آیا قیمت گوشت قرمز در تابستان افسار پاره می‌کند؟
گوشت قرمز در خرداد ۱۴۰۰ کمترین میزان افزایش تورم ماهیانه را بین خوراکی‌ها تجربه کرده است. در آخرین ماه از بهار امسال قیمت گوشت قرمز به‌طور متوسط فقط ۱.۲ درصد افزایش پیدا کرده که این عدد دو و نیم برابر کوچکتر از تورم عمومی ماهیانه خوراکی‌ها در خرداد ۱۴۰۰ است. گزارش‌های رسمی مرکز آماز همچنین نشان می‌دهند در این مدت سبزیجات با هفت درصد تورم، صدرنشین بوده و میوه و خشکبار حدود شش درصد تورم داشته‌اند.
به گزارش فرارو، خرداد امسال در «گروه چای، نوشابه، آبمیوه و...» و گروه «شکر، مربا، عسل، شکلات و شیرینی» هم به ترتیب شاهد رشد ۳.۳ و ۳.۴ درصدی تورم ماهیانه بوده‌ایم و حتی تورم نان معادل دو درصد بوده است. با این حال گوشت قرمز با ۱.۲ درصد تورم ماهیانه، روسفید‌تر از بقیه بوده است، اما قبل از اینکه اشک در چشمهایمان حلقه بزند باید با اصل قضیه روبرو شویم. جایی که گزارش‌ها می‌توانند روی دیگری از بازار گوشت قرمز در کشور را افشا کنند.
مسئله مهم اینجاست که اگر تورم سالیانه را در نظر بگیریم متوجه می‌شویم در حالی که تورم سالیانه عمومی معادل ۴۷.۶ درصد بوده، گوشت قرمز از خرداد ۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰، تورم ۶۸.۳ درصدی را تجربه کرده است. در بازار هم اوضاع آنقدر‌ها امیدوارکننده نیست؛ به‌عنوان مثال مردم الان باید برای خرید یک کیلو گوشت چرخ‌کرده حداقل ۱۳۰ هزار تومان پول پرداخت کنند. قیمت یک کیلو گوشت خورشتی گوسفندی تقریبا ۲۵۰ هزار تومان است و انواع گوشت خورشتی گوساله را نزدیک ۲۰۰ هزار تومان می‌فروشند.
روی دیگر بازار گوشت قرمز
قیمت گوشت گوسفندی زمستان پارسال از کیلویی ۱۱۸ هزار به کیلویی ۱۳۷ هزار تومان رسید و گوشت گوساله از ۱۰۷ هزار تومان به‌ازای هر کیلو تا ۱۲۵ هزار تومان افزایش پیدا کرد. توجه داشته باشید که این ارقام میانگین قیمت انواع گوشت در کل کشور است و احتمالا وقتی به فروشگاه بروید و نگاهی به قیمت گوشت بسته‌بندی شده بیاندازید، با قیمت‌های متفاوتی روبرو شوید.برای مثال قیمت گوشت چرخ‌کرده مخلوط بسته‌بندی شده در حال حاضر کیلویی ۱۳۰ هزار تومان است، اما یک کیلو ران گوسفندی یا سردست را باید حدود ۱۶۰ هزار تومان خریداری کرد یا برای یک کیلو گوشت آبگوشتی گوسفندی باید حدود ۱۴۰ هزار تومان پول بدهید. یک کیلو راسته بدون استخوان گوساله هم در حال حاضر نزدیک ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد. قصابی‌ها یک کیلو ران ممتاز گوساله درجه یک را ۱۷۰ هزار تومان و یک کیلو مخلوط گوساله را ۱۶۰ هزار تومان می‌فروشند.
به این ترتیب به‌نظر می‌رسد برخلاف چیزی که در ابتدا به نظر می‌رسید، نمی‌توان عدد ذکر شده در گزارش رسمی مرکز آمار را کاملا مثبت ارزیابی کرد. حتی می‌توان گفت اگر گوشت قرمز کمترین میزان تورم ماهیانه را در خرداد امسال تجربه کرده بیشتر به خاطر افزایش تولید و رشد تعداد دام‌های کشور بوده است. از طرف دیگر تولیدکننده‌ها می‌دانند که قادر نیستند قیمت گوشت را به خاطر اشباع شدن بازار از چیزی که هست بالاتر ببرند. مرکز آمار در گزارشی مجزا پیش‌بینی کرده با توجه به افزایش تولد دام در فصل زمستان، احتمالا تابستان امسال تولید گوشت قرمز به بیشترین میزان خود خواهد رسید.
