علی اکبر صالحی: پیش از برجام، به خاطر قطعنامه ۱۹۲۹، حتی نمی‌گذاشتند کشتی هایمان عبور و مرور کنند
فرض کنید دولت ایده آل باشد یعنی هیچ نقصی نداشته باشد و تمام تصمیمات اقتصادیش درست باشد، اما اگر شما نتوانید روابط بانکی داشته باشید، نتوانید نقل و انتقال بانکی داشته باشید، نتوانید جنس این طرف و آن طرف ببرید، آن وقت چطوری میخواهید زندگی کنید؟ مگر می‌شود زندگی در یک دنیای معزول و محصور هیچ اثری نداشته باشد؟ قطعا خروج ترامپ از برجام، این شرایط سخت را برای ما پیش آورد.
دکتر علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی با حضور در اتاق سایت «انتخاب» در «کلاب هاوس» از دستاورد‌های برجام و شرایط کشور قبل از توافق هسته ای، سخن گفت.
به گزارش انتخاب ؛ متن اظهارات صالحی در زیر می‌آید:
به گونه‌ای مسائل را مطرح می‌کنند که گویی به خاطر تحقق برجام، این بدبختی‌ها بر کشور نازل شده است؟ فرض کنید اصلا برجامی در کار نبود؛ اصلا چرا وارد مذاکره شدیم؟ برای اینکه تحریم‌ها و هفت قطعنامه شورای امنیت را برداریم.
پیش از برجام، شرایطی بود که با هیچ کشوری نمیتوانستیم صحبت کنیم، حتی با نزدیکترین کشور که عراق باشد. وقتی برای مطالباتمان به عراق می‌رفتیم، می‌گفتند ما دوست شما هستیم، اما شما تحریم سازمان ملل هستید و نمی‌توانیم پول شما را بدهیم. بله، شرایط آنطور بود؛ هر شش ماه، ۲۰ درصد از صادرات نفت ایران کم می‌شد؛ صادرات ما به زیر یک میلیون رسید. وضعیت همینطور داشت ادامه پیدا می‌کرد که به سال ۹۲ خورد.
پس یک طوری مسائل را مطرح نکنید که گویی همه چیز پیش از برجام راحت و خوب بوده، یعنی تحریمی نداشتیم و ارز هم شرایط خوبی داشت. آقایان تحریم‌های فلج کننده را فراموش نکنید؛ قبلا چند سالی درامد ارزی خوب بود، مثل یک ادمی که سرپا و از نظر جسمی سالم و قوی است، اما نمی‌داند یک رگش بریده شده و خون دارد ارام ارام از بدن خارج می‌شود. آن اوایل، فرد هنوز سرپاست، اما وقتی مدتی می‌گذرد می‌فهمد که دارد ضعیف می‌شود.
برجام و مذاکره برای رفع تحریم‌ها و لغو آن قطعنامه‌ها بود. ما قبل از برجام نامه‌ای به حضرت آقا راجع به تحریم‌های فلج کننده نوشتیم که مورد پسند ایشان قرار گرفت. اقای جهانگیری هم در اغاز به کار دولت به این نامه اشاره کردند که چه نامه‌ی خوبی و چه راهکار‌های خوبی؛ برای همین شرایط بسیار سختی داشتیم، برجام آمد که آن شرایط را بردارد. خوب ترامپ آمد از برجام خارج شد.
حالا با این اظهاراتی که می‌زنند یعنی برجام است که باعث تحریم‌ها شده؟ برجام است که این گرفتاری‌ها را ایجاد کرده؟ طوری صحبت می‌شود که گویی قبل از برجام گل و بلبل بوده، و برجام امده همه شرایط را بهم ریخته؛ عزیزان فراموش نکنید، من آن موقع وزارت خارجه بودم؛ با بانک مرکزی گرفتار بودیم که از کجا و چطوری دلار بیاوریم، با چه بدبختی هایی؛ آن زمان، پنج کشتی از عمان برای صادرات نفت به صورت اجاره به شرط تملیک گرفته بودیم. وقتی به تحریم‌ها خوردیم، دیگر نمیتوانستیم به خاطر قطعنامه ۱۹۲۹ کشتی هایمان را عبور دهیم، بنابراین امدیم با عمانی‌ها صحبت کردیم که کشتی هایتان را پس بگیرید. چرا؟ چون دیگر نمیتوانستیم کشتی‌های تجاری و نفتکشمان خیلی عبور و مرور کنند. از طرف دیگر، کشتی‌های بزرگ در امارات پهلو می‌گرفتند، آن وقت با لنج باید اجناس را وارد کشور میکردیم؛ شرایط اینطور بود.
وارد مذاکره شدیم و برجام را به سرانجام رساندیم که تحریم‌ها را تقلیل دهیم و گشایش ایجاد شود، کمااینکه وقتی برجام پابرجا بود، دو سال گشایش فوق العاده‌ای رقم خورد. تورم یک رقمی شد، نرخ توسعه، صنعتی و رشد اقتصادی ایران بالا رفت؛ این‌ها واقعیت است. الان باز می‌شنویم که می‌گویند این شرایط فعلی به تحریم ربطی ندارد؛ می‌گویند ۲۰ درصد شرایط فعلی اقتصادی به خاطر تحریم است و ۸۰ درصد به خاطر ناکارامدی دولت است؛ من می‌گویم فرض کنید دولت ایده آل باشد یعنی هیچ نقصی نداشته باشد و تمام تصمیمات اقتصادیش درست باشد، اما اگر شما نتوانید روابط بانکی داشته باشید، نتوانید نقل و انتقال بانکی داشته باشید، نتوانید جنس این طرف و آن طرف ببرید، آن وقت چطوری میخواهید زندگی کنید؟ مگر می‌شود زندگی در یک دنیای معزول و محصور هیچ اثری نداشته باشد؟ قطعا خروج ترامپ از برجام، این شرایط سخت را برای ما پیش آورد.
دفاع جهانگیری از عملکرد صالحی
جهانگیری گفت: اقای صالحی از سرمایه‌های بزرگ کشور هستند؛ ایشان خدمت بزرگی به حوزه هسته‌ای کردند. خیلی‌ها به صالحی تهمت زدند که توان اتمی ما را از بین برد، اما کار‌های هسته‌ای جدیدی که ایشان شروع کردند، اقدام شگرفی بود.
ایشان در زمان کمی همه دیدند نه تنها از بین نرفته، وقتی یک دانشمند و مدیر سرکار هست، میداند چطوری کار را پیش ببرد. کار‌های جدیدی که ایشان در حوزه هسته‌ای انجام دادند، کار فوق العاده‌ای بود.
عده‌ای از روز برجام، شروع به کارشکنی کردند و هر جا خواستند استفاده شود طوری صحبت کردند که مردم بهره نبرند. الان هم مذاکرات شروع شده است، حاضرند به نتیجه نرسد و زندگی مردم را گروگان می‌گیرند تا به یک پست بالاتری برسند.
همه باید همت کنیم تا این مشکلات از پیش پای مردم برداشته شود.