قیمت کاغذ سر به فلک کشید/ تقاضای ۳۵ هزار بندی یک ناشر کمک آموزشی

قیمت کاغذ در کمتر از سه هفته گذشته با افزایش بیش از 100 هزار تومانی در هر بند چاپ و تحریر مواجه شده است. این افزایش قیمت امروز به بالاترین حد خود در طول دو سال گذشته رسیده است. بر این اساس هر بند کاغذ چاپ و تحریر 70 در 100 با گرماژ 70 گرم امروز 510 هزار تومان قیمت خورده است. این در حالی است که دریکسال گذشته قیمت این بند کاغذ تقریبا ثابت و روی 370 هزار تومان بوده است.
قیمت هر بند کاغذ 60 در 90 با گرماژ 70 گرم نیز به 410 هزار تومان افزایش یافته است. تنها در سه روز ابتدایی هفته جاری قیمت کاغذ چاپ و تحریر با بندی 30 هزار تومان افزایش روبرو بوده است.
در پی توقف توزیع کاغذ دولتی در دو ماه گذشته ناشران ناچار به روی آوردن به بازار آزاد شده‌اند،‌ این موضوع موجب بر هم خوردن ثبات در بازار آزاد و افزایش قیمت‌ها در پی افزایش تقاضا شده است.
به نظر می‌رسد اگر این روند اداشته باشد،‌‌ قیمت‌ها در بازار آزاد افزایش بیشتری نیز داشته باشد.‌ برخی از کارشناسان این بازا از ماه‌ها پیش این موضوع را پیش‌بینی کرده و خواستار اختصاص ارز برای واردات محموله‌های جدید کاغذ شده بودند. از سوی دیگر در ماه‌های گذشته واردات کاغذ به دلیل نبود بازار مناسب برای آن کاهش داشته است،‌ با اینکه برخی معتقدند انبارهای واردکنندگان مملو از کاغذ است‌، برخی دیگر از کارشناسان از کمبود کاغذ تحریر در سال آینده ابراز نگرانی کرده‌اند.
در سوی دیگر ماجرا ناشران هستند که از سویی در آستانه نمایشگاه مجازی کتاب تهران دستشان از کاغذ دولتی به دلیل خلف وعده دو واردکننده کاغذ دور مانده است و از سویی ناچار به تهیه کاغذ از بازار آزاد شده‌اند. حالا باید کاغذی را که تا همین یک ماه پیش 370 هزار تومان به راحتی در بازار فروش می‌رفت، به سختی با بندی 510 هزار تومان تهیه کنند.
محسن قد‌بیگی، مدیرعامل مرکز اطلاعات کاغذ ایران و از کارشناسان این بازار در این زمینه به تسنیم گفت:‌ حذف ارز دولتی کاغذ و اتمام کاغذهای دولتی دو خبری بود که در بازار کاغذ پیچید و افزایش قیمت‌ها را به ارمغان آورد؛ در نتیجه افزایش تقاضا طی یک ماه گذشته طبیعتاً قیمت‌ها در بازار افزایش پیدا کرده است.
وی ادامه داد:‌ تا پیش از این شرکت تعاونی ناشران با توزیع کاغذ دولتی 40 درصد تقاضای بازار آزاد را کنترل می‌کرد و قیمت‌ها بر حسب میزان تقاضای موجود تنظیم و از افزایش قیمت‌های ناگهانی جلوگیری می‌شد. از سوی دیگر ناشرانی که از ارشاد کاغذ می‌گرفتند نیز زمانی که با کاغذ اضافی روبرو بودند،‌ کاغذ را در بازار می‌فروختند.
قدبیگی با اشاره به افزایش دوبرابری تقاضا در یک ماه گذشته در بازار آزاد افزود:‌ تنها یکی از ناشران کمک آموزشی بزرگ که تبلیغات تلویزیونی وسیعی نیز دارد، تقاضای 35 هزار بند کاغذ کرده است. وقتی این رقم وارد بازار شود، طبیعتاً نمی‌توان قیمت‌ها را کنترل کرد و افسارگسیختگی قیمت‌ها به وجود می‌آید. در کنار آن ناشران کمک آموزشی دیگری هم هستند که ماه‌ها است مشتری بازارند و طبیعتاً با وضعیت موجود ترجیح می‌دهند کاغذهای بیشتری تا قبل از گرانی بیشتر بخرند.

وی با اشاره به اینکه قیمت کاغذ تمام شده با ارز 26 هزار تومانی حدود 60 تا 70 هزار تومان بیشتر از رقم فعلی موجود در بازار است،‌ گفت:‌ اگر ارز 4200 تومانی کاغذ حذف شود و تاجران واردات جدید داشته باشند،‌ قطعاً قیمت‌ها با افزایش‌های بیشتری در بازار روبرو خواهد بود.
این کارشناس بازار کاغذ ورود وزارت ارشاد به موضوع کاغذ را اشتباه دانست و یادآور شد: با عرضه کاغذ دولتی وزارت ارشاد عملاً در سیستم عرضه و تقاضای بازار دست برد و این موجب شد که نظم بازار تا مدت‌ها بر هم بخورد،‌ باید بازار کاغذ تحریر را نیز به مانند مقوا و گلاسه به حال خود رها می‌کردند تا بازار خودش را پیدا می‌کرد. در این صورت حالا با یک مشکل در توزیع کاغذ دولتی چنین شوک عجیبی به بازار وارد نمی‌‌شد.
وی نگرانی از بابت کمبود کاغذ در ماه‌های پیش رو را جدی دانست و افزود:‌ تاجران بسیاری در ماه‌های گذشته سرمایه خود را از بازار کاغذ بیرون کشیده‌ و کمتر به واردات این کالا پرداخته‌اند.
اگرچه وزارت ارشاد از پیگیری موضوع خلف وعده این دو واردکننده خبر داده است،‌ اما انتظار می‌رود با وجود موارد بازدارنده وزارت ارشاد بتواند با همکاری نهادهایی چون تعزیرات هر چه سریعتر در این زمینه تعیین تکلیف کند،‌ از سوی دیگر اگر به واقع دولت با اختصاص دوباره ارز 4200 تومانی به کاغذ طبق گفته معاون فرهنگی وزارتخانه موافقت کرده است، تکلیف این موضوع نیز باید روشن شود؛ وگرنه هر چه در سال‌های گذشته برای بهبود وضعیت بازار کاغذ رشته‌ایم، پنبه خواهد شد.