" در دانشگاه پنسیلوانیای ایالات متحده است و با دانشکدههای مهندسی برق و سیستمها، مهندسی پزشکی، فیزیک و نجوم همکاری دارد.
"نادر انقطاع" از پیشتازان رشته نانو تکنولوژی در جهان محسوب میشود. تحقیقات او در زمینه فرامواد و نقش نور در نانو تکنولوژی بر رشتههای متعددی از نجوم و علوم کامپیوتر گرفته تا پزشکی و فنون ارتباطات تأثیر گذاشته است. او مشارکتهای مهمی در زمینههای فرامواد، اپتیک تبدیل، اپتیک پلاسما، نانوفوتونیک، فوتونیک گرافین، نانومواد، اپتیک نانوسکیل، نانو آنتنها و آنتنهای مینیاتوری انجام داده است.
وی مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه تهران و فوق لیسانس و دکترای خود را از مؤسسه فناوری کالیفرنیا (کلتک-Caltech ) دریافت کرد. او از سال ۱۹۷۸ به ایالات متحده مهاجرت کرده است.
پروفسور "نادر انقطاع" استاد دانشگاه پنسیلوانیا و دانشمند پیشرو جهان در زمینه الکترومغناطیس، موفق به دریافت مدال طلای SPIE (جامعه بینالمللی حرفهای در اپتیک و فوتونیک کاربردی) در سال ۲۰۱۵ شدهاست. این مدال که در سالهای گذشته توسط "چارلز هارد تاونز" (پدر لیزر) در سال ۱۹۶۴و چارلز کائو( «پدرخوانده پهنای باند» «پدر فیبر نوری» یا «پدر ارتباطات با فیبر نوری») در سال ۲۰۰۹ کسب شدهاست، بالاترین نشان اهدایی SPIE است. همچنین در میان دریافتکنندکان این مدال چهرههای سرشناس بسیاری در سالهای گذشته نیز وجود داشتهاست.
وی همچنین در سال ۲۰۱۲ موفق به دریافت جایزه الکترومغناطیس IEEE شد. از جمله افتخارات دیگر پروفسور انقطاع جایزه "جرج هیلمیر" برای تحقیق برتر در سال ۲۰۰۸ و جایزه محقق جوان بنیاد علوم ملی ایالات متحده در سال ۱۹۸۹ است.
اما جدیدترین دستاور "نادر انقطاع" برگزیده شدن به عنوان برنده جایزه معتبر و بین المللی "ماکس بورن" در سال ۲۰۲۰ توسط "انجمن اپتیکال" ( OSA ) است.
این انجمن در اعلامیه خود نوشته است: انجمن اپتیکال مفتخر است که از "نادر انقطاع" استاد دانشگاه پنسیلوانیا به عنوان دریافت کننده جایزه "ماکس بورن" در سال ۲۰۲۰ نام ببرد. وی به خاطر مشارکت پیشگامانه در حوزه فرامواد نوری و اپتیک در مقیاس نانو مفتخر به دریافت این جایزه شده است.
"انجمن اپتیکال"(OSA) یک انجمن حرفه ای متشکل از افراد و شرکت هایی است که به اپتیک و فوتونیک علاقه مند هستند. این انجمن مجلات مختلفی را منتشر می کند و کنفرانس ها و نمایشگاه های متعددی را ترتیب می دهد. این انجمن در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۲ هزار عضو در بیش از ۱۰۰ کشور مختلف از جمله ۳۰۰ شرکت داشت.
"استیون دی.فانتونه" رئیس انجمن اپتیکال در این رابطه گفت: جایزه "ماکس بورن" از کمک های استثنایی نادر انقطاع در زمینه فرامواد، اپتیک تبدیلی و نانوفوتونیک قدردانی می کند. اعطای این جایزه به پاس کارهای پیشگامانه ای است که او در حوزه فرامواد با شاخص نزدیک به صفر انجام داده است.
متامتریال یا فراماده (Metamaterial) به ماده مرکبی گفته میشود که دارای خواص نامتعارف الکترومغناطیس در ساختار وجودی خود است. آنچه این مواد را غیرمعمول کرده است، خاصیت ضریب شکست منفی نور در آنها است، به این معنا که این مواد نور را در جهت مخالف مواد عادی منکسر میکنند. مواد الکترومغناطیس تشکیل دهنده آنها میتواند با دستکاری مختصر و دقیق ساختارشان، تنظیم نیز بشود. این مواد از ترکیب میلههای ریز و مجموعهای از حلقههای فلزی و مانند آنان ساخته شدهاست که برای اولین بار توسط "دیوید اسمیت" استاد دانشگاه کالیفرنیا ساخته شد. خواص نامتعارف این مواد سبب شدهاست از آنها در زمینههای مختلف استفاده شود. از جمله آنها در مهندسی مایکروویو است که میتوان به کاربرد در موجبرها، جبران پاشندگی، آنتنهای هوشمند، لنزها و نمونههای فراوان دیگر استفاده کرد.
همانطور که گفته شد، "نادر انقطاع" مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد و سپس مدارک کارشناسی ارشد و دکترای خودرا از موسسه فناوری کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا اخذ کرد. وی از دانشگاه "آلتو" در فنلاند، دانشگاه "اشتوتگارت" آلمان و "موسسه پلی تکنیک خارکوف" اوکراین مدرک دکترای افتخاری دریافت کرده است و در حال حاضر استاد دانشگاه پنسیلوانیا است.
انقطاع یکی از پیشگامان اصلی در حوزه فرامواد است که کار اولیه خود را در دهه ۱۹۸۰ آغاز کرد و با مشارکت های فراوان خود در زمینه اپتیک و الکترودینامیک ادامه داد. این موارد عبارتند از توسعه زمینه های اپتیک با شاخص نزدیک به صفر، نانوسیکل نوری و محاسبات آنالوگ با استفاده از مواد، پنهان سازی پلاسمونیک و فرامواد با ضخامت یک اتم.
فعالیت های تحقیقاتی فعلی وی دامنه وسیعی از حوزه ها را شامل فوتونیک، فرامواد، اپتیک در مقیاس نانو، مایکروویو، اپتیک گرافن، تصویربرداری و سنجش با الهام از چشم های گونه های مختلف جانوری، آنتن های مایکروویو و اپتیکال و فیزیک و مهندسی میدان ها و امواج در بر می گیرد.
وی تا به حال چندین جایزه برای تحقیقات خود دریافت کرده است که از جمله آنها می توان به مدال طلای SPIE، جایزه پیشگامان IEEE در فناوری نانو، مدال طلای "URSI Balthasar van der Pol"، جایزه الکترومغناطیس IEEE، جایزه دستاورد علمی "ویلیام استریفر"(William Streifer)، مدال افتخار "الیس آیلند"، جایزه بورسیه دانشکده "Vannevar Bush"، جایزه آکادمی ملی مخترعان ایالات متحده و جایزه آکادمی مهندسی کانادا اشاره کرد.
جایزه "ماکس بورن"(Max Born) که در سال ۱۹۸۲ بنیان نهاده شده است به افراد برجسته در حوزه فیزیک نوری، نظری یا تجربی تعلق می گیرد و به افتخار "ماکس بورن"، کسی که کمک های شایانی به توسعه فیزیک به طور کلی و به طور خاص حوزه اپتیک کرد، نام گذاری شده است. برنده این جایزه هر ساله توسط اعضای "انجمن اپتیکال" و جایزه آن توسط مرکز تحقیقات فناوری، موسسه فیزیک اپتیک و افراد حقیقی چون "جوزف گودمن" اهدا می شود.
"انجمن اپتیکال"(OSA) که در سال ۱۹۱۶ تاسیس شد، پیشروترین سازمان حرفه ای برای دانشمندان، مهندسان، دانشجویان و رهبران تجاری است که اکتشافات را پشتیبانی می کنند و به برنامه های کاربردی در زندگی واقعی شکل می دهند و موفقیت ها و دستاوردهای علم نور را تسریع می کنند.
لازم به ذکر است که با وجود اینکه نام پروفسور "نادر انقطاع" شش ماه پیش یعنی در تاریخ ۱۳ مارس ۲۰۲۰ (۲۳ اسفند ۱۳۹۸) به عنوان برنده جایزه معتبر "ماکس بورن" اعلام شده بود، اما رسانه های فارسی زبان همگی از آن غافل مانده اند و "انجمن فیزیک ایران" نیز که در این موارد از آن انتظار می رود نیز پس از ۶ ماه اقدام به اعلام این خبر کرده است.
به نظر می رسد باید مجاهدت بیشتری در زمینه معرفی فرزندان برومند و مفاخر ملی ایران زمین از سوی تمامی رسانه های فارسی زبان صورت گیرد.