نوزدهم خردادماه ۱۳۹۳ خبرگزاری ایرنا در گزارش مسرت بخشی اعلام کرد دو کارخانه در غرب اصفهان یعنی منطقه فلاورجان پارافین موردنیاز کشور را تأمین می‌کنند که یکی از آن‌ها به‌عنوان اولین تولیدکننده وازلین جامد، پارافین مایع برای داروهای بهداشتی و صنعتی، ژله کابل‌های مخابراتی، امولسیفایر، سدیم پترولیوم سولفات، گرانول واکس و پارافین ژله‌ای برای تولید شمع‌های تزیینی کشور از سال ۷۰ فعالیت‌های خود را آغاز کرده است.
حسن روانشید| این واحد صنعتی که کمک می‌کند تا ماده خام به تولید تبدیل شود کار خود را با 7 نیرو آغاز و در آن زمان 300 نفر پرسنل داشت و می‌توانست محصول خود را علاوه بر تأمین نیازهای کشور به 50 نقطه از جهان صادر کند. پارافین که از مشتقات اول نفت است به دو شکل جامد و مایع به دست می‌آید تا در صنایع شمع‌سازی و واترپروف کردن پارچه و کاغذ، صنایع لاستیک‌سازی و تولید محصولات بهداشتی کاربری داشته باشد و بااین‌حال 70 درصد تولید نیز مازاد بر نیاز کشور بوده و صرف صادر می‌شود. البته بازهم هستند کارخانه‌ها و کارگاه‌های متعددی که به تولید محصولات پایین‌دستی مبادرت می‌ورزند اما اصرار در این روزها به خام فروشی برای صادرات می‌رود تا اینگونه صنایع را از رونق تولید دور کند زیرا پتروشیمی‌ها در بخش عمومی و خصوص ترجیح می‌دهند مواد خام و اولیه خود را تبدیل به ارز کنند و کارخانه‌های داخلی در این زمینه هم اگر قصد و نیت بقا دارند نیاز خود را به مواد خام از بازار آزاد تهیه و بالطبع قیمت را به فوب جهانی گره بزنند تا هر ایرانی عادت کند ضمن دریافت
درآمد و حقوق خود به ریال اما ضروریات را بر اساس ارز خارجی خرید نماید! مدت‌زمانی است عرضه قطره‌چکانی روغن‌پایه از طریق تولیدکنندگان آن بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار برای پیدا کردن قیمت پایه به بورس کالا سپرده شده درحالی‌که این شرکت‌های تولیدکننده موظف شده‌اند ضمن تأمین نیازهای داخلی به عرضه مستمر با رعایت کف هفتگی برای مصرف بلندینگ و تصفیه اول اقدام نمایند. اما آن‌ها به عرضه قطره‌چکانی در بازار می‌پردازند که وقتی به‌اندازه نیاز نباشد، رقابت در بورس اثرگذارتر می‌شود که این امر نه‌تنها در قیمت‌های داخلی بلکه بر ارزش صادراتی آن هم تأثیر خواهد داشت. هرچند ممکن است تصور شود صادرات روغن‌پایه ارزآوری بالایی خواهد داشت اما تولیدکنندگان داخلی معتقدند ارزآوری محصولات نهایی تنها 30 درصد بیشتر از خام فروشی روغن‌پایه می‌باشد. چالشی که اکنون وجود دارد یک تضاد منافع در بازار بین شرکت‌های کوچک و چهار شرکت بزرگ روغن‌سازی یعنی «بهران، سپاهان، ایرانول و پارس» است که قصد دارند با انحصار روغن‌پایه، بازار روغن‌موتور را در دست خودشان نگه‌دارند. این چهار شرکت برای قیمت روغن‌پایه علی‌رغم فشار ستاد تنظیم بازار یک عدد را انتخاب
کرده‌اند که فروش آن بر اساس نرخ دلار از بازار جهانی و منطقه هم گران‌تر است. برای مثال قیمت پایه را 8 هزار تومان تعیین کرده درحالی‌که با کنترل عرضه، متأسفانه یک رقابت تنگاتنگ بین شرکت‌های کوچک برای خرید این محصول ایجاد شود به‌طوری‌که قیمت در بعضی روزها حتی تا 25 الی 30 درصد گران‌تر بوده که هیچ سقفی برای آن گذاشته نشده است! با این وصف و قیمت‌گذاری‌ها توسط چهار شرکت نمی‌توان در بازار رقابت ایجاد کرد تا معضل عرضه و تقاضای خودرو اینجا هم تکرار نشود که نتیجه‌اش حذف شرکت‌های کوچک در این زمینه است تا انحصار به وجود آید. همانگونه که شاهد بودیم دو کارتل بزرگ ده‌ها خودروساز پراکنده در کشور را طی این سال‌ها به محاق تعطیلی کشاندند! آن‌ها روغن‌های پایه با کیفیت بالا را به اماراتی‌ها می‌دهند تا تولید نهایی را به اسم خودشان عرضه کنند. با این وصف تولیدی‌های کوچک، هم بازار جهانی و هم مشتریان داخلی خود را از دست می‌دهند که مشکل در این زمینه و مثل همیشه سازمان استاندارد می‌باشد تا در ادامه صادرکننده را مجبور به نصب مهر مؤسسه استاندارد ایران بر روی محصولات می‌نمایند درحالی‌که امارات اجازه می‌دهد تولیدکنندگان در آن کشور از پرچم و
نشان دیگر کشورهای صنعتی بهره جویند تا از این طریق فروشندگان را درزمینه بازاریابی کمک کرده باشند. اما آنچه در این میان اتفاق می‌افتد حکایت دیگری دارد که ماده اولیه ایران به کام خارجی‌هاست تا بجای داخل کشور رونق تولید و اشتغال به خارج از مرزها برده شود. مدیرعامل یکی از این چهار شرکت مطرح در واکنش به اینکه عرضه روغن‌پایه در بورس به‌اندازه کافی نیست و به‌صورت قطره‌چکانی اتفاق می‌افتد می‌گوید: «ما سهمیه تعیین‌شده خود را در بورس عرضه کرده‌ایم و اگر تخلفی هست دلایل دیگری دارد!». آن‌ها اصولاً اینگونه صادرات را خام فروشی نمی‌دانند درحالی‌که یکی از کارشناسان ستاد تنظیم بازار در خصوص مشکلات و مدیریت تأمین خوراک واحدهای تولیدی می‌گوید: «تنظیم بازار محصولات پتروشیمی و قوانین بالادستی کشور قانونی مهم و کلی است که صنایع بالادستی فروش داخلی خود را باید در بورس انجام دهند»! و اصولاً نباید به پیامدهای آن که صنایع تبدیلی از نفت در ورطه نابودی است اعتنا کرد!
ادامه دارد
