اصفهان هر ۹ روز یک پدیده گرد و غبار دارد

احمد جلالیان روز دوشنبه در نشست " روز ملی هوای پاک " که به‌صورت مجازی و آنلاین برگزار شد، افزود: بر اساس این مطالعات، منطقه سِگزی ( در شرق اصفهان) هر ۶ روز و تالاب بین المللی گاوخونی هر هفت روز یک پدیده گرد و غبار داشته است.
وی با تاکید بر اینکه بخش قابل توجهی از ذرات گرد و غبار در اصفهان منشاء داخلی دارد، اظهار داشت: عمده آنها از مناطق سگزی، فرودگاه بین المللی شهید بهشتی و پایگاه هوایی شهید بابایی که در ۲۵ کیلومتری شرق و شمال شرق اصفهان واقع است، تولید می شود.
جلالیان با بیان اینکه وضعیت‌کانون های گرد و غبار مناطقی مانند سگزی و نایین، بحرانی است، خاطرنشان کرد: ریزگردهایی که در روزهای بیست و یکم تا بیست و سوم تیر سال ۹۶ باعث آلودگی هوای اصفهان و شهرهای اطراف آن شد از منطقه ایران مرکزی سرچشمه گرفت، در شرق اصفهان غنی شد، شاخص کیفی هوا را تا ۲۵۰ ( AQI) و بسیار ناسالم رساند و حتی منجر به لغو چند پرواز در فرودگاه شهید بهشتی شد.
وی با اشاره به اینکه سوم خرداد سال ۹۸ نیز گرد و غبار باعث ثبت شدن عدد ۵۰۰ (بحرانی) برای شاخص کیفی هوای اصفهان شد، اضافه کرد: این ریزگردهای طبیعی یا ناشی از صنایع، ترافیک و سوخت های فسیلی باعث تشکیل ذرات ثانویه می شود و شرایط سخت زیست محیطی و مشکلات حاد تنفسی و سلامتی برای مردم ایجاد می کند.
رییس مرکز تحقیقات مبارزه با ریزگردها دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) گفت: همچنین تحقیقات نشان می‌دهد در شرق اصفهان بطور متوسط ۵۹ روز از سال همراه با گرد و خاک است که بیشتر در فصل بهار (با ۲۵ روز) اتفاق می افتد.
جلالیان با بیان اینکه متوسط نرخ فرونشست منطقه‌ای ریزگردها در تالاب بین المللی گاوخونی ۴۶ تُن بر کیلومتر مربع در سال و در اصفهان و سگزی ۶۱ تن بر کیلومتر مربع است، اضافه کرد: این میزان از فرونشست ریزگردها در تالاب گاوخونی به معنی وجود ذرات فلزی سنگین مانند کادمیم، سرب و روی بر روی زمین و آلوده کردن منابع خاک است.
گاوخونی غول خفته آلودگی هوا
این استاد دانشگاه تاکید کرد: تالاب بین المللی گاوخونی مانند غول خفته ای است که اگر فعال شود ریزگردهای سمی آن به اصفهان و تهران و تا شعاع ۶ هزار کیلومتری منتقل می‌شود.
وی به راهکارهای کاهش پدیده گردو غبار در اصفهان اشاره و آنها را پایش مرتب تالاب بین المللی گاوخونی توسط اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان، ایجاد کارگروه احیای تالاب گاوخونی نظیر آنچه برای دریاچه ارومیه انجام شد و مدیریت یکپارچه آب در حوضه آبخیز زاینده رود دانست و گفت: حوضه آبریز زاینده رود قبلا یک مدیر داشت اما اکنون چند مدیر دارد.
جلالیان دیگر راهکارها را تخصیص حقابه تالاب بین المللی گاوخونی به مقدار ۱۷۰ میلیون متر مکعب در سال، اجرای قانون مصوبه های دهمین و سیزدهمین جلسه شورای عالی آب و چهارمین شورای هماهنگی مدیریت بهم پیوسته منابع آب حوضه آبریز زاینده رود و نصب کنتورهای هوشمند برای جلوگیری از اضافه برداشت از چاه های مجاز عنوان کرد.
تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران به وسعت ۴۷۶ کیلومتر مربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه است؛ بر اساس آخرین آمار و اطلاعات سطح بسیار کمی از این تالاب مرطوب است.
استان اصفهان دارای ۱۶ کانون گردو غبار در حدود یک میلیون هکتار از اراضی خود است.
نشست " روز ملی هوای پاک " روز دوشنبه به‌صورت مجازی و آنلاین با حضور مسوولان استان اصفهان، استادان دانشگاه و کارشناسان از استان های مختلف توسط دانشگاه اصفهان و اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان برگزار شد.
۲۹ دی ماه به عنوان روز ملی هوای پاک نامگذاری شده و شعار امسال آن " هوای پاک، تعهد مسوولان، مشارکت مردم " است.
آلودگی هوا یکی از چالش‌های اساسی کلانشهر اصفهان و شهرهای صنعتی اطراف آن است که کارشناسان تاکید دارند برای برون‌رفت از وضع موجود باید تدابیر اصولی اندیشید و برنامه‌های عملیاتی و راهکارهایی بر اساس تحقیقات علمی و دقیق در پیش گرفت.