بانک‌ها از عوامل افزایش قیمت مسکن هستند/کاهش ۷۰ درصدی جابجایی مستاجران
وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که بانک‌ها یکی از عوامل افزایش قیمت مسکن هستند، گفت: دولت مردم را به حال خود رها نکرده است.
محمد اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا طرح ملی مسکن می‌تواند مشکل مشکل ایران و مستاجران را حل کند، اظهار کرد: تحولات بخش مسکن تقریبا بی ارتباط با بحث عرضه و تقاضاست. در سال 91 که بالاترین عرضه مسکن در کشور روی داده رشد جهشی قیمت مسکن اتفاق افتاده است.
وی افزود: بر اساس منحنی آمار بانک مرکزی و تحلیل‌های اقتصادی بخش اقتصاد مسکن در وزارت راه و شهرسازی از اوایل دهه هفتاد به این سو می‌بینیم نرخ دلار، طلا و یک مترمربع واحد مسکونی همپای هم افزایش یافته است. یعنی مسکن خیلی شدید از بازارهای موازی تاثیر می‌گیرد. نه تنها مسکن بلکه بسیاری از بازارهای اقتصادی متاثر از قیمت دلار است.
وی تصریح کرد: در ارتباط با تحولات اقتصادی کشور مهم‌ترین کاری که باید انجام دهیم این است تقاضا غیرمصرفی را از بازار مسکن خارج کنیم. این مسئله نیاز دارد که قوانینی را ایجاد کنیم تا فقط تقاضا در بازار مسکن مصرفی باشد. بخشی از تقاضا هم که برای حفظ ارزش پول به این حوزه می‌آید که از گذشته تا امروز اکثر افزایش قیمت‌ها متاثر از هجوم منابع در اختیار بانک‌ها و موسسات مالی بوده که چند صد واحد مسکن را خریداری کرده‌اند تا حفظ ارزش پول را انجام دهند.
وی با بیان این‌که از این طریق بانک‌ها توانسته‌اند در کسب و کارهای خود سیستم ذخیره‌سازی برای توانمندسازی ایجاد کنند، اظهار کرد:از این رو مهم‌ترین نیاز شریاط کنونی کشور این بوده که بحث ساخت و ساز مسکن را حمایت کنیم.
وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: نکته حائز اهمیت برای ما از لحاظ فلسفه وجودی و وظیفه ذاتی این است که بر اساس قانون اساسی و شرح وظایف قانونی وزارت راه و شهرسازی با برنامه‌ریزی زمینه خانه‌دار شدن مردم فراهم شود و آنها بتوانند به سهولت صاحبخانه شوند.
اسلامی اضافه کرد: این برنامه‌ریزی در قالب طرح جامع مسکن دنبال شده است. در مطالعات این طرح، خروجی آن بوده که در ارتباط با رشد تقاضا یا عقب‌ماندگی در این بخش بتوانیم مطالعات انجام شده را در قالب یک برنامه پابرجا تنظیم کنیم تا مردم در مدت معین خانه‌دار شوند.
وی ادامه داد: سالانه حدود 700 هزار ازدواج بدون در نظر گرفتن عاقبت برخی ازدواج‌ها، در کشور ثبت می‌شود. تعدادی از این زوج‌های جوان به دلیل آن در دهک‌های بالا هستند و خانواده‌های آنها استطاعت مالی دارد می‌توانند خانه مورد نیاز خود را تهیه کنند.
وی یادآور شد: حدود 300 هزار واحد مسکونی طی سال‌های اخیر ساخته شده است، تفاضل این عدد صورت مسئله ایران برای تامین مسکن است. مطابق مطالعات عدد عرضه 400 هزار واحد را استحصال کرده‌ایم که طرح ملی مسکن نیز بر این اساس طراحی شده است. این فرآیند در دستور کار قرار گرفته و ثبت‌نام گسترده 1.5 میلیون نفر انجام شد. پس از پالایش این تعداد 460 هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند. این غیر از افرادی بوده که در طرح مسکن مهر ثبت‌نام کرده‌اند.
تحویل 300 هزار مسکن به مردم
وزیر راه و شهرسازی در ادامه با اشاره به تکمیل و تحویل حدود 300 هزار مسکن به مردم،گفت: در طرح ملی مسکن در قالب سه وضعیت برای ساخت مسکن برنامه‌ریزی کرده‌ایم. یکی از این‌ها در اختیار گذاشتن زمین به صورت گروهی و انفرادی برای ساخت مسکن است. این گروه‌ها 2، 4 و حداکثر 8 نفره است که با مشارکت بنیاد مسکن اجرا می شود.عدد اولیه این قالب 130 هزاراست که تا 230 هزار واحد افزایش می‌یابد.
اسلامی اضافه کرد: بخشی از این پروژه‌ها در مرحله تحویل زمین، شماری در مرحله آماده‌سازی، بخشی از آنها در فونداسیون و تعدادی در مرحله اسکلت قرار دارد.
