جزئیات دادگاه جنجالی ایران
دادگاه جنجالی تعلیق فدراسیون جودو بالاخره بعد از ماه‌ها انتظار، چهارشنبه هفته گذشته در لوزان سوئیس برگزار شد. درست یک سال قبل بود که فدراسیون جهانی جودو به‌دلیل دخالت‌های سیاسی در ورزش که به موضوع عدم رویارویی ورزشکاران ایرانی با اسرائیلی‌ها برمی‌گردد، جودوی ایران را به‌طور موقت از حضور در کلیه میادین بین‌المللی تعلیق کرد.
بعد از این اتفاقات فدراسیون جودو به دادگاه بین‌المللی حکمیت ورزش (CAS) شکایت برد تا این پرونده در آنجا مورد رسیدگی قرار بگیرد. درحالی‌که خیلی‌ها پیش‌بینی می‌کردند با توجه به شهود ایرانی که فدراسیون جهانی جودو برای این دادگاه در نظر گرفته، طرف ایرانی بازنده خواهد بود، اما CAS فعلا رأیی درباره تعلیق نهایی جودوی ایران صادر نکرده؛ موضوعی که باعث شده فرصت مجددی در اختیار دو طرف قرار بگیرد تا مشکلات پیش‌آمده را رفع و رجوع کنند. با این حال و پس از اتمام این دادگاه بحث‌برانگیز، کمتر جزئیاتی از آن به بیرون درز کرده است. البته این به آن معنی نیست که اطلاعاتی از این دادگاه در دست نباشد. در زیر تلاش شده به بخش مهمی از اتفاقات رخ‌داده در دادگاه که در لوزان سوئیس برگزار شد، اشاره شود.
8 صبح، شروع دادگاه
جلسه رسیدگی به شکایت فدراسیون جودوی ایران از فدراسیون جهانی جودو، بر اساس رأیی که کمیته انضباطی فدراسیون جهانی جودو صادر کرده بود، از ساعت هشت صبح آغاز شد و به مدت 9 ساعت ادامه پیدا کرد. هیئت ایرانی روز سنگینی را به لحاظ کاری پشت سر گذاشتند؛ چراکه با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع، 9 ساعت جلسه دادگاه به درازا کشید و فقط ۲۰ دقیقه برای صرف ناهار تعطیل شد. البته دادگاه بین‌المللی حکمیت ورزش از قبل زمان این دادگاه را به مدت هشت ساعت اعلام کرده بود.
شهود و وکلای طرفین
دادگاه جودوی ایران در حالی برگزار شد که از ایران هیئتی شش‌نفره در آن حضور پیدا کردند تا دفاعیات خود را مطرح کنند. محمدرضا داورزنی و نصرالله سجادی، دو مقام ارشد ورزش کشور، به ترتیب به‌عنوان نماینده‌های وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک در این جلسه حاضر شدند.
داورزنی سال گذشته در معاونت قهرمانی وزارت ورزش و جوانان مشغول به کار بود. آن زمان گفته شد او یکی از افرادی بوده که در مسابقات جودوی قهرمانی جهان 2019 توکیو در تماس تلفنی با سعید ملایی به این ورزشکار هشدار داده نباید مقابل جودوکار اسرائیلی روی تاتامی برود. مجید زارعیان، سرمربی تیم ملی جودو در رقابت‌های 2019 قهرمانی جهان، آرش میراسماعیلی، رئیس فدراسیون جودو، وکیل و دستیار وکیل این پرونده نیز از دیگر نمایندگان ایران در این دادگاه بودند.
طرف مقابل دعوی فدراسیون جهانی جودو بود که آنها نیز با شش نفر در CAS حاضر شده بودند. از شش نفر مذکور در تیم فدراسیون جهانی جودو، سه نفر ایرانی بودند که علیه ایران شهادت دادند. مهم‌ترین این شهود سعید ملایی، قهرمان سابق جهان بود که تعلیق فدراسیون جودو به خاطر باخت عامدانه‌اش مقابل جودوکار گرجستان برای عدم رویارویی با نماینده اسرائیل بود. ملایی بعد از مسابقات توکیو به ایران بازنگشت و صراحتا به فدراسیون جهانی اعلام کرد به اجبار در این رویداد متحمل شکست شده است.
