زیرزمینی های تابو شکن

امیرحسین مقصود لو که با نام امیر تتلو بیشتر شناخته می‌شود هر بار با جنجالی جدید نگاه‌ها را به خود جلب می‌کند. در طول چند روز گذشته او انتشار یکی از آهنگ‌هایش را منوط به گذاشتن ۱۵ میلیون کامنت پای یک پست اینستاگرامی کرد. تا لحظه‌ نگارش این گزارش، دنبال کنندگان تتلو ۱۶ میلیون کامنت برای یک پست او ارسال کرده‌اند. این بیشتر تعداد پست پای یک کامنت در تاریخ اینستاگرام است. رکورد کامنت‌ها تا پیش‌ازاین با ۹ میلیون و ۸۰۰ هزار کامنت در اختیار کیم کارداشیان بازیگر و مدل آمریکایی بود.

به گزارش فرارو، امیر تتلو از سال ۱۳۹۲ با دستگیری پلیس امنیت اخلاقی وارد حاشیه شد و هر بار با رفتاری متناقض به عرصه بازگشت. یک روز نقش الگوی جوانان را ایفا کرد. یک روز از طرفداران خود خواست به عقاید اسلامی پایبند باشند و روز دیگر منکر عقاید شد. یک روز وارد کارزار انتخاباتی شد و بیانیه صادر کرد. بعد از حمایت‌های سیاسی‌اش پشیمان شد و تهدید به افشاگری کرد؛ اما چیزی نگذشت که از ایران رفت و در یکی از کشور‌های همسایه ساکن شد. بعد از آن ادعای ساختن یک اجتماع به نام تتلیتی کرد و گفت: من خواننده نیستم، سازنده‌ام و مخاطبانم را می‌سازم.

کی فکرش رو می‌کرد؟

کسی فکرش را هم نمی‌کرد که یک میلیون و ۹۰۰ هزار طرفداری که تتلو در اینستاگرام خود دارد در برابر این خواسته او سر تعظیم فرود بیاورند و شبیه پیاده‌نظام دستور او را عملی کنند و ۱۶ میلیون کامنت پای آهنگ جدیدش «کی فکرشو می‌کرد» بگذارند. تا او بتواند رکورد اینستاگرام را بشکند (با اختلاف بسیار زیادی از کایلی جنر) و به این کار خود افتخار کند. البته او با این کار می‌خواهد ثابت کند که اجتماعی که ساخته قادر به انجام هر کاری هستند و هر کاری که بخواهند انجام می‌دهند. پیش‌ازاین اتفاق و پیش از کنسرت جنجالی‌اش در ترکیه، او از مخاطبان خود خواست پرچم تتلیتی طراحی‌شده‌اش را روی تیشرت‌هایشان چاپ و با همان تیشرت‌ها در کنسرت شرکت کنند. آن‌ها این کار را انجام دادند و با همان تیشر‌ت‌ها در خیابان‌های ترکیه مشغول راهپیمایی شدند.

تتلیتی‌ها

امیر تتلو شبکه‌ای میان نوجوانان و جوانان طرفدار خود ایجاد کرده و نام تتلیتی را برای آنها انتخاب کرده است. آن‌ها رسم و رسوم خودشان را دارند و چیزی به نام «دوره پاکی» برای خودشان ساخته‌اند که منظور از آن پاکی از گناه و دوری از انرژی منفی است. تتلو از این طرفداران که خودش از آن به نام ارتش تتلیتی نام می‌برد برای حمله به منتقدانش استفاده می‌کند. سابقه این حمله‌ها بسیار گسترده است. سال ۹۴ وقتی امیرمهدی ژوله در برنامه خندوانه استندآپ کمدی اجرا می‌کرد به شوخی طرفداران خودش را ژوژولیتی نامید و همین باعث شد که تتلو دست به تایپ شود و ارتش سه‌میلیونی‌اش را به صفحه ژوله هدایت کند. ماجرا تا آنجا پیش رفت که امیرمهدی ژوله در پست اینستاگرامش از تتلو دلجویی کرد و گفت: «امیدوارم که او هم مجوز بگیرد و بتواند به‌صورت رسمی فعالیت کند.» چند سال قبل‌تر وقتی مجری یکی از شبکه‌های فارسی‌زبان خارج نشین نشان زرشک طلایی هفته را به یکی از آهنگ‌های تتلو داد او بازهم از کوره در رفت و فالوئرهایش را روانه پیچ مجری موردنظر کرد تا انتقام زرشک طلایی را از او بگیرند. کمی بعد هم در آهنگ «خونه خوبه» از مجری موردنظر با نام «زالومه» یاد کرد.

