هنر ۲۰۰ ساله گلپایگان رو به فراموشی است
گیوهدوزی یکی از صنایع دستی گلپایگان است که بیش از ۲۰۰ سال پیشینه دارد که با ورود پاپوشهای جدید و کم شدن کشاورزی در شهرستان این حرفه کم رونق شده است.
به گزارش ایمنا از شهرستان گلپایگان، صنایع دستی تلفیقی از ذوق، خلاقیت هنری، مهارت فنی، مواد اولیه طبیعی و بومی و باور انسان است. صنایع دستی با تکیه بر پیشینه تاریخی، ویژگی اقلیمی و طبیعی محیط زندگی و فرهنگ تولیدکننده و مصرف کننده ساخته میشود و به همین دلیل اینگونه مصنوعات را کالاهای فرهنگی میدانند و یکی از عوامل استمرار تولید و نهایتاً بقای هنرهای سنتی و صنایع دستی هر منطقه حمایت از تولید کننده آن است.
گیوهدوزی سابقهای بسیار طولانی دارد و پیشینه تاریخی آن به زمان قاجار برمیگردد. در طول تاریخ با گرایش مردم به شهرنشینی و صنعتی شدن جوامع و وارد شدن کفشهای صنعتی از اهمیت این رشته صنایع دستی کاسته شد.
اکنون در میان هجوم انبوه کفش های صنعتی کریم علی کاظمی هنوز هم نخ و سوزن در دست گرفته است تا این هنر را زنده نگه دارد. او که تنها گیوه دوز گلپایگانی است به خبرنگار ایمنا می گوید: ۶۰ سال است که در کار گیوه دوزی فعالیت می کنم و تنها شاگردی که داشتم یک نفر کم توان ذهنی بود و هیچ شاگردی که این مهارت را بیاموزد، نداشته ام.
او میافزاید: بازار گیوه مشتریان خاص خود را دارد. در گذشته این هنر مشتریان بیشتری داشت و زنان هم با بافت رویه گیوه در این هنر مشارکت داشتند اما اکنون رویه و کفی آن را از تهران و نجف آباد تهیه میکنیم.
این گیوه دوز گلپایگانی میگوید: فرزندان خودم هیچگونه تمایلی به این کار نداشتند چرا که حمایتی تا کنون از کار ما نشده است.
کاظمی به میزان تولید خود اشاره می کند و ادامه می دهد: سالانه بیش از ۶۰۰ جفت گیوه تولید می کنم که بیشتر مشتریان آن کشاورزان و مسافرانی هستند که گیوه را به عنوان سوغات خریداری میکنند.
او میگوید: گیوه نوعی پاپوش تابستانی سبک و بادوام است. اما این هنر صنعت در شهرستان گلپایگان رو به فراموشی است.
هنر گیوهدوزی در گلپایگان ۲۰۰ سال قدمت دارد
مصطفی قانونی مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلپایگان نیز در خصوص این هنر رو به فراموشی به خبرنگار ایمنا میگوید: هنر گیوه دوزی در گلپایگان قدمت ۲۰۰ ساله دارد اما اکنون در این شهرستان یک نفر به تولید گیوه مشغول است.
وی میافزاید: در سالیان گذشته یک راسته بازار گلپایگان متعلق به گیوه دوزان بود که یکصد استاد گیوه دوز مشغول فعالیت بودند و با توجه به اینکه شغل اکثر مردم کشاورزی و دامداری بود؛ به دلیل استحکام بالای گیوه و خنک بودن این پاپوش، این حرفه و صنعت دستی در فصل کشاورزی رونق داشت.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلپایگان میافزاید: این هنر بومی گلپایگان است، اما به دلیل ورود پاپوشهای جدید و کم شدن کشاورزی در شهرستان این حرفه کم رونق شده است و در حال حاضر تنها یک هنرمند گیوه دوز در بازار گلپایگان مشغول فعالیت است. امروزه به دلیل استقبال نکردن مردم از پوشیدن گیوه، این هنر رو به فراموشی است.
وی تصریح میکند: اگر افرادی به آموزش گیوه دوزی علاقهمند باشند اداره میراث فرهنگی گلپایگان آمادگی پرداخت تسهیلات به متقاضیان را دارد زیرا درصدد تشویق جوانان برای آموختن این هنر بومی در راستای جلوگیری از فراموشی آن هستیم.