وی با بیان این‌که 265 هزار واحد در قالب مجتمع سازی ساخته می‌شود، افزود: در استان‌های پیشتاز حدود 6 هزار واحد طرح ملی مسکن تحویل مردم شده است و بقیه در لایه‌های مختلف پیشرفت قرار دارند.
وی با اعلام این‌که 460 هزار واحد مسکن در حال تشکیل پرونده هستند که 37 هزار واحد قراردادهای مشارکتی است به حمایت‌های دولت در زمان شیوع کرونا از اجاره‌نشین‌ها اشاره کرد و افزود: واقعیت آن است که نمی‌توانیم به مستاجران نگاه کنیم و مالکان را نبینیم. خیلی از مالکان الزاما پولدار نیستند و معیشت آنها از طریق دریافت اجاره می‌گذرد.اوایل امسال برای عدم تشدید زنجیره شیوع کرونا تمدید 3 ماه و در ادامه تمدید اجاره با سقف تعیین شده توسط ستاد مبارزه با کرونا تصویب شد.
وی اظهار کرد: در ادامه کمک ودیعه مسکن را برای مردم در نظر گرفتیم. در این برنامه 2.2 میلیون نفر ثبت‌نام کردند که پرداخت وام ودیعه به مستاجران با اولویت دریافت حقوق مشخص، خانوارهای 5 و 4 نفره و خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی در دستور کار وزارت راه قرار گرفت.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که 697144 نفر مشمول بایستی در بانک تشکیل پرونده دهند، یادآور شد: از این تعداد 268 هزار نفر به بانک معرفی شده‌اند، 182 هزار نفر تا امروز در بانک تشکیل پرونده داده‌اند. همچنین تاکنون حدود 90 هزار نفر وام را دریافت کرده‌اند.
کاهش 70 درصدی جابجایی مستاجران
اسلامی در ادامه با بیان این‌که متاسفانه تحولات نرخ ارز خیلی بازار را هیجانی کرده است، تصریح کرد: در شرایط امروز شیوع کرونا موفق شدیم از اسباب کشی اجاره‌نشین‌ها جلوگیری کنیم. بر اساس اطلاعیه صنف‌ها جابجایی‌ها 68 درصد نسبت به پارسال کاهش یافته است. برآورد وزارت راه و شهرسازی و اتحادیه املاک نیز این است که با کاهش حدود 70 درصدی جابجایی مواجه شده‌ایم که یک موفقیت است.
وی یادآور شد: برخی‌ها می‌گویند دولت فراموش کرده برای مردم خانه بسازد و آنها را به امان خدا رها کرده‌اند. این گونه اظهارنظرها ظالمانه است. پروژه‌های ساخت و ساز در سراسر کشور فعال است. در بنیاد مسکن طی یکسال 160 هزار خانه که به دلیل وقوع سیل آسیب دیده بود یا بازسازی یا احداث شده است. از این تعداد 90 هزار واحد تعمیرات اساسی داشته‌اند و 70 هزار ساخته شده است. در طول تاریخ پیروزی انقلاب چنین رکوردی نداشته‌ایم. نهضت خانه‌سازی برپا شده است و البته در تامین زمین مشکلاتی را داریم که در حال طی کردن فرآیند قانونی برای الحاق زمین جهت رفع این مشکل هستیم. نکته هم این است که صورت مسئله را پاک نکرده‌ایم و به دنبال ساخت مسکن برای گروه‌های هدف هستیم.
رد صلاحیت 95 هزار متقاضی مسکن ملی دستگاه دولتی
وی تاکید کرد: تا الان تمام تقاضاهای واقعی برای مسکن را شناسایی کرده‌ایم. یکی از نکات مهم تفاهمنامه‌های وزارت راه و شهرسازی با دستگاه‌های مختلف از جمله وزارتخانه‌های جهاد، کار، آموزش و پرورش، وزارت دفاع بوده که یک اتفاق تکمیلی و مکمل طرح ملی مسکن است. به‌عنوان مثال یکی از دستگاه‌های دولتی به وزارت راه و شهرسازی 170 هزار نفر را معرفی کرده است. به دلیل شیوع ویروس کرونا سیستم‌های الکترونیکی فعال شده و بانک‌های اطلاعاتی به هم متصل شده‌اند. توانسته‌ایم همه پایگاه‌های اطلاعاتی دولت را به هم متصل کنیم که این مسئله مشخص کرد از آن 170 هزار نفر معرفی شده فقط 75 هزار نفر واجد شرایط هستند و مابقی خانه دارند.
وزیر راه و شهرسازی گفت: برای این 75 هزار نفر عملیات ساخت 43 هزار واحد آغاز شده است. به دنبال آن بوده‌ایم جریان تولید و عرضه مسکن به یک جریان پایدار تبدیل شود و این‌گونه نشود که به این برنامه انگ سیاسی بودن بزنند. این‌که دولتی بیاید آنرا لغو کند، برای همین منظور اسم آنرا اقدام ملی گذاشته‌ایم.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این‌که همه باید در این برنامه مشارکت کنند تا به سرانجام برسد، گفت: همه باید در این طرح سینه و شمشیر بزنند تا کار انجام شود.