تتلو با ۱۵ میلیون کامنت هم رکوردشکنی کرد هم روح کار جمعی میان تتلیتی‌ها را افزایش داد. محمد، نویسنده تکست رپ و ادمین صفحه اینستاگرامی «رپ نقد» سال‌هاست که مخاطب جدی تتلو است، او به‌شدت از تتلو حمایت می‌کند در واکنش به افزایش فالوور های این خواننده با وجود فحاشی های اخیرش می گوید: این‌طور نیست که از نظر کمیت طرفداران او بیشتر شده باشد بلکه از لحاظ کیفیت افزایش یافته است. تتلو زمانی که عامه‌پسند می‌خواند مثل «درسته پول ندارم» طرفداران بیشتری داشت. همان زمان کسی ابایی نداشت که بگوید من طرفدار تتلو هستم، اما بعد از آن اظهارات که از آن به زن‌ستیزی تعبیر شد، هم اینستاگرام صفحه ۴ میلیون مخاطبی او را بست و هم از تعداد افرادی که حاضر بودند طرفداری از تتلو را جار بزنند، کاسته شد. همان زمان به خاطر همین سخنان تند بسیاری از مخاطبان او ریزش کردند. بیشتر این ریزش‌ها هم مربوط به جامعه زنان بود؛ اما اینکه گفتم کیفیت طرفداران او زیاد شده از این بابت بود که این تعداد افرادی که سرسختانه او را دوست دارند. رفاقتی بین آنها شکل گرفته است و دیگر از مرحله طرفداری تبدیل به یک اجتماع با رسم و رسوم خاص شده است. تتلو یک اجتماع تشکیل داده که با آنها کنش اجتماعی دارد. خودشان را یک اجتماع می‌دادند که شعارشان بالا بردن همدیگر (یه لوِل بالاتر) است؛ مثلا شبیه یک گروه رفاقتی که به هم فحش می‌دهند، اما نه به‌حساب توهین می‌گذارند و نه ناراحت می‌شوند. همه ما در مدرسه و یا در محله‌هایمان چنین گروه‌های رفاقتی را دیده‌ایم. آیا این گروه‌ها جزو جامعه نیستند؟ تتلو درست یا غلط دارای یک جهان‌بینی و کلیدواژه‌های مخصوص به خود است. یکی از این کلیدواژه‌ها «همدیگه رو بکشیم بالا» است. یا جهان بی‌ثبات است یا برای سیر کردن خود حیوانات را نکشیم که ترویج گیاه‌خواری است. او معتقد است این شعار دادن ها برای جذب مخاطب نیست و در این باره می گوید: شاید برای دیگر خواننده‌ها شعار باشد، اما این مسئله برای تتلو شعار نیست یک مسیر و راه است. خواه از نگاه دیگران درست باشد یا غلط. این نویسنده رپ درباره اقدام های این خواننده مانند تاتو کردن تمام بدنش در یک اقدام ناگهانی اظهار می دارد: کار هنرمند تابوشکنی است. در یک دوره‌ای فردی مرکوری (خواننده مشهور راک) هم تابوشکنی می‌کرد و شبکه‌های انگلستان حاضر به پخش برنامه‌های او نمی‌شدند. تتلو هم در مورد تاتو می‌خواهد تابوشکنی کند و به دنبال خودنمایی نیست. اگر دقت کنید پیش‌تر خال‌کوبی‌های اشکان دژاگه تبدیل به سوژه رسانه‌ها شده بود و او برای این کار مجبور بود دست‌هایش را بپوشاند؛ اما حالا حداقل یک خال‌کوبی کوچک روی دست یک جوان در خیابان نگاه‌ها را به خود جلب نمی‌کند. او درباره اینکه چرا برای عرضه کردن یک اثر، انتشار آن را منوط به گذاشتن ۱۵ میلیون کامنت از سوی طرفدارانش کرده است پاسخ می دهد: تتلو درهرصورت اثرش را منتشر می‌کرد، اما او می‌خواست هم اتحاد بین اجتماع تتلیتی ها ایجاد کند و هم این اجتماع را به دیگران نشان بدهند. البته خود طرفداران تتلو هم مشتاق به این کار بودند و این پیروزی را متعلق به اجتماع تتلیتی ها می‌دانستند. او با گذاشتن ۱۵ میلیون کامنت رکورد اینستاگرام را شکست و می‌خواست این حس پیروزی را به تتلیتی‌ها منتقل کند.

