معتادان دوگانه سوز نتیجه سوءمصرف متادون
متادون درمانی هرچند برای درمان اعتیاد و تحت نظارت سازمان بهزیستی و علوم پزشکی وارد کشور شد، اما این روش درمان دردی شده است که در کمین جامعه نشسته و افراد زیادی را تهدید می‌کند.
به گزارش ایمنا، درمان و ترک اعتیاد همواره دغدغه بسیاری از خانواده‌های معتادان بوده است، دغدغه‌ای که کمتر موفقیت‌آمیز بوده و همه راهکارهایی که برای درمان آن در نظر گرفته‌شده به درهای بسته خورده است. متادون درمانی در دو دهه گذشته برای درمان اعتیاد مطرح شد و این به‌اصطلاح دارو اوایل سال ۸۲ و با کاربرد درمان به‌صورت گسترده وارد چرخه پدیده اعتیاد کشور شد، درمانی که به‌منظور کاهش آسیب و کنترل بیماری‌هایی مانند ایدز و هپاتیت و از بین بردن چهره ناخوشایند استفاده ادوات مختلف توسط معتادان موردتوجه قرار گرفت و دارای اشکال مختلفی از جمله شربت، قرص‌های پنج، ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرمی و آمپول‌های پنج و ۱۰ میلی‌گرمی است. این روزها دسترسی آسان به اشکال مختلف متادون چالشی است که در کمین جامعه نشسته، کودکان زیادی به دلیل استفاده از متادون به‌صورت ناخواسته مسموم و حتی جان‌باخته‌اند. شاید باید بپذیریم با این روش، متادون نیز نوعی اعتیاد اما سفید است که افراد معتاد تحت نظر پزشک، پرستار و روانشناس ماده مخدر کنترل‌شده مصرف می‌کنند، این مسئله را علی‌اکبر ابراهیمی، کارشناس مسئول معاونت امور پیشگیری و اعتیاد بهزیستی استان اصفهان در حالی
تائید می‌کند که از فعالیت ۵۹ مرکز ترک اعتیاد در استان اصفهان با تجویز متادون خبر می‌دهد و می‌گوید: معتادان به‌صورت داوطلبانه برای ترک اعتیاد مراجعه می‌کنند و در این مراکز تحت نظر پزشک، پرستار، روانشناس و مددکار متادون درمانی را انجام می‌دهند. او اظهار می‌کند: مجوز این مراکز از سازمان بهزیستی است و داروی متادون را از علوم پزشکی تأمین می‌کنیم.
نظارتی بر توزیع متادون نیست
همچنین رضا روزبهانی، متخصص پزشکی اجتماعی با اشاره به اینکه ترک اعتیاد با متادون مخالف و موافق دارد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: برخی اشخاص استفاده از متادون برای درمان اعتیاد را با نام اعتیاد سفید معرفی می‌کنند و با دلایل علمی و اجتماعی مخالف استفاده از این روش درمانی هستند. او اضافه می‌کند: نیروی انتظامی با اعتیاد سفید مخالف است و اگر محموله‌های شربت و قرص متادون را کشف کند آن را معدوم می‌کند. این متخصص پزشکی اجتماعی می‌افزاید: مصرف متادون باید تحت نظارت بهزیستی و علوم پزشکی انجام شود و چنانچه این دارو در بازار آزاد به فروش برسد آسیب‌های فراوانی را به دنبال دارد. این عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اضافه می‌کند: اکنون حدود هشت هزار مرکز ترک اعتیاد در کشور وجود دارد و با آمار تقریبی اگر هر مرکزی تعداد ۱۰۰ نفر را برای درمان ثبت‌نام کرده باشد، اکنون بیش از ۸۰۰ تا یک‌میلیون نفر در کشور در حال مصرف متادون برای درمان اعتیادشان هستند. او معتقد است که متادون برای درمان اعتیاد داروی خوبی است، اما بعضی‌اوقات بیماران از آن استفاده نابجا کرده و زمانی که مصرف دارو باید کم شده و با دوز پایین‌تری استفاده شود معمولا
این اتفاق نمی‌افتد و مصرف متادون قطع نمی‌شود. او ادامه می‌دهد: اکنون در کشور در زمینه توزیع متادون در بازار نظارت دقیقی وجود ندارد، افرادی که مواد مخدر سنتی استفاده می‌کنند برای ترک این مواد به مصرف متادون روی می‌آورند و این ماده اعتیادآور به‌منظور درمان بیمار است و هرگونه سوءاستفاده در این زمینه آسیب‌هایی را به دنبال دارد.
متادون معتادان را دوگانه‌سوز می‌کند
همچنین مرتضی پدریان، آسیب‌شناس اجتماعی می‌گوید: استفاده از متادون را به این دلیل اعتیاد سفید می‌نامند که با این روش میزان آسیب‌های اجتماعی حضور معتادان در جامعه کاهش‌یافته و افراد را از چرخه اعتیاد به مواد مخدر آسیب‌زا و مضر دور کرده و به سمت مواد نگه‌دارنده پیش می‌برد. او این نگه‌دارنده‌ها را به دو نوع آگونیست و آنتاگونیست تقسیم کرده و ادامه می‌دهد: هدف از تجویز این مواد در واقع جلوگیری و کنترل گرایش به سمت مصرف مواد مخدر زیان‌آوری مثل هروئین، شیشه و تریاک است. به گفته پدریان، طرح این دیدگاه بر این اساس بوده که متخصصان معتقد هستند که اعتیاد پدیده درمان شدنی نیست، با تکیه بر این دیدگاه هدف این است فرد مصرف‌کننده به سمت یک چرخه مصرف مواد کمتر آسیب‌زا هدایت شود. این جامعه‌شناس تأکید می‌کند: متادون درمانی شبه افیون است و نوعی آگونیست ساختاری مواد مخدر سنتی بویژه تریاک را دارد که با حالت تسکین دهندگی سندرم محرومیتی را از بین می‌برد. او ادامه می‌دهد: دسته دیگر اعتیادهای سفید استفاده از آنتاگونیست‌ها مثل نالترکسون و نالوکسان یا استفاده از بوپر یا بوپرنورفین یا ب ۲ است که جزو مواد مخدری هستند که سیستم رسمی کشور
به‌وسیله مراکزی در اختیار مصرف‌کنندگان مواد مخدر قرار می‌دهد تا میزان خطرات آسیب‌های ناشی از مصرف مواد مخدر را کاهش دهد. به گفته این آسیب‌شناس اجتماعی؛ سن خاصی برای مصرف این نوع مواد وجود ندارد، همه افرادی که به سمت مراکز ام ام تی (MMT) هدایت شدند احتمال ابتلا به این عارضه را دارند و معتقدم که این اشخاص دوگانه‌سوز شده که علاوه بر مصرف متادون یا بوپر یا نالترکسون مواد مخدر را هم استفاده می‌کنند. این استاد دانشگاه اصفهان درباره آسیب‌های اعتیاد سفید، اظهار می‌کند: میزان ماندگاری این نوع مواد مخدر در بدن معتادان بالاتر از دیگر مواد مخدر است و افراد معتاد به این نوع مواد معمولا درمان سخت‌تری خواهند داشت و میزان سندرم محرومیت آن قوی‌تر از مواد مخدری مثل تریاک و هروئین است. پدریان ادامه می‌دهد: سیستم متادون درمانی تحت نظارت سازمان‌های غذا و دارو و بهزیستی کشور انجام می‌شود، در اصل باید در متادون درمانی و مصرف این نوع مواد کنترل صورت گیرد. این جامعه‌شناس تصریح می‌کند: عده‌ای معتقد هستند که اعتیاد درمان شدنی نیست و به سمت چرخه نگه‌دارندگی روی آوردند و در ایران شکل قالب بیش از ۹۹ درصد مصرف‌کنندگان و نظریه‌های حاکم
بر مصرف اعتیاد سفید ساختار نگه‌دارندگی را داشته و ساختار درمانی ندارد. او درباره راه‌حل برای کاهش این نوع اعتیاد در جامعه می‌گوید: با ساختار فکری کنونی جامعه نمی‌توان این نوع اعتیاد را کاهش داد، اما اگر تغییر ساختار فکری جامعه رخ دهد می‌توان به کاهش آن در جامعه امیدوار بود. پدریان توضیح می‌دهد: ساختار نگرشی مسئولان جامعه به اعتیاد یک ساختار نگرشی درمان‌ناپذیر است و اعتیاد را درمان‌پذیر نمی‌دانند. در واقع اشخاص فعال این حوزه که تصمیم گیر هستند آشنایی کاملی با چرخه اعتیاد ندارند و نگرش آنها به این مشکلات جامعه سنتی است.