چه کسی قیمت مرغ و تخم‌مرغ را بالا می‌برد؟
تخم‌مرغ یکی از کالاهایی است که به‌عنوان تأمین‌کننده پروتئین ارزان شناخته می‌شود، اما افزایش قیمت این کالا در بازار باعث شده کاربران فضای مجازی نسبت به این گرانی‌ها واکنش نشان دهند و با زبان طنز بیان کنند تخم‌مرغ دیگر غذای فقرا نیست و فقط در سفره‌های اشرافی یافت می‌شود.
قیمت هر شانه تخم‌مرغ در ابتدای تابستان حدود 23 هزار تومان بود، اما حالا باقیمتی حدود 35 هزار تومان به دست مردم می‌رسد. چندی پیش خبری در رسانه‌ها منتشر شد که برخی واحدهای مرغداری برای این‌که خوراک دامشان را در بازار آزاد بفروشند، مرغ‌ها را با گاز خفه می‌کنند تا نهاده‌هایی را که در اختیار دارند باقیمت بازار آزاد بفروشند؛خبری که البته از سوی فعالان و تولیدکنندگان این صنعت تکذیب شد.
فعالان این صنعت معتقدند افزایش قیمت خوراک طیور، قیمت تمام‌شده این محصول را افزایش داده و دلیل اصلی گرانی‌ها در ماه‌های اخیر این موضوع است. بررسی‌های خبرنگار جام جم نشان می‌دهد در شش‌ماهه نخست سال جاری چیزی حدود چهار میلیون و 880 هزار تن خوراک طیور وارد کشور شده است. این در حالی است که نیاز این صنعت در مدت یادشده حدود سه میلیون تن بوده است. درواقع میزان واردات نه‌تنها کم نبوده بلکه روی کاغذ، کشور با مازاد نهاده‌های طیور نیز مواجه بوده است.
ارز دولتی در بازار آزاد
فرزاد طلاکش، دبیر کل کانون مرغ تخم‌گذار ایران بابیان این‌که 76درصد قیمت تخم‌مرغ مربوط به خوراک مرغ است می‌گوید: 76درصد هزینه‌ها در قیمت تمام‌شده مرغ و تخم‌مرغ را خوراک آن تشکیل می‌دهد. از طرفی با توجه به این موضوع که قیمت خوراک طیور طی سه ماه گذشته افزایش پنج برابری داشته، قیمت مرغ و تخم‌مرغ هم گران شده است. دبیر انجمن ملی طیور ایران به نیاز خوراک طیور در شش‌ماهه نخست سال اشاره کرد و افزود: نیاز صنعت مرغداری کشور در شش‌ماهه نخست سال جاری حدوداً سه میلیون و 30 هزار تن بوده است.
این در حالی است که بر اساس آمارها، از ابتدای سال جاری تا پایان شهریور، چهار میلیون و 880 هزار تن خوراک طیور وارد کشور شده است. موضوعی که نشان می‌دهد واردات این نهاده‌ها بیش از نیاز مصرف داخلی بوده است. از سوی دیگر درحالی‌که کشور به واردات یک‌میلیون و 300 هزار تن سویا نیاز دارد تاکنون یک‌میلیون و 25 هزار تن به‌صورت کنجاله و دانه سویا وارد کشور شده است.
به گفته وی، همه خوراک دام و طیور با ارز 4200 تومانی وارد کشور می‌شود و مشخص نیست این کالا چطور سر از بازار آزاد درمی‌آورد؟ قیمت هر کیلو سویا 2700 و ذرت 1650 تومان است و باید با این نرخ به دست مرغداران برسد. این در حالی است که سویا درحال‌حاضر با نرخ 12هزار تومان و ذرت با قیمت 3200 تومان در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد. با این شرایط افزایش قیمت‌های رخ‌داده هم طبیعی است چراکه هزینه‌های تولید به‌شدت افزایش یافته است.
طلاکش با بیان این‌که واردات خوراک دام و طیور به‌صورت منظم انجام نشده‌است گفت: مرغداران روزانه باید خوراک طیورشان را تامین کنند.
علی‌رغم این‌که شرکت پشتیبانی امور دام از ذخایر استراتژیک خود به این واحدهای صنعتی خوراک تزریق کرده اما به‌رغم انجام این کار باز هم پاسخگوی نیاز تولیدکنندگان نبوده است که همین موضوع باعث شد تقاضا برای خوراک طیور زیاد شده و نرخ این کالا در بازار آزاد یکباره افزایش یابد. وی به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این‌که چرا خوراک دام و طیور در کشور تولید نمی‌شود پاسخ داد: ذرت و سویا محصولات بسیار آب‌بری هستند و در ایران زمین مناسب برای کشت این محصولات وجود ندارد یا بسیار کم است. از سوی دیگر نیاز سالانه ایران برای خوراک طیور بیش از شش‌میلیون تن است که ایران هم مانند بسیاری از کشورهای دیگر تصمیم گرفته برای تامین این نیاز، بخش قابل‌توجهی از آن را از طریق واردات تامین کند.
دبیر انجمن ملی طیور ایران ادامه داد: اغلب نهاده‌های وارداتی ایران از کشورهایی چون برزیل، اکراین، روسیه و هندوستان تامین می‌شود. با این حال عمده واردات از کشور برزیل است که دلیل اصلی آن کیفیت بالاتر ذرت و سویای برزیل نسبت به سایر کشورهای صادرکننده این نهاده است.
طلاکش به پرسش جام‌جم در این‌باره که خرید ایران مستقیما از کشور برزیل انجام می‌شود یا خیر پاسخ داد: چند شرکت بزرگ جهانی هستند که همه تولیدات خوراک دام کشورها را به‌صورت عمده خریداری می‌کند. ایران هم مانند کشورهای دیگر برای خرید نیاز خود به این شرکت‌ها مراجعه می‌کند.
تخم‌مرغ گران نیست!
دبیرکل کانون مرغ تخم‌گذار ایران درباره گرانی تخم‌مرغ و تداوم آن به‌رغم وعده‌های مسؤولین مبنی بر کاهش قیمت تخم‌مرغ گفت: تخم‌مرغ گران نیست و نباید این گونه تلقی شود که قیمت تخم‌مرغ گران است. قیمت هر کیلو تخم‌مرغ 14هزار و 900 تومان است که اگر 20درصد به آن اضافه شود قیمت مصرف‌کننده تعیین می‌شود. حالا اگر دولت نهاده‌ها را از طریق ارز 4200 تومانی به مرغداران تخم‌گذار عرضه کند قیمت هر کیلو تخم‌مرغ به 10هزار و 800 تومان کاهش خواهد یافت.
به گفته وی، هر شانه تخم‌مرغ بین یک‌کیلو و 800 تا یک‌کیلو و 900 گرم است که اکنون با قیمت 35هزار تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
افزایش 50درصدی قیمت مرغ نسبت به ابتدای سال
هر کیلو گوشت مرغ در بهار امسال با نرخ 14هزار تومان به دست مصرف‌کننده می‌رسید اما حالا با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان عرضه می‌شود که نشان‌دهنده افزایش حدودا 50درصدی قیمت مرغ طی چند ماه گذشته است.
هرچند فعالان این صنعت معتقدند همه نهاده‌های دام و طیور مرغداری‌شان با ارز 4200تومانی تامین نمی‌شود و قیمت تمام‌شده هر کیلو مرغ 18هزار و 500تومان است و ستاد تنظیم بازار با قیمت‌های سلیقه‌ای باعث زیان مرغداران شده است.
محمد یوسفی، رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ گوشتی با بیان این‌که اکنون قیمت مرغ در میادین میوه و تره‌بار 15هزار و 500تومان است به جام‌جم گفت: تولیدکنندگان مرغ گوشتی بخشی از نیاز خوراک طیور را باید از بازار آزاد تامین کنند که اگر همه این خوراک با ارز دولتی به دست تولیدکنندگان برسد قیمت هر کیلو مرغ 18هزار و 500تومان است اما ستاد تنظیم بازار قیمت‌های پایین‌تر را برای این کار در نظر گرفته است.
وی افزود: مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام چندی پیش اعلام کرد 700هزار تن سویا کسری داریم که این کسری قطعا به مشکل تولیدکنندگان می‌افزاید. اگرچه قیمت سایر کالاهای اساسی از ابتدای سال رشدی دوبرابری داشته است اما مرغ و تخم‌مرغ رشد اندکی را تجربه کرده و درحال‌حاضر چندان هم گران نیستند.