اگر سلیقه‌های مختلف هنری فرصت ابراز داشتند پدیده تتلیتی شکل نمی‌گرفت

دکتر محمد حیدر پور جامعه‌شناس فرهنگ و استاد دانشگاه در جواب این سؤال که چرا پدیده تتلیتی به وجود آمد، گفت: نوجوانان و جوانان ما به دنبال الگو هستند. در دهه پنجاه و شصت جوانان، انقلابیون خارجی و داخلی را الگو قرار می‌دادند. در هرزمانی جامعه اقتضای خود را می‌طلبد در حال حاضر نیز جوانان و نوجوانان هنرمندان را الگوی خود قرار می‌دهند. او ادامه داد: این یک پدیده اجتماعی است بالاخره ممکن است در جامعه هر پدیده‌ای رخ بدهد. جدا از قضاوت ارزشی این یک پدیده اجتماعی است؛ اما همه‌چیز به بستر اجتماعی ما برمی‌گردد. اگر سیاست‌گذاران فرهنگی بستر را برای حضور تمامی هنرمندان با تفکرات و سلایق مختلف فراهم نکند همچنان دایره این پدیده‌ها بازتر خواهد شد. این جامعه‌شناس با بیان اینکه فقدان تساهل از سوی کارگزاران در تکثرگرایی فرهنگی ما را با چنین پدیده‌هایی روبرو کرده، گفت: ما جامعه‌ گذار هستیم بخشی در مدرنیته و بخشی دیگر همچنان در سنت قرار دارد. مدرنیته همه جای جهان را تسخیر کرده است. دوست داشته باشیم یا نه جوانان ما به وسایل ارتباط‌جمعی به‌صورت گسترده دسترسی دارند. بااین‌وجود کارگزاران فرهنگی ما باید به تکثرگرایی احترام بگذارند به سلایق مختلف اجازه حضور بدهند تا یک رقابت میان هنرمندان شکل بگیرد و اقشار مختلف، سلیقه‌های خود را پیدا کنند. او اضافه کرد: اگر بستر برای حضور تمامی سلیقه‌ها شکل نگیرد جامعه آماده حضور و پذیرش پدیده‌های اجتماعی همچون تتلیتی‌ها می‌شود. این در حالی ست که در این زمینه تک سلیقه‌ای عمل شده و عرصه بر دیگر سلایق تنگ شده است. جامعه کم‌کم دارد از نخبگان هنری خالی می‌شود. حیدر پور افزود: اگر آقای مقصود لو (تتلو) هم فرصت عرضه داشت شاید چنین پدیده‌ای شکل نمی‌گرفت و همچون دیگر هنرمندان تنها به عرضه هنرش می‌پرداخت. مادامی‌که کارگزاران حوزه فرهنگ به تکثرگرایی هنری اعتقاد نداشته باشند ما شاهد چنین پدیده‌های اجتماعی همچون تتلیتی خواهیم بود. تکثرگرایی لازمه مدرنیته است نمی‌شود همه را محدود کرد و گفت که تنها یک سلیقه حق عرضه دارد. وقتی محدودیت ایجاد می‌شود و ما بستر را برای هنرمندانی که حامل ارزش‌های هنری مدرن و خلاقانه هستند فراهم نمی‌کنیم مطمئن باشید تنها جامعه متضرر خواهد شد.