در فروردین امسال حدود ۴۵ هزار تن گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی تولید شده که این رقم نسبت به سال قبل ۱۰۶ درصد افزایش داشته و دو برابر شده است. این مسئله نشان می‌دهد قیمت گوشت حداقل در سه ماهه تابستان سال ۱۴۰۰ به احتمال زیاد، افزایش چشمگیری نخواهد داشت. مرکز آمار پیش‌بینی کرده با توجه به افزایش تولد دام در فصل زمستان، احتمالا تابستان امسال تولید گوشت قرمز به بیشترین میزان خود برسد.
موتور افزایش تولید گوشت قرمز از ابتدای سال ۱۴۰۰ روشن شده است. در فروردین‌ماه حدود ۴۵ هزار تن گوشت قرمز در کشتارگاه‌های رسمی تولید شده که این رقم نسبت به سال قبل ۱۰۶ درصد افزایش داشته و دو برابر شده است. در کنار همه این موارد، بررسی روند سال‌های گذشته بازار نشان می‌دهد تولید و عرضه گوشت در فصل تابستان عموما شرایط بهتری نسبت به دیگر خوراکی‌ها دارد. برای مثال تابستان پارسال با وجود اینکه نرخ تورم از حدود ۲۲ درصد به بیش از ۴۵ درصد رسید، قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز تنها در حد سه تا پنج هزار تومان افزایش پیدا کرد.
روند مثبت تولید و عرضه گوشت قرمز
دامداری‌ها در ماه‌های اخیر بیشتر به فکر نگهداری دام بوده‌اند. نتایج بررسی مرکز آمار نشان می‌دهد در سال ۹۹ تعداد گاو‌هایی که بیش از دو سال سن دارند، ۱۴ درصد افزایش پیدا کرده است. از زمانی که گوساله متولد می‌شود، بین یک تا دو سال زمان لازم است تا بتوان گوساله را پروار کرد و به کشتارگاه فرستاد.زمانی که تعداد گاو‌هایی که سنشان بیش از دو سال است افزایش پیدا می‌کند، می‌توان نتیجه گرفت دامداری‌ها در سال ۹۹ علاقه کمتری به عرضه گوشت گاو و گوساله داشتند. مرکز آمار با بررسی این اطلاعات، نتیجه گرفته با توجه به مشکلات تامین و قیمت نهاده‌های دامی از یک طرف و نداشتن صرفه اقتصادی برای نگهداری دام پروار شده برای مدت طولانی، احتمالا گاوداری‌ها در ماه‌های پیش رو تصمیم خود را برای نگه داشتن دام‌هایشان تغییر دهند.
گوشت گوسفندی هم از نگاه مرکز آمار آینده امیدوارکننده‌ای دارد. البته دلایل مرکز آمار برای افزایش عرضه گوشت گوسفندی در تابستان با گوشت گوساله متفاوت است. برخلاف گاوداری‌ها که دام‌هایشان را نگه داشته‌اند، دامداران گوسفند سریع‌تر از همیشه دام‌های پروار شده را روانه کشتارگاه می‌کنند.
به طور معمول گوسفند‌ها بعد از شش ماه پروار می‌شوند و دامداران آن‌ها را نهایتا یکسال نگه می‌دارند. آنطور که مرکز آمار در پیش‌بینی خود از وضعیت عرضه گوشت قرمز در تابستان ۱۴۰۰ گفته، میزان زایش گوسفند‌ها در فصل زمستان سال ۹۹ به حداکثر مقدار خود رسیده و در بهار ۱۴۰۰ کمی کاهش داشته است. از آنجا که بعد از شش ماه گوسفند پروار می‌شود، احتمالا در فصل تابستان شاهد افزایش عرضه گوشت گوسفندی به بازار باشیم. البته بعد از آن در فصل پاییز ممکن است دوباره عرضه گوشت گوسفندی با مشکل مواجه شود، چراکه در ماه‌های اخیر زایش گوسفند کاهش داشته و این یعنی تعداد گوسفند‌های پروار در فصل بهار کمتر از تابستان خواهد بود.
از طرف دیگر در تابستان سال‌های ۹۸ و ۹۹ شاهد افزایش تعداد گوسفند‌های شش ماهه تا یک ساله بوده‌ایم. اتفاقی که به احتمال زیاد امسال هم تکرار خواهد شد. این مورد می‌تواند تاثیر زیادی روی قیمت گوشت در فصل تابستان بگذارد. دست کم در دو سال گذشته شرایط به همین شکل بوده و در فصل تابستان با افزایش عرضه دام، شاهد کاهش قیمت گوشت قرمز بوده‌ایم.
چرا می‌توان منتظر کاهش قیمت گوشت قرمز بود؟
بررسی روند بازار فروش گوشت قرمز در سال‌های گذشته نشان می‌دهد در فصل تابستان معمولا افزایش قیمت رخ نمی‌دهد. موردی که می‌تواند در کنار پیش‌بینی مرکز آمار از افزایش عرضه گاو و گوسفند در فصل تابستان، ما را نسبت به بازار گوشت قرمز در سه ماه تابستان امیدوار کند. برای مثال ابتدای سال ۹۸ قیمت گوشت گوسفندی بعد از یک دوره افزایش قیمت قابل توجه به حدود ۱۰۰ هزار تومان و قیمت گوشت گوساله به کیلویی ۹۴ هزار تومان رسیده بود. با وجود روند صعودی نرخ تورم در تابستان ۹۸ قیمت گوشت در همین محدوده باقی ماند. درباره تابستانی صحبت می‌کنیم که از ابتدا تا انتهای آن نرخ تورم سالانه از ۳۳ درصد به حدود ۴۲ درصد رسیده بود و نقطه اوج نرخ تورم در سال‌های اخیر به حساب می‌آید.اتفاق خوب تابستانی برای بازار گوشت در سال ۹۹ تکرار شد. اگر خاطرتان باشد تابستان پارسال قیمت دلار از حدود ۱۵ هزار تومان تا اوج ۳۰ هزار تومان پیشروی کرد و در آن دوره نرخ تورم نقطه به نقطه از حدود ۲۲ درصد به بیش از ۴۵ درصد رسید. با وجود شرایط سخت، تنها تغییری که در بازار گوشت به وجود آمد این بود که قیمت گوشت گوسفندی از کیلویی ۹۸ هزار به ۱۰۵ هزار تومان رسید و قیمت گوشت گوساله از ۸۵ هزار تومان به کیلویی ۸۸ هزار تومان افزایش پیدا کرد. موردی که نشان می‌دهد با وجود افزایش نرخ تورم در تابستان سال‌های ۹۸ و ۹۹، بازار گوشت قرمز شرایط آرامی را پشت سر گذاشته است.
همچنین کشتارگاه‌ها در سال ۱۴۰۰ رکورد تولید گوشت قرمز را شکسته‌اند. آخرین آمار از تعداد دام‌های ذبح شد در کشتارگاه‌ها و میزان تولید گوشت قرمز نشان می‌دهد در فروردین‌ماه یک میلیون و ۱۰۰ هزار دام روانه کشتارگاه‌ها شده‌اند و در مجموع ۴۵ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید شده که از این تعداد ۱۵ هزار تن گوشت گوسفند، ۲۶ هزار تن گوشت گوساله و مابقی گوشت بز، گاومیش و شتر بوده است.
البته این آمار صرفا مخصوص مربوط به دام‌هایی است که به صورت صنعتی پرورش پیدا کرده و در کشتارگاه‌های رسمی ذبح شده‌اند. طبیعتا تعداد زیادی از دام‌ها به شکل سنتی تولید می‌شوند و آماری از ذبح آن‌ها وجود ندارد. با این وجود همین آمار هم نشان دهنده افزایش قابل توجه تولید گوشت نسبت به سال گذشته است. چراکه فروردین پارسال تنها ۲۲ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید شده بود و این رقم امسال حدود ۱۰۶ درصد افزایش پیدا کرده است.