به غیر از ملایی، وحید سرلک، قهرمان سابق جودوی ایران و محمد منصوری، سرمربی پیشین تیم ملی جودو نیز در این دادگاه حاضر شدند. سرلک و منصوری در اعتراض به سیاست عدم مبارزه با ورزشکاران اسرائیلی در اروپا پناهنده شدند. سه شهود دیگر فدراسیون جهانی جودو، نفرات خارجی بودند که به خاطر ویروس کرونا از طریق ویدئوکنفرانس در این جلسه صحبت کردند. البته «ماریوس ویزر»، رئیس فدراسیون جهانی جودو که ماجرای حذف جودوی ایران از مجامع و میادین بین‌المللی را کلید زد نیز در دادگاه CAS شرکت داشت و دو ساعت پایانی جلسه به جمع حاضران اضافه شد.
او درخواست صحبت در این دادگاه را داشت که با مخالفت هیئت ایرانی مواجه شد؛ چراکه به آرش میراسماعیلی، رئیس فدراسیون ایران، اجازه صحبت‌کردن داده نشده بود. در نهایت با توافقی که صورت گرفت، به هر دو رئیس فرصت صحبت‌کردن داده شد؛ ویزر از سوی فدراسیون جهانی صحبت کرد و آرش میراسماعیلی هم ازسوی فدراسیون جودوی ایران. میراسماعیلی در بخشی از صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که حق 9 هزار جودوکار بی‌گناه دیگر در ایران با چنین تصمیماتی پایمال شده و البته باشگاه‌ها هم دچار مشکلات زیادی شده‌اند.
اتفاق ناخواسته
این دادگاه البته یک اتفاق غیرقابل پیش‌بینی هم داشت که مربوط به گفت‌وگوی دوستانه بین میراسماعیلی و ویزر بود. پیش از این به نظر می‌رسید دو طرف با دلایل مشخصی که دارند مهیای شنیدن رأی نهایی دادگاه باشند، ولی به نظر می‌رسد اقدام میراسماعیلی و ویزر روی نتیجه رأی دادگاه تأثیر مستقیم داشته است؛ به‌طوری که باعث شد رأی سه قاضی این دادگاه تغییر کند و روند دادگاه شکل امیدوارکننده‌تری به خود بگیرد.
اگرچه پیش از این گفته می‌شد میراسماعیلی و ویزر رابطه تیره‌ای با یکدیگر دارند، اما در این دادگاه مذاکرات رضایت‌بخشی بین آنها شکل گرفت که باعث شد دادگاه به طرفین 30 روز مهلت بدهد تا مشکلات موجود را به‌صورت مسالمت‌آمیز برطرف کنند. از قرار، ویزر و میراسماعیلی در وقت استراحت دادگاه، جلسه کوتاهی با هم داشتند که انعکاس آن به دادگاه، روی نتیجه نهایی تأثیر زیادی داشت. حالا تنها یک توافق منطقی می‌تواند جودوی ایران را از خطر تعلیق دائمی نجات دهد؛ در غیر این صورت، این دادگاه بین‌المللی حکمیت ورزش است که درباره ایران تصمیم‌گیری می‌کند.
