چرا مرغ و تخم‌مرغ گران شد؟ ۶۰ درصد کنجاله سویای مورد نیاز کشور تامین شد؛ کسری ۷۰۰ هزار تنی
معاون وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که ۶۰ درصد از کنجاله سویا مورد نیاز کشور در بازه زمانی ۶ ماهه تامین شده است گفت: ۷۰۰ هزار تن از ۲ میلیون تن کنجاله سویا که مورد نیاز بود دچار کمبود شد.
مرتضی رضایی در گفت و گوی ویژه خبری با بیان این که با شیوع ویروس کرونا در ماه‌های ابتدایی سال، مصرف گوشت مرغ کاهش پیدا کرد، ولی در ماه‌های اخیر تغییراتی در میزان تولیدات دام و طیور اتفاق نیفتاده است افزود: در سال گذشته سرانه هرخانواده در مصرف مرغ بیش از 32 کیلو گرم و تخم مرغ حدود 12 کیلوگرم بود که برای تامین این‌ها حدود 9 میلیون و 300 هزار تن ذرت، حدود 4 میلیون و 200 هزار تن کنجاله سویا و نزدیک به 3/5 میلیون تن جو مورد نیاز وارد کشور شد.
رضایی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون بعضی از این نهاده‌ها به اندازه کافی وارد کشور نشد گفت: نهاده‌هایی که وارد شد بصورت منظم وارد نشد و با کسری در بازار همراه بود که موجب تنش قیمت در مرغ و تخم مرغ شد.
وی با بیان اینکه حدود 60 درصد از کنجاله سویا در بازه زمانی 6 ماهه تامین شده است ادامه داد: در این شرایط یک سری اتفاقات افتاد، ولی کمبودی درتولید وجود ندارد وقیمت مرغ را با ابتدای سال نباید مقایسه کنیم، چون قیمت مرغ بسیار افت کرد و مرغداران با ضرر بسیار سنگین همراه شدند.
معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی درباره نحوه توزیع نهاده‌های دامی گفت: در این زمینه سامانه بازارگاه طراحی شد و نهاده‌های دامی که وارد کشور می‌شود در تمامی استان‌ها و مرغداران به صورت منظم و دقیق توزیع شده است.
وی افزود: حدود 18 مرغداری گوشتی و 1400 مرغداری تخم گذار و بیش از 30 هزار گاوداری صنعتی در کشور داریم.
وی ادامه داد: 700 هزار تن از 2 میلیون تن کنجاله سویا که مورد نیاز بود دچار کمبود شد و تمام موارد توزیع در سامانه بازارگاه قابل رصد و پیگیری است.
رضایی گفت: سازوکار‌های بازار در تعیین قیمت مرغ موثر است و قیمت تمام شده برمبنای 15 فاکتور اصلی می‌باشد که درحال حاضر قیمت مصرفی تنظیم بازار 15500 تومان است.
وی افزود: سیاست گذاری در میزان تولید با وزارت جهاد کشاورزی است و همچنین با مبنای تنظیم بازار 110 میلیون قطعه جوجه ریزی در ماه مصوب شده است.
معاون امورتولید دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: قیمت تمام شده گوشت مرغ در حال حاضر واقعی نیست و سامانه بازارگاه حسابداری ملی را ایجاد کرده است.
وی افزود: تولید در شرایط بسیار خوبی است و اگر نهاده‌های دامی تامین شود باکمترین نوسان قیمت امسال را پشت سر خواهیم گذاشت و تغییرات قیمت بسیار پایین خواهد بود.
معاون امورتولید دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: در دو هفته اخیر بانک مرکزی بصورت کامل یک میلیون و هفتصد هزار تن نهاده را تامین اعتبار کرد که تا سه ماه آینده این شرایط مناسب برای شرکت پشتیبانی امور دام وجود دارد.
وی از بانک مرکزی درخواست کرد که برای شرکت‌های خصوصی هم تامین اعتبار نهاده‌ها اتفاق بیفتد.
سید فرزاد طلاکش، دبیر انجمن ملی طیور ایران در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: نیاز روزانه کنجاله سویا درکشور حدود 10 هزار تن و ذرت حدود 20 هزارتن است.
وی افزود: ترخیص وزنی ذرت تا هفته گذشته حدود 4 میلیون و چهارصد و سی و سه هزار تن بود و کنجاله سویا به همراه دانه‌های روغنی که 80 درصد آن به کنجاله تبدیل می‌شود هم حدود یک میلیون و 53 هزار تن بود که نیاز کشور به کنجاله سویا در این مدت با حدود 700 هزار تن کسری مواجه شد که خارج از سامانه بازارگاه به دست مرغداران رسید.
وی درباره سامانه بازارگاه گفت: این سامانه برای این حجم تراکنش با مشکل روبه رو می‌شود و کندی عملیات را در پی خواهد داشت و همه کالا‌ها در بازار گاه عرضه نمی‌شوند.
وی ادامه داد: براساس ادعای مرغداران حدود 30 درصد نیاز سویای آن‌ها از طریق سامانه بازارگاه تامین شد و بیش از 50 درصد وارد شده که باید تامین می‌شد و این جزو ایرادات سامانه بازارگاه است.
طلاکش گفت: بخشی از تولید کنندگان مرغ گوشتی به دلیل عدم تامین نقدینگی از بازار خارج می‌شوند، اما در رابطه با مرغ مادر و تخم گذار که یک فرآیند 18 ماهه است به راحتی نمی‌تواند کنار گذاشته شود و با هر زحمتی باید این کار را ادامه دهد.
وی درباره قیمت تمام شده 15500 تومانی گوشت مرغ گفت:بر اساس قیمت ستاد تنظیم بازار برای مرغ زنده در مرغداری 10500 تومان و برای مصرف کننده 15500 تومان می‌باشد.
او افزود: نامه‌ای که به ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت ارسال شد قیمت مرغ زنده حدود 12300 تومان و برای تخم مرغ نزدیک به 10 هزار تومان بود، ولی بعد توسط ستاد تنظیم بازار این قیمت‌ها تغییر پیدا کرد.
وی افزود: در 6 ماهه دوم سال گذشته براساس اصرار تنظیم بازار باید 125 میلیون جوجه ریزی اتفاق می‌افتاد که در دی وبهمن به 135 میلیون رساندند که متاسفانه آثار آن در شروع سال 99 با ضربه بسیار شدید به تولید کنندگان همراه شد، چون کرونا را همراه با کاهش مصرف در کشور داشتیم.
دبیر انجمن ملی طیور ایران ادامه داد: تولید به نسبت موجودی نهاده و امکان تامین نهاده که با تضمین بانک مرکزی باشد باید تنظیم شود و تشکل‌ها حضوری پررنگ تری داشته باشند و همچنین براساس مطالعات، تولید باید به صورت زنجیره‌ای انجام شود که در صورت اتفاق در تولید، بهره وری بسیار بالایی خواهیم داشت.
حسن مهربانی یگانه، استاد دامپروری دانشگاه تهران هم گفت: سیاست گذار تحلیلی از بازار و تولید ندارد.
وی افزود: مرغداران به محض جوجه ریزی باید خوراک به آن‌ها تحویل داده شود، ولی حدود یکماه طول می‌کشد تا خوراک به دست مرغداران برسد که بر این اساس نیاز خود را باید از بازار تهیه کنند.
او ادامه داد: در صورت درست بودن این سامانه، سویای 14 هزار تومانی و ذرت حدود 4 هزار تومانی معنایی ندارد و سامانه بازارگاه استرس بسیار شدید را وارد کرده است.
مهربانی گفت: حدود 6 ماه می‌شود که تولید کنندگان جوجه یکروزه با خطر رو به رو شده اند و تولید کنندگان اقدام به این کار نمی‌کنند.
وی درباره قیمت فعلی تمام شده مرغ گفت: این قیمت به هیچ وجه برای مرغداران به صرفه نیست و فروشندگان مرغ زنده حدود 2500 تومان زیان می‌دهند و مرغداران زیان سنگینی را متحمل می‌شوند.
او افزود: قیمت تمام شده‌ای که وزارت جهاد و وزارت صمت محاسبه می‌کنند غیر کارشناسی است.
مهربانی گفت: در 6 ماهه گذشته، تولید جوجه کشور بیش از هزار میلیارد تومان زیان تصمیمات نادرست معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی را داده است.
وی درباره راهکار و سیاست درست در تولید افزود: باید ارز 4200 تومانی حذف شود.
امید گیلانپور معاون توسعه صنایع تبدیل و کسب و کار‌های کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی هم گفت: در وزارت صمت نسخه بازارگاه 2 ارائه شده است و این سامانه آماده تخصیص نهاده‌ها بین تولید کنندگان دام و طیور کشور است.
وی افزود: در نسخه جدید سامانه بازارگاه 11 تغییر جدید اتفاق افتاده و بسیاری از مشکلات که در نسخه قبلی این سامانه بود حل شده است.
او ادامه داد: در سامانه جدید بازارگاه، مرغ مادر از 2 روز آینده تخصیص نهاده‌ها را بصورت سیستمی خواهد گرفت و زنجیره‌های تولید به آن‌ها اضافه خواهد شد و در مرحله بعدی دامداری‌های صنعتی شیری و گوشتی و در نهایت تولید کنندگان منفرد در داخل سامانه تخصیص نهاده‌های خود را خواهند گرفت.