کودک بیمار؛ محک اخلاق پزشکی
دکتر عظیم مهرور*: بارها درباره اخلاق پزشکی شنیده و خوانده‌ایم و در مورد تعهدهای پزشکی گفتگو کرده‌ایم. آنچه که در نخستین روز از فعالیت خود به آن متعهد می‌شویم و سوگند یاد می‌کنیم تا بر آن پایبند بمانیم. در این میان، آنگاه که صحبت از کودک بیمار می‌شود، این موضوع حساسیت بیشتری می‌یابد چرا که کودک، فردی است که آینده را می‌سازد و پزشک در آینده کودک بیمار، نقش دارد. کودک بیمار یک فرد نیست، خانواده‌ای است که مفهوم آینده را همراه خود دارد. به دیگر سخن بالندگی اخلاق پزشکی در حوزه کار با کودک بیمار بسیار اهمیت دارد و حال اگر درمان، فرآیندی سخت و طولانی باشد، هر روزِ آن برای پزشک معالج تجربه‌ای فراتر از تخصص را رقم می‌زند. تجربه‌ای که اولین قدم و ساده‌ترین آن تلاش برای همدردی و عضو خانواده شدن است. به عنوان عضوی از جامعه درمان کودکان مبتلا به سرطان، گاهی با اعتراض‌هایی از سوی خانواده بیماران روبرو می‌شویم که بی‌شک با توجه به شرایط سخت روحی ایشان کاملاً قابل درک است؛ اعتراضی که در بیشتر مواقع به تفاوت در ارائه درمان به بیماران است. اما با اطمینان می‌گویم که برای پزشک تفاوت‌ها معنایی ندارد؛ او تخصص خود را به عادلانه‌ترین روش ممکن به کودکان مبتلا به سرطان ارائه می‌کند و در تلاش است تا روزهای سخت درمان برای قهرمان کوچک مبارزه با بیماری و خانواده‌های ایشان، به سلامتی برسد. پزشک می‌بایست در مواقعی دست به تصمیم‌گیری‌ها و اولویت‌بندی‌هایی با توجه به شرایط بالینی بیمار بزند که ممکن است در آن لحظه برای خانواده بیماران پذیرش آن سخت باشد اما اخلاق پزشکی در تخصص مداری آن را ایجاب می‌کند. در بیمارستان فوق‌تخصصی سرطان کودکان محک، برای ارائه شایسته‌ترین خدمات، در مسیر درمان با دیگر تخصص‌ها نظیر روان‌شناسی و مددکاری اجتماعی همراه و همقدم شدیم تا کودک و خانواده‌ا‌ش با دریافت خدمات چندتخصصی از بالاترین استانداردهای درمانی برخوردار و به تمام نیازهای روحی و روانی‌اش پاسخ داده شود؛ رفتار، اخلاق، مهربانی و نگاه فارغ از تفاوت‌ها به بیمار می‌تواند به مانند دانش و تخصص برای بهبود بیمار و امید بخشیدن به خانواده وی مؤثر باشد. روز پزشک بهانه‌ای می‌شود برای مرور دوباره ویژگی‌های خاص این حرفه و نگاهی مجدد به تعابیری که در دنیای متفاوت آن وجود دارد مانند کودک بیمار. این ظرافت‌ها را نسل من از پزشکانی نظیر دکتر پروانه وثوق بنیانگذار خون و آنکولوژی کودکان در ایران و رئیس فقید هیأت امنای محک فراگرفته‌ایم و وظیفه خود می‌دانیم آنها را به پزشکان جوان منتقل کنیم.
* رئیس بیمارستان فوق‌تخصصی کودکان مبتلا به سرطان محک