امیدواری طرف ایرانی
آرش میراسماعیلی، رئیس فدراسیون جودوی ایران، بعد از اتمام دادگاه در صحبت‌های کوتاهی به روند حاکم بر دادگاه CAS واکنش نشان داد و گفت: «جلسه دادگاه روند طبیعی داشت و انتظار من این بود که سنگین‌تر باشد، اما بر اساس برنامه پیش رفت و هیئت ایران عملکرد خوبی داشت. وکلای ما بسیار خوب عمل کردند و از سوی دیگر وزن هیئت ما با توجه به حضور داورزنی و سجادی بالاتر از طرف مقابل بود. واقعا نمی‌توان درباره سرانجام این دادگاه پیش‌بینی خاصی را ارائه کرد، قطعا در تهران جلساتی را برگزار می‌کنیم تا تصمیم‌گیری‌های نهایی را داشته باشیم. باید با فدراسیون جهانی مذاکره کنیم و امیدوارم در نهایت این پرونده به نفع جودوی ایران تمام شود. درباره مفاد مذاکرات با ویزر نمی‌توانم توضیحی بدهم، اما واقعا مذاکره بسیار خوب و دوستانه‌ای با یکدیگر داشتیم. موارد مختلفی به بحث گذاشته شد و هدف رسیدن به بهترین راه‌حل ممکن بود. به هر شکل ما زیرمجموعه فدراسیون جهانی جودو هستیم و فارغ از اینکه چه رأیی به نفع ما یا به ضرر ما باشد باید با فدراسیون جهانی جودو تعامل و همکاری داشته باشیم. امیدوارم در نهایت با فدراسیون جهانی برای کمک به جودوی ایران به تفاهم
برسیم».
ناگفتنی‌های دادگاه
بر اساس خبری که از سوی ساعد وکیل، وکیل پرونده جودوی ایران، در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت، CAS بعد از بررسی پرونده و شنیدن نقطه‌نظرات شهود، با وجود آمادگی برای اعلام رأی، این فرصت را به رؤسای فدراسیون جهانی جودو و ایران داد تا چنانچه بتوانند ظرف کمتر از ۳۰ روز به توافق و تفاهم دست پیدا کنند، دادگاه تفاهم را مبنای رأی خودش قرار بدهد؛ در غیر این صورت دادگاه روند رسیدگی خودش را تکمیل و رأی خودش را اعلام خواهد کرد. اما آنچه از این دادگاه بیرون نیامد، اظهاراتی بود که از سوی وکلا و شهود حاضر مطرح شد؛ اینکه آیا هیئت ایرانی دفاع خوبی از خود ارائه دادند یا خیر؟ وکیل دراین‌باره می‌گوید: «به لحاظ قانون دیوان داوری ورزش، ارائه توضیحات و جزئیات بیشتر درباره مقررات دادرسی چون به صورت غیرعلنی است، باید محرمانه باقی بماند؛ بنابراین در این مرحله امکان ارائه توضیحات بیشتر برای حفظ مصلحت پرونده وجود ندارد».
هیئت ایرانی حاضر در CAS در حالی تمایلی ندارند مکالمات و دفاعیات خود را در دادگاه بین‌المللی حکمیت ورزش بازگو کنند که معتقدند مطرح‌کردن آن در رسانه‌ها به ضرر این پرونده تمام می‌شود؛ ضمن اینکه به لحاظ کاری هم این اقدام را غیرحرفه‌ای عنوان می‌کنند. با این شرایط و با استناد به صحبت‌های میراسماعیلی و وکیل پرونده به نظر می‌رسد کورسوی امیدی برای گرفتن رأی پیروزی در این دادگاه و فرار برای رهایی از خطر تعلیق دائمی فدراسیون جودو وجود داشته باشد؛ هرچند نباید فراموش کرد انتقادهای تندی که مسئولان ورزش ایران در این مدت علیه شخص ویزر مطرح کردند، بی‌شک به ضرر فدراسیون جودو بوده است.
وزیر ورزش و رئیس کمیته ملی المپیک در طول یک سالی که جودو محروم بوده، مدعی بودند ویزر رابطه نزدیکی با اسرائیل دارد و با دسیسه و توطئه، باعث تعلیق فدراسیون جودوی ایران شده است.
اینها همه در حالی است که مسئولان ورزش ایران اعتقاد دارند مبارزه‌نکردن با ورزشکاران اسرائیلی به اعتقاد خود ورزشکاران ایرانی برمی‌گردد و هیچ اهرم فشاری از سوی مسئولان روی آنها برای انجام چنین کاری نیست.
وکلای ایران خوب دفاع کردند؟
همان‌طورکه عنوان شده رأی نهایی دادگاه عالی ورزش، CAS، درباره پرونده بحث‌برانگیز محرومیت موقت فدراسیون جهانی جودو یک ماه دیگر صادر می‌شود؛ البته باز هم همان‌طورکه در مطلب اصلی عنوان شد اگر فدراسیون جودوی ایران با فدراسیون جهانی جودو در بازه زمانی یک ماهه به توافق برسند، رأی نهایی دادگاه حکمیت ورزش بر مبنای همان توافق خواهد بود. تا قبل از رسیدن به توافق نهایی یا رأی نهایی اما به نظر می‌رسد هر دو طرف این پرونده تصور می‌کنند دست بالا را دارند؛ وکلای ایرانی فدراسیون ایران از یک‌سو و نمایندگان فدراسیون جهانی جودو هم از سوی دیگر.
با این حال، از صحبت‌های مطرح‌شده در دو جبهه کاملا مشخص است که ضدونقیض‌های زیادی وجود دارد؛ همان‌قدر که وکلای ایرانی امیدوار به برگشتن رأی و رفع محرومیت جودوی ایران هستند، آنهایی که طرف فدراسیون جهانی جودو را گرفته‌اند، می‌گویند دادگاه حکمیت ورزش، فدراسیون جودو ایران را به صورت دائمی تعلیق می‌کند.
در این بین، وحید سرلک، جودوکار سابق تیم ملی ایران که به‌عنوان یکی از سه شهود ایرانی در دادگاه حاضر شده بود تا بگوید به اجبار تن به شکست داده تا به رقبای اسرائیلی نخورد، صحبت‌هایی را با دویچه‌وله انجام داده که جو حاکم بر دادگاه را توصیف کرده و البته گفته است که رأی نهایی این پرونده به سود آنها و به ضرر فدراسیون جودوی ایران خواهد بود. سرلک، سرمربی کنونی تیم جودوی باشگاه JC مونشن‌گلادباخ در بوندسلیگای آلمان و همچنین سرمربی تیم ملی جودوی تاجیکستان درباره دادگاه می‌گوید: «وکلای ایرانی سؤالات خیلی زیادی از ما مطرح کردند به این امید که با این پرسش‌های متعدد ما را عصبانی کنند تا از اصل داستان دور شویم. تصور آنها این بود که با پرسش‌های فراوان می‌شود از حقیقت فرار کرد. آنها تصور می‌کردند اگر پرسش‌هایشان را با سؤالات بلند مطرح کنند، دادگاه حق را به آنها می‌دهند ولی ما حقیقت را گفتیم و من فکر می‌کنم رأی دادگاه به سمت حقیقت باشد».
در دادگاه مذکور سه قاضی با ملیت‌های سوئیسی، ایتالیایی و ایرانی حضور داشته‌اند و به عقیده سرلک حضور همین سه قاضی برجسته که یکی از آنها رئیس پارلمان کنونی اروپا است، باعث شده بود تا جو دادگاه حسابی سنگین باشد.
اگر وکلای ایرانی ادعا کرده‌اند کارشان را به خوبی انجام داده‌اند، سرلک اما نظر دیگری دارد و می‌گوید اتفاقا ضعف وکلای ایرانی در این پرونده مشهود بود.
او درباره یکی، دو اشتباه وکلای ایرانی هم حرف می‌زند و می‌گوید: «وکلای تیم ایران مرتکب اشتباهات زیادی شدند. این نکته غیرمنتظره بود. به عنوان مثال آنها سؤالی را که می‌خواستند از محمد منصوری (سرمربی سابق تیم ملی جودو ایران)، دیگر شاهد حاضر در دادگاه بپرسند، گم کرده بودند و حدود سه دقیقه دنبال پیداکردن آن سؤال بودند. همچنین آنها می‌خواستند یک پیام صوتی من را که به آقای زارعیان (سرمربی تیم ملی جودوی ایران) فرستاده بودم، پخش کنند اما به‌جای این فایل صوتی، اشتباهی پیغام صوتی محمد منصوری را پخش کردند. این اشتباهات برای یک وکیل در این حد، تأسف